CALITODAY (27/12/2025): Tổng thống Trump vào hôm nay thứ Bảy 27/12 đã đưa ra một bản công bố “tự sướng” để ca ngợi số liệu tội phạm thấp trên toàn quốc và chương trình nhập cư của Trump; đồng thời khẳng định các mức thuế quan của ông đã dẫn đến “không có lạm phát” khi năm đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai sắp kết thúc.
“Tội phạm ở Hoa Kỳ đang ở mức thấp nhất trong lịch sử,” Trump viết trên Truth Social. “Phần lớn điều này là nhờ vào chiến dịch bảo vệ biên giới phía Nam thành công nhất trong lịch sử. Ngoài ra, hiện nay có nhiều người đang làm việc ở Mỹ hơn bao giờ hết. MAGA!!!”
Trong một bài đăng thứ hai, tổng thống nói thêm rằng các mức thuế quan của ông đã tạo ra “GIÀU SANG VĨ ĐẠI, và An ninh Quốc gia chưa từng có cho Hoa Kỳ.”
“Thâm hụt thương mại đã giảm 60%, hoàn toàn chưa từng có. GDP 4,3%, và đang tăng mạnh. Không có lạm phát!!! Chúng ta lại được tôn trọng như một Quốc gia,” ông bổ sung.
Trước đó trong tuần, Trump ca ngợi các số liệu kinh tế mới nhất là kết quả từ chương trình thuế quan mạnh mẽ của mình. Kinh tế tăng trưởng 4,3% với mức xuất khẩu và chi tiêu tiêu dùng tăng, theo số liệu do Bộ Thương mại công bố đầu tuần này.
“CHÍNH CÁC MỨC THUẾ QUAN chịu trách nhiệm cho SỐ LIỆU KINH TẾ VĨ ĐẠI CỦA MỸ VỪA ĐƯỢC CÔNG BỐ… VÀ CHÚNG SẼ CÀNG TỐT HƠN!” tổng thống viết trực tuyến vào thứ Ba. “Ngoài ra, KHÔNG LẠM PHÁT & AN NINH QUỐC GIA TUYỆT VỜI. Hãy cầu nguyện cho Tòa án Tối cao Hoa Kỳ!!!”
Việc tập trung vào kinh tế và khả năng chi trả là yếu tố then chốt trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 và chiến thắng của ông vào năm ngoái. Ông cam kết “chấm dứt lạm phát” và giảm giá cả. Nhưng khi năm 2025 sắp kết thúc, báo cáo lạm phát tháng 11 cho thấy giá thực phẩm tăng 2,6% hàng năm, trong khi giá xăng giảm nhẹ.
Tổng thống đã ca ngợi tình hình kinh tế, nói với Politico trong một cuộc phỏng vấn rằng ông sẽ đánh giá nền kinh tế là “A-plus-plus-plus-plus-plus.”
“Tôi đã kế thừa một mớ hỗn độn hoàn toàn,” Trump nói, đổ phần lớn trách nhiệm cho cựu Tổng thống Biden về việc chi phí tăng cao. “Giá cả đang ở mức cao nhất khi tôi nhậm chức. Giá cả đang giảm đáng kể.”
Điều chưa rõ là Tòa án Tối cao có ủng hộ các mức thuế quan rộng lớn của ông và cho rằng chúng hợp pháp hay không. Các thẩm phán sẽ quyết định liệu tổng thống có thể đơn phương thiết lập mức thuế thương mại nước ngoài mà không cần sự tham gia của Quốc hội theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế hay không. Tòa Bạch Ốc cũng đã đối mặt với các vụ kiện từ các công ty cho rằng mức thuế nhập khẩu cao đã ảnh hưởng đến thâm hụt kinh doanh của họ.
Trump tiếp tục vận động dựa trên vấn đề khả năng chi trả sau khi nó trở thành vấn đề chiến thắng trong cuộc bầu cử vừa qua. Tổng thống cũng gọi vấn đề này là một “trò lừa” do các đảng viên Dân chủ bịa ra.
Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy ít người Mỹ công nhận tổng thống đã cải thiện tình hình tài chính của họ.
Musk chỉ trích Mamdani vì bổ nhiệm người không phải lính cứu hỏa vào vị trí lãnh đạo FDNY: “Con người sẽ chết”
Tỷ phú công nghệ Elon Musk hôm thứ Sáu đã chỉ trích Thị trưởng đắc cử thành phố New York Zohran Mamdani (D) vì bổ nhiệm một người không phải lính cứu hỏa đứng đầu Sở Cứu hỏa của thành phố.
“Con người sẽ chết vì việc này. Kinh nghiệm đã được chứng minh là điều then chốt khi sinh mạng bị đặt cược,” cựu cố vấn Tòa Bạch Ốc viết trong một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội X, do ông kiểm soát.
Trước đó, Musk cùng các quan chức trong chính quyền Trump đã nhiều lần đưa ra những lời chỉ trích gay gắt đối với Mamdani và các kế hoạch mà ông đề xuất khi nhậm chức thị trưởng.
