Trước phiên điều trần vào hôm nay, thứ Ba 18 tháng 7, Trump đã nói với người dẫn chương trình Fox News Maria Bartiromo trên Sunday Morning Futures rằng ông ta tin rằng thẩm phán Cannon sẽ chấp thuận yêu cầu đẩy lùi phiên tòa đến sau cuộc tổng tuyển cử năm 2024.
Aileen Cannon, người được Trump bổ nhiệm ngay sau khi ông ta thua Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, sẽ dẫn đầu một hội nghị trước phiên tòa đầu tiên vào thứ Ba hôm nay, nơi các bên sẽ thảo luận về cách sử dụng các tài liệu nhạy cảm liên quan đến phiên tòa. Trong khi đó, Trump, người bị buộc tội với 37 tội danh, trong đó có 31 tội danh cố ý lưu giữ thông tin quốc phòng, đã không nhận tội sau khi bị truy tố vào tháng trước.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thẩm phán Aileen Cannon, người đang giám sát vụ án tài liệu mật Mar-a-Lago liên quan đến Donald Trump, đang có cơ hội để chứng minh rằng bà ta không thiên vị cựu tổng thống như một số chuyên gia pháp lý đã đánh giá trước khi vụ xét xử được bắt đầu.
Aileen Cannon cũng sẽ quyết định xem có nên chấp thuận yêu cầu của Trump về việc lùi thời điểm bắt đầu vụ xét xử được cố vấn đặc biệt yêu cầu là ngày 11 tháng 12 cho đến sau cuộc bầu cử năm 2024 hay không vì những lý do bao gồm lo ngại về những khó khăn trong việc có được một bồi thẩm đoàn công bằng, rằng Trump cần thêm thời gian chuẩn bị và gợi ý rằng Trump là người đang dẫn đầu trong cuộc bầu cử sơ bộ của GOP năm 2024 sẽ bận rộn trên con đường vận động tranh cử cho đến tháng 11 năm 2024. Đây là điều mà cố vấn đặc biệt Jack Smith đã phản đối mạnh mẽ.
Nếu Trump giành được chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử tiếp theo, ông ta sẽ không thể bị truy tố với tư cách là tổng thống, mặc dù ông ta vẫn có thể bị cách chức nếu bị luận tội. Ngoài ra, một Bộ Tư pháp (DOJ) dưới thời chính quyền Trump nhiệm kỳ 2 cũng có thể rút lại tất cả các cáo buộc, xếp vào một xó hay giao cho Cơ quan Lưu trữ Quốc Gia cất giữ làm tư liệu lịch sử.
Trước khi phiên tòa diễn ra, Trump đã khéo léo ca ngợi hết lời Aileen Cannon rằng: “Tôi biết đó là một thẩm phán rất được kính trọng. Một thẩm phán rất thông minh và rất mạnh mẽ. Tôi đã tự hào đã bổ nhiệm bà Cannon làm thẩm phán quận ở Quận phía Nam của Florida vào tháng 11 năm 2020. Bà ấy rất thông minh, rất mạnh mẽ và yêu đất nước của chúng ta. Chúng ta cần những thẩm phán yêu đất nước của chúng ta để họ làm điều đúng đắn.”
Lời tán dương có cánh này Trump dành cho bà Cannon thiết nghĩ là hơi thừa thải, vì dù ông ta không khen một lời nào thì ai cũng hiểu quan điểm và cách hành xử của bà Cannon qua vụ xử trước đó với những phán quyết thuận theo ý Trump và các luật sư của ông ta một cách lộ liễu, dỡ tệ đến nổi Tòa phúc thẩm khu vực 11 phải đưa ra lời khiển trách và thu hồi một phán quyết của Cannon.
Với tư cách là thẩm phán trong vụ án lần này, bà Cannon sẽ có quyền hoãn ngày xét xử trở lại bao lâu tùy ý. Trước đó, bà ta đã phải đối mặt với những lời kêu gọi rút lui khỏi vụ án vì lo ngại về sự vô tư của bà ấy đối với cựu tổng thống, dựa trên các quyết định và phán quyết trước đây của bà ấy, điều này đã làm trì hoãn cuộc điều tra tài liệu mật và làm chậm nỗ lực thu thập bằng chứng của DOJ.
Cựu công tố viên liên bang Jeff Robbins cho biết không có lý do gì mà Aileen Cannon, người ban đầu dự kiến tổ chức phiên tòa xét xử các tài liệu mật vào tháng 8 trước khi DOJ yêu cầu hoãn lại cho đến tháng 12, lại đứng về phía Trump và trì hoãn các thủ tục tố tụng thêm một lần nữa.
