Kyle Cheney, Mark Joseph Stern, Josh Gerstein, Katherine Pompilio
Thẩm phán Aileen Cannon đã phải hứng chịu cơn thịnh nộ vào tối thứ Tư khi Tòa phúc thẩm khu vực 11 của Hoa Kỳ hủy bỏ mọi khía cạnh trong quyết định của bà nhằm tạm dừng cuộc điều tra hình sự về Donald Trump. Hội đồng với ba thẩm phán, trong đó có hai người do Trump bổ nhiệm, đã mang lại cho Bộ Tư pháp một chiến thắng hoàn toàn, xác định nhiều sai sót nghiêm trọng trong lý luận của Aileen Cannon, một người được Trump đề cử và là thành viên lâu năm của Hiệp hội Liên bang.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Về mặt kỹ thuật, Tòa phúc thẩm Khu vực 11 đã ra phán quyết chống lại Trump, nhưng phần lớn lý do của nó giống như một phán quyết chống lại chính Cannon – một sự bác bỏ kịch liệt đối với nỗ lực cẩu thả của bà ấy nhằm can thiệp vào vụ án của tổng thống đã bổ nhiệm bà ấy. Đáng chú ý nhất, hội thảo của các thẩm phán trong Tòa phúc thẩm Khu vực 11 nhấn mạnh hậu quả nguy hiểm nhất trong quyết định của bà Cannon rằng: Khi bóp méo luật đối với Trump, quyết định này đã tạo ra mối đe dọa đáng kinh ngạc và bất hợp pháp đối với an ninh quốc gia.
Bà Cannon đã ban hành một lệnh chưa từng có cấm các quan chức liên bang tiếp tục điều tra tổng thống – lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một thẩm phán đã tạm dừng cuộc điều tra hình sự trước cáo trạng đối với một nghi phạm.
Đây là lý do tại sao Tòa phúc thẩm Khu vực 11, bao gồm hai thẩm phán do Trump bổ nhiệm. Đó là một chiến thắng hoàn toàn của Bộ Tư pháp và là sự minh chứng cho nguyên tắc các thẩm phán không được viết lại luật để can thiệp giúp đỡ tổng thống đã bổ nhiệm họ.
Ngay từ đầu, những nỗ lực của bà Cannon nhằm giành quyền kiểm soát cuộc điều tra của DOJ là hoàn toàn vô luật pháp, theo nghĩa đen là bà ấy không có lý do chính đáng để can thiệp.
Quyết định của bà Cannon quá sâu rộng nên yếu tố này của vụ án rất dễ bị bỏ sót. Nhưng các chuyên gia an ninh quốc gia như Fred Kaplan của Slate đã gióng lên hồi chuông cảnh báo ngay từ đầu, chỉ ra rằng lệnh của bà Cannon đã làm tổn hại đến cơ quan thực thi pháp luật liên bang và có khả năng gây nguy hiểm đến tính mạng của người dân như thế nào. Lý do rất đơn giản: Trong phán quyết đầu tiên, thẩm phán đã cấm chính phủ “xem xét và sử dụng thêm bất kỳ tài liệu nào” bị tịch thu từ Mar-a-Lago “cho mục đích điều tra tội phạm”, bao gồm khoảng 100 tài liệu mật. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng chính phủ có thể “tiếp tục xem xét và sử dụng các tài liệu bị thu giữ cho mục đích phân loại tình báo và đánh giá an ninh quốc gia”.
Sự phân biệt này hoàn toàn không thực tế chút nào, thậm chí là viển vông. Không thể tuân theo được. Vấn đề là đây: FBI và các quan chức Bộ Tư pháp tiến hành cuộc điều tra hình sự đối với Trump cũng đang tiến hành đánh giá thiệt hại. Hai nhiệm vụ này đã được đan xen ngay từ đầu. Như Norm Eisen và Fred Wertheimer đã giải thích trên Slate rằng, những quan chức đánh giá thiệt hại do giải quyết tài liệu mật không đúng cách phải liên lạc với các quan chức đang xem xét các hình phạt hình sự có thể xảy ra. Trong một số trường hợp, cùng một cá nhân sẽ tham gia vào cả việc giám định thiệt hại và vụ án hình sự. Những vai trò chồng chéo này hoàn toàn có ý nghĩa: Vụ án hình sự chống lại Trump một phần sẽ dựa trên những thiệt hại mà hành vi của ông ta đã gây ra cho an ninh quốc gia. Vì vậy, bằng cách tạm dừng cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp, bà Cannon cũng đã tạm dừng việc đánh giá thiệt hại một cách hiệu quả. Rào cản của bà Cannon đã cản trở nỗ lực của cộng đồng tình báo trong việc xác định xem liệu việc Trump thu giữ bất hợp pháp các tài liệu mật có gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia hay không bằng cách làm tổn hại đến các điệp viên Mỹ vẫn đang hoạt động bí mật.
