Một tòa phúc thẩm liên bang hôm thứ Sáu đã bác bỏ nỗ lực của Donald Trump nhằm bác bỏ các yêu cầu dân sự đang tìm cách buộc ông ta phải chịu trách nhiệm về vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021 tại Điện Capitol Hoa Kỳ, bác bỏ tuyên bố của ông về quyền miễn trừ tổng thống, ít nhất là vào thời điểm hiện tại.
Phán quyết của Tòa phúc thẩm khu vực Hoa Kỳ tại Washington, DC cho phép một số vụ kiện đang chờ giải quyết để chống lại cựu tổng thống được tiến hành.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Một hội đồng thẩm phán từ Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ tại Washington, DC cho biết trong phán quyết của mình rằng: “Vấn đề duy nhất trước mắt chúng tôi là liệu ông Trump có chứng minh được quyền miễn trừ chính thức đối với các hành động của ông ấy đã dẫn đến một ngày 6 tháng 1 như bị cáo buộc trong các khiếu nại hay không. Chúng tôi trả lời là không, ít nhất là ở giai đoạn tố tụng này.”
Ba vị thẩm phán lưu ý rằng Trump bị cáo buộc đã xúi giục bạo loạn trong quá trình vận động tái tranh cử của mình và nói: “Khi một Tổng thống nhiệm kỳ đầu tiên chọn tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai, chiến dịch tái tranh cử của ông ấy không phải là một đạo luật chính thức của tổng thống.”
Phán quyết này cho phép một số lượng lớn các vụ kiện nhằm buộc Trump phải chịu trách nhiệm về vụ bạo loạn chết người được tiến hành. Tất cả các vụ án đều được hoãn lại trong khi tòa phúc thẩm cân nhắc vấn đề miễn trừ, mà họ cho rằng sẽ phải xem xét lại ở các tòa án cấp dưới.
Phán quyết cho biết rằng: “Trong quá trình tố tụng sắp tới tại tòa án quận, ông Trump sẽ có cơ hội chứng minh rằng các hành động bị cáo buộc của ông trước và vào ngày 6 tháng 1 được thực hiện với tư cách chính thức với tư cách là Tổng thống chứ không phải với tư cách không chính thức với tư cách là ứng cử viên tổng thống,”
Chánh án Sri Srinivasan viết trong ý kiến của tòa án rằng: “Khi lập luận rằng ông ấy có quyền miễn trừ chính thức trong các vụ kiện trước chúng tôi, ông Trump không phủ nhận rằng ông ấy đã tham gia vào các hành động bị cáo buộc của mình cho đến ngày 6 tháng 1 với tư cách là một ứng cử viên. Nhưng ông ấy nghĩ điều đó không quan trọng. Đúng hơn, theo quan điểm của ông ấy, rằng bài phát biểu của Tổng thống về các vấn đề được công chúng quan tâm luôn là một chức năng chính thức, và ông ấy đã tham gia vào chức năng đó khi phát biểu tại cuộc biểu tình ngày 6 tháng 1 và trước ngày hôm đó. Chúng tôi không thể chấp nhận lý do đó.”
Ông tiếp tục nói rằng: “Mặc dù các Tổng thống thường thực hiện trách nhiệm chính thức khi họ phát biểu về các vấn đề được công chúng quan tâm, nhưng điều đó không phải lúc nào cũng đúng. Khi một Tổng thống đương nhiệm tái tranh cử phát biểu trong một chiến dịch tranh cử hoặc khi chấp nhận đề cử của đảng chính trị của mình tại đại hội đảng, ông ấy thường nói về những vấn đề được công chúng quan tâm. Tuy nhiên, ông ta làm như vậy với tư cách không chính thức, riêng tư với tư cách là người tìm kiếm chức vụ, chứ không phải với tư cách chính thức là người đang giữ chức vụ. Và những hành động được thực hiện với tư cách không chính thức không thể đủ điều kiện để được miễn trừ hành động chính thức.”
