Xem thêm: (Kỳ 3) (Kỳ 2) (Kỳ 1)
Chứng cứ 5 – Bản án vô pháp cho Hoàng Văn Hưng
Chiều 21/7 vừa qua, nói lời sau cùng trước khi Hội đồng xét xử sơ thẩm – Tòa án Hà Nội (HĐXX) nghị án, Hoàng Văn Hưng khẳng khái: “Bị cáo sẵn sàng đánh đổi cả tính mạng để tìm lại sự trong sạch của bản thân” (1). Cựu điều tra viên nói tiếp: “Bị cáo luôn tin tưởng rằng với tinh thần thượng tôn pháp luật, kinh nghiệm xử án, sự quyết đoán, bản lĩnh của những người cầm cân nảy mực, bị cáo tin rằng HĐXX sẽ có nhìn cái nhìn thấu đáo, phân tích thận trọng khách quan đầy đủ toàn diện. Trên cơ sở đó, sẽ đưa ra một phán quyết chính xác nhất, đúng quy định của pháp luật nhất đảm bảo tránh oan sai”.
Về phần tôi, với 4 chứng cứ đã nêu trong loạt bài về vụ “chạy án” liên quan đến Nguyễn Thị thanh Hằng, Lê Hồng Sơn, Nguyễn Anh Tuấn và Hoàng Văn Hưng, tôi đã chứng minh Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát đã cố tình làm oan cựu điều tra viên. Nghĩa là, tôi, cũng như bao người yêu chuộng Công lý khác, trong nước cũng như ngoài nước, mong muốn các quan tòa thượng tôn pháp luật để tuyên Hoàng Văn Hưng vô tội. Cho dù, thật lòng mà nói, điều này khó hơn lên trời!
Hoàng Văn Hưng tại tòa. Ảnh: Báo Nông nghiệp Việt Nam
Chiều 28/7, Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa sơ thẩm Vũ Quang Huy, với một giọng vô cảm, vô hồn, lại còn líu ríu như đọc cho xong chuyện, đã tuyên án chung thân đối với Hoàng Văn Hưng, mức án kịch khung của “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Bản án này dựa trên lập luận sau đây, mà tôi “bóc” từ video của Truyền hình Việt Nam (2):
“Cuối tháng 10, đầu tháng 11/2022, Nguyễn Anh Tuấn đã sắp xếp cho Hằng và Sơn (chắc thẩm phán chủ tọa HĐXX đọc nhầm Hưng thành Sơn – CHHV) gặp nhau tại nhà Tuấn tại số nhà 109 ngõ 33 chùa Láng, để trao đổi về việc của Hằng và Sơn. Tại cuộc gặp này, Hưng nói với Tuấn và Hằng là Hưng phải chi tiền cho một số cá nhân tại Viện Kiểm sát, cơ quan điều tra và cục nghiệp vụ A01 của Bộ Công an để các bên không xử lý hình sự Hằng và Sơn. Do thời điểm này Hằng và Tuấn mới biết Hưng bị điều chuyển sang công tác khác nên Tuấn hỏi Hưng: “Đang điều chuyển sang công tác khác thì có ảnh hưởng gì không?” Hưng trả lời việc điều chuyển công tác với Hưng chỉ là luân chuyển về mặt hành chính, Hưng vẫn chỉ đạo điều tra, trực tiếp báo cáo, đề xuất chủ trương xử lý vụ án. Căn cứ vào lời khai của Nguyễn Thị Thanh Hằng và Nguyễn Anh Tuấn, về việc buổi gặp tại nhà Tuấn cuối tháng 11 năm 2022 tại số nhà 109 ngõ 33 chùa Láng sau khi Hưng điều trị Covid… Tại buổi gặp trên, Hưng đã nói đưa tiền cho kiểm sát viên nhưng Viện Kiểm sát chê ít, chỉ mới đủ một nửa, có nghĩa là phải chi gấp đôi. Tại phiên tòa, bị cáo Hằng còn xác nhận khi đưa tiền cho Hoàng Văn Hưng, bị cáo Tuấn đã gọi điện cho Hằng và đưa điện thoại cho Hưng nói chuyện trực tiếp với Hằng để Hằng yên tâm là việc Hưng đã nhận tiền của Hằng. Căn cứ vào lời khai của Lê Hồng Sơn, Nguyễn Thị Thanh Hằng và Nguyễn Anh Tuấn, lời khai của bà Phạm Thị Như Quỳnh, của các anh Trình Văn Huy, Phạm Thanh Bình, dữ liệu điện tử, trích xuất từ camera thể hiện ngày 5/12/2022 tại cổng trụ sở Bộ Công an 15 Trần Bình Trọng, Hoàng Văn Hưng đã nhận chiếc cặp bên trong chứa 450 nghìn đôla Mỹ của Nguyễn Anh Tuấn gửi đến cho Hưng thông qua Trình Văn Huy… Hưng đã đưa ra thông tin gian dối có thể lo cho Hằng và Sơn không bị xử lý hình sự và thông qua Nguyễn Anh Tuấn, Hoàng Văn Hưng đã nhận số tiền 800 nghìn đôla Mỹ của Nguyễn Thị thanh Hằng, Lê Hồng Sơn… Hành vi của Hoàng Văn Hưng đủ yếu tố cấu thành “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Bị cáo không bị oan”.
