Amna Nawas, Michael Hirsh, Dan Sagalyn, Leslie Vinjamuri, Simon Lewis
Người Mỹ hiện đang phải đối mặt với nguy cơ bị lôi kéo vào các cuộc chiến tranh trên ba châu lục. Châu Âu với cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, Trung Đông với một cuộc chiến khu vực với Hezbollah và Iran và Châu Á với cuộc chiến tiềm tàng với Trung Quốc ở bán đảo Đài Loan. Liệu những cuộc chiến này có làm thay đổi tính toán của Tổng thống Biden, Donald Trump và cuộc tổng tuyển cử năm 2024 hay không?
Đối với Thượng nghị sĩ Chris Coons, một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Joe Biden ở Washington, sứ mệnh thời chiến của tổng thống tới Trung Đông và sự rối loạn chức năng của Đảng Cộng hòa ở Washington – tất cả đều diễn ra cùng một lúc – mang đến hai tầm nhìn thực sự khác biệt.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Trong một cuộc phỏng vấn với Politico, thượng nghị sĩ Chris Coons nhấn mạnh rằng chuyến đi nhanh chóng của Tổng thống Biden tới Israel không phải vì cuộc bầu cử năm 2024. Nhưng, trong khi Tổng thống Biden ở Tel Aviv để bảo đảm với người Israel rằng Hoa Kỳ luôn sẵn sàng sát cánh bên cạnh người Israel thì trong nước, Đảng Cộng hòa đã tan rã theo đúng nghĩa đen ở Đồi Capitol.
Chris Coons (D-Del.), là đồng chủ tịch chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Biden, cho biết hôm thứ Tư rằng: “Sự tương phản của một đảng Dân chủ năng nổ làm việc với một đảng Cộng hòa hỗn loạn đã quá rõ ràng.”
Sau đó, ông đưa ra nhiều lời chỉ trích sâu sắc về tình trạng hỗn loạn của Đảng Cộng hòa, rằng: Làm thế nào một Hạ viện bị tê liệt không còn có thể hoạt động trong các vấn đề quan trọng như viện trợ cho Israel và Ukraine; Làm thế nào mà cựu Tổng thống 45, Donald Trump lại có thể đưa ra những bình luận ca ngợi nhóm khủng bố Hezbollah là “rất thông minh” và chỉ trích Thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu chỉ vài giờ sau cái chết của hơn 1.400 người Israel. Và làm thế nào các cử tri Mỹ lại không thể nhận ra rằng, vào thời điểm nguy hiểm như vậy, họ sẽ không thể chấp nhận một tổng thống bị “rối loạn nhân cách” có những tính cách “thất thường, bất nhất” làm một người lãnh đạo đất nước được.
Chris Coons nhấn mạnh rằng: “Tôi không nghĩ bất cứ người Mỹ bình thường muốn điều đó xảy ra cả. Tổng thống Biden có nhiều kinh nghiệm hơn bất kỳ ứng cử viên nào khác trong việc đối phó với các nhà lãnh đạo chủ chốt như Thủ tướng Benjamin Netanyahu, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Việc có một tổng thống có tư cách tổng thống, vững vàng và được tin cậy trên toàn thế giới là điều quan trọng đối với người dân Mỹ và sẽ đóng một vai trò quan trọng trong quyết định năm 2024 của họ.”
Các cố vấn chính trị của tổng thống Biden không quên những động lực đó. Họ thận trọng khi tỏ ra chính trị hóa cuộc khủng hoảng Trung Đông và khi mạng sống của các con tin Mỹ và Israel đang bị đe dọa, nhưng trong nhiều cuộc trò chuyện với các nhân vật chủ chốt trong thế giới Biden, rõ ràng là họ nhìn thấy cơ hội do một cuộc khủng hoảng bất ngờ làm nổi bật thế mạnh của Biden.
Tổng thống Biden dường như đã nhấn mạnh điểm đó trong bài phát biểu hôm thứ Năm từ Phòng Bầu dục liên quan đến nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông – khi ông đưa ra lập luận rằng viện trợ cho Israel, Ukraine và Đài Loan là trung tâm của an ninh quốc gia Hoa Kỳ, yêu cầu viện trợ khẩn cấp 106 tỷ USD.
Và trong trường hợp có ai đó bỏ sót quan điểm rằng nhánh hành pháp đang có những hành động mạnh mẽ trong khi nhánh lập pháp thì không, người phát ngôn Tòa Bạch Ốc, Andrew Bates đã đưa ra một tuyên bố vào sáng thứ Năm nói rằng trong khi Tổng thống Biden “đang lãnh đạo và đứng lên bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia của chúng ta trên thế giới” thì đảng Cộng hòa “tiếp tục đi xuống vòng xoáy hỗn loạn và rời xa quyền lãnh đạo Quốc hội.”
