Vào ngày 13 tháng 11 năm 2025, Tòa án Sài Gòn phát đi lời kêu gọi Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Hội Đồng Quản Trị kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế, cùng các đồng phạm ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Lời kêu gọi ấy không chỉ là một thông báo tố tụng, mà là thông điệp về quyền lực, công lý và sự công bằng đang lấn át những mảnh đất từng tưởng là an toàn của doanh nghiệp và cá nhân quyền lực. Phiên tòa xét xử vụ án vi phạm quy định về đấu thầu xảy ra tại AIC dự kiến từ ngày 9 đến ngày 12 tháng 12 đang trở thành tâm điểm chính trị lấn át cả dư luận, kinh tế, và cả mạng lưới quyền lực ngầm từng thao túng trong nhiều năm.
Bà Nhàn là một nhân vật không còn xa lạ trong giới doanh nghiệp. Dưới tay bà, AIC từng trở thành biểu tượng của sự thành công và quyền lực trong lĩnh vực đấu thầu, một doanh nghiệp có mặt ở hầu hết các gói thầu lớn trong ngành giáo dục, y tế, và môi trường. Nhưng phía sau ánh hào quang ấy là một hệ thống điều hành tinh vi, nơi quyền lực và lợi ích công – tư bị trộn lẫn một cách tinh vi, và ngân sách nhà nước trở thành con mồi cho những toan tính cá nhân và tập thể. Mỗi gói thầu, mỗi hồ sơ, mỗi quyết định đều được chuẩn bị sẵn để phục vụ cho mục đích duy nhất: chiến thắng của AIC. Đây không phải là vụ lẻ tẻ, mà là cả một bộ máy phức tạp hoạt động có chủ ý, được tổ chức bài bản, trong đó bà Nhàn đứng ở trung tâm, vừa là kiến trúc sư vừa là người chỉ huy.
Hệ thống này bao gồm những công ty “lá chắn”, những cá nhân được cài đặt trong vai trò chủ đầu tư hay chuyên viên thẩm định giá, những hồ sơ dự thầu được chuẩn bị sẵn để loại trừ các đối thủ cạnh tranh, và những gói thầu được thiết kế tinh vi để chỉ AIC có thể đáp ứng tiêu chí. Cách vận hành này khiến mọi nỗ lực cạnh tranh trở nên vô nghĩa, biến đấu thầu từ một công cụ quản lý công minh thành một trò chơi quyền lực nơi thắng lợi được bảo chứng trước cả khi cuộc đua bắt đầu. Khi hệ thống này bị vạch trần, nó không chỉ là một vụ án kinh tế, mà còn là bản cáo trạng về cách quyền lực công có thể bị thao túng một cách tinh vi bởi quyền lực tư.
Lời kêu gọi ra đầu thú từ tòa án mang thông điệp kép: một là cơ hội để Nhàn hợp tác, thể hiện sự ăn năn và được hưởng khoan hồng; hai là cảnh báo nghiêm khắc rằng nếu không xuất hiện, phiên tòa sẽ diễn ra vắng mặt, và hình phạt sẽ được áp dụng đầy đủ theo pháp luật. Trong bối cảnh này, quyền lực cá nhân không còn giá trị che chở; mọi chiến lược né tránh đều bị giảm hiệu lực, và hệ thống pháp luật khẳng định vai trò tối thượng của mình. Việc tòa công khai kêu gọi ra đầu thú cũng là một thông điệp chính trị rõ ràng: không ai được phép đứng ngoài vòng pháp luật, bất kể vị thế hay ảnh hưởng kinh tế của họ.
Nhìn vào bản cáo trạng, phạm vi và quy mô của hành vi bị cáo buộc khiến dư luận phải giật mình. Hàng trăm gói thầu bị thao túng, hàng trăm tỉ đồng ngân sách bị thiệt hại, một mạng lưới đồng phạm bao gồm cả những cá nhân bên trong cơ quan nhà nước và doanh nghiệp liên quan. Sự tinh vi trong hoạt động đấu thầu của AIC cho thấy đây không phải là những vi phạm ngẫu nhiên, mà là kết quả của một chiến lược có chủ đích. Mỗi hành động, từ việc lập “quân xanh” đến thao túng hồ sơ dự thầu, đều được tính toán kỹ lưỡng để tạo ra một kết quả duy nhất: chiến thắng của AIC bất chấp sự công bằng và minh bạch.
Điều đáng chú ý là đây đã là vụ án thứ sáu mà bà Nhàn đối mặt. Điều đó cho thấy mức độ liên quan của bà không chỉ là cá nhân, mà là một phần của cơ chế, một biểu tượng quyền lực và quyền lực ngầm trong đấu thầu mà nay đang bị pháp luật truy xét. Một người từng điều hành một doanh nghiệp lớn, từng được ngưỡng mộ về thành tích và khả năng quản trị, giờ đứng trước ngưỡng cửa pháp lý như một chiến binh trong trận chiến sinh tử, nơi chiến lược, mưu mẹo và quyền lực trước đây không còn tác dụng.