Lập luận này của HĐXX là hoàn toàn sai cả về phương pháp suy luận lẫn tố tụng hình sự. Điều này ít nhất ở hai điểm sau đây.
Hội đồng xét xử sơ thẩm – Tòa án Hà Nội. Ảnh: Công an nhân dân
Thứ nhất, một khi biết rằng Hưng không còn làm Trưởng phòng 5 Cục an ninh điều tra và điều tra viên chính vụ án “chuyến bay giải cứu” thì người có nhận thức bình thường tất không ai tin rằng “Hưng vẫn chỉ đạo điều tra, trực tiếp báo cáo, đề xuất chủ trương xử lý vụ án”. Huống hồ đây là Tuấn, Thiếu tướng Công an, từng là phó Giám đốc kiêm Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an Hà Nội và Hằng, phó Tổng giám đốc một công ty, là người hối lộ nhiều nhất trong các bị cáo hối lộ các quan chức Nhà nước vụ án “chuyến bay giải cứu”. Tóm lại, không thể có chuyện hai con người rất lọc lõi trong quan hệ quyền lực này lại tin “sái cổ” vào lời Hưng, một quan chức cấp thấp, để rồi sau đó chuyển cho Hưng 800 nghìn USD, một số tiền rất lớn, để “chạy án”. Nói cách khác, Tuấn và Hằng đã bịa đặt ra chuyện Hưng nói là “Hưng vẫn chỉ đạo điều tra, trực tiếp báo cáo, đề xuất chủ trương xử lý vụ án”.
Thứ hai, Hội đồng xét xử nhận định “Hoàng Văn Hưng đã nhận chiếc cặp bên trong chứa 450 nghìn đôla Mỹ của Nguyễn Anh Tuấn gửi đến cho Hưng thông qua Trình Văn Huy” nhưng đã không trưng ra được bất cứ chứng cứ trực tiếp nào, chẳng hạn: hình ảnh Hưng mở cặp bên trong có tiền, giọng nói của Hưng xác nhận đã nhận được tiền sau khi nhận được cặp từ Tuấn, cặp được thu hồi với đầy tiền bên trong, seri tiền thu được từ Hưng trùng khớp với seri tiền mà Tuấn lưu giữ… Cần nhắc lại rằng theo pháp luật tố tụng hình sự, chứng cứ trực tiếp là cơ sở để các cơ quan tiến hành tố tụng khẳng định có hay không có sự việc phạm tội, trong khi chứng cứ gián tiếp, mà ở đây là lời khai của người tố giác tội phạm hay các nhân chứng khác, không trực tiếp chứng minh sự việc phạm tội và người thực hiện hành vi phạm tội. Điều này có nghĩa lời khai của Tuấn, Hằng, Sơn hay bất cứ ai khác ngoài Hưng tự nó không chứng minh được chiếc cặp mà Hưng đã nhận từ Tuấn có chứa 450 nghìn USD.
Tạm kết
Với 5 chứng cứ đã nêu trong loạt bài viết này, tôi đã chứng minh cả ba cơ quan tiến hành tố tụng, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án, đã toa rập với nhau để làm oan Hoàng Văn Hưng nhằm cứu Nguyễn AnhTuấn. Thành ngữ “Thí tốt cứu tướng” là đúng trong trường hợp này theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
Theo tôi, sự thật của vụ án mà Hoàng Văn Hưng là nạn nhân là như sau:
Nguyễn Anh Tuấn, khi còn là Thiếu tướng Công an, phó Giám đốc Công an Hà Nội. Ảnh: VOV
Hằng nhờ Tuấn tìm người cứu Hằng và Sơn khỏi bị xử lý hình sự do có hành vi đưa hối lộ cho các quan chức Bộ Ngoại giao và các bộ và cơ quan khác của Chính phủ Việt Nam liên quan đến cấp phép các “chuyến bay giải cứu”. Tuấn đã nhờ Hưng là điều tra viên chính của vụ án “chuyến bay giải cứu” lo vụ này. Do Tuấn đã từng giúp đỡ Hưng nên Hưng nhận lời gặp Hằng để nghe câu chuyện (việc Hưng gặp Hằng là đối tượng liên quan đến vụ án bên ngoài cơ quan là Hưng tự ý hay đã được cấp thẩm quyền cho phép là một câu chuyện khác, không bàn ở đây). Hưng khuyên Hằng đầu thú để được hưởng khoan hồng. Tuấn bảo Hằng đưa tiền cho Tuấn để Tuấn đưa cho Hưng “chạy án”. Do Hưng không đòi hối lộ nên Tuấn đã không đưa cho Hưng một đồng nào trong số 2,65 triệu USD (hơn 2,8 triệu USD theo lời khai của Hằng và Sơn) mà Hằng và Sơn đã đưa cho Tuấn để hối lộ Hưng theo yêu cầu của Tuấn. Tóm lại, Tuấn đã chiếm đoạt toàn bộ số tiền hối lộ này. Để làm cho Hằng và Sơn tin rằng Tuấn đã chuyển tiền cho Hưng, Tuấn đã dàn dựng ra việc chuyển cho Hưng một chiếc cặp số mà Tuấn nói là đựng 450 nghìn USD. Khi vụ việc bị cơ quan bảo vệ pháp luật phát hiện, Tuấn đến lượt mình “chạy án” và để nuốt trôi toàn bộ số tiền hối lộ mà Hằng và Sơn đã đưa cho Tuấn, Tuấn khai là đã giao cho Hưng toàn bộ số tiền hối lộ này. Việc cả Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án cố tình xâm phạm nguyên tắc “suy đoán vô tội” để khép tội cho Hưng bằng được cho thấy Tuấn (không loại trừ cả người trong gia đình Tuấn) đã “chạy án” thành công như thế nào. Không nghi ngờ gì nữa, cấp tướng Công an gắn liền với “quan hệ lớn” cộng với “trong tay có sẵn đồng tiền” của Tuấn đã là những yếu tố chủ chốt tạo ra sự thành công tiêu cực này.
