Chauncey Devega
Người Mỹ đã, đang và sẽ chứng kiến lời Trump khẳng định rằng: “Ông ta phải thắng và khi có được quyền lực trong tay, ông ta sẽ trả thù những người đã theo sát ông ta”.
Các phương tiện truyền thông chính thống và tầng lớp tinh hoa chính trị của Mỹ dường như tin rằng, cuộc tấn công vào Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 không phải là đỉnh cao của thời đại Trump. Trên thực tế, ngày 6 tháng 1 là một bằng chứng về khái niệm về cách phe phát xít thuộc Đảng Cộng hòa sẽ sử dụng bạo lực chính trị để giành và giữ quyền lực chống lại ý chí dân chủ của người dân Mỹ trong một xã hội ngày càng đa dạng. Nói tóm lại, ngày 6 tháng 1 không phải là ngày kết thúc của một điều gì đó mà là chương tiếp theo của một “cuộc nội chiến diễn ra chậm rãi” ở Mỹ.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Đến thời điểm đó, để đáp lại bản cáo trạng về những tội ác bị cáo buộc vào ngày 6 tháng 1 và âm mưu lớn hơn chống lại nền dân chủ, Trump đã leo thang các mối đe dọa bạo lực, cả trực tiếp và ngụ ý, chống lại Luật sư đặc biệt Jack Smith, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland, Thẩm phán Tanya Chutkan và các công tố viên khác, các thành viên của cơ quan thực thi pháp luật và các bồi thẩm viên tiềm năng đang cố gắng buộc ông ta phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Cơ quan thực thi pháp luật và các chuyên gia khác về khủng bố trong nước và an ninh quốc gia đang tiếp tục cảnh báo rằng Trump, những người theo MAGA của ông ta và phe cánh hữu da trắng lớn hơn là mối nguy hiểm cực độ đối với an ninh đất nước. Đây không phải là lời cảnh báo về một kẻ thù nguy hiểm nào bên ngoài nước Mỹ muốn tấn công hay xâm lăng nước Mỹ, mà kẻ thù đó đã lộ mặt và đang trong tư thế sẵn sàng trong lòng nước Mỹ.
Chẳng hạn, hôm thứ Tư, FBI cho biết một người đàn ông ở Utah từng đe dọa Tổng thống Biden và một số công tố viên trong các vụ án hình sự khác nhau của Trump đã bị bắn chết trong một cuộc đột kích của FBI.
Trong nỗ lực tìm hiểu điều gì sẽ xảy ra tiếp theo với một Donald Trump đang gặp nguy hiểm về mặt pháp lý và thực tế của những mối đe dọa ngày càng tăng của bạo lực cánh hữu cũng như tác động của nó đối với nền dân chủ và xã hội Mỹ, cũng như làm thế nào Đảng Cộng hòa và cánh hữu cực đoan của người da trắng đã đi chệch ra khỏi quỹ đạo chính trị bảo thủ, được gọi là xu hướng chủ đạo của xã hội chính trị Mỹ bảo thủ thuần túy nhưng thực tế đã trở nên cực đoan hóa thành chủ nghĩa cực đoan dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm cả bạo lực.
Chuyên gia dân chủ hàng đầu Trygve Olson. Ông là tác giả của dự án nghiên cứu mới của Viện Dân chủ Lincoln, ông đã từng làm việc ở Ukraine, Belarus, Nigeria và Venezuela đã cay đắng nhìn nhận rằng: “Thời đại xấu xí nguy hiểm của Trump thật đáng buồn và có lẽ không có gì bất ngờ. Tôi nhận thấy rằng việc rơi vào một chế độ chuyên quyền thông qua chủ nghĩa cực đoan thì những hành vi bạo lực có thể xảy ra ở bất cứ đâu dưới một chính phủ độc tài, như chúng ta đã thấy tại Trung cộng, Nga, Cuba, Hungary. Và những hành vi bạo lực đó chúng ta sẽ sớm thấy chúng xảy ra trên đất nước này, nơi khai sinh ra nền dân chủ của thế giới, thế mới đáng buồn. Công sức của các bậc tiền nhân dựng nước và giữ nước hàng trăm năm qua sẽ bị phá hủy một cách không thương tiếc.”
