Jeremy Schulman
Chỉ vài giờ sau bản cáo trạng của Thượng nghị sĩ Robert Menendez hôm thứ Sáu về tội hối lộ, các thành viên nổi bật trong đảng của ông đã kêu gọi đảng viên Đảng Dân chủ New Jersey từ chức. Thống đốc Phil Murphy cho biết trong một tuyên bố rằng: “Đây là những cáo buộc nghiêm trọng liên quan đến an ninh quốc gia và tính toàn vẹn của hệ thống tư pháp hình sự của chúng tôi”. “Những sự thật bị cáo buộc nghiêm trọng đến mức chúng làm tổn hại đến khả năng của Thượng nghị sĩ Menendez trong việc đại diện một cách hiệu quả cho người dân tiểu bang chúng ta.”
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Các chính trị gia dân chủ và các quan chức đảng Dân chủ từ khắp các tiểu bang đều đồng tình. Vào thứ Bảy, dân biểu nhiệm kỳ thứ ba Andy Kim tuyên bố ông sẽ thách thức Menendez trong cuộc bầu cử sơ bộ vào năm tới.
Vụ bê bối tham nhũng xoay quanh thượng nghị sĩ cấp cao của New Jersey là hoàn toàn có thể đoán trước được.
Nhứng vấn đề nằm ở chỗ tốc độ mà các đảng viên Đảng Dân chủ tiến hành loại bỏ Menendez có lẽ liên quan nhiều đến mức độ tham nhũng đáng kinh ngạc mà Bộ Tư pháp cáo buộc. Bản cáo trạng nêu chi tiết một âm mưu đáng kinh ngạc, rằng Menendez đã lạm dụng vị trí là thành viên Đảng Dân chủ cấp cao nhất trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện để bí mật hỗ trợ chính phủ Ai Cập và can thiệp không đúng cách vào nhiều vụ án hình sự để đổi lấy hàng trăm ngàn đô la cùng những khoản hối lộ khác bao gồm tiền mặt, vàng miếng, một chiếc xe hơi sang trọng và một “công việc thấp hoặc không có gì nổi bật” nhưng được nhận lương cao cho vợ của thượng nghị sĩ tại một công ty chứng nhận thịt halal.
Đây là một vụ bê bối lớn theo đúng nghĩa của nó. Nhưng vào thời điểm mà các đảng viên Đảng Dân chủ đang cố gắng thuyết phục cử tri rằng Donald Trump quá tham nhũng và là mối đe dọa quá lớn đối với nền dân chủ để có thể trở thành tổng thống, thì đó cũng là một cơn ác mộng chính trị.
Cựu Dân biểu Đảng Dân chủ New Jersey Tom Malinowski đã viết rằng: “Làm thế nào chúng ta có thể yêu cầu người Mỹ bỏ phiếu chống lại một Donald Trump bị truy tố, nhưng lại bỏ phiếu cho một Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ bị truy tố, đặc biệt là với bằng chứng đáng nguyền rủa này? Chúng ta đang ở thời điểm quan trọng trong lịch sử đất nước và chúng ta phải đối mặt với những thách thức đáng kể cũng như các mối đe dọa cụ thể, chúng ta không thể bị phân tâm hay thiên vị, bao che cho những hành động sai trái của những người đồng đảng vì bất kỳ lý do nào”.
Jennifer Rubin của tờ Washington Post viết rằng: “Việc kêu gọi Bob Menendez từ chức Thượng nghị sĩ cho thấy thực sự có sự khác biệt giữa hai đảng ở điểm này. Đó là hầu hết các đảng viên Dân chủ từ tiểu bang đến liên bang đều đồng lòng kêu gọi ông Bob Menendez từ chức. Chúng ta khác với những đảng viên Cộng hòa, họ cũng có những thành viên tham nhũng, tham gia nổi loạn, lơ là trách nhiệm, thì toàn đảng Cộng hòa thường bao che, bảo vệ cho kẻ phạm tội.”
Tuy nhiên, vấn đề là thế này: Ngay cả khi một số chi tiết trơ trẽn trong bản cáo trạng của Menendez là không thể tưởng tượng được, không thể phủ nhận được, thì những nét khái quát chung về các cáo buộc tham nhũng vẫn hoàn toàn có thể đoán trước được. Bob Menendez đã từng đối mặt với những cáo buộc tương tự đáng chú ý trước đây, nhưng các đảng viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện đã chọn đưa ông trở lại phụ trách ủy ban Đối ngoại ngay sau khi DOJ hủy bỏ cáo buộc.
Vào năm 2015, Bob Menendez bị buộc tội sử dụng văn phòng của mình để giúp đỡ một bác sĩ nhãn khoa ở Florida, Salomon Melgen, người đã tặng Menendez những món đồ xa xỉ và đi du lịch miễn phí. Menendez, tuyên bố ông và Melgen chỉ đơn giản là bạn bè trao đổi quà tặng. Salomon Melgen bị kết tội gian lận Medicare vào năm 2017, nhưng Donald Trump đã giảm án 17 năm tù cho ông ta.
Trong một lá thư năm 2018 Ủy ban Đạo đức Thượng viện đã khiển trách Menendez một cách “nghiêm khắc” sau phiên tòa, chỉ trích ông vì đã không tiết lộ “nhiều điều có giá trị từ bác sĩ Melgen, bao gồm việc có quyền không giới hạn đi lại trên các chuyến bay tư nhân và thương mại, lưu trú thường xuyên tại một khách sạn sang trọng ở Paris và lưu trú 19 lần tại một biệt thự sang trọng ở Cộng hòa Dominica. Ủy ban Đạo đức nhận thấy rằng, Bob Menendez đã sử dụng văn phòng của mình “để thúc đẩy lợi ích cá nhân và doanh nghiệp của bác sĩ Melgen” bằng cách can thiệp với một cơ quan chính phủ trong một tranh chấp về thanh toán Medicare, giúp Salomon Melgen bảo vệ được một hợp đồng tại Cộng hòa Dominica.
Lời kết:
Vào năm 2015, Bobo Menendez đã từ bỏ vai trò lãnh đạo Ủy ban Đối ngoại đầy quyền lực của mình sau khi bị truy tố. Nhưng nhìn chung, đảng Dân chủ vẫn ủng hộ ông.
Sau khi bắt đầu tái tranh cử năm 2018, các đảng viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện đã đồng ý khôi phục chức vụ trong ủy ban của ông. Quyết định đó, “đã trao cho Bob Menendez quyền lực mà Bộ Tư pháp hiện cáo buộc ông ta đã sử dụng để tham nhũng”.
Nói một cách mỉa mai rằng, quyết định tập thể của toàn Đảng Dân chủ hôm thứ Sáu vừa rồi, sau cáo trạng của DOJ nhằm buộc Bob Menendez phải chịu trách nhiệm và nên từ chức là quá muộn màng. Đúng ra, sự đồng lòng của toàn đảng để loại bỏ, đào thải một kẻ tham nhũng, đúng ra phải đến từ cách đây 8 năm.
Nhưng thôi, dù muộn vẫn hơn không, sự đồng lòng của toàn đảng Dân chủ ngày nay vẫn đáng được hoan nghênh, và cho cử tri Mỹ một nhận định tích cực, là đảng Dân chủ sẵn sàng loại bỏ con sâu tham nhũng, không bao che, đây là điều mà một đảng Cộng hòa Trump sẽ không thể làm được. Đây chính là sự khác biệt giữa những nhà lập pháp và những tên thảo khấu.
Translated & Summarized
Việt Linh