Có lẽ nhiều quý vị thính giả nhìn hình banner của video cũng hiểu nhưng tại sao tôi lại dùng tực đề “Những con sói hoang cô độc” khi nói về những kẻ cực hữu vô giáo dục trên đồi Capitol, tôi đã phải mất hơn 3 tiếng đồng hồ để nghe lại video bài diễn văn, theo dõi các hành động phản kháng bầy đàn của những con sói hoang trên đồi Capitol và lúc đó ông đang nói về vấn đề gì, rồi ghi lại những điểm nhấn của lời ông Biden và những tiếng tru của ai, tìm hiểu dúng danh tính của từng con sói hoang thì mới có đủ dữ kiện, tên tuổi, chi tiết mà viết bài bình luận này gởi đến quý vị thính giả hôm nay.
Trước hết, điểm qua một số báo chí trong nước và báo chí ở Châu Âu, không hẹn mà những phóng viên báo chí đã có những hình ảnh và bài viết khá thú vị khi nói đến ba biểu tượng hay cũng có thể gọi là ba trạng thái hay hình thức khác nhau đã xuất hiện trên đồi Capitol mà bất cứ ai theo dõi trực tiếp hay qua Youtube đều dễ dàng nhận thấy trong ngày 7 tháng 2, lúc 9 giờ tối khi Tổng thống Biden đến Quốc Hội để đọc diễn văn Thông điệp Liên bang gởi đến tất cả người Mỹ.
Biểu tượng thứ nhất là nói đến một vị Tổng thống, tóc lưa thưa bạc trắng, đỉnh đạc, từ tốn nhưng mạnh mẽ, dõng dạc trong từng câu chữ, như xoáy vào tim gan của những người cánh hữu cực đoan ngồi bên dưới, nhao nhao như bầy ong vở tổ, la ó, lắc đầu như những đứa trẻ nũng nịu đòi ăn, nhưng ông Biden vẫn thản nhiên, không quan tâm, vẫn tiếp tục nói và không để ý đến những đứa trẻ khó chịu đang làm quấy, khóc nhè.
Biểu tượng thứ hai là nói đến một nữ dân biểu diện một bộ suit màu trắng với cổ viền lông đắt tiền nhưng gương mặt và ánh mắt thì toác lên sự thù hằn, giận dữ và điêu ngoa, đứng ngồi không yên, huýt sáo và công kích, miệt thị Tổng thống khi ông đang phát biểu, hình ảnh này đã mang lại cho thế giới thấy thế nào là Tu chính án thứ nhất ở Mỹ, thế nào là quyền tự do của một dân biểu trong Quốc Hội Hoa Kỳ, thế nào là một tư cách thấp hèn của một mụ bán đồ lạc xon ở chợ trời nhảy xổm vào Quốc Hội Hoa Kỳ chỉ để chửi mướn.
Và biểu tượng thứ ba là nói đến một dân biểu buồn và cô độc nhất trên đồi Capitol, George Santos, ngồi thui thủi một mình không ai bắt chuyện, chỉ chăm chút ngồi tâm tình với cái iPhone của anh ta, một dân biểu cô độc, bị ghẻ lạnh đến tội nghiệp.
Thưa quý vị, đó là ba biểu tượng của ba con người với ba trạng thái khác nhau trong ngày Tổng thống Biden đọc Thông điệp Liên bang mà báo chí trong nước cũng như thế giới nói nhiều nhất.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã có những nỗ lực gần như bất lực để kiểm soát sự bùng nổ dữ dội của các thành viên Cộng Hòa trong Quốc Hội nhưng có lẽ cũng không khó để nhận thấy là dường như McCarthy cũng bị lôi cuốn vào màn trình diễn tuyệt vời, trôi chảy, không vấp váp với trí nhớ mà tôi có thể thẳng thắn nhận xét là ông vẫn còn khá minh mẫn, và cũng qua bài diễn văn Thông điệp Liên bang năm 2023 này, tôi đã thực sự bất ngờ trước khả năng nói thao thao trôi chảy, không cần nhờ máy nhắc chữ và không hề bị vấp, bị sai sót, bị nói lắp và cũng qua bài diễn văn này, tôi đã có một sự thay đổi trong nhận thức về Tổng thống Biden, nếu ông vẫn giữ được phong độ, trí nhớ và các cách giải quyết chính sách mạnh mẽ, dứt khoát hơn thì có lẽ tôi sẽ không muốn nghĩ đến hai chữ tuổi già khi nói về ông nữa, mà tôi còn có thêm niềm tin cho rằng, với một ứng viên Cộng Hòa là Donald Trump, sẽ là đồ bỏ đi, mà ngay cả với một Ron DeSantis trẻ tuổi, nguy hiểm, tàn nhẫn cũng chưa thể đe dọa được ông nếu phong độ và sức khỏe của ông còn ráng giữ được như hiện nay cho đến thời điểm bầu cử thì một nhiệm kỳ nữa có lẽ sẽ không phải là chuyện lấp bể vá trời đối với một ông già 82 tuổi vào năm 2024.
