Tổng thống Donald Trump hôm thứ Năm ký sắc lệnh hành pháp nhằm ngăn các tiểu bang tự ban hành quy định về trí tuệ nhân tạo (AI), cảnh báo rằng ngành công nghiệp đang bùng nổ này có thể bị kìm hãm bởi một mạng lưới quy định chồng chéo trong lúc Mỹ cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc.
Các nghị sĩ từ cả hai đảng, cùng nhiều tổ chức bảo vệ quyền tự do dân sự và quyền lợi người tiêu dùng, lâu nay đã thúc đẩy siết chặt quản lý AI, cho rằng không có đủ cơ chế giám sát đối với công nghệ đầy quyền lực này.
Tuy nhiên, Trump nói với báo chí tại Phòng Bầu dục rằng “chỉ có một quốc gia chiến thắng” trong cuộc đua thống trị AI, và rằng Trung Quốc có lợi thế khi doanh nghiệp chỉ phải xin phê duyệt từ một cơ quan trung ương.
“Chúng tôi đang thu hút những khoản đầu tư lớn, nhưng nếu doanh nghiệp phải xin 50 giấy phép từ 50 tiểu bang thì quên chuyện đó đi — điều đó là bất khả thi,” Trump nói.
Sắc lệnh chỉ đạo tấn công các quy định cấp bang
Sắc lệnh yêu cầu Bộ Tư pháp thành lập một tổ công tác mới để thách thức các đạo luật ở cấp tiểu bang, đồng thời chỉ đạo Bộ Thương mại lập danh sách các quy định bị xem là “cản trở”.
Sắc lệnh cũng đe dọa hạn chế các khoản tài trợ liên bang — bao gồm chương trình phát triển hạ tầng băng rộng — đối với các tiểu bang ban hành luật AI riêng.
David Sacks, nhà đầu tư mạo hiểm và là người dẫn dắt chính sách AI và tiền điện tử của Trump, cho biết chính quyền sẽ chỉ phản đối “những quy định cấp bang mang tính quá mức”, nhưng sẽ không can thiệp vào các biện pháp bảo vệ trẻ em.
Các tiểu bang đã làm gì?
Theo Hiệp hội Quốc tế về Chuyên gia Quyền riêng tư (IAPP), Colorado, California, Utah và Texas đã thông qua các đạo luật đặt ra những quy chuẩn AI nhất định trong khối doanh nghiệp tư nhân.
Các luật này bao gồm hạn chế thu thập một số loại dữ liệu cá nhân và yêu cầu doanh nghiệp minh bạch hơn về cách họ sử dụng AI.
Những quy định này là phản ứng trước thực tế AI đã len lỏi sâu vào đời sống hằng ngày: công nghệ này góp phần quyết định ai được phỏng vấn việc làm, ai được thuê nhà, ai được vay mua nhà, thậm chí ai được tiếp cận một số dịch vụ y tế. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy AI đôi khi mắc sai lầm — trong đó có việc thiên vị theo giới tính hoặc chủng tộc.
Nhiều đề xuất quy định tham vọng hơn ở cấp bang yêu cầu doanh nghiệp công bố rõ cách vận hành AI và đánh giá nguy cơ phân biệt đối xử.
Bên cạnh các đạo luật toàn diện, nhiều tiểu bang đã điều chỉnh từng mảng của AI: cấm sử dụng deepfake trong bầu cử, cấm tạo nội dung khiêu dâm không đồng thuận bằng AI, hoặc xây dựng quy định về việc cơ quan nhà nước sử dụng AI.
Nguồn AP