Bất chấp sự phản đối từ Tòa Bạch Ốc , Mamdani dự kiến sẽ nhậm chức vào tháng Một và đã bổ nhiệm Lillian Bonsignore, một lãnh đạo kỳ cựu trong lĩnh vực dịch vụ y tế khẩn cấp, làm người đứng đầu Sở Cứu hỏa Thành phố New York (FDNY).
Theo Fox 5, Bonsignore — người đã quay trở lại sau khi nghỉ hưu để nhận nhiệm vụ — đi vào lịch sử với tư cách là nữ ủy viên cứu hỏa công khai đồng tính đầu tiên của New York và là người phụ nữ thứ hai lãnh đạo sở này.
“Phong cách lãnh đạo điềm tĩnh, quyết đoán của Bonsignore trong đại dịch COVID-19 — khi các chuyên gia EMS trở nên quan trọng hơn bao giờ hết — chính là kiểu lãnh đạo mà thành phố chúng ta cần trong những thời điểm bất định,” Mamdani cho biết trong một tuyên bố gửi City and State New York.
Theo ABC 7, bà đã điều hành các hoạt động khẩn cấp của thành phố trong nhiều năm, bắt đầu là trưởng Học viện EMS tại Fort Totten vào năm 2016, sau đó là Trưởng bộ phận Vận hành EMS giai đoạn 2019–2020.
“Tôi biết EMS cần gì. Tôi đã làm trong EMS hơn 30 năm. Và giờ đây các bạn có một ủy viên có thể trực tiếp đặt đường truyền tĩnh mạch,” người phụ nữ 56 tuổi nói trong bài phát biểu nhận chức.
Những phát biểu này được đưa ra sau khi Thị trưởng đương nhiệm Eric Adams (D) tận dụng kỳ nghỉ Giáng sinh để đưa ra một quyết định bổ nhiệm đối trọng cho vị trí lãnh đạo cứu hỏa của New York.
Đầu tuần này, Adams đã bổ nhiệm Mark Guerra, 63 tuổi, vào vị trí này.
“Các hoạt động diễn ra trong sở cảnh sát và toàn bộ bộ máy an toàn công cộng của chúng ta không nghỉ lễ,” Adams nói, theo ABC 7.
“Họ không dừng lại,” ông nói thêm.
Theo Fox 5, Guerra đã là thành viên của FDNY trong 37 năm. Mamdani đã gạt bỏ quyết định bổ nhiệm này, lưu ý rằng chính quyền của Adams đang ở vào giai đoạn cuối nhiệm kỳ.
“Ánh sáng của Lillian là thứ không thể bị làm lu mờ bởi bất cứ điều gì khác đang diễn ra,” Mamdani nói, theo Fox 5. “Thị trưởng có thể tiếp tục làm thị trưởng cho đến hết năm nay và đưa ra các quyết định tương ứng.”
Chống lại các “thiết bị ma cà rồng” và những mẹo khác để giảm hóa đơn tiện ích mùa đông
Mỗi năm, mọi người đều “nín thở” chờ sao kê thẻ tín dụng sau mùa mua sắm lễ hội, nhưng còn một khoản chi lớn khác lặng lẽ tăng lên trong những tháng lạnh: hóa đơn điện, gas, nước.
“Điều mà nhiều người không nhận ra là ngay cả khi giữ nhiệt độ máy sưởi không đổi, khi thời tiết lạnh hơn, ngôi nhà sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn, và điều đó đồng nghĩa với hóa đơn cao hơn,” ông David Conn, Phó chủ tịch phụ trách phát triển kinh doanh và chính sách tại Exceleron – công ty cung cấp dịch vụ trả trước tiền tiện ích – cho biết.
“Khi còn làm việc tại Baltimore Gas and Electric, chúng tôi liên tục nhận các cuộc gọi kiểu: ‘Tôi đâu có chỉnh lại máy sưởi… sao hóa đơn lại cao thế?’” Conn nhớ lại.
Theo Conn, thiết bị tiêu tốn năng lượng lớn nhất vào mùa đông trong hầu hết các gia đình là hệ thống sưởi, tiếp theo là tủ lạnh và tủ đông vì phải chạy liên tục. Bình nước nóng cũng là “kẻ ngốn” điện và gas lớn vì lý do tương tự.
Dĩ nhiên, không thể rút phích cắm tủ lạnh hay tắt hẳn hệ thống sưởi. Nhưng giảm nhiệt độ máy sưởi, chạy các thiết bị khác vào giờ thấp điểm, và hạ nhiệt độ bình nước nóng vài độ có thể giúp tiết kiệm tiền. Nhà cung cấp tiện ích của bạn cũng có thể có kế hoạch thanh toán, như dịch vụ trả tiền theo mức dùng của Exceleron, giúp khách hàng nhìn rõ mối liên hệ giữa hành vi sử dụng và chi phí, từ đó điều chỉnh thói quen.
