Rebecca Rommen, Dean Obeidallah, Dan Pfeiffer, Isaac Arndorf, David McAfee
Đã là con người thì ai cũng phải đi qua những thời điểm “sinh, lão, bệnh, tử”, kể cả những nhà tỷ phú, những lãnh đạo quốc gia, những bác sĩ, những chính trị gia, ca sĩ nổi tiếng, những diễn viên gạo cội, những người homeless không nhà. Ai cũng phải đi đến điểm cuối cùng giống nhau dù trong những hoàn cảnh khác nhau.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Những đảng viên Cộng hòa, những con zombies MAGA thường hay trêu chọc Tổng thống Biden hay quên, vấp té, nói sai tên người, nhớ sai địa điểm. Nhưng từ giờ trở đi, họ sẽ thấy thêm một người nữa cũng có những hành động tương tự, những biểu hiện của tuổi già, nhớ trước quên sau, nhớ sai tên, nhớ lộn chỗ. Dĩ nhiên, đó là những biểu hiện bình thường của con người khi lớn tuổi, có gì mà chê cười và nhạo báng họ, vì họ và chúng ta, tất cả đều là con người, mà đã là con người thì sớm muộn sẽ đi đến những tình trạng đó, sớm muộn mà thôi.
Nhà phân tích chính trị lâu năm Larry Sabato đã được người dẫn chương trình CNN Jim Acosta hỏi vào cuối tuần này về tình trạng sa sút trí tuệ ngày càng thường xuyên của cựu Tổng thống 45, Donald Trump. Lời nói lỡ lời gần đây của Trump trong một chiến dịch tranh cử gần đây khi ông ta nói về cựu Tổng thống Barack Obama hãy nhanh chóng từ chức Tổng thống Mỹ để ông ta về tiếp quản quyền hành vì ông ta biết cách làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại. Trump quên ai là Tổng thống đương nhiệm đang nắm giữ Tòa bạch Ốc, một cái quên rất đáng báo động.
Larry Sabato đã nói với Jim Acosta sự thật rằng: “Những người ủng hộ Trump không quan tâm nếu ông ấy quên hay té hay nói lỡ miệng. Căn cứ của Trump với những đảng viên Cộng hòa, những thành phần MAGA, họ sẽ không lắng nghe bất kỳ lời chỉ trích nào đối với Trump dù đó là sự thật và họ thấy trước mắt. Đơn giản họ đã xem Trump như một người được Thượng đế giáng xuống trần để chăn dắt họ”.
Nhưng những người chúng ta thì khác, chúng ta quan tâm đến tần suất ngày càng tăng của những dấu hiệu cảnh báo về nhận thức của Trump, vì ông ta rất có thể sẽ giành được chức tổng thống vào năm 2024.
Tôi không nói về việc Trump đưa ra những nhận xét xúc phạm và kích động hay nói dối để giúp ích cho bản thân về mặt chính trị vì những lời dối trá đó chúng ta đã nghe quá nhiều lần. Nhưng với vấn đề sức khỏe thì khác, đây là điều đáng báo động hơn nhiều. Chỉ trong hai tháng vận động tranh cử vừa qua, những nhầm lẫn và sai sót của Trump bao gồm từ việc nói rằng ông ta đã đánh bại Barack Obama vào năm 2016 cho đến việc nhầm lẫn tên thành phố và tiểu bang mà ông ta đang ở.
Tôi có thể kể ra một số cái quên rất đáng báo động, rất đáng để cho những đảng viên Cộng hòa suy nghĩ, và để cho đám zombies MAGA vỗ tay khoái chí khi thấy giáo chủ thần thánh của họ cũng chỉ là một con người, chẳng khác gì một ông già chậm chạp 80 tuổi. Trump không phải là thần thánh gì cả, chỉ là một tên gian thương, lừa đảo đang mắc bệnh Alzheimer, được biết đến là nguyên nhân phổ biến của hội chứng sa sút trí tuệ. Bệnh được đặt theo tên của bác sĩ tâm thần, tiến sĩ Alois Alzheimer, là người đầu tiên mô tả căn bệnh này.
Alzheimer là một căn bệnh gây ra tình trạng mất trí nhớ, mất các chức năng nhận thức, làm ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sống và làm việc của người bệnh. Các triệu chứng của bệnh nhân bao gồm mất trí nhớ, lẫn lộn và gặp khó khăn diễn đạt bằng ngôn ngữ và hành vi không kiểm soát, nhầm lẫn thời gian hoặc địa điểm. Theo thời gian, những người mắc bệnh Alzheimer mất dần trí nhớ và khả năng tập trung. Việc định hướng theo không gian và thời gian ngày càng trở nên khó khăn, người bệnh cũng khó tự xoay sở trong cuộc sống hàng ngày.