Bộ Tư pháp đã giải thích tất cả những điều này với thẩm phán Cannon, người dường như không quan tâm đến việc thay đổi phán quyết của mình. Nhưng may mắn thay, Tòa phúc thẩm Khu vực 11 đã hành động. Họ chủ yếu dựa vào tuyên bố của Alan E. Kohler, Jr., Trợ lý Giám đốc Bộ phận Phản gián của FBI. Tòa phúc thẩm ghi nhận lời giải thích của Kohler rằng “là một phần của quá trình xem xét phân loại để đánh giá sự tồn tại và mức độ thiệt hại” đối với an ninh quốc gia, FBI “cần truy cập bằng chứng và phổ biến nó cho các cơ quan tình báo khác để đánh giá tác hại tiềm tàng”. Hãy xem xét một số mối lo ngại cấp bách nhất của chính phủ: Ai đã truy cập tài liệu mật? Phần nào của nó đã bị xâm phạm? Có tài liệu mật nào khác vẫn chưa được giải quyết không?
Những câu hỏi này đều có liên quan như nhau đối với cộng đồng tình báo và các nhà điều tra tội phạm. Nhưng như Tòa phúc thẩm Khu vực 11 đã chỉ ra, theo phán quyết của bà Cannon, các quan chức chính phủ không thể trả lời họ nếu không gặp phải nguy cơ “khinh thường tòa án”. Hậu quả sẽ là “sự lạnh lùng” đối với “nhiệm vụ an ninh quốc gia” của họ, vì những trách nhiệm đó “gắn bó chặt chẽ” với cuộc điều tra hình sự.
Tòa phúc thẩm Khu vực 11 không nêu chính xác việc Trump thu giữ các tài liệu mật có thể gây tổn hại đến an ninh của Hoa Kỳ như thế nào. Sự dè dặt đó là điều dễ hiểu vì nhiều chi tiết quan trọng của vụ án vẫn được giữ bí mật. Chưa hết, một phần chưa được biên tập trong lệnh khám xét Mar-a-Lago cho thấy những hồ sơ này bao gồm thông tin do gián điệp cung cấp. Một số tài liệu được đánh dấu tuyệt mật cho biết rằng chúng có thể chứa danh tính của những người cung cấp thông tin bí mật. Đây là một vấn đề tuyệt đối quan trọng.
Chỉ mới năm ngoái, CIA đã cảnh báo rằng một số lượng đáng kinh ngạc những người cung cấp thông tin cho họ đã bị nước ngoài bắt và giết. Cơ quan này cũng lưu ý rằng họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng những người cung cấp thông tin mới. Thật khó để tưởng tượng rằng có ai đó muốn đăng ký làm người cộng tác mới với CIA nếu họ biết rằng một cựu tổng thống có thể giữ các tài liệu tiết lộ danh tính của họ trong một căn phòng không khóa tại khu nghỉ dưỡng của ông ta – sau đó thuyết phục một thẩm phán liên bang phò Trump ra sức ngăn FBI xác định mức độ nguy hiểm của họ vì sự sơ suất cố tình của cựu tổng thống.
Do đó, đây là điểm khác biệt chính giữa bà Cannon và hai thẩm phán cấp cao được Trump đề cử đã ra phán quyết chống lại bà, đó là Andrew Brasher và Britt Grant cũng như Chánh án William Pryor, người được cựu Tổng thống George W. Bush bổ nhiệm. Cả ba vị thẩm phán đều rất bảo thủ. Cả ba người thậm chí có thể bẻ cong các quy tắc để có lợi cho Trump. Nhưng Brasher và Grant đã không sẵn sàng phá vỡ hoàn toàn các quy tắc đó, vì họ biết khi làm như vậy có thể phá hoại khả năng tự bảo vệ của chính phủ Mỹ trước các mối đe dọa từ nước ngoài. Cách hành xử của bà Cannon đã đặt bà ấy vào một nhóm thẩm phán cực hữu riêng biệt—mà chúng ta thường gọi ví von là thẩm phán MAGA—là những người sẽ làm bất cứ điều gì để thúc đẩy chương trình nghị sự chính trị và tư tưởng của họ.