Ở một khía cạnh khác, chuyến thăm lịch sử hôm thứ Tư và bài phát biểu tại Phòng Bầu dục hôm thứ Năm có thể được coi là một bước nhảy xa trong chiến dịch tái tranh cử vốn đã gặp khó khăn của Tổng thống Biden. Đặc biệt, với ông Biden, 80 tuổi, đang cố gắng thay đổi câu chuyện về tuổi tác của ông, điều mà các cuộc thăm dò cho thấy có thể là mối quan tâm hàng đầu của cả cử tri Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa . Internet tràn ngập các video chế giễu về việc ông Biden vấp ngã, nói sai, nhớ tên lộn. Các trợ lý chiến dịch tranh cử cho biết, chiến dịch tranh cử của ông muốn biến điểm yếu đó thành sức mạnh bằng cách lập luận rằng chỉ Biden mới có kinh nghiệm và sự khôn ngoan để giải quyết những gì đang trở thành một trong những bối cảnh quốc tế nguy hiểm nhất kể từ Thế chiến thứ hai.
Bản thân tổng thống Biden cũng đã lặp đi lặp lại lưu ý đó trong tuần này. Trên chiếc Air Force One trở về nhà sau chuyến thăm Israel, Tổng thống Biden hiếm khi xuất hiện trong phần báo chí, thừa nhận với các phóng viên rằng: “Chuyến đi Israel thực sự là một canh bạc, tôi cùng nhóm của mình đã tranh cãi về việc có nên đi hay không, bởi vì nếu chúng tôi ra đi và điều này thất bại thì bạn biết đấy, Hoa Kỳ đã thất bại, nhiệm kỳ tổng thống của Biden đã thất bại, đó sẽ là những lời chỉ trích chính đáng.”
Nhưng Tổng thống Biden đã rất háo hức ca ngợi thành công của mình trong một “cuộc đàm phán rất thẳng thắn” với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sisi. Tổng thống Sisi là một trong những nhà lãnh đạo Ả Rập đã hủy bỏ cuộc gặp với Tổng thống Biden nhưng đã nói chuyện với tổng thống qua điện thoại. Hãy nhìn xem: “Tôi đến để hoàn thành một việc – tôi đã hoàn thành nó,” mặc dù Tổng thống Sisi đã nhượng bộ khá ít về việc này, cho phép một số chuyến hàng viện trợ nhân đạo đi vào Gaza qua cổng Rafah.
Tuy nhiên, những người điều hành chiến dịch tái tranh cử của ông không bỏ lỡ cơ hội nào để tranh luận rằng chính sách ngoại giao toàn cầu sôi nổi của Biden sẽ làm lu mờ mọi lo ngại về tuổi tác của ông.
Thượng nghị sĩ Chris Coons nói rằng: “Ông ấy vừa đi vòng quanh thế giới đến Ấn Độ, lãnh đạo hội nghị thượng đỉnh G-7 một cách xuất sắc và sau đó đến Việt Nam để đạt được những tiến bộ đáng kể. Tất cả những điều này, đã chứng tỏ khả năng sức khỏe đi du lịch và lãnh đạo các dự án, sự quyết tâm và ý chí của ông ấy, dù đến Kiev hay Jerusalem, New Delhi, Tokyo hay Hà Nội. Đây là một nhà lãnh đạo thực sự và tôi nghĩ ông ấy sẽ không rút nước Mỹ khỏi thế giới”.
Tất nhiên, để đi đến điểm cuối cùng vẫn còn có nhiều vấn đề. Cho đến gần đây, rõ ràng là người Mỹ đang khao khát hướng nội và tập trung vào các vấn đề bên trong đất nước nhiều hơn bên ngoài. Ngay cả Tổng thống Biden cũng chấp nhận một số phần nhất định trong chương trình nghị sự Nước Mỹ trên hết của Trump, đặc biệt là khi đề cập đến quan điểm bảo hộ về thương mại.
Câu hỏi đặt ra là liệu điều này có thể thay đổi hay không. Cử tri Mỹ ngày nay chủ yếu tập trung vào lạm phát, kinh tế và các cuộc chiến văn hóa, và chính sách đối ngoại thường không phải là vấn đề trọng tâm trong hầu hết các cuộc bầu cử tổng thống.
Tuy nhiên, đôi khi điều đó đã xảy ra – ví dụ như vào năm 1940 khi Franklin Delano Roosevelt giành được nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có nhờ các cuộc chiến tranh đang hoành hành ở châu Âu và châu Á, bất chấp bầu không khí theo chủ nghĩa biệt lập Nước Mỹ trên hết tương tự như ngày nay.