Ngày 16 tháng 9
Trong bài phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Pray Vote Stand bảo thủ, Trump đã mắc một loạt sai sót. Ông ta đã nhầm lẫn Barack Obama với Tổng thống Joe Biden, khi lần đầu tiên nói rằng ông ta đang “dẫn đầu rất nhiều phần trăm” so với Obama. Nhưng rõ ràng là Obama không tranh cử vào năm 2024.
Trong cùng lần xuất hiện đó, Trump tuyên bố rằng: “Với Obama, chúng ta đã thắng một cuộc bầu cử mà mọi người đều nói là không thể thắng được.” Dường như nhận ra sai lầm của mình, Trump sau đó nhanh chóng nói rằng: “Ý tôi là Hillary Clinton, người cùng đảng Dân chủ với Obama”.
Đồng thời Trump cũng tuyên bố một cách kỳ lạ rằng Biden sẽ đưa Hoa Kỳ vào “Thế chiến thứ hai”, nhưng nếu nói đúng thì phải là Thế chiến thứ ba. Thế chiến thứ hai đã xảy ra trong thế kỷ trước từ 1939 đến 1945, chuyện qua lâu lắm rồi nên Trump không còn nhớ là hai hay ba.
Ngày 25 tháng 9
Trong bài phát biểu ở South Carolina, Trump đã khiến Jeb Bush và anh trai ông, cựu Tổng thống George W. Bush bối rối. Khi Trump bắt đầu hồi tưởng về chiến thắng năm 2016 của mình trong cuộc bầu cử sơ bộ Đảng Cộng hòa ở South Carolina, Trump nói với khán giả bằng một lời khoa trương điển hình rằng: “Khi tôi đến đây, mọi người đều nghĩ Bush sẽ thắng. Họ nghĩ Bush vì Bush được cho là một quân nhân tuyệt vời. Ông ấy đã đưa quân đội Mỹ đến Trung Đông. Chuyện đó diễn ra như vậy, phải không?”
Kiểm tra thực tế: Năm 2016, Trump đã đánh bại Jeb Bush, cựu thống đốc tiểu bang Florida, là người không hề phục vụ trong quân đội cũng như không phải là Tổng thống Mỹ tham gia cuộc chiến tranh Iraq. Người mà Trump đang nhắc đến là George W. Bush, nhưng ông Bush con lại là người mà Trump chưa bao giờ cùng tranh cử.
Ngày 23 tháng 10
Trong bài phát biểu ở New Hampshire, Trump tỏ ra bối rối về việc Viktor Orban là tổng thống của quốc gia nào. Tự nhiên ông ta quên bẳng đi tên của quốc gia và chức vụ của Viktor Orbán.
Trump nói với khán giả như thế này: “Có một người đàn ông – tên là Viktor Orbán – có ai từng nghe nói về ông ấy hay không? Ông ấy là một trong những nhà lãnh đạo mạnh mẽ nhất trên thế giới. Ông ấy là nhà lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ”.
Tuy nhiên, thực tế thì Viktor Orbán không phải là chức vụ Tổng thống mà là Thủ tướng của Hungary. Recep Tayyip Erdoğan mới là tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Hai nước thậm chí không gần nhau về mặt địa lý.
Điều khiến nhận xét này đáng ngạc nhiên và đáng lo ngại hơn là Trump biết rõ về Viktor Orbán. Trump có một lịch sử lâu dài ca ngợi nhà độc tài cánh hữu. Trong cùng bài phát biểu đó, Trump cũng sai lầm khi nói với khán giả rằng quốc gia của Viktor Orbán có chung đường biên giới với Nga. Nhưng trên thực tế, cả Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ đều không có cùng biên giới với Nga, còn phải qua mấy nước nữa như Ukraine, Belarus, Ba Lan.
Ngày 29 tháng 10
Khi bước lên sân khấu, Trump chào đám đông bằng câu nói: “Xin chào, hôm nay tôi tới một nơi mà chúng ta đã làm rất tốt, Sioux Falls! Cảm ơn rất nhiều.”
Nhưng, vấn đề là Trump đang ở Thành phố Sioux, Iowa – không phải ở Sioux Falls, một thành phố ở South Dakota.