Tuy nhiên, theo Katie Collins, Tổng biên tập mảng quản lý tại CNET (chuyên về năng lượng và tài chính cá nhân), nhược điểm của hình thức trả trước là chi phí ban đầu thấp có thể dẫn tới hóa đơn cao hơn về lâu dài khi giá năng lượng biến động; nhà cung cấp và khu vực cũng ảnh hưởng.
“Thông thường, mức giá của gói này cao hơn so với gói điện truyền thống. Về lâu dài, bạn sẽ trả nhiều tiền điện hơn,” Collins nói. “Các gói điện trả trước có thể là giải pháp tạm thời để bật điện nhanh, trong lúc bạn chờ bước tiếp theo, chẳng hạn như kỳ lương kế tiếp.”
Đã đến lúc kiểm toán năng lượng
Dù là do công ty tiện ích hay bên thứ ba thực hiện, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ khuyến nghị nên làm kiểm toán năng lượng tại nhà để xác định nơi có thể tiết kiệm nhiều nhất.
Trong quá trình này, chuyên viên sẽ kiểm tra từng phòng để xem mức tiêu thụ điện và các điểm kém hiệu quả — như khe hở khung cửa, cửa sổ cũ, hoặc thiếu cách nhiệt — đang làm đội chi phí ra sao.
Các nhà cung cấp tiện ích địa phương có thể trợ cấp cho việc nâng cấp hệ thống mới tiết kiệm năng lượng hơn.
Không muốn trả tiền kiểm toán? Bộ Năng lượng cũng cung cấp mẹo tự làm.
“Thiết bị ma cà rồng” hút điện
Hãy tiết kiệm hóa đơn điện bằng cách xác định và rút phích cắm những thiết bị vẫn tiêu thụ điện khi không dùng.
Một nghiên cứu của NRDC (Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên) cho thấy gần 1/4 năng lượng trong gia đình bị tiêu thụ bởi các “ma cà rồng” này.
Những “Dracula” quen thuộc gồm: bộ sạc điện thoại, sạc laptop, máy pha cà phê, máy sấy tóc, máy duỗi tóc, máy chơi game.
NRDC khuyến nghị mua sản phẩm có nhãn Energy Star, chọn thiết bị có công tắc bật/tắt, hoặc chỉ cắm điện khi dùng. Một cách khác là dùng ổ cắm nhiều lỗ có công tắc, giúp tắt nguồn cho nhiều thiết bị cùng lúc. Bộ hẹn giờ cũng có thể giúp “đánh bại ma cà rồng điện”.
Cuối cùng, NRDC khuyên mua đồng hồ đo điện hoặc yêu cầu công ty điện lực lắp công tơ thông minh.
“Những thiết bị rẻ và đơn giản này cho bạn biết một thiết bị tiêu thụ bao nhiêu điện khi ở trạng thái chờ, từ đó bạn có thể thay đổi hành vi,” Brian Palmer của NRDC viết. “Hoặc công tơ thông minh đo mức tiêu thụ theo các khoảng nhỏ và cho biết bạn dùng bao nhiêu điện khi mọi thứ tưởng như đã tắt.”
Còn mẹo nào khác?
Trong lúc chờ kiểm toán năng lượng, Bộ Năng lượng gợi ý thêm (sau khi đã xử lý các thiết bị “ma cà rồng”):
- Mở rèm cửa sổ hướng nam ban ngày để tận dụng nắng; đóng lại ban đêm để giữ ấm
- Cây rụng lá trồng phía nam nhà cho ánh sáng và hơi ấm mùa đông, đồng thời tạo bóng mát mùa hè
- Dán màng nhựa trong hoặc phủ nhựa bên trong cửa sổ vào những tháng lạnh nhất
- Dùng rèm cách nhiệt, ôm sát khung khi có thể
- Giảm nhiệt độ máy sưởi tới 10% khi ngủ hoặc khi không ở nhà
- Bảo dưỡng hệ thống sưởi và vệ sinh/thay bộ lọc định kỳ
- Tìm và trám kín khe hở quanh cửa ra vào, cửa sổ bằng keo trám hoặc gioăng chống gió
- Đóng van (damper) lò sưởi khi không có lửa
Xem website của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ để biết danh sách đầy đủ các biện pháp tiết kiệm năng lượng.
Gloria Allred đặt câu hỏi về lý do Trump chấm dứt tình bạn với Epstein
Luật sư Gloria Allred hôm thứ Sáu 26/12 đã đưa ra suy đoán về lý do vì sao tình bạn giữa Tổng thống Trump và Jeffrey Epstein — kẻ phạm tội tình dục đã bị kết án — chấm dứt, cũng như những gì các hồ sơ do Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) công bố có thể hé lộ về sự rạn nứt này.
“À, tôi đã nghe nhiều lời giải thích khác nhau từ Tòa Bạch Ốc về lý do ông ấy cắt đứt quan hệ với Epstein,” Allred nói với Phil Mattingly của CNN. “Một lời giải thích là Jeffrey Epstein là một kẻ đồi bại. Nhưng nếu ông ta là kẻ đồi bại, theo quan điểm của tổng thống — không phải tổng thống vào thời điểm đó — thì vì sao ông Trump lại tin rằng ông ta là kẻ đồi bại?”