Hay vào năm 1984, khi cựu Tổng thống Ronald Reagan 73 tuổi lợi dụng những căng thẳng xoay chiều của Chiến tranh Lạnh để vô hiệu hóa tuổi tác của chính mình như một vấn đề chống lại cựu Phó Tổng thống trẻ hơn nhiều, Walter Mondale. Ronald Reagan nói khô khan trong một cuộc tranh luận rằng: “Tôi sẽ không coi tuổi tác là một vấn đề của chiến dịch này. Tôi sẽ không khai thác tuổi trẻ và sự thiếu kinh nghiệm của đối thủ vì mục đích chính trị.” Chính sách đối ngoại có lẽ đóng vai trò trung tâm lần cuối vào năm 2004 khi, bất chấp nhiều sai lầm của cựu Tổng thống George W. Bush ở Iraq, các cử tri tỏ ra miễn cưỡng thay đổi lãnh đạo giữa lúc chiến tranh.
Nhóm tham mưu của Tổng thống Biden dường như đang đánh cược rằng cuộc chiến mới giữa Israel và Palestine có thể là một loại điểm bùng phát có thể làm thay đổi tính toán chính trị trong nước. Cuộc khủng hoảng Trung Đông mới xảy ra trong bối cảnh cuộc chiến Ukraine vẫn đang diễn ra và căng thẳng Trung-Mỹ gia tăng về vấn đề Đài Loan, cùng với cảm giác ngày càng tăng rằng Bắc Kinh, Moscow và Tehran đang ngày càng liên kết chống lại Washington và hả hê trước các vấn đề khó khăn 3trong và ngoài nước của Tổng thống Biden.
Hôm thứ Tư, trong khi Tổng thống Biden ở Tel Aviv, Putin đã gặp Tập Cận Bình tại Bắc Kinh với diễn đàn Vành đai và Con đường của Trung Quốc, cùng sự tham dự của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cùng các nhà lãnh đạo khác. Ông Putin, người ngồi cạnh ông Tập, cho biết những “yếu tố bên ngoài” như cuộc khủng hoảng Trung Đông chỉ “tăng cường tương tác Nga-Trung” trong khi trong một tuyên bố, ông Tập nói rằng “làm sâu sắc thêm quan hệ Trung-Nga” “không phải là biện pháp tạm thời mà là một chặng đường dài, một giải pháp lâu dài.”
Điều đó có nghĩa là, ngay cả khi nhiều người Mỹ đang hướng tới một loại chủ nghĩa biệt lập mới, thì đất nước này hiện có nguy cơ bị kéo vào các cuộc chiến trên ba mặt trận chính: Châu Âu, Châu Á Thái Bình Dương và bây giờ là Trung Đông.
Elaine Kamarck, chuyên gia về chính trị bầu cử Mỹ tại Brookings và là cựu trợ lý cấp cao của cựu Phó Tổng thống Al Gore, cho biết rằng: “Chính sách đối ngoại không bao giờ là một vấn đề lớn trừ khi có sự ủng hộ trên thực địa. Nhưng điều có thể giúp thay đổi câu chuyện hiện nay thực sự là sự đứng cạnh nhau của hai bên vào thời điểm này. Một đảng hoàn toàn không có khả năng cai trị và một đảng khác với một tổng thống biết mình đang làm gì và đi vòng quanh thế giới để hoàn thành công việc.”
Câu hỏi lớn nhất là: Cái gì? Làm thế nào? Một số chuyên gia chính trị cho biết cách Biden giải quyết những cuộc khủng hoảng này trong khoảng 12 tháng tới có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong cuộc bầu cử.
Sidney Milkis, một học giả về nhiệm kỳ tổng thống tại Đại học Virginia, cho biết rằng: “Nếu Tổng thống Biden bị kéo vào một vòng xoáy thì đó sẽ là một thảm họa đối với ông ấy. Nhưng nếu ông ấy thể hiện tốt trên trường thế giới thì mọi người có thể quên đi sự vụng về ở Afghanistan và muốn gắn bó với sự lãnh đạo của ông ấy. Điều này có thể đặc biệt đúng đối với những cử tri độc lập chưa quyết định, chẳng hạn như phụ nữ ở ngoại ô.”
Các quan chức chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden có kế hoạch tấn công Trump và Đảng Cộng hòa về cuộc đấu tranh nội bộ gay gắt của đảng này về viện trợ Israel, Ukraine và những tranh chấp nội bộ chưa được giải quyết, chưa có người lãnh đạo Hạ viện.