Cho đến nay, các thể chế dân chủ và các rào cản dân chủ của Mỹ vẫn đang được giữ vững. Tuy nhiên, chúng ta thấy những thách thức do chu kỳ của chủ nghĩa cực đoan chính trị đặt ra cùng với việc Trump sẵn sàng theo đuổi và giành được quyền lực vĩnh viễn bằng mọi biện pháp cần thiết, gây ra những rạn nứt mà cuối cùng có thể phá hủy một nền dân chủ.
Trong tháng 8, Donald Trump trên thực tế đã chỉ huy những người theo ông ta ám sát Tổng thống Obama. Bức tranh toàn cảnh về bạo lực chính trị và chủ nghĩa cực đoan trong Thời đại Trump đang ngày càng thể hiện rõ nét hơn. Trong khi ông ta không có quyền lực, không có quyền ra lệnh cho quân đội, cảnh sát mà ông ta chỉ cần đưa địa chỉ nhà ở của cựu Tổng thống Barack Obama lên nền tảng mạng xã hội Truth Social, không cần nói thêm lời nào khác, thì những tên MAGA năng nổ, ưa thích bạo lực, muốn chơi nổi lấy tiếng đã xách vũ khí tìm đến nhà ông Obama rồ, vậy thì khi ông ta có quyền lực trong tay, ra lệnh xuống các cơ quan cảnh sát, FBI, NSA, Bộ an ninh nội địa hay thậm chí ông ta có thể thành lập một cơ quan an ninh riêng nằm dưới quyền chỉ huy trực tiếp của ông ta như lực lượng SS của Adolf Hitler thì việc thanh trừng, đàn áp, trả thù, bắt bớ chắc chắc sẽ xảy ra thường xuyên trên đất nước này.
Nhìn chung, các chủ thể chuyên quyền luôn sử dụng 8 chiến thuật để giành lấy quyền lực và duy trì quyền lực. Đó là những Ý tưởng lớn/Lời nói dối lớn/Thuyết âm mưu/Tin giả/Loại bỏ đối thủ/Chia rẽ để chinh phục/Đe dọa/Đàn áp và sử dụng bạo lực để thanh trừng, trả thù.
Tuy nhiên, trên thực tế, họ chỉ làm như vậy khi họ cảm thấy dễ bị tổn thương nhất nhằm gửi thông điệp về hậu quả của việc vượt qua chúng. Đó là lý do tại sao Mike Pence trở thành mục tiêu vào ngày 6 tháng 1. Không ai trung thành với Trump hơn Mike Pence, vậy nếu Trump sẵn sàng cử đám đông đi bắt Mike Pence, thì điều đó gửi thông điệp gì đến những kẻ ở cấp độ thấp hơn?
Trump đã từng công khai nói với nước Mỹ rằng nếu những ai chống lại ông ta, không trung thành hay phản bội ông ta, bất kể các chuẩn mực dân chủ như bầu cử hay pháp quyền – thì những người họ phải đối mặt với sự trừng phạt.
Mặc dù nó không hoàn toàn giống như những gì Putin đối xử với người dân Nga khi họ bày tỏ sự chống đối bằng lời nói hay hành động nhưng nó có cùng một nguyên tắc và khái niệm giống nhau. Trong cả hai trường hợp, người dân ở cả hai nơi, Nga và Mỹ sẽ gặp khó trước lực lượng cai trị với đầy đủ vũ khí và trang bị tốt. Trump đang nhìn và học lấy kinh nghiệm đàn áp những người đối lập qua những trường hợp điển hình ở Trung cộng, Nga, Hungary.
Nhìn chung, các phương tiện truyền thông chính thống của Mỹ tiếp tục sử dụng ngôn ngữ không chính xác như “khả năng xảy ra bạo lực” hoặc “mối đe dọa cực đoan” trong khi trên thực tế, bạo lực đã xảy ra trên đất nước và các chuyên gia thực thi pháp luật và an ninh quốc gia đã cố gắng gióng lên những hồi chuông cảnh báo rất nhiều lần. Nhưng vì nhiều lý do, bao gồm cả sự phủ nhận và thành kiến xem đó là những chuyện bình thường, những cảnh báo đó dường như đã bị bỏ qua. Truyền thông chính thống Mỹ phải là hệ thống chịu trách nhiệm nhiều nhất trước người dân Mỹ và sự tồn vong của quốc gia khi họ đã lấp liếm, che đậy, bình thường hóa những hành vi bạo lực đến từ những thành phần chủ trương da trắng thượng đẳng ủng hộ Trump.