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa của tiểu bang Iowa, Brad Zaun nhanh chóng tiến đến sân khấu và thì thầm điều gì đó vào tai Trump, và người ta có thể nghe Trump nói rằng “Ồ!’ Vậy đây là thành phố Sioux, để tôi hỏi các bạn, có bao nhiêu người đến từ Thành phố Sioux, bao nhiêu người? Ai không đến từ Thành phố Sioux? Những người khác đến từ đâu vậy?”
Đó là một câu nói lẫn lộn vùa hỏi người khác vừa tự nói với mình và không cần ai phải trả lời.
Ngày 11 tháng 11
Và sự hớ hênh gần đây nhất vào cuối tuần Ngày Cựu chiến binh này, khi Trump lại nhắc đến Viktor Orban trong bài phát biểu ở Claremont, New Hampshire.
Trump nói rằng nhà lãnh đạo đã được hỏi là ông sẽ đưa ra lời khuyên gì cho “Tổng thống Obama” về cách giải quyết trong một thế giới “đang bùng nổ xung đột và chiến tranh”. Hungary (lần này thì Trump đã nhớ được đúng tên quốc gia của Viktor Orbán là Hungary). Theo lời Trump kể lại, thì Viktor Orbán trả lời rằng, Obama “nên từ chức ngay lập tức và họ nên thay thế ông ấy bằng Tổng thống Trump, người đã giữ cho thế giới được an toàn.”
Và vấn đề là, ai cũng biết, Obama không phải là tổng thống đương nhiệm của Hoa Kỳ.
Chính những sai lầm kiểu này đã khiến một số đối thủ Đảng Cộng hòa năm 2024 của Trump giương cờ đỏ, cho thấy sự suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ của cựu tổng thống có thể đang diễn ra.
Một số cảnh báo rõ ràng nhất đến từ Thống đốc Florida. Ron DeSantis, người đã cảnh báo gần đây rằng: “Đây là một Donald Trump khác với năm 2015 và 2016. Bây giờ, đó chỉ là một kẻ khác, già hơn và bắt đầu bị sa sút trí tuệ. Và thật buồn khi chúng ta chứng kiến điều đó.”
Chiến dịch tranh cử của DeSantis thậm chí còn tuyên bố rằng việc suy giảm trí tuệ có thể là lý do khiến “những người quản lý ông ta không cho phép ông ta tham gia các cuộc tranh luận với các ứng viên khác vì sợ để lộ ra sơ xuất và khiến mọi người để ý đến tình trạng sa sút trí tuệ của ông ta khi tranh luận”.
Cựu đại sứ Liên hợp quốc Nikki Haley, khi nói chuyện với các nhà tài trợ Do Thái, đã chế nhạo Trump vì đã phát biểu tích cực về các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Triều Tiên, nói rằng ông ấy rõ ràng ‘bối rối’ về việc không biết nước nào là đồng minh của Mỹ và nước nào là đối thủ của Mỹ.
Trong một cuộc tranh luận, Trump sẽ ở trên sân khấu trong hai giờ đồng hồ, nơi ông ta sẽ buộc phải tự suy nghĩ và trả lời vì sẽ không có máy nhắc chữ. Tất nhiên, Trump đã tự củng cố những lo ngại của mọi người rằng khả năng suy giảm nhận thức là động cơ chính mà ông ta đã phải bỏ qua ba cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên, và chỉ bằng cách tham gia vào cuộc tranh luận tiếp theo mới có thể đánh tan phần nào nghi ngờ đó.
Quá nhiều cử tri Mỹ đã quên rằng Trump là một gã hề loạn trí, không đáp ứng được công việc của một người lãnh đạo quốc gia.
Việc Donald Trump dẫn trước Joe Biden trong các bản tin từ The New York Times và các nguồn khác đang khiến nhiều người trong chúng ta bối rối. Làm thế nào mà một tên tội phạm hỗn loạn tung ra các thuyết âm mưu lại có thể quay trở lại Tòa Bạch Ốc cho được?
Câu trả lời là sự kết hợp giữa tỷ lệ tán thành thấp của Biden, sự chia rẽ trong liên minh dân chủ, sự không hài lòng với nền kinh tế, mức độ hoài nghi lịch sử và sự ngờ vực về thể chế, cũng như sự cực đoan hóa của Đảng Cộng hòa. Sự phân cực và thành phần nhân khẩu học của Cử tri đoàn có nghĩa là các cuộc bầu cử sắp tới sẽ tiếp tục có tính cạnh tranh chặt chẽ. Tuy nhiên, một phát hiện cụ thể trong cuộc thăm dò của The New York Times/Siena College giải thích sức mạnh của Trump và đưa ra một chiến lược cụ thể để đánh bại ông ta một lần nữa vào năm 2024.