Câu hỏi giờ đây là, liệu bà Cannon có đủ can đảm tặng cho Trump một cái gật đầu để dời thời gian xét xử đến sau bầu cử tổng thống năm 2024 hay không?
Cựu công tố viên liên bang Jeff Robbins không tin rằng bà Cannon dám viện cớ thời gian một năm rưỡi là quá gần với cuộc bầu cử hay cho rằng cần nghiên cứu thêm kỹ lưỡng vấn đề hay thậm chí viện cớ bà ta đang mắc bận giải quyết những vụ án lớn khác đã được lên lịch dày đặc và không có thời gian cho phiên tòa nhỏ của Trump.
Jeff Robbin cho rằng, khi nhóm pháp lý của Trump đưa ra yêu cầu trì hoãn cho đến sau tháng 11 năm 2024 thì khắp cả nước đã vang lên những tiếng cười chế giễu đến từ các thẩm phán lớn nhỏ, ai cũng cho rằng các luật sư của Trump đang giỡn mặt với một hệ thống luật pháp của một nước Cộng hòa chuối hay chăng?
Cựu công tố viên liên bang Joyce Vance cũng cho rằng quyết định trì hoãn phiên tòa sẽ cho công chúng Mỹ trên cả nước thấy một thẩm phán do Trump bổ nhiệm đã từng ủng hộ Trump một cách lộ liễu trước đây thì giờ đây làm sao có thể có được những phán quyết công bằng cho được? Aileen Cannon đã từng gây ra tranh cãi vào năm ngoái sau khi bà ấy đi ngược lại quan điểm của DOJ và chỉ định một người giám sát đặc biệt, Raymond Dearie, để xem xét hàng ngàn tài liệu bị tịch thu được chuyển từ Mar-a-Lago, cố tình làm trì hoãn cuộc điều tra của chính quyền liên bang. Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ cho Vòng 11 sau đó đã ra phán quyết có lợi cho DOJ khi kháng cáo, tuyên bố rằng thẩm phán Aileen Cannon đã “thực thi quyền tài phán công bằng không đúng cách” để đưa ra quyết định như vậy.
Bà Cannon cũng bị các chuyên gia pháp lý chỉ trích vì phớt lờ yêu cầu từ Raymond Dearie, điều đó có nghĩa là Trump không cần phải nêu rõ trong hồ sơ tòa án tài liệu nào bị thu giữ từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông vào tháng 8 năm 2022 mà ông ta đã giải mật khi còn đương chức. Phán quyết của Cannon cũng có nghĩa là Trump không thể làm chứng tuyên thệ rằng ông tin rằng các đặc vụ liên bang có thể đã “gieo” bằng chứng chống lại ông, điều mà Trump ban đầu đã vu cáo ngay sau khi FBI lục soát ngôi nhà này.
Riêng lần này, bà Cannon dự kiến sẽ phải đối mặt với sự giám sát bổ sung từ Tòa phúc thẩm vòng 11 sau khi các phán quyết trước đó của Cannon đã thu hút sự chỉ trích từ các chuyên gia pháp lý rằng bà đã quá thiên vị cựu tổng thống.
Dave Aronberg, luật sư tiểu bang Florida của Hạt Palm Beach, nói rằng nỗ lực trì hoãn phiên tòa của Trump có thể sẽ phản tác dụng nhưng ông cũng thừa nhận rằng sẽ “khó xử vụ này hoàn tất và kết án trước cuộc bầu cử năm 2024” do những vấn đề phức tạp xung quanh tài liệu mật và các thủ tục kháng án của Trump.
Lời kết:
Trump có thể đang chơi quá đà bằng cách yêu cầu Thẩm phán Cannon đồng ý trì hoãn phiên xét xử vô thời hạn. Tôi không nghĩ ông ấy sẽ nhận được điều đó. Nếu Thẩm phán Cannon đồng ý, tôi nghĩ bà ấy sẽ bị Tòa phúc thẩm Khu vực 11 đảo ngược và thậm chí có thể bị loại khỏi vụ án một cách đáng xấu hổ.
Có lẽ Trump đang nghĩ rằng mình chắc chắn sẽ trở thành tổng thống một lần nữa và sau đó có thể ra lệnh cho Bộ Tư pháp mới của mình loại bỏ toàn bộ sự việc, quăng các cuộc điều tra vào toilet và giựt nước cho trôi hết để Trump bắt đầu một triều đại mới với thời gian và quyền lực vô hạn, không còn là 4 năm mỗi nhiệm kỳ như trước đây nữa.
Việt Linh, 18.07.2023