Đó là thay đổi mới nhất đã thực sự ảnh hưởng đến nhận thức của tôi sau khi nghe xong cả bài diễn văn, đó là sự thật. Nên tôi mới nói rằng, tôi đã bị cuốn hút vào trong cả bài diễn văn của ông khi xem qua Youtube và ở xa để dẫn đến một sự thay đổi nhận thức về ông thì huống hồ gì một Kevin McCarthy, ngồi ngay sau lưng ông Biden, dường như đã bị cuốn hút vào câu chuyện và cách nói chuyện lôi cuốn, đưa đây một cách tự nhiên từ nhiều chính sách và chương trình nghị sự của ông, đây không phải là điều mà ai ở vào tuổi ông cũng có thể làm được.
Thế giới đã theo dõi bài diễn văn rất đáng mong đợi này, nhưng qua đó, nhiều người trên thế giới và người Mỹ trong nước mới nhìn thấy những bộ mặt đểu giả, cay cú, hằn học của những tên thảo khấu từ rừng xanh tràn vào Hạ viện, khoác lên người những bộ đồ Veston lịch hay những bộ váy mắc tiền nhưng vẫn không dấu được nguồn gốc của những kẻ quen sống trong rừng, ăn bốc bằng tay và giỏi chửi thề.
Tại nhiều quốc gia trên thế giới, chuyện những thượng nghị sĩ, dân biểu phản đối nhau hay thậm chí ném đồ người nhau, miệt thị nhau và cả lao vào đánh nhau trong Quốc hội không phải là chuyện gì hiếm hoi, mà xảy ra khá nhiều, nhưng chuyện một vị lãnh đạo của một quốc gia phát biểu trước quốc hội mà một dân biểu lại có thể la ó, miệt thị Tổng thống thì dường như chỉ xảy ra ở Hoa Kỳ.
Tôi cũng tin rằng ở các quốc gia khác, nếu một dân biểu phá rối bài diễn văn của Tổng thống thì sẽ có người bảo vệ mời người đó ra ngoài theo lệnh của Chủ tịch Quốc Hội là người có quyền lực cao nhất trong Quốc Hội, nhưng ở đây, tại Mỹ, nếu quý vị để ý xem gương mặt và cử chỉ của Kevin McCarthy, ông ta kín đáo lắc đầu nhè nhẹ, ý nói đừng la lối, đừng quậy, nhưng những con sói hoang bên dưới đang đói, chỉ muốn lao vào cắn xé diễn giả và dĩ nhiên, chúng chẳng coi người gác chùa là gì cả.
Dường như cái gọi là “chuẩn mực thể chế” và sự trở lại của chính trị bình thường được xem là điều khó có thể trở thành hiện thực trong tình trạng chính trị phân cực như hiện nay.
Một sự việc khác cũng khá thú vị, chắc quý vị thính giả vẫn còn nhớ bà Chủ tịch Hạ viện nhiệm kỳ trước, Nancy Pelosi đã có một hành động độc nhất vô nhị trong lịch sử Hoa Kỳ, đó là bà đã cầm mấy tờ bản sao bài phát biểu năm 2020 của Donald Trump, giơ cao cho mọi người thấy và xé vụn vằn những tờ giấy nó, mọi con mắt đều nhìn vào hành động xem thường, khinh bỉ của bà dành cho một tên Tổng thống bất tài, vô dụng, nói láo đã đi vào lịch sử, thì lần này, trước thời điểm Tổng thống Biden phát biểu, khoảng nửa tiếng khi nói chuyện trước với các phóng viên, nhiều người đã gợi ý hay còn có thể gọi là khích bác Kevin McCarthy hãy thử hành động giống như bà Nancy Pelosi để tạo dấu ấn riêng cho mình, có nghĩa là họ xúi McCarthy cũng sẽ cầm những bản sao bài phát biểu của Tổng thống Biden lên và xé, bắt chước cử chỉ vô tiền khoáng hậu của bà Nancy Pelosi, nhưng McCarthy đã không cắn câu của các phóng viên.