Nhân đây, tôi muốn có đôi lời với những người cuồng Trump, những thành phần MAGA cần biết rõ, bà Cannon có những quyết định sai, biết sai nhưng vẫn cứ làm vì bà ấy tin vào các thẩm phán bảo thủ cấp trên sẽ bảo vệ bà ta hay thậm chí sẽ không bác bỏ những phán quyết của bà ta vì cả ba người đều do các Tổng thống Cộng hòa bổ nhiệm, nhưng bà ấy không ngờ ba người họ đã đồng lòng lật kèo, phản thùng, đường ngay thẳng mà đi, không đi cùng bà ấy trên con đường tắt để bẻ cong công lý, giữ kỷ cương phép nước. Cũng may mắn, chứ nếu ba vị thẩm phán cấp trên này là người do các Tổng thống Dân chủ bổ nhiệm thì những người cuồng Trump và đám MAGA sẽ tru tréo lên ngay, cho là vì muốn triệt hạ Trump, tấn công thẩm phán Cannon vì bênh Trump. Qua vụ này, tôi có thêm lòng tin ở những thẩm phán bảo phủ tại các Tòa phúc thẩm khu vực, nhưng nếu vụ việc phải đi tới nơi cao hơn nữa, đó là Tòa án Tối cao thì tôi chưa thể đoán trước được những thẩm phán Taliban sẽ hành xử như thế nào.
Không có giới hạn nào cho sự điên rồ mà các thẩm phán bảo thủ này sẽ bộc lộ để thúc đẩy chương trình nghị sự của họ bằng lương tâm, chức trách của họ hơn là vì phục vụ một cựu Tổng thống đã bổ nhiệm họ vào ngồi trong những vị trí này. Có thể nói rằng, hai thẩm phán bảo thủ Andrew Brasher và Britt Grant đã ra tay ngăn chặn Aileen Cannon giành quyền kiểm soát FBI.
Nếu Trump dám kháng cáo quyết định của Tòa phúc thẩm Khu vực 11 lên Tòa án Tối cao, ông ấy chắc chắn sẽ thua. Tòa phúc thẩm đã nói rõ rằng sự can thiệp của tòa án vào việc chính phủ xem xét các tài liệu mật này đã vượt quá giới hạn và trở thành tình trạng vô luật pháp.
Triều đại điên loạn cực kỳ rối loạn của Aileen Cannon cuối cùng cũng đã đến hồi kết thúc.
Quyết định này là cú đánh mạnh và tàn khốc đối với cả Donald Trump và Aileen Cannon.
Tất nhiên, Trump đã mất đi lợi thế của một người đang muốn báo đáp ơn mưa móc do Trump bổ nhiệm bà ta, người có thể hữu dụng trong việc làm chậm cuộc điều tra liên bang về hành vi sai trái bị cáo buộc của ông. Trump đã mất đi đồng minh tư pháp thân cận nhất của mình trong cuộc chiến. Aileen Cannon, người hiện phải bác bỏ toàn bộ vụ án. Và Trump, nếu muốn, ông ta vẫn có thể kháng cáo lên Tòa án Tối cao, nhưng ông ấy chắc chắn sẽ thua.
Trong khi đó, Cannon sẽ chứng kiến tất cả công sức phò trợ cho giáo chủ bao lâu nay biến mất khi vụ án biến mất khỏi sổ ghi án của bà ấy.
Lời kết:
Aileen Cannon chắc phải hối hận nhiều vì tiếng tăm giờ đây mất hết, các đồng nghiệp của bà ấy trên cả nước đang chê cười bà ấy, truyền thông đang mổ xẻ vụ Cannon bị đá đít khỏi vụ án.
Có đáng để hủy hoại danh tiếng của bà ấy khi cố gắng dành cho giáo chủ Trump thêm vài tháng đối xử đặc biệt trước khi chiếc búa chắc chắn giáng xuống hay không?
Có đáng để biến tòa án của bà ấy thành một sự nhạo báng công lý bằng cách trắng trợn dành sự đối xử đặc biệt cho một cựu tổng thống, người đã đưa bà ấy ngồi vào ghế nhiều bỗng lộc này hay không, theo kiểu mà thế giới này ai cũng thấy những hành động của bà ấy coi như sự trả ơn cho ân nhân của bà ấy hay không?
Chỉ có Aileen Cannon mới có thể trả lời những câu hỏi đó. Những người còn lại trong chúng ta có thể thở phào nhẹ nhõm vì không phải thẩm phán bảo thủ nào cũng vô kỷ luật, vô đạo đức và không phù hợp với chức vụ như Aileen Cannon.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://www.politico.com/news/2022/09/21/donald-trump-special-master-00058176
https://slate.com/news-and-politics/2022/12/trump-mar-a-lago-cannon-criminal-investigation.html