“Và liệu ông ấy có điều tra hay không?” Allred nói tiếp. “Ông ấy có xem xét những hành vi hay sai phạm mà có thể ông biết Jeffrey Epstein đã gây ra đối với các bé gái vị thành niên, trẻ em, hay người lớn hay không?”
Nữ luật sư cho biết bà cũng nghe rằng Epstein đã cạnh tranh với Trump trong việc mua một bất động sản ở Palm Beach, bang Florida, điều này đã gây ra “ác cảm” giữa hai người.
“Vì vậy, chúng ta không biết đâu là sự thật,” bà nói. “Chúng ta sẽ phải chờ xem vì sao ông ấy và Jeffrey Epstein không còn là bạn bè nữa. Chúng ta sẽ xem tất cả các hồ sơ khi chúng được công bố để biết lần liên lạc cuối cùng giữa hai người có thể đã diễn ra khi nào.”
Allred lưu ý rằng mối quan tâm của bà tập trung nhiều hơn vào các cáo buộc buôn bán tình dục các bé gái vị thành niên, bao gồm “ai đã hỗ trợ, ai đã tiếp tay, ai đã ủng hộ Jeffrey Epstein trong những việc này.”
“Chúng ta cũng sẽ phải lần theo dòng tiền, điều có thể là manh mối quan trọng nhất mà chúng ta cần theo đuổi để tìm hiểu xem, theo tôi, mạng lưới và kế hoạch buôn bán tình dục mang tính toàn cầu này đã được thực hiện như thế nào,” bà kết luận.
Bộ Tư pháp đã bắt đầu công bố từng đợt các tài liệu và hồ sơ liên quan đến Epstein từ đầu tháng này, sau khi Trump ký ban hành Đạo luật Minh bạch Hồ sơ Epstein vào cuối tháng 11. Đợt công bố tài liệu này bao gồm các bức ảnh của nhà tài chính tai tiếng chụp cùng những nhân vật nổi tiếng như cựu Tổng thống Clinton và ca sĩ Mick Jagger của ban nhạc Rolling Stones. Các tài liệu khác bao gồm những cuộc gọi nhỡ với Trump khi đó còn là doanh nhân.
Trump trước đây từng nói rằng mối quan hệ giữa ông và Epstein chấm dứt sau khi Epstein “giật” những phụ nữ làm việc tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida, trong đó có cố Virginia Giuffre. Trump, người đã nhiều lần bác bỏ mối quan hệ thân thiết với nhà tài chính tai tiếng này, chưa từng bị cáo buộc có hành vi sai trái.
Tổng thống cũng đã chỉ trích việc Bộ Tư pháp công bố các hồ sơ Epstein. Sau khi phát hiện còn hơn 1 triệu tài liệu bổ sung cần được DOJ xem xét, Trump phàn nàn về việc khi nào DOJ nói “KHÔNG CÒN NỮA” và chuyển sang làm việc về gian lận bầu cử, v.v.
Theo tuyên bố của Bộ Tư pháp hôm thứ Tư, việc rà soát và biên tập (che thông tin nhạy cảm) hơn 1 triệu tài liệu này có thể mất “thêm vài tuần.” Điều này diễn ra sau khi chính quyền đã bỏ lỡ thời hạn pháp lý buộc phải công bố toàn bộ hồ sơ Epstein vào ngày 19/12.
“Điều này vẫn tiếp tục gây vô cùng đau lòng,” Alicia Arden, người tự nhận là nạn nhân của Epstein, nói với CNN hôm thứ Sáu 26/12. “Và tôi thật sự rùng mình khi nghĩ rằng liệu họ có bao giờ công bố hết tất cả hay không. Tôi chỉ có thể nói, lạy Chúa, tại sao họ không thể đưa mọi thứ ra ánh sáng?”
Hành khách cần biết Southwest thay đổi hai chính sách lâu năm vào năm 2026
Bạn vẫn có thể tự do di chuyển khắp đất nước — miễn là bạn ngồi đúng chỗ đã được chỉ định và mua trước.
Bắt đầu từ ngày 27/1/2026, Southwest Airlines sẽ áp dụng chính sách ghế ngồi có chỉ định mới, đồng thời thay đổi yêu cầu đối với hành khách có thân hình lớn (plus-size).
Ghế ngồi có chỉ định
Southwest lần đầu công bố kế hoạch chấm dứt chính sách chọn ghế tự do (open seating) vào tháng 7/2024, một phần nhằm tăng doanh thu. Tuy nhiên, hãng cũng cho biết ngày càng nhiều hành khách ưa chuộng mô hình ghế được chỉ định, kèm các lựa chọn ghế cao cấp.