Ngoài ra, không loại trừ khả năng trong quá trình điều tra đại án “chuyến bay giải cứu” Hưng đã phát hiện có sự bỏ lọt tội phạm và đã không đồng ý với việc này. Nghĩa là Hưng trở thành một “con cừu đen” trong ê kíp làm án và vì vậy phải bị loại trừ. Để nói, việc Tuấn tố Hưng “nhận tiền hối lộ” là cơ hội thuận lợi để các thế lực đã bỏ lọt tội phạm ra tay “thanh toán” Hưng. Kiểu “một công đôi việc”!
Chắc chắn, Hoàng Văn Hưng sẽ kháng cáo bản án sơ thẩm mà Tòa án Hà Nội đã tuyên. Trong trường hợp đó, theo tôi, để bảo đảm nguyên tắc “không làm oan người vô tội” do BLTTHS quy định, Tòa phúc thẩm cần tách vụ “chạy án” liên quan đến Nguyễn Thị thanh Hằng, Lê Hồng Sơn, Nguyễn Anh Tuấn và Hoàng Văn Hưng khỏi vụ án “chuyến bay giải cứu” để điều tra lại từ đầu.
Vả lại, Hằng và Sơn có hai hành vi “đưa hối lộ” với các mục đích và đối tượng khác nhau. Thứ nhất, đưa hối lộ cho các quan chức Nhà nước để được cấp phép tổ chức “chuyến bay giải cứu”. Thứ hai, đưa hối lộ để không bị các cơ quan tiến hành tố tụng xử lý hình sự do có hành vi đưa hối lộ thứ nhất. Như vậy, hai hành vi hối lộ này của Hằng và Sơn là hai hành vi riêng biệt và có tính chất khác nhau, đòi hỏi tách vụ “chạy án” thành một vụ án riêng. Việc “tách án” này là hợp lý và tương thích với nguyên tắc công bằng và rõ ràng trong việc xử lý các hành vi phạm tội, đảm bảo được nguyên tắc “không bỏ lọt tội phạm” vẫn do BLTTHS quy định.
Hoàng Văn Hưng bị áp giải rời tòa sau khi bị tuyên án chung thân. Ảnh: Vietnamnet
Bất luận thế nào, tôi tin rằng bản án chung thân đã không thể gây sốc cho Hoàng Văn Hưng vì người này quá hiểu “pháp chế xã hội chủ nghĩa” với tư cách “người trong cuộc”. Vả lại, Hưng đã tuyên bố sẵn sàng chết để chứng minh bản thân trong sạch thì chả có mức án nào có thể làm con người này sợ hãi. Nó chỉ là vạch xuất phát cho cựu điều tra viên bắt đầu cuộc marathon vì Sự thật và Công lý mà thôi!
Thành thử tôi cũng chỉ Tạm kết.
Chúc Hoàng Văn Hưng may mắn!
Chú thích:
1. Bị cáo Hoàng Văn Hưng: ‘Sẵn sàng đánh đổi tính mạng để tìm lại sự trong sạch’, VTC News, 21/7/2023
2. Tuyên án nóng “Chuyến bay giải cứu”: Lĩnh án chung thân, Hoàng Văn Hưng còn bị truy thu 18 tỷ, THVN, 28/7/2023
Garden Grove, California, Hoa Kỳ, 29/7/2023
C.H.H.V
*
Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ là một luật gia, học giả và nhà bất đồng chính kiến, cựu tù nhân chính trị Việt Nam, nguyên là cán bộ Bộ Ngoại giao Việt Nam trong 30 năm. Hiện ông sống cùng phu nhân, Luật sư Nguyễn Thị Dương Hà, tại California, Hoa Kỳ (Tác giả ghi)