Tôi nghĩ thách thức đối với giới truyền thông là giả thuyết cho rằng các chuẩn mực của nền dân chủ đang áp dụng cho Trump. Vì rõ ràng là Donald Trump đang chiến thắng trong cuộc chiến về những cáo trạng của mình, không tên tội phạm nào tại Mỹ hay ngay cả trên thế giới lại có thể nhận được thêm sự ủng hộ về tinh thần lẫn vật chất mỗi khi nhận thêm cáo trạng như Donald Trump cả.
Vấn đề đối với giới truyền thông là Donald Trump không chơi trò chơi dựa trên các quy tắc của nền dân chủ. Ông ta và những người ủng hộ ông ta tin rằng để ông ta thắng thì bên kia phải thua. Trò chơi này là trò chơi mà tất cả các diễn viên chuyên quyền đều chơi giống nhau. Đối với Trump, ông ta bằng mọi cách phải trở lại nhiệm sở để thoát khỏi việc phải chịu trách nhiệm và có khả năng phải ngồi tù suốt quãng đời còn lại. Các phương tiện truyền thông thường bỏ sót việc Trump lợi dụng các chuẩn mực tư pháp của nền dân chủ để kết thúc trò chơi với phần thắng nghiêng về ông ta.
Rõ ràng sự phân cực chính trị thường là bước đầu tiên trong chu kỳ của chủ nghĩa cực đoan chính trị và bước tiếp theo đó sẽ dẫn đến bạo lực.
Đó là một vòng luẩn quẩn với hành động của một bên sẽ khiến bên kia phản ứng tương tự. Khi đất nước chỉ có hai đảng chính trị, những gì một đảng làm khi đang nắm quyền sẽ được đảng kia đáp trả tương tự, có khi còn mạnh bạo hơn khi giành được quyền và đó là điều khiến cuộc bầu cử năm 2024 trở nên nguy hiểm hơn lúc nào hết đối với đất nước. Phe nhóm của Trump đã chứng tỏ việc sử dụng bạo lực và người ta lo ngại rằng phe cánh tả có thể đáp trả tương tự khi họ nắm được quyền lực đa số.
Bây giờ Trump đã bình thường hóa việc nói rằng các cuộc bầu cử là gian lận, và có nhiều người Mỹ nghe hoài những lời than vãn, tố cáo không có chứng cứ này của Trump, nhiều người trong số họ đã tin và cho đó là sự thật.
Một câu hỏi khó cho người Mỹ rằng liệu thời hiện tại bên nào có sẵn sàng chấp nhận kết quả bầu cử mà họ không thích và nhường quyền lực cho bên kia mà không dùng đến bạo lực hay không.
Sự khác biệt giữa cánh hữu và cánh tả ngày nay là khoảng một phần tư cánh hữu không chỉ cực đoan về mặt chính trị mà còn cực đoan hóa hoàn toàn. Chính những kẻ cực đoan này có xu hướng tin rằng bạo lực là một giải pháp khả thi và cần thiết để giành lấy quyền lực.
Từ sau cuộc bầu cử năm 2020 thông qua các sự kiện vào ngày 6 tháng 1, khi Trump bắt đầu tung ra “Lời nói dối lớn” thì hầu hết đảng viên Đảng Cộng hòa không tin những lời nói dối của ông ta. Nhưng khi thông điệp này được Trump và các đồng minh gần gũi nhất của ông lặp lại nhiều lần, cùng với sự chỉ trích liên tục từ hệ sinh thái truyền thông cánh hữu, đã có sự thay đổi trong cảm nhận của các đảng viên Cộng hòa. Đúng như lời Trump đã từng nói: “Hãy nói một điều không có thực. Hãy lập lại nhiều lần và liên tục. Rồi mọi người sẽ tin đó là sự thật”.
Và cuối cùng, bạo lực đã xảy ra sau khi thời cơ và nhu cầu đến cùng lúc.
Những người theo chủ nghĩa Cộng hòa và chủ nghĩa Trump coi bạo lực như một công cụ để thúc đẩy các mục tiêu chính trị. Quan điểm của họ về bạo lực chính trị và tính hợp pháp của nó khác với quan điểm của Đảng Dân chủ và các cử tri ủng hộ đảng Dân chủ. Sự khoan dung, thông cảm và hiểu biết mà các chính trị gia dành cho những quan điểm chính trị khác biệt giờ đây không còn tồn tại nữa.