Mà ngược lại, trong video thì mới thấy Kevin McCarthy đã cố gắng tạo cho bản thân một thế đứng, ngồi khá chững chạc, ra vẻ là người có chức vụ và sự hiểu biết, không làm điều nông nổi như đàn em bên dưới mà cũng không có can đảm làm giống như bà Nancy Pelosi. Nói tóm lại, với vai diễn của Kevin McCarthy, tôi nhận xét là ông ta đã làm tốt vai trò của mình và tạo được một chút thiện cảm với những đảng viên Dân Chủ và quan khách trong khán phòng, đây là điều đáng khen ngợi một kẻ chỉ quen lòn cúi đi đêm và quỳ gối trước một tên giáo chủ nói láo bao lâu nay, có lẽ nhờ vào chức vụ là Chủ tịch Hạ viện và được cầm cây búa trong tay, những thứ có lẽ đã giúp McCarthy lột xác phần nào trong cử chỉ, hành động và nhận thức tối thiểu cần có của một người Chủ tịch Hạ viện mới vừa nhậm chức trong sự kềm kẹp của đồng bọn đang ngồi phía dưới.
Một điểm cộng cho McCarthy nữa, đó là câu trả lời của ông với các phóng viên khi nói rằng: “Tôi không tin vào sân khấu của những bài diễn văn bị xé nát. Tôi tôn trọng phía bên kia, tôi có thể không đồng ý về chính sách với họ. Nhưng tôi muốn bảo đảm rằng đất nước này mạnh hơn, lành mạnh về kinh tế, độc lập về năng lượng, an toàn và có trách nhiệm.”
McCarthy thậm chí còn đưa ra một lời cảnh báo ngầm khi nói chuyện với Manu Raju của CNN rằng: “Chúng tôi là thành viên của Quốc hội. Chúng tôi có quy tắc đạo đức về cách thể hiện bản thân, đó chính xác là những gì chúng tôi sẽ làm. Chúng tôi sẽ không làm những trò trẻ con.”
Nhưng theo tôi, những điểm cộng này của McCarthy được xem là chưa đủ trong tư cách là một Chủ tịch Hạ viện đầy quyền uy, nếu chúng ta nhớ lại một câu chuyện xảy ra vào năm 2009, khi dân biểu đảng Cộng Hòa của South Carolina, Joe Wilson, đã bị chính các thành viên cao cấp trong đảng của ông ta khiển trách sau khi làm gián đoạn bài phát biểu của cựu Tổng thống Barack Obama bằng cách hét lên giống như Marjorie Taylor Greene rằng: “Ông là kẻ nói dối”. Sự kiện này đáng chú ý đến nỗi Wilson đã chính thức bị Hạ viện khiển trách, nhưng chính trị của năm 2023 thì khác..
Điều khác biệt của một âm thanh chói tai của những con thú hoang năm 2009 và 2023 là sự hiểu biết và nhận thức được điều nào không nên làm của các đảng viên Cộng Hòa trong Hạ viện với hành động hoang dã, vô giáo dục của Marjorie Taylor Greene, chẳng có đảng viên Cộng Hòa nào lên tiếng sau đó dù là trách yêu, chỉ có cái lắc đầu nhè nhẹ, kín đáo của Kevin McCarthy từ trên cao, biểu lộ sự không hài lòng và cầu xin, thôi, đừng quậy nữa.
Ngày nay, chế nhạo và chỉ trích đảng phái đã trở thành điều bình thường mới trong Quốc Hội Mỹ, là điều hiếm khi xảy ra hay chưa hề xảy ra ở các quốc gia dân chủ non trẻ khác trên thế giới.
Lần đọc bài diễn văn Thông điệp Liên bang lần này, Tổng thống Biden đã thể hiện sự nhanh nhẹn khác thường trong các câu trả lời của mình, mặc dù trước đây ông thường gặp một số vấn đề về phát âm sai và nói hơi ngọng. Ông đã đưa ra một số câu chuyện cười và trong một số trường hợp đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt từ cả hai bên, như khi ông công bố các tiêu chuẩn mới rằng “tất cả các vật liệu xây dựng được sử dụng trong các dự án cơ sở hạ tầng liên bang” phải được sản xuất tại Mỹ, mọi người đều vỗ tay nhiệt liệt, lòng tự tôn dân tộc đã được ông khơi gợi và sử dụng đúng vấn đề.
Nhưng những khoảnh khắc vui ngắn ngủi đó không kéo dài được lâu khi những con sói hoang lại tiếp tục tru tréo lên khi Tổng thống Biden phát biểu về các nỗ lực phục hồi sau COVID-19 một một con sói hoang đến từ Kentucky, dân biểu Thomas Massie đã tru lên “Kết thúc nhiệm vụ!”.
