Stephen Collinson, Dan Ladden-Hall, Oliver O’Connell, Alex Woodward
Arthur Engoron, một thẩm phán điều trần phiên tòa xét xử gian lận ở New York của Donald Trump đã phải đối mặt với một tình thế khó khăn mà thế giới chính trị Mỹ từ lâu đã không thể trả lời, đó là: làm thế nào để kiềm chế cơn giận dữ, cơn thịnh nộ và sự thôi thúc phá vỡ mọi quy tắc của một cựu tổng thống có nhân cách và lý trí.
Để trả lời, cũng không có gì khó mấy, đó là bởi vì đơn giản là nước Mỹ chưa có tiền lệ thì đúng hơn, chưa có một cựu Tổng thống nào hành xử thiếu phép lịch sự và tôn trọng tối thiểu với thẩm phán và mọi người chung quanh như Donald Trump. Một phần Trump là con người ngang ngược, ông ta luôn nghĩ mình đang nắm trong tay một binh đoàn zombies MAGA và một đảng chính trị lớn thì quyền lực bao trùm, thì không phải sợ hãi trước bất cứ ai, kể cả thẩm phán đang xét xử những vụ án liên quan trực tiếp đến ông ta.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thẩm phán Engoron ở New York đã hạ bệ người đàn ông quyền lực nhất thế giới một thời khi nói với Trump rằng: “Ông là người không đáng tin cậy” – chỉ một câu nói ngắn gọn đã đảo ngược sự nhận thức về quyền lực với Trump và là một lời nhắc nhở Trump rằng, không ai đứng trên luật pháp.
Tư cách bị cáo của Trump có nghĩa là ông ấy không thể làm và nói bất cứ điều gì mình muốn – một hành động vô pháp sẽ không chỉ ảnh hưởng đến phiên tòa hiện tại mà có vẻ giống như sự khởi đầu của một khuôn mẫu khi người dẫn đầu cho đề cử GOP năm 2024 phải đối mặt với các phiên tòa bổ sung năm sau.
Hai cuộc luận tội và thất bại trong bầu cử có thể không ngăn được Trump – một phần vì ông ấy rất giỏi khơi dậy sự tức giận của công chúng, tạo ra những thực tế thay thế và làm mờ đi sự thật – nhưng môi trường dựa trên thực tế của phòng xử án thì có thể.
Trump dường như đang đem cả cơn thịnh nộ âm ỉ bao lâu nay vào trong phiên tòa xét xử gian lận này, điều này có thể khiến đế chế bất động sản cùng tên của ông ta sẽ bị cấm kinh doanh ở New York. Thẩm phán Arthur Engoron đã ra phán quyết ngay cả trước khi vụ án bắt đầu, rằng Trump, công ty của ông ta và các con trai trưởng thành đã lừa đảo các ngân hàng và công ty bảo hiểm bằng cách thổi phồng giá trị tài sản của họ – điều mà cựu tổng thống đã kháng cáo. Nhưng sự thất vọng của Trump dường như bùng lên trong những hành động bộc phát bất ngờ vào thứ Tư.
Đầu tiên, Trump thực hiện một cuộc tấn công mới nhằm vào thư ký thẩm phán bất chấp lệnh bịt miệng. Ông nhận xét với các phóng viên rằng thẩm phán Engoron rất theo đảng phái và có một “người rất theo đảng phái ngồi bên cạnh ông ta”. Thẩm phán đã triệu tập một phiên điều trần để thăm dò bình luận và cuối cùng phạt Donald Trump 10.000 USD vì vi phạm lệnh bịt miệng hẹp cấm ông ta nhắm mục tiêu vào nhân viên tòa án. Trump phủ nhận cáo buộc và khẳng định ông đang đề cập đến người sửa lỗi cũ của mình, Michael Cohen, người cũng ngồi cạnh thẩm phán trong lời khai chống lại Trump.
Đây không phải là lần đầu tiên Trump bị phạt vì vi phạm lệnh bịt miệng. Tuần trước, ông ta đã bị phạt 5.000 USD vì không gỡ bỏ một bài đăng trên mạng xã hội tấn công thư ký của thẩm phán Engoron.
Thẩm phán Engoron nói một câu theo kiểu quở trách mà Trump – người từng là nhân vật thống trị khắp mọi nơi chưa hề phải nghe ai dám nói như vậy với ông ta, Engoron nói rằng: “Đừng làm điều đó nữa nếu không mọi chuyện sẽ tệ hơn,”
Khoản tiền phạt 10.000 USD chỉ là một khoản tiền lẻ đối với một người giàu có như Trump, ngay cả khi tài sản của ông ta không lớn như ông ta tuyên bố. Tuy nhiên, khoản phạt này khó có thể khiến một cựu tổng thống quen nói bậy, nói láo sẽ biết giữ mồm giữ miệng với báo chí và trong tòa án trong tương tai với các phiên tòa sắp tới. Những khoản phạt đó chỉ là một phần nhỏ của những hậu quả mà hệ thống pháp luật có thể áp đặt trong một số phiên tòa.