Cảnh báo từ vụ án này không chỉ dành cho cá nhân bị truy tố mà còn là lời nhắc nhở chính trị đến toàn bộ hệ thống. Nó khẳng định rằng công cuộc siết chặt đấu thầu, minh bạch hóa ngân sách, và bảo vệ lợi ích công đang bước vào một giai đoạn quyết liệt. Khi một doanh nghiệp từng đứng trong danh sách những doanh nghiệp lớn nhất cũng phải đối diện với phiên xử công khai, không còn chỗ cho vùng cấm, không còn chỗ cho những mánh lới ngầm được che đậy bởi danh tiếng hay quyền lực.
Hệ quả xã hội cũng là một điểm không thể bỏ qua. Hàng trăm tỉ đồng ngân sách nhà nước bị thất thoát không chỉ là con số trên giấy mà là những cơ hội, những dịch vụ công bị ảnh hưởng. Khi giáo dục, y tế và môi trường, những lĩnh vực nhạy cảm với quyền lực và lợi ích bị thao túng bởi một doanh nghiệp, ảnh hưởng không chỉ đến ngân sách mà còn đến niềm tin của người dân vào công quyền. Đây là lý do mà vụ án không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn là vấn đề chính trị, nơi quyền lực, trách nhiệm và công lý giao tranh nhau.
Phiên tòa sắp tới trở thành một phép thử cho thể chế. Nó kiểm tra khả năng của hệ thống pháp luật trong việc xử lý các mạng lưới quyền lực tinh vi, đồng thời là phép thử cho các chính sách đấu thầu, kiểm soát cán bộ và minh bạch ngân sách. Nếu chỉ xử lý cá nhân mà không thay đổi cơ chế, những sơ hở cũ vẫn tồn tại, những AIC mới có thể xuất hiện. Nhưng nếu vụ án được xử lý nghiêm minh, toàn diện, nó sẽ trở thành bước ngoặt, nhấn mạnh rằng quyền lực công không thể bị thao túng, và các hành vi vi phạm sẽ không còn được dung túng.
Cũng không thể bỏ qua yếu tố thời điểm và chính trị. Phiên xét xử diễn ra trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh minh bạch hóa tài chính công, siết chặt quản lý ngân sách và đấu thầu. Vụ án này trở thành tín hiệu mạnh mẽ, gửi tới các doanh nghiệp và cả cơ quan nhà nước: minh bạch và tuân thủ pháp luật không còn là lựa chọn mà là bắt buộc. Nó cũng cảnh báo các cá nhân quyền lực rằng việc lẩn tránh pháp luật không kéo dài được, và sự khoan hồng chỉ dành cho những ai tự giác hợp tác trước khi pháp luật thực thi biện pháp mạnh.
Nguyễn Thị Thanh Nhàn tục lẩn trốn sẽ đối diện với phán quyết vắng mặt, mức án nặng và hệ quả xã hội kéo dài. Các đồng phạm đã bị bắt hoặc truy nã, nhưng mạng lưới vẫn chưa bị giải thể hoàn toàn. Tình thế này tạo ra một không khí chính trị căng thẳng: quyền lực, lợi ích và pháp luật đang đan xen, từng động thái đều được giám sát, từng bước đi đều quyết định kết cục.
Phiên tòa sẽ hé lộ những thủ đoạn tinh vi, những chiến lược quyền lực trong đấu thầu, và cho công chúng thấy rằng không có vùng cấm nào tồn tại khi pháp luật đặt lên trên hết. Đây là thông điệp chính trị, một dấu hiệu của sự thay đổi trong cách nhà nước kiểm soát quyền lực tư nhân, đảm bảo ngân sách công, bảo vệ lợi ích công chúng và củng cố niềm tin xã hội.
Câu chuyện của bà Nhàn và AIC là bản cáo trạng về quyền lực kinh tế bị thao túng, về sự phối hợp giữa doanh nghiệp và công quyền để trục lợi cá nhân. Kết quả của phiên xử sẽ ảnh hưởng tới toàn bộ hệ thống đấu thầu, quản lý ngân sách và niềm tin xã hội.
Mọi hành vi vi phạm đều phải trả giá, Nguyễn Thị Thanh Nhàn và AIC sẽ là trung tâm của một trận chiến pháp lý, nhưng câu chuyện không chỉ dừng ở đó. Nó là lời nhắc nhở về trách nhiệm, công bằng và sự quyết liệt của pháp luật trong việc bảo vệ lợi ích công và khôi phục niềm tin vào hệ thống quản lý công./.
NGƯỜI QUAN SÁT