“Khách hàng của chúng tôi muốn có nhiều lựa chọn hơn và kiểm soát tốt hơn trải nghiệm du lịch của mình,” lãnh đạo Southwest Tony Roach nói năm 2025. “Ghế ngồi có chỉ định mở ra những cơ hội mới cho khách hàng — bao gồm khả năng chọn ghế duỗi chân rộng hơn — và loại bỏ sự bất định về việc sẽ ngồi ở đâu trên khoang.”
Southwest cũng tiết lộ việc chuyển đổi sẽ chính thức diễn ra vào ngày 27/1. Hãng đã bắt đầu bán vé kèm ghế chỉ định cho những hành trình có chuyến bay sau mốc thời gian này.
Các hạng ghế
Khách đặt vé cho các chuyến bay khởi hành từ ngày 27/1 trở đi có thể chọn một trong ba loại ghế:
- Standard (Tiêu chuẩn): gần phía sau khoang;
- Preferred (Ưu tiên): gần phía trước;
- Extra Legroom (Duỗi chân rộng): gần cửa thoát hiểm, rộng hơn 3–5 inch so với ghế thường.
Loại ghế mua sẽ quyết định thứ tự lên máy bay hoặc quyền lợi đi kèm, theo trang web của Southwest. Các thay đổi này cũng kéo theo điều chỉnh nhỏ trong chính sách lên máy bay sớm cho quân nhân tại ngũ hoặc gia đình có trẻ em.
Với các chuyến bay khởi hành trước ngày 27/1, Southwest vẫn duy trì chính sách chọn ghế tự do, vốn là dấu ấn của hãng suốt nhiều thập kỷ.
Hành khách plus-size (thân hình lớn)
Cũng từ năm 2026, Southwest sẽ thay đổi chính sách ghế cho “khách hàng có thân hình lớn” cần sử dụng thêm một ghế.
Hiện nay, hành khách plus-size không bắt buộc mua trước ghế thứ hai (dù được khuyến nghị). Theo Southwest, ghế bổ sung được cung cấp miễn phí nếu còn chỗ trên chuyến bay, và có thể hoàn tiền sau chuyến đi.
Từ ngày 27/1, hành khách phải mua trước ghế bổ sung và trả mọi khoản phí ghế áp dụng trước khi lên máy bay. Việc hoàn tiền vẫn có thể, nhưng phụ thuộc vào các điều kiện cụ thể, bao gồm:
- Cả hai ghế phải cùng hạng vé;
- Yêu cầu hoàn tiền được gửi trong vòng 90 ngày sau chuyến đi;
- Máy bay cất cánh với ít nhất một ghế trống, theo Southwest.
Hành khách plus-size cũng có thể được hoàn tiền nếu chuyến bay đầy, nhưng danh sách hành khách có người lên máy bay bằng vé “space available” (ví dụ: vé cho nhân viên hãng hoặc người không trả tiền đi du lịch).
Sau khi công bố chính sách mới đầu năm nay, các tổ chức bảo vệ quyền lợi hành khách plus-size bày tỏ thất vọng. Hiệp hội Quốc gia vì Sự Chấp nhận Người Béo (NAAFA) nói với The New York Times rằng Southwest từng là “tia hy vọng” cho nhiều người plus-size vốn khó có cơ hội bay. Jeff Jenkins, influencer du lịch và nhà sáng lập Chubby Diaries, cũng nói với USA Today rằng các điều kiện hoàn tiền — đặc biệt là yêu cầu máy bay phải còn ít nhất một ghế trống — khiến hành khách plus-size lo lắng, vì họ không biết trước chuyến bay có thật sự đầy hay không.
Ngược lại, một số người dùng mạng xã hội cho rằng chính sách mới là hợp lý.
“Thật tệ cho người phải mua hai ghế, nhưng đó không phải vấn đề của các hành khách khác. Nó trở thành vấn đề của chúng tôi nếu phải chịu cảnh hành khách quá khổ lấn sang không gian trong suốt chuyến bay,” một người dùng Reddit bình luận.
Dù sắp thay đổi chính sách ghế cho hành khách plus-size, Southwest vẫn là hãng hàng không lớn duy nhất tại Mỹ (so với American, Delta và United) có chính sách hoàn tiền cho hành khách plus-size đủ điều kiện sau chuyến bay.
Đầu năm nay, Southwest cho biết nhân viên của hãng đang chủ động thông báo cho những khách từng bay trước đây về chính sách mới trước chuyến đi tiếp theo.
“Để đảm bảo chỗ ngồi, chúng tôi đang thông tin tới những khách hàng từng sử dụng chính sách ghế bổ sung rằng họ nên mua ghế này ngay khi đặt vé,” một phát ngôn viên cho biết.
Zelensky xác nhận gói viện trợ mới của Canada sau các cuộc trao đổi với các lãnh đạo châu Âu
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm thứ Bảy 27/12 xác nhận rằng Canada sẽ cung cấp cho nước này một gói hỗ trợ mới, sau khi ông trao đổi với các lãnh đạo châu Âu trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình.