Vì vậy, những người theo Đảng Cộng hòa không thuộc MAGA, những người không tự nhận mình là người bảo thủ MAGA, không coi bạo lực là có thể chấp nhận được trong nền dân chủ, chỉ duy nhất những người theo MAGA thì tin rằng bạo lực là có thể chấp nhận được để giành quyền lực hoặc cần thiết để cứu đất nước. Vấn đề là khi nước Mỹ tiến đến một chu kỳ giống như chu kỳ mà quốc gia đã trải qua ngày 6 tháng 1 năm 2021, thì ntháng 1 năm 2025 sẽ có nguy cơ mọi thứ leo thang nhanh và lớn hơn gấp nhiều lần.
Một kịch bản chưa có lời giải có thể xảy ra: Nếu kết quả của cuộc bầu cử năm 2024, cả nước biết rằng Trump thua phiếu phổ thông nhưng lại thắng phiếu cử tri đoàn, đất nước này rồi sẽ như thế nào? Những người cánh tả liệu có đồng ý nhường lại quyền lực cho một người có dã tâm khi có được quyền lực sẽ phá hủy Hiến pháp để duy trì quyền lực trong thời gian lâu nhất có thể hay không?
Đó là những câu hỏi công bằng và nếu thành thật với chính chúng ta, thì người mỹ sẽ phải nhận ra rằng cả hai bên đều có vấn đề thực sự. Nếu Trump đã không chấp nhận kết quả vào năm 2020, thì chắc chắn ông ta và đảng Cộng hòa cũng sẽ không chấp nhận kết quả thua cuộc trong năm 2024, đó là điều chắc chắn.
Chủ nghĩa Trump và chủ nghĩa phát xít mới của Mỹ là những vấn đề văn hóa lớn hơn nhiều so với bất kỳ một cá nhân hay nhà lãnh đạo nào của Hoa Kỳ trong thời cận đại.
Tôi nghĩ rằng việc rất nhiều người ở cả hai phía của quan điểm chính trị không tin tưởng hoặc không khoan dung với phía bên kia thì chinh lúc đó thảm họa sẽ xảy ra. Thực tế là bất chấp sự phủ nhận của phe cánh tả, dữ liệu cho thấy Trump có cơ hội rất tốt để giành lại phiếu Cử tri đoàn một lần nữa (có thể là 47% đến 49%). Đây là một vấn đề thực sự quan trọng.
Donald Trump đang phải đối mặt với nhiều phiên tòa hình sự. Ông ta đang gia tăng các mối đe dọa bạo lực và tình trạng hỗn loạn. Nhưng, những nhà lãnh đạo có trách nhiệm của đất nước dường như không đánh giá đúng về Trump và lực lượng người ủng hộ ông ta, họ chưa chuẩn bị tốt để đối phó với những điều tồi tệ chắc chắn sẽ xảy ra, đơn giản là vì họ không tin là nó sẽ xảy ra.
Lời kết:
Một kẻ chuyên quyền như Donald Trump với mục tiêu duy nhất cần phải giành được quyền lực và duy trì quyền lực. Trump đang sử dụng một chiến lược: tạo ra nhận thức về sự tất yếu và bất khả chiến bại thông qua nỗi sợ hãi. Trump chắc chắn sẽ sử dụng bạo lực nếu cần thiết để giành chiến thắng bằng mọi giá trong năm 2024.
Donald Trump không chơi trò chơi theo luật lệ của nền dân chủ.
Cách tốt nhất để bảo đảm Trump phải bị thất bại là không để ông ta có thể sử dụng các mối đe dọa để phá hủy nền dân chủ của đất nước. Giới tinh hoa cần phải ra dấu hiệu rõ ràng với Trump, để ông ta hiểu rằng, ông ta phải tuân theo luật pháp và hệ thống tư pháp giống như bất kỳ người Mỹ nào khác, và điều đó có nghĩa là ông ta phải bị đánh bại một cách vang dội, áp đảo trong cuộc bầu cử năm 2024. Ý tôi là Biden phải giành chiến thắng với tỷ số cách biệt đủ lớn để bảo đảm ngay cả việc lật ngược phiếu đại cử tri của một tiểu bang nào đó cũng không đủ để đưa Trump lên nắm quyền.
Translated & Summarized
Việt Linh