Ngày 6-6-2025 – Tổng thống Donald Trump hiện có thể tạm thời ngăn hãng tin Associated Press (AP) tham dự một số sự kiện truyền thông ở Tòa Bạch Ốc. Lý do là một tòa phúc thẩm ở Mỹ hôm thứ Sáu vừa qua đã tạm dừng một phán quyết trước đó của tòa cấp thấp, vốn yêu cầu chính quyền Trump phải cho các nhà báo của AP được quyền tiếp cận.
Phán quyết này do Tòa phúc thẩm khu vực D.C. Circuit ban hành với tỷ lệ 2-1, tạm thời chặn lệnh của Thẩm phán Tòa quận Mỹ Trevor McFadden. Trước đó, vào ngày 8 tháng 4, Thẩm phán McFadden đã ra phán quyết yêu cầu chính quyền Trump phải cho phép các nhà báo AP được vào Phòng Bầu dục, lên máy bay Air Force One và tham dự các sự kiện tại Tòa Bạch Ốc trong khi vụ kiện của AP vẫn đang tiếp tục.
Trong phán quyết này, Thẩm phán Neomi Rao – người do Trump bổ nhiệm – cùng với thẩm phán Gregory Katsas, cũng do Trump bổ nhiệm, cho rằng lệnh của tòa cấp thấp đã làm ảnh hưởng đến quyền tự do và khả năng kiểm soát không gian làm việc riêng của Tổng thống. Họ tin rằng về lâu dài, Tòa Bạch Ốc có khả năng sẽ thắng kiện trong vụ này.
Hãng tin AP đã phát biểu họ rất thất vọng với quyết định này và đang xem xét các bước tiếp theo sẽ làm.
Trong khi đó, Tổng thống Trump trên mạng xã hội Truth Social đã gọi phán quyết của Tòa phúc thẩm D.C. Circuit là một “chiến thắng lớn trước AP ngày hôm nay.”
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc, Karoline Leavitt, cũng nói trên mạng X rằng AP “không được đảm bảo quyền tiếp cận đặc biệt để đưa tin về Tổng thống Trump tại Phòng Bầu dục, trên máy bay Air Force One và tại những nơi nhạy cảm khác.” Bà còn nói Tòa Bạch Ốc “sẽ tiếp tục mở rộng quyền tiếp cận cho các phương tiện truyền thông mới.”
Tuy nhiên, một thẩm phán khác, Cornelia Pillard – người được Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm – lại không đồng ý với phán quyết này. Bà cho rằng phán quyết của hai thẩm phán kia không phù hợp với vai trò quan trọng của báo chí tự do trong nền dân chủ dựa trên Hiến pháp.
AP đã kiện chính quyền Trump từ tháng 2 sau khi Tòa Bạch Ốc hạn chế quyền tiếp cận của AP vì hãng này vẫn gọi vùng biển Vịnh Mexico bằng tên cũ trong các bản tin, dù Trump đã đổi tên vùng biển đó thành “Vịnh Mỹ.”
Luật sư của AP cho rằng chính sách mới này vi phạm quyền tự do ngôn luận được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất trong Hiến pháp Mỹ.
Thẩm phán McFadden, người được Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu, nói trong phán quyết của mình rằng nếu Tòa Bạch Ốc cho phép một số nhà báo được tiếp cận thì không thể loại trừ những người khác chỉ vì quan điểm hoặc cách đưa tin của họ.
Luật sư của chính quyền Trump khẳng định rằng Tổng thống có quyền tuyệt đối trong việc quyết định ai được phép tiếp cận truyền thông tại Nhà Trắng, và phán quyết của Thẩm phán McFadden đã làm giới hạn quyền này của ông. Họ nhấn mạnh: “Hiến pháp không cấm Tổng thống xem xét các bài viết trước đây của nhà báo khi ông quyết định mức độ tiếp cận mà mình sẽ cấp cho họ.”
Vào ngày 16 tháng 4, AP tố cáo chính quyền Trump không tuân thủ lệnh của tòa khi tiếp tục ngăn cản các nhà báo của AP tham dự một số sự kiện, đồng thời hạn chế quyền tiếp cận của các hãng tin khác như Reuters và Bloomberg.
Reuters và AP đều lên tiếng phản đối chính sách mới, theo đó các hãng tin điện tử được xếp luân phiên trong danh sách các cơ quan báo chí khác, khoảng 30 đơn vị báo chí khác cũng được phép tham gia.
Nhiều đơn vị báo chí khác, bao gồm các tổ chức tin tức địa phương không có trụ sở tại Washington, phụ thuộc vào các bản tin thời gian thực từ các hãng này để cập nhật các phát biểu của Tổng thống, cũng như để phục vụ cho thị trường tài chính toàn cầu.
AP cho biết trong sách hướng dẫn cách viết của họ rằng vùng biển Vịnh Mexico đã được gọi bằng tên đó hơn 400 năm. Với tư cách là một hãng tin toàn cầu, AP sẽ tiếp tục gọi theo tên truyền thống trong các bản tin, đồng thời ghi nhận tên mới mà Tổng thống Trump đã đặt cho vùng biển này.
