(Washington Post) – Trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong gần 4 năm qua, Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Un quay trở lại phương tiện di chuyển ưa thích trên đoàn xe lửa bọc thép sang trọng và chậm chạp.
Truyền thông Nam Hàn vào thứ Hai dẫn lời các viên chức chính phủ, loan tin, chiếc xe lửa rời Bình Nhưỡng, bắt đầu chuyến đi dài ngày. Truyền thông Nga sau đó xác nhận, ông Kim sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Nga trong những ngày tới.
Phía Mỹ cho hay, hai nhà độc tài có thể hội đàm ở thành phố Cảng Vladivostok cách biên giới Bắc Hàn gần 300 dặm, nơi họ sẽ bàn về vận chuyển vũ khí hỗ trợ Nga trong cuộc chiến xâm lược Ukraine.
Kim Jong Un hiếm khi ra khỏi quốc gia, kể từ khi nắm quyền lãnh đạo Bắc Hàn sau cái chết của ông bố, Kim Jong Il vào năm 2021, và Bình Nhưỡng hầu như tách biệt khỏi thế giới bên ngoài kể từ đại dịch COVID 19. Đáng chú ý, khi ngoại giao Nga cuối cùng rời Bình Nhưỡng đóng cửa vào năm 2021, họ đã sử dụng xe lửa về lại quốc gia.
Cũng giống như ông Bố Kim Jong Il và ông nội Kim Il Sung (Kim Nhật Thành) – nhà sáng lập Bắc Hàn – lo ngại đi lại bằng đường hàng không, Kim Jong Un chủ yếu đi lại quốc tế bằng xe lửa đặc chế – một phương tiện di chuyển bất thường đối với lãnh đạo thế giới trong thế kỷ 21.
Ngoại trừ, trong hội nghị thượng đỉnh quan trọng với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào năm 2018, Kim Jong Un sử dụng Boeing 747 của hãng hàng không Air China. Ông ta sử dụng phi cơ của Bắc Hàn trong chuyến công du ngắn ngày đến thành phố Đại Liên vào năm 2018 hội đàm lần thứ hai với Chủ tịch Tập Cận Bình.
However, for a high-profile diplomatic summit with President Donald Trump in 2018 he used a Boeing 747 operated by Air China. He used a North Korean airplane to make the relatively short trip to the Chinese city of Dalian in 2018 for his second meeting with President Xi Jinping.
Từ những bữa ăn thượng hạng đến xe Mercedes, đoàn xe lửa rất sang trọng
Rất ít người bên ngoài giới thượng lưu Bắc Hàn có cơ hội đi trên chuyến xe lửa của lãnh đạo quốc gia. Tuy nhiên, hình ảnh từ các cơ quan truyền thông phương tiện truyền thông nhà nước, lời kể của khách du lịch và báo cáo từ các cơ quan tình báo đều vẽ nên một bức tranh xe lửa xa hoa.
Bên ngoài những toa xe được sơn màu xanh lá cây và màu vàng đặc trưng. Hình ảnh băng hình cho thấy nội thất bên trong màu trắng bóng, có bàn dài để họp và màn hình phẳng. Những hình ảnh khác cho thấy những căn phòng có ghế bành bọc da màu đỏ.
Theo viên chức Nga Konstantin Pulikovsky – tác giả kể lại chuyến đi xuyên vùng Viễn đông của Nga với Kim Jong Il trong cuốn sách mang tên “Orient Express,” xe lửa cung cấp một thực đơn sành điệu với nhiều món ăn, từ các món ẩm thực nổi tiếng Nga, Trung Quốc, Đại hàn, Nhật và Pháp, thậm chí có cả rượu Bordeaux hay Burgundy, và tôm hùm tươi sống. Hành khách còn được thưởng thức giọng ca từ các nữ ca sĩ trẻ
Theo một bài báo trên tờ Chosun Ilbo của Nam Hàn trích dẫn các báo cáo tình báo, xe lửa có tổng cộng 90 toa, một số dùng chuyên chở xe hơi. Một viên chức ngoại giao Nga đi cùng với Kim Jong Il vào năm 2001, ông Georgy Toloraya kể lại, có 2 chiếc Mercedes chống đạn được chở theo trong chuyến đi bằng xe lửa đó.