Trong một tuyên bố, người phát ngôn chiến dịch tranh cử của Trump, Steven Cheung, gọi phán quyết này là “hạn chế, hạn hẹp và mang tính thủ tục. Sự thật cho thấy đầy đủ rằng vào ngày 6/1, Tổng thống Trump đã thay mặt người dân Mỹ thực hiện nhiệm vụ của mình với tư cách là Tổng thống Hoa Kỳ. Hơn nữa, lời khuyên của ông rằng những người ủng hộ ông ‘hãy lên tiếng một cách hòa bình và yêu nước’, cùng với vô số tuyên bố khác chứng minh rằng những trò lừa bịp này của Đảng Dân chủ là hoàn toàn vô ích.”
Phán quyết của tòa phúc thẩm được đưa ra trong trường hợp James Blassingame, một sĩ quan Cảnh sát Capitol bị thương trong cuộc bạo động. Vụ kiện của ông là một trong ít nhất 10 vụ kiện được các quan chức thực thi pháp luật và các nhà lập pháp có mặt tại Điện Capitol đệ trình chống lại Trump.
Blassingame cho biết trong một tuyên bố rằng: “Tôi hy vọng trường hợp của chúng tôi sẽ giúp đưa nền dân chủ của chúng ta quay trở lại đúng hướng; cần phải xác định rõ rằng không có người nào, bất kể chức danh hay địa vị tầm vóc, được phép đứng trên luật pháp.”
Một trong những luật sư của Blassingame, Kristy Parker thuộc nhóm vận động dân chủ và quyền bầu cử phi lợi nhuận Bảo vệ Dân chủ, cho biết rằng: “Như trường hợp này cho thấy, trật tự hiến pháp của chúng tôi không cấp cho cựu Tổng thống Donald J. Trump quyền miễn trừ vì nỗ lực lật đổ nền dân chủ của chúng ta.”
Joe Sellers, đồng luật sư của NAACP và các nguyên đơn khác trong vụ kiện dân sự riêng biệt chống lại Trump, gọi phán quyết này là “quan trọng không chỉ đối với khách hàng của chúng tôi mà còn đối với tất cả người Mỹ. Chiến thắng ngày hôm nay mang lại cho chúng ta một bước quan trọng gần hơn để buộc cựu tổng thống phải chịu trách nhiệm vì những tổn hại đã gây ra cho các thành viên Quốc hội và chính nền dân chủ của chúng ta. Chúng tôi mong muốn tiếp tục theo đuổi công lý thông qua tòa án.”
Sri Srinivasan được Tổng thống Barack Obama đề cử vào tòa án và là cựu thư ký luật của Thẩm phán Tòa án Tối cao Sandra Day O’Connor, người đã qua đời hôm thứ Sáu. Thẩm phán Judith Rogers được Tổng thống Bill Clinton đề cử. Thẩm phán thứ ba liên quan đến phán quyết, Gregory Katsas, là một ứng cử viên của Trump, người từng làm thư ký cho Thẩm phán Tòa án Tối cao Clarence Thomas.
Phán quyết này sẽ không có hiệu lực trong một tuần để Trump có thời gian tìm cách đưa vấn đề ra toàn bộ tòa phúc thẩm xét xử.
Lời kết:
Xem như Trump thua trắng tay, từ phán quyết của thẩm phán liên bang Tanya Chutkan qua việc các luật sư Trump viện dẫn Tu chính án thứ nhất và quyền miễn trừ của tổng thống cho đến phán quyết của Tòa phúc thẩm khu vực Columbia bác bỏ quyền miễn trừ và các vụ án dân sự được tiến hành.
Giờ thì chắc chắn các luật sư của Trump sẽ kháng cáo lên Tòa án Tối cao, nơi đa số bảo thủ có thể, tôi chỉ nói là có thể họ sẽ làm đúng theo chức trách và lương tâm như các thẩm phán trong Tòa phúc thẩm mà cũng có thể họ sẽ bẻ cong công lý để bênh vực và bảo vệ Trump, chúng ta chưa thể phán đoán tình hình ngay từ bây giờ. Nhưng ít ra thì một thẩm phán Cộng hòa trong Tòa phúc thẩm Columbia đã làm đúng với chức trách, cùng hợp lòng đưa ra một phán quyết đúng đắn, công bằng không thể tuyệt vời hơn.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://www.npr.org/2023/12/01/1216541738/appeals-court-trump-immunity-jan-6-riot-lawsuits
https://www.cnn.com/2023/12/01/politics/trump-presidential-immunity-january-6-lawsuits/index.html