Chưa hết, một số con sói hoang khác lại lên tiếp tục tru lên khi ông Biden nói về kế hoạch làm chậm dòng chảy fentanyl vào nước này. Lại là một con sói cái đến từ Georgia, dân biểu Marjorie Taylor Greene tru lên: “Đóng biên giới! Nó đến từ Trung Quốc!” , nhưng có lẽ bà ta quên rằng Mỹ chỉ có chung biên giới phía Bắc với Canada và phía Nam với Mexico mà thôi, không có vùng đất liên nào có cùng biên giới với Trung Quốc cả. Giận quá mất khôn, nói thiếu suy nghĩ và không biết là mình đang phát ngôn bừa bãi, sai trái.
Vẫn còn nữa, khi ông Biden nói về điều đau buồn bởi cái chết do dùng quá liều fentanyl của một phụ nữ trẻ, thì một con sói đực đến từ Tennesse, dân biểu Andy Ogles tru lên: “Đó là lỗi của ông!”
Đến đây thì, bravo cho McCarthy, ông ta có lẽ đã không thể chịu đựng nổi những con sói hoang sút chuồng đang chạy bên dưới và tru tréo không ngừng, McCarthy đã trừng mắt lên tức giận khi đưa mắt nhìn về hướng con sói đực Andy Ogles và mím môi, ống kính quay rất rõ trạng thái này của McCarthy. Và ngay lúc đó, McCarthy đã đứng lên cùng với Phó Tổng thống Kamala Harris vỗ tay hoan nghênh Tổng thống Biden.
Giờ nói đến biểu tượng thứ ba, hay trạng thái thứ ba của một con sói cô độc, bị ghẻ lạnh và ruồng bỏ trên đồi Capitol, tôi muốn nói về George Santos, dân biểu đến từ New York.
Trước khi bài phát biểu của Tổng thống Biden bắt đầu, khi đoàn quan chức từ cả tam quyền phân lập lấp đầy phòng Hạ viện, mọi con mắt đều đổ dồn vào dân biểu George Santos, người đang gặp nhiều rắc rối với một bản lý lịch phần lớn là hư cấu, và anh chàng này đã có một cuộc đối thoại ngắn với Thượng nghị sĩ Mitt Romney của Utah.
Mitt Romney dường như đã có một cuộc trao đổi căng thẳng với George Santos, và nét mặt anh ta cau lại, bực bội, sau khi tìm hiểu trên báo chí thì tôi biết câu nói ngắn mà Mitt Romney nói với Santos là: “Ông không thuộc về nơi này”.
George Santos đứng ở lối đi chờ được bắt tay, nhưng khi Phó Tổng thống Kamala Harris cùng với các thượng nghị sĩ của cả hai đảng, bao gồm Shelley Moore Capito, DW.Va., Steve Daines, R-Mont., và Mark Kelly, D-Ariz., tất cả những người này đều phớt lờ, không bắt tay Santos.
Khi đệ nhất phu nhân, bà Jill Biden, bước vào phòng trong tiếng vỗ tay của các nhà lập pháp lưỡng đảng, George Santos đã không vỗ tay và rút về phía sau, và anh chàng này đã dùng hầu hết thời gian còn lại của bài diễn văn của Tổng thống Biden bằng cách viết những gì đó trên Twitter, có thể anh ta đang trút giận lên Mitt Romney.
Và hành động giả mạo, trơ trẽn của George Santos xảy ra khi ông Biden công bố chính sách giới hạn giá insulin ở mức 35 đô la cho người cao niên tham gia Medicare. Sẽ là hợp lý nếu một nghị sĩ từ một quận ngoại ô rộng lớn với nhiều cư dân lớn tuổi đứng dậy và vỗ tay để hoan hô chính sách đó, nhưng không, chỉ có Santos đã làm như vậy trước khi nhận ra mình là người kỳ quặc trong đám đông, không ai đứng dậy vỗ tay như Santos cả. Có lẽ hơi mắc cỡ vì làm lố, Santos lại ngồi xuống và chơi với cái điện thoại của mình trong sự cô độc, ghẻ lạnh từ đồng bọn.
Lời kết:
Những biểu tượng và trạng thái đến từ một vị Tổng thống hiền lành, nhân hậu và mạnh mẽ, khôn ngoan đã đè bẹp những tiếng tru tréo từ những con sói hoang cô độc trên đồi Capitol trong ngày 7 tháng 2.
Những con sói hoang cô độc đã tự biến chúng thành trò cười trước người Mỹ và truyền hình, truyền thông báo chí của Mỹ cũng như thế giới đang theo dõi Thông điệp liên bang quan trọng nhất của đất nước. Người Mỹ và thế giới đã có dịp nhìn thấy sự khác biệt về nhân cách của đa số các đảng viên của hai đảng là khác nhau nhiều như thế nào.
Việt Linh 09.02.2023