Nhưng, có lẽ trong lịch sử tòa án của nước Mỹ và cả thế giới, chưa ai thấy được cảnh tượng lạ, nếu không chứng kiến thì không ai dám tin vào mắt mình, khi Trump lao ra khỏi phòng xử án sau khi thẩm phán từ chối bác bỏ vụ án dựa trên lời khai có vẻ không đồng nhất của Michael Cohen về việc liệu ông chủ cũ có yêu cầu ông thổi phồng báo cáo tài chính hay không.
Trump nói to: “Tôi đi đây,” và đứng dậy, bước ra khỏi cánh cửa lớn của phòng xử án. Thẩm phán Engoron bác bỏ hoàn toàn đề nghị này của nhóm Trump, họ cho rằng Cohen là nhân chứng quan trọng.
Thói quen đưa ra bình luận liên tục cho các phóng viên về vụ việc không được truyền hình trực tiếp của Trump cho thấy ông ta là một khách hàng ác mộng đối với bất kỳ luật sư nào. Hành động này có thể trở thành một đặc điểm trong những thử thách trong tương lai của ông ta và khiến ông ấy gặp nhiều rắc rối hơn. Rõ ràng hành vi của Trump là dựa vào danh tiếng và địa vị cao của mình để định hình mọi câu chuyện.
Nhưng có một điểm khác biệt, tình hình hiện nay không giống như khi ông ta còn là một ông trùm bất động sản và tổng thống, những cơn bộc phát bất ngờ, ngang ngược của Trump giờ đây không thể mang lại cho ông ta những gì ông ta muốn vì các thông lệ của tòa án và những ràng buộc của luật pháp không thể chấp nhận được đối với các tranh luận về cảm xúc và chính trị.
Nhà phân tích pháp lý cấp cao của CNN, Elie Honig, nói rằng việc kiểm tra chéo mạnh mẽ Michael Cohen là trò chơi công bằng của tòa án dành cho đội ngũ pháp lý của Trump nhưng sự mâu thuẫn trong lời khai không thể kết thúc một vụ án với nhiều bằng chứng mạnh mẽ.
Câu chuyện phản bác của Trump rõ ràng là nhằm củng cố chiến lược tranh cử rộng lớn hơn của ông ta, trong đó ông ta coi mình là nạn nhân của hệ thống pháp luật do Tổng thống Joe Biden vũ khí hóa để hủy hoại nỗ lực tranh cử vào Tòa Bạch Ốc năm 2024 của ông. Đây là một vũ khí chính trị mạnh mẽ mà Trump sử dụng làm hành trang khi tham gia cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa và chiến thuật này đã giúp Trump móc túi khá dễ dàng những người ủng hộ để thanh toán các hóa đơn pháp lý. Việc đưa ra những lời lẽ mang tính khiêu khích cũng bảo đảm rằng Trump luôn được cập nhật tin tức và lấn át các đối thủ trong chiến dịch tranh cử của mình.
Engoron không phải là thẩm phán duy nhất đang cố gắng tìm ra cách giải quyết Trump vi phạm quy tắc. Thẩm phán Tanya Chutkan, người đang giám sát phiên tòa xét xử hành vi lật đổ bầu cử liên bang ở Washington, cũng đang gặp vấn đề tương tự. Bà ấy đã tạm thời đình chỉ lệnh bịt miệng trước đó của mình – để bảo vệ các nhân chứng, nhân viên tòa án và công tố viên khỏi các cuộc tấn công trên mạng xã hội của Trump – đang chờ bản tóm tắt về yêu cầu tạm dừng lệnh lịt miệng của ông ta trong khi kháng cáo của ông ta diễn ra.
Nhưng lúc đầu, trước khi áp dụng biện pháp bằng lệnh bịt miệng này, thẩm phán Chutkan đã cảnh báo Trump rằng tư cách bị cáo hình sự của ông ta có nghĩa là có những hạn chế trong những gì ông ta có thể nói về một vụ án. Thẩm phán Chutkan nói với các luật sư của Trump tại tòa hồi đầu tháng này: “Ông ấy không có quyền nói và làm chính xác những gì mình muốn”. Nhóm luật sư của Trump đã phản ứng lại tranh chấp bằng cách lập luận rằng thẩm phán Chutkan và Bộ Tư pháp của chính quyền Biden đang tìm cách bịt miệng ông ta để dập tắt chiến dịch tranh cử tổng thống của ông ta.