Một số chuyên gia chính trị nghi ngờ rằng chiến thuật mới có thể đạt được nhiều tiến bộ trong môi trường chính trị phân cực cao hiện nay. Julia Azari, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Marquette, cho biết rằng: “Tôi không chắc liệu bất kỳ cuộc xung đột hiện tại nào có thể nâng tầm quan trọng của chiến tranh đối với hầu hết cử tri Mỹ hay không. Có thể có nhưng cũng có thể không. Và với 4 năm cầm quyền của Trump, những cử tri chưa quyết định có thể coi cuộc cạnh tranh giữa một người đương nhiệm và một cựu tổng thống là một sự so sánh thực tế nhất về mặt kinh nghiệm chính trường và ngoại giao với thế giới”.
Một lần nữa, câu hỏi có thể đặt ra là liệu Biden có được coi là nhân tố chính cho hòa bình và ổn định trong năm tới hay không – hay mọi thứ sẽ sụp đổ và nước Mỹ sẽ bị kéo vào một hoặc hai cuộc chiến.
Tổng thống Biden cũng đang chơi cùng lúc nhiều trò chơi mạo hiểm: Trong một năm rưỡi qua, chính quyền của ông đã đi từ việc tránh mọi hành động khiêu khích Nga đến việc khai triển hỏa tiễn tầm xa tới Ukraine và đồng ý đào tạo phi công chiến đấu cơ F-16 của Ukraine. Trong ký ức, Biden cũng đã tiến gần hơn bất kỳ tổng thống nào trong việc cam kết bảo vệ Đài Loan khỏi sự xâm lược của Trung Quốc, và đầu tuần này, ông đã khai triển hai nhóm tàu Hàng không Mẫu hạm đến Địa Trung Hải và trong trường hợp nếu tình hình chiến sự lan rộng tồi tệ hơn thì hai Hàng không Mẫu hạm có thể trở thành mục tiêu dễ bị tổn thương bởi Iran.
Vẫn chưa rõ chiến thuật lãnh đạo toàn cầu mới của Tổng thống Biden sẽ tác động như thế nào đến cử tri Mỹ – chỉ có điều là tỷ lệ tán thành của ông cho đến nay khá ảm đạm và chiến dịch tranh cử của ông có thể cần một số loại yếu tố để thay đổi cuộc chơi.
Nhóm tham mưu của Tổng thống Biden cần chứng minh đúng rằng sự bất ổn của GOP – và những bình luận mang tính kích động của người dẫn đầu đảng, là Donald Trump – sẽ mang lại sự tương phản mà họ cần. Nhưng họ cũng sẽ phải xác định thành công tốt hơn, ngay cả khi Biden cố gắng ổn định tình hình toàn cầu và nền kinh tế được cải thiện.
Lời kết:
Thành công thì sẽ như thế nào? Tóm lại, nếu cuộc xâm lược của Israel không đi quá xa hay dẫn đến một cuộc tắm máu thảm khốc, là điều có thể tạo ra một làn sóng chống Mỹ mới; Hezbollah sẽ không mở mặt trận thứ hai ở phía bắc Israel; còn Iran, Nga và Trung Quốc sẽ không có hành động khiêu khích mới nào. Nhưng đây cũng chính là những thách thức, vì rất khó để chứng minh điều tiêu cực vô hình – nghĩa là tự ghi công cho những điều không xảy ra.
Có lẽ điều khôn ngoan quan trọng nhất mà tổng thống Biden đã truyền đạt trong chuyến đi của mình là cảnh báo Israel không nên phản ứng thái quá, như Hoa Kỳ đã làm sau vụ 11/9 bằng việc xâm lược Iraq. Câu hỏi là liệu Netanyahu có lắng nghe được thông điệp ngầm cảnh cáo đó của Biden hay không vẫn không ai có thể biết trước.
Dĩ nhiên, không ai có thể đoán trước được tương lai sẽ như thế nào, nhưng nếu ai đó có thể làm được những điều khó khăn như thế này – làm trung gian cho Trung Đông, tập hợp các đảng viên Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa lại với nhau, giúp Ukaine đánh bại Nga, kiềm chế được Israel, cảnh báo Trung Quốc chớ làm liều, thì đó chính là Biden. Đây chính là thời điểm dành cho người đàn ông này.
Translated & Summarized
Việt Linh
https://www.nytimes.com/2023/10/21/us/politics/biden-voters-approval-israel.html
https://www.politico.com/news/magazine/2023/10/20/biden-age-war-politics-00122337
https://www.reuters.com/world/israel-hamas-war-upends-bidens-two-pronged-mideast-strategy-2023-10-10/