Không có gì phải phủ nhận điều đó: Tuổi tác của Joe Biden là một trở ngại chính trị đáng kể. Nhiều người trên khắp đất nước cho rằng ông đã quá già để đảm nhận chức vụ tổng thống, và ngay cả trong số các đảng viên Đảng Dân chủ, nhiều người nói với những người thăm dò ý kiến rằng họ muốn có một ứng cử viên trẻ hơn. Ở một khía cạnh nào đó, tuổi tác của Biden là một vấn đề không thể giải quyết được. Không có cách nào làm cho ông trẻ hơn; ông ấy sẽ già đi từng ngày trong khi chiến dịch vẫn tiếp tục, thời gian vẫn quay đều. Chắc chắn, sẽ có những khoảnh khắc mang tính đòn bẩy cao như Thông điệp Liên bang, Đại hội Đảng Dân chủ và các cuộc tranh luận mà Tổng thống có thể thể hiện sức chịu đựng và nghị lực cần thiết cho công việc. Tất cả những cách tiếp cận đó đều có giá trị. Nhưng tôi nghĩ cách tốt nhất để xoa dịu những lo ngại về tuổi tác của Biden là tập trung vào tính khí thất thường và sa sút trí nhớ của Trump.
Và cuộc chiến đã bắt đầu. Không chỉ với ban tranh cử phía Tổng thống Biden mà cà những ứng cử viên Cộng hòa cũng nhanh tay sử dụng vấn đề suy giảm trí nhớ để tấn công Trump. Các đảng viên Đảng Dân chủ muốn nhắc nhở công chúng rằng tổng thống không phải là người duy nhất mắc lỗi khi phát biểu, Trump cũng vậy dù ông ta trẻ hơn ông Biden 3 tuổi.
The Washington Post đưa tin, chiến dịch tranh cử của Biden đã được đưa lên mạng xã hội để phản ảnh những lời gièm pha về khả năng nhận thức của tổng thống Biden. Họ chỉ ra rằng Trump đang gặp khó khăn trong việc phát âm chính xác từ “Hamas” và đã đưa ra một loạt bình luận kỳ lạ, bao gồm cả việc ông ta thắc mắc với luật sư thân cận, lấy làm lạ rằng chữ viết tắt của Hoa Kỳ US được đánh vần giống từ “us là chúng ta“.
Lời kết:
Điều khiến tất cả những điều này thực sự thú vị là giờ đây, thế thượng phong trong một cuộc đấu đang nằm trong tay Biden và ban tham mưu của ông. Trump từ lâu đã chỉ trích rằng Biden, 80 tuổi, đối thủ Đảng Dân chủ trong cuộc đua tổng thống năm 2024, đang bị lú lẫn, nhớ trước quên sau bởi sự lão hóa. Thế với Trump thì sao?
Liệu với câu hỏi Trump có đang bị suy giảm tinh thần nguy hiểm hay không, bởi vì nếu ông ta đắc cử tổng thống vào năm 2024, ông ta sẽ làm được việc hay không với tình trạng như hiện nay, cũng nhớ trước quên sau, nói đâu quên đó và sắp tới sẽ là té lên té xuống. Tổng thống Biden còn chạy xe đạp nhưng Trump thì không, xe đạp nào chịu được sức nặng cơ thể của Trump, vả lại từ nhỏ đến lớn, toàn lên xe xuống ngựa, có người chở chứ có đi được xe đạp đâu.
Và Tòa Bạch Ốc chắc chắn sẽ không phải là nơi dành cho người luôn bối rối mỗi sáng không biết mình đang ở thành phố nào, Washington hay Ohio hay Arizona? Không nhớ được ai đang là tổng thống thực sự của nước Mỹ? Tên của Bộ trưởng Tư pháp là Michael Cohen chăng? Hoặc nãy ý định muốn gọi điện cho giáo chủ Vladimir Putin đang là Chủ tịch Trung Quốc?
Vậy thì những đảng viên Cộng hòa và đám zombies MAGA nói gì đây với chứng sa sút trí tuệ của giáo chủ, khi căn bệnh Alzheimer đang ngày càng phát triển, có đỡ hơn Tổng thống Biden hay không? Thế mới biết: “Cười người hôm trước hôm sau người cười”.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://edition.cnn.com/2023/11/13/opinions/trumps-mental-gaffes-obeidallah/index.html
https://www.messageboxnews.com/p/why-dems-must-make-trumps-mental
https://www.washingtonpost.com/politics/2023/11/11/trump-gaffes-age-campaign/
https://www.rawstory.com/trump-mental-stability-2666236427/