So sánh với xe lửa Mỹ, một chiếc Amtrak Acela có 9 toa. Tuy nhiên, xe lửa Mỹ di chuyển nhanh hơn nhiều với vận tốc tối đa lên đến 150 dặm/giờ. Xe lửa của nhà độc tài có tốc độ tối đa 55 dặm/ giờ.
Xe lửa của Kim Jong Un chậm và gây rắc rối
Tốc độ chậm như rùa của xe lửa Bắc Hàn thông thường là do trọng lượng quá lớn, kết quả của lớp chống đạn trên chiếc tàu.
Theo lời Toloraya, trong lần kỹ thuật Nga thanh tra xe lửa của Kim Jong Il vào năm 2001, họ phát giác ra những tấm chống đạn dưới hai toa xe chính được lãnh đạo Bắc Hàn sử dụng cho công việc và ăn ở.
Các kỹ thuật viên cũng phát giác ra, các toa xe có nguồn gốc Soviet, nhưng sau đó được sửa sang lại rất nhiều.
Trong thời gian di chuyển, xe lửa gây ra tình trạng gián đoạn rất nhiều, chủ yếu do những lo ngại về an ninh. Chosun Ilbo cho hay, khoảng 100 nhân viên an ninh được phái tới các ga trước để kiểm tra có đe doạ không, trong khi điện tại các ga bị tắt để ngăn không cho những xe lửa khác hoạt động. Ngoài ra còn có một nhóm hỗ trợ hậu cần gồm phi cơ vận tải không quân Il-76 và trực thăng Mi-17 do Liên Xô sản xuất, tờ báo loan tin vào năm 2009.
Cũng theo Chosun Ilbo, vào lúc đó, một chuyến tàu tân tiến lo về vấn đề an ninh và bảo đảm đường ray an toàn, còn chuyến tàu thứ ba và cuối cùng chở theo nhân viên hỗ trợ và vệ sĩ.
Ngay cả với đoàn tùy tùng này, xe lửa có thể là phương tiện di chuyển tương đối kín đáo so với phi cơ vốn có thể bị phát giác ra bằng dữ liệu theo dõi chuyến bay hoặc radar. Nhiều chuyến đi gần đây của ông Kim chỉ được công bố sau khi đã xong.
Chuyến đi từ Bắc Hàn đến Vladivostok được ước tính mất khoảng 20 tiếng đồng hồ, lâu hơn nhiều so với phi cơ. Khi Kim Jong Un đến Việt Nam gặp ông Trump lần thứ hai, chuyến đi của ông mất 65 tiếng 1 chiều.
Ngoài tốc độ chậm, còn có những rắc rối khác. Hệ thống đường sắt của Nga sử dụng khổ đường ray xe lửa khác với Bắc Hàn và Trung Quốc, nên buộc phải chờ đợi lâu tại biên giới.
Một số chuyên viên đường sắt thăm Bắc Hàn trong những năm gần đây cho hay, hệ thống đường ray của họ được xây từ thời Đế quốc Nhật vào đầu thế kỷ 20, và hiện đang trong tình trạng xuống cấp và hư hỏng nặng.
Lãnh đạo Bắc Hàn không phải là lãnh đạo thế giới duy nhất gần đây đi lại bằng xe lửa. Do các mối đe doạ thời chiến đối với hàng không, hầu hết tất cả du khách đến Kyiv đều bằng dịch vụ xe lửa của Ukraine. Trong đó, Tổng thống Biden và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cùng với các nhà lãnh đạo khác đi lại trên những chiếc xe lửa VIP được thiết kế đặc biệt. Cũng trớ trêu, xe lửa Ukraine sử dụng cùng khổ đường ray với Nga, khác với khổ đường ray ở Ba Lan, nên cũng có tình trạng chờ đợi tương tự ở biên giới.
Người đồng nhiệm đón tiếp Kim Jong Un cũng có xe lửa sang trọng, bí mật, riêng. Một số ký giả cho rằng, Putin di chuyển bằng xe lửa thường xuyên hơn kể từ năm 2021, do lo ngại về an ninh cho bản thân.
Hương Giang (Theo Washington Post)