Zelensky đã dừng chân tại Halifax, Nova Scotia, và cảm ơn Thủ tướng Canada Mark Carney vì đã cùng ông “trao đổi với các bạn bè của chúng ta từ châu Âu” về việc chấm dứt cuộc chiến giữa Ukraine và Nga.
Ông Carney nói với các phóng viên rằng “một nền hòa bình công bằng và bền vững” cần có “một nước Nga sẵn sàng.” Ông lên án các cuộc không kích của Nga vào Kyiv hôm thứ Bảy, khiến ít nhất một người thiệt mạng và hơn 20 người bị thương.
“Hôm nay chúng tôi công bố khoản hỗ trợ kinh tế bổ sung cho Ukraine: 2,5 tỷ USD viện trợ kinh tế, giúp mở khóa nguồn tài chính từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu,” ông Carney nói.
Zelensky cảm ơn ông Carney và gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin là “một con người của chiến tranh.”
Zelensky cáo buộc Moscow đã bác bỏ các đề xuất hòa bình “về một lệnh ngừng bắn dịp Giáng sinh và đang gia tăng mức độ tàn bạo của các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái,” ông viết trong một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội X.
“Đây là một tín hiệu rõ ràng cho thấy họ thực sự coi ngoại giao như thế nào,” ông nói tiếp. “Cho đến nay, vẫn chưa đủ nghiêm túc. Vì vậy, cần có mức độ hỗ trợ đầy đủ cho Ukraine. Và cũng cần có mức độ gây sức ép đầy đủ đối với Nga.”
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb cho biết hôm thứ Bảy 27/12 đánh dấu một “cuộc trao đổi tốt” với Zelensky, Carney và các lãnh đạo châu Âu khác nhằm bảo đảm “một thỏa thuận hòa bình công bằng và bền vững,” ông viết trên X. Theo Zelensky, các lãnh đạo châu Âu khác tham gia còn có Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, cùng nhiều người khác. Các lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) và NATO cũng tham gia cuộc gọi.
“Cần có lập trường mạnh mẽ cả trên tiền tuyến lẫn trên mặt trận ngoại giao để ngăn Putin thao túng và né tránh một kết thúc thực sự công bằng cho cuộc chiến,” Zelensky viết trên X. “Thế giới có đủ sức mạnh để bảo đảm an ninh và hòa bình.”
Một quan chức Ukraine nói với NewsNation — mạng lưới chị em của The Hill — rằng Tổng thống Trump dự kiến sẽ tham gia cuộc gọi với Zelensky, Carney và các lãnh đạo châu Âu, nhưng dường như Tổng thống Mỹ đã không tham dự. Trump và Zelensky dự kiến sẽ gặp nhau tại Florida vào Chủ nhật.
Đầu tuần này, Zelensky công bố một kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm đã “hoàn thiện 90%.” Đề xuất này bao gồm một “vành đai pháo đài” để bảo vệ vùng Donetsk của Ukraine, một cuộc trưng cầu dân ý về kế hoạch hòa bình, một khu phi quân sự nhằm rút cả quân Nga và Ukraine, cùng một hội đồng hòa bình do ông Trump dẫn dắt.
“Chúng tôi đã thống nhất về một cuộc gặp ở cấp cao nhất — với Tổng thống Trump trong tương lai gần,” Zelensky viết trên X hôm thứ Sáu. “Rất nhiều điều có thể được quyết định trước thềm năm mới. Vinh quang cho Ukraine!”
Tuy nhiên, ông Trump đã hạ thấp sự lạc quan của người đồng cấp, nói với Politico hôm thứ Sáu rằng Zelensky “chưa có gì cả cho đến khi tôi phê chuẩn.”
Tháng trước, Tổng thống Trump đã nhắc lại kế hoạch cho phép tối đa 600.000 sinh viên Trung Quốc theo học tại các trường đại học Mỹ. “Tôi thực sự nghĩ việc có các sinh viên từ nước ngoài là tốt,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Fox News. “Tôi muốn có khả năng hòa hợp với thế giới.” Ông cũng lưu ý rằng việc có sinh viên quốc tế, những người thường trả học phí đầy đủ, mang lại lợi ích kinh tế cho đất nước. “Không phải tôi muốn họ, nhưng tôi xem đó như một doanh nghiệp,” ông nói.
Tuy nhiên, thực tế kinh doanh đang gặp khó khăn. Một báo cáo gần đây cho thấy số lượng sinh viên quốc tế mới nhập học đã giảm 17% so với năm học trước.
Điều gì sẽ xảy ra nếu mức giảm này tiếp tục trong những năm tới? Việc giảm 17% tổng số sinh viên quốc tế sẽ ảnh hưởng thế nào đến tình hình tài chính?