Và một điều lạ xảy ra, khi Trump đã tìm thấy sự hỗ trợ từ Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ và chi hội ở Washington, DC. Họ đã đệ trình một bản tóm tắt ủng hộ Donald Trump, lập luận rằng phạm vi hẹp của lệnh bịt miệng đã vi phạm các quyền trong Tu chính án thứ nhất của ông ta. Nhưng cũng vào thứ Tư, các công tố viên đã yêu cầu thẩm phán Chutkan khôi phục trở lại lệnh bịt miệng, lập luận trong hồ sơ của họ rằng Trump đã tiếp tục đăng bài về các nhân chứng tiềm năng trên mạng xã hội – chỉ ra bài đăng trên Truth Social của ông ta về cựu chánh văn phòng Mark Meadows.
Trump đã chứng tỏ trong suốt gần 50 năm sự nghiệp kinh doanh và chính trị nổi tiếng là không bao giờ để bị trừng phạt và rằng ông ta có thể hành động và nói theo cách mình muốn. Và giờ đây, ý thức về quyền vi phạm quy ước đó đang hình thành nền tảng cho sự bào chữa của ông ta trong các vụ kiện pháp lý.
Ví dụ, trong vấn đề lật đổ cuộc bầu cử liên bang, nhóm luật sư của Trump đang lập luận rằng những nỗ lực của cựu tổng thống nhằm lật ngược cuộc bầu cử nằm trong phạm vi nhiệm vụ chính thức của ông và do đó ông ta không thể bị truy tố vì những hành vi diễn ra khi ông ta còn đương chức. Công tố viên đặc biệt Jack Smith đã bác bỏ, lập luận rằng điều này có nghĩa là một tổng thống đương nhiệm có thể hành xử bất hợp pháp theo nhiều cách trong khi biết rằng ông ấy không bị truy tố khi còn đương nhiệm.
Trump thường xuyên lập luận rằng không thể có sự kiểm tra nào đối với hành vi của ông ta. Trump đã từng nói trong cuộc họp báo về Corona virus tại Tòa Bạch Ốc vào tháng 4 năm 2020 rằng: “Khi ai đó là tổng thống của Hoa Kỳ, quyền lực là toàn bộ, là tất cả và đó là cách nó phải như vậy,” Và tại một bài phát biểu ở Washington năm 2019, Trump đã đưa ra một tuyên bố sai rằng: “Một Hiến pháp được viết riêng để ngăn chặn chế độ quân chủ đã trao cho Tổng thống toàn quyền. Trong Hiến pháp có Điều II, trong đó tôi có quyền làm bất cứ điều gì tôi muốn với tư cách là tổng thống.”
Lời kết:
Những lập luận hiến pháp nửa vời của Trump cho thấy rằng nếu ông ta đắc cử tổng thống vào tháng 11 năm 2024, nhiệm kỳ thứ hai mà ông ta đã hứa về “sự trừng phạt” và “sự báo thù” thậm chí sẽ còn vô luật pháp hơn nhiệm kỳ đầu tiên của ông ta. Ông ta đã công khai cảnh báo rằng ông ta sẽ sử dụng hệ thống pháp luật để truy lùng kẻ thù của mình. Trump đã nói rõ ràng, không úp mở và tôi tin chắc rằng, ngày nào Trump có lại được quyền lực ông ta sẽ làm đúng những gì ông ta nói hôm nay.
Riêng đám tay sai đồng đảng trong Hạ viện, trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, họ cũng đã nói công khai, khi có được quyền lực, họ sẽ cắt giảm An sinh Xã hội, Medicare, Medicaid và đúng như vậy, khi nắm được quyền lực rồi, họ đã, đang và sẽ cắt giảm những phúc lợi của người Mỹ.
Câu hỏi giờ đây là: Ai sẽ bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa tiếp tục nắm được thế đa số trong năm 2024 tại Hạ viện và có thể cả Thượng viện? Ai sẽ bỏ phiếu để đưa Trump vào lại Tòa Bạch Ốc để tiếp tục phá nát đất nước này?
Hiện tại, Trump đang nhận thấy rằng, có những biện pháp bảo vệ trong hệ thống pháp luật dành cho những người tồi tệ như ông ta. Nhưng nếu ông ta trở thành tổng thống một lần nữa, thì ông ta sẽ tước bỏ tất cả những biện pháp bảo vệ này, sẽ không có vị Tổng thống tiền nhiệm nào có thể được hưởng những đặc quyền như ông ta đã và đang được hưởng, vì luật pháp yếu ớt của Hoa Kỳ đã không thể hoạt động đúng chức năng như các hệ thống tòa án và luật pháp bình thường tại các quốc gia khác trên thế giới.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://www.nationalreview.com/tag/donald-trump/
https://www.thedailybeast.com/trump-rages-that-the-judge-in-his-witch-hunt-case-hates-him
https://edition.cnn.com/2023/10/26/politics/trump-legal-system-rules-2024/index.html
https://www.independent.co.uk/news/world/americas/trump-fined-courtroom-latest-news-b2436296.html