Một phép tính sơ bộ dựa trên dữ liệu công khai giúp đặt vấn đề tài chính vào bối cảnh. Để ước tính, chúng tôi giả định sinh viên quốc tế tự trả toàn bộ học phí, lệ phí, chi phí ăn ở, hoặc nhờ chính phủ hỗ trợ. Chúng tôi sử dụng dữ liệu liên bang về các chương trình học mà sinh viên quốc tế đang theo học, và giả định họ học tại các trường công lập và tư thục với tỷ lệ tương tự sinh viên Mỹ. Trong các trường tư thục, chúng tôi giả định họ chỉ học tại các trường phi lợi nhuận. Chúng tôi sử dụng dữ liệu từ College Board để tính học phí cho sinh viên đại học bốn năm và áp dụng mức học phí ngoài khu vực cho các chương trình cao đẳng hai năm.
Đáng tiếc là không có dữ liệu quốc gia toàn diện về mức học phí trong bang so với ngoài bang cho bậc sau đại học. Để phản ánh tốt hơn mức học phí mà sinh viên quốc tế sẽ trả, chúng tôi điều chỉnh mức học phí trung bình trong bang cho bậc sau đại học theo dữ liệu liên bang mới nhất sang giá trị năm 2025, và dựa trên tỷ lệ chênh lệch giữa học phí trong bang và ngoài bang của sinh viên đại học.
Dựa trên các giả định này, chúng tôi nhận thấy việc giảm 17% tổng số sinh viên quốc tế sẽ khiến kinh tế Mỹ mất khoảng 18 tỷ USD. Mức tổn thất này sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định tài chính của các trường đại học và dẫn đến chi phí cao hơn cho sinh viên trong nước. Về vấn đề này, một số nghiên cứu cho thấy học phí của sinh viên quốc tế giúp trợ cấp cho sinh viên trong bang.
Việc giảm số lượng sinh viên quốc tế cũng sẽ làm gia tăng khoảng cách hiện có trong lĩnh vực STEM, khi sinh viên nước ngoài chiếm phần lớn trong các chương trình đào tạo liên quan. Thực tế, một số nghiên cứu cho thấy các trường đại học tăng tổng số sinh viên khi thu hút nhiều sinh viên quốc tế hơn, có nghĩa sự hiện diện của họ thường mở rộng cơ hội cho sinh viên Mỹ thay vì hạn chế.
Sử dụng cùng các giả định tài chính ở trên, việc thêm 600.000 sinh viên Trung Quốc sẽ đóng góp khoảng 43 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ. Và con số này chưa tính đến số sinh viên tài năng sẽ ở lại Mỹ sau khi tốt nghiệp, tham gia lực lượng lao động, đóng thuế và củng cố khả năng cạnh tranh toàn cầu của nước Mỹ. Theo Hội đồng Di trú Mỹ, gần một nửa các công ty thuộc Fortune 500 vào năm 2025 được thành lập bởi người nhập cư hoặc con cái họ.
Một cách khác để nhìn nhận lợi ích kinh tế của việc chào đón sinh viên nước ngoài là nó phù hợp với mục tiêu đã được Trump nêu về giảm thâm hụt thương mại: Mỹ duy trì thặng dư trong giáo dục quốc tế, tiếp nhận hơn 1 triệu sinh viên nước ngoài trong khi chỉ gửi khoảng 406.000 sinh viên Mỹ ra nước ngoài. Khi giáo dục đại học đối mặt với sự suy giảm dài hạn về số lượng người trong độ tuổi đi học đại học, tăng số lượng sinh viên nước ngoài có thể lấp đầy các chỗ trống.
Đáng tiếc, các lệnh cấm đi lại, hạn chế dựa trên bài đăng mạng xã hội và các chính sách khó lường khác đe dọa tất cả điều này. Chúng tạo ra sự không chắc chắn và đẩy sinh viên tiềm năng sang các nước có quy trình tuyển sinh ổn định và minh bạch hơn.
Sinh viên quốc tế đóng góp đáng kể vào nền kinh tế Mỹ, các trường đại học và khả năng cạnh tranh toàn cầu. Sự sụt giảm liên tục trong tổng số sinh viên sẽ đồng nghĩa với hàng tỷ đô la bị mất, giảm cơ hội cho sinh viên trong nước, và thiếu hụt kiến thức trong các lĩnh vực quan trọng. Ngược lại, chào đón một số lượng lớn sinh viên Trung Quốc và sinh viên quốc tế khác sẽ tạo ra lợi ích kinh tế ngay lập tức và củng cố nghiên cứu, đổi mới và vị thế toàn cầu của Mỹ.
Về điểm này, bằng chứng rõ ràng: Sinh viên nước ngoài không chỉ tốt cho các trường đại học mà còn tốt cho cả đất nước.
Somalia và Liên minh châu Phi chỉ trích Israel về việc công nhận Somaliland
Các quan chức Somalia và Liên minh châu Phi hôm thứ Bảy đã lên án Israel vì công nhận Somaliland là một quốc gia độc lập và cáo buộc nước này làm suy yếu chủ quyền của Somalia.
“Chính phủ liên bang Somalia cảnh báo rằng các hành động phi pháp như vậy nghiêm trọng làm suy yếu hòa bình và ổn định khu vực, làm gia tăng căng thẳng chính trị và an ninh ở Sừng châu Phi, Biển Đỏ và Vịnh Aden, Trung Đông và khu vực rộng hơn,” văn phòng Thủ tướng Somalia Hamza Abdi Barre đăng trên nền tảng mạng xã hội X, kèm theo một video tuyên bố.
Văn phòng của Barre gọi việc công nhận này là một “cuộc tấn công có chủ ý” vào quyền tự chủ của Somalia.
“Somalia khẳng định rằng sẽ không cho phép thành lập bất kỳ căn cứ quân sự hay thỏa thuận nước ngoài nào trên lãnh thổ của mình có thể kéo Somalia vào các cuộc xung đột ủy nhiệm hoặc đưa các thù địch khu vực và quốc tế vào khu vực này,” một quan chức nói trong video.
Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi Mahmoud Ali Youssou cũng bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước việc Israel công nhận Somaliland và trích dẫn Điều lệ Thành lập Liên minh châu Phi để kêu gọi sự thống nhất của Somalia.
“Chủ tịch Ủy ban @ymahmoudali kiên quyết bác bỏ bất kỳ sáng kiến hoặc hành động nào nhằm công nhận Somaliland là một thực thể độc lập, nhấn mạnh rằng Somaliland vẫn là một phần không thể tách rời của Cộng hòa Liên bang Somalia.” theo một tuyên bố của Liên minh được chia sẻ trên X.
“Mọi nỗ lực nhằm làm suy yếu sự thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Somalia đều đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của Liên minh châu Phi và có nguy cơ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm với những hệ quả sâu rộng đối với hòa bình và ổn định trên toàn lục địa,” Liên minh châu Phi khẳng định.
Israel vào đầu tuần này trở thành quốc gia đầu tiên công nhận Somaliland kể từ khi vùng lãnh thổ này tuyên bố độc lập khỏi Somalia vào năm 1991. Không một tổ chức quốc tế nào, bao gồm cả Liên Hợp Quốc, từng công nhận độc lập của Somaliland.
Lý do Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đưa ra quyết định này vẫn chưa rõ ràng, mặc dù một số quan chức Mỹ và Israel nói với AP rằng Israel đã hỏi xem Somaliland có sẵn sàng tiếp nhận người Palestine từ Gaza hay không. Trước đây, đây từng là một phần trong kế hoạch hòa bình của Tổng thống Trump sau thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, nhưng biện pháp này sau đó đã bị bác bỏ.
Trong một tuyên bố hôm thứ Sáu 26/12, Netanyahu ca ngợi Tổng thống Somaliland Abdirahman Mohamed Abdallah và cho biết việc công nhận này “theo tinh thần của Hiệp định Abraham, được ký theo sáng kiến của Tổng thống Trump.”
“Tổng thống đã cảm ơn tôi về tuyên bố lịch sử này và bày tỏ sự đánh giá cao về những thành tựu của tôi trong việc chống khủng bố và thúc đẩy hòa bình khu vực,” ông nói thêm.
Các nước khác cũng lên án hành động của Israel, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập. Cả hai nước này cho biết trong một tuyên bố mà The Guardian có được rằng động thái này “phù hợp với chính sách bành trướng của Israel và nỗ lực làm mọi cách để ngăn chặn việc công nhận một nhà nước Palestine.”
Newsom có một năm mạnh mẽ ở California, nhưng liệu ông có đang đạt đỉnh quá sớm?
Thống đốc California Gavin Newsom đã đưa bản thân trở thành ứng viên dẫn đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Dân chủ năm 2028, nổi bật giữa nhóm các đối thủ để giành vị trí dẫn đầu.
Đây là một năm mạnh mẽ đối với Newsom, người có cách tiếp cận quyết liệt khi đối đầu với Tổng thống Trump, điều này đã gây ấn tượng với các cử tri Dân chủ và mang lại những tin tức tích cực cho đội ngũ của ông.
“Điều nổi bật về Newsom là năm nay, ông trở thành câu trả lời mặc định cho việc ai đang được các cử tri Dân chủ nghĩ đến cho năm 2028,” chiến lược gia Dân chủ Joel Payne nói. “Ông trở thành người đại diện vào thời điểm đảng đang tìm kiếm lãnh đạo và một phát ngôn viên tốt.”
“Newsom là người nắm giữ vị trí tốt nhất để phản đối Trump,” ông nói thêm.
Câu hỏi đặt ra cho Newsom và đội ngũ của ông là liệu ông có thể duy trì mức độ hứng khởi và giữ vị thế dẫn đầu sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, thời điểm mà cuộc chiến tổng thống sẽ thực sự nóng lên.
Dù có một năm 2025 mạnh mẽ, một số cử tri Dân chủ thẳng thắn tự hỏi liệu Newsom có đang đạt đỉnh quá sớm hay không.
“Ông ấy phù hợp với tâm trạng của đất nước và đảng lúc này, nhưng mọi thứ thay đổi rất nhanh,” một cố vấn Dân chủ nói. “Chính trị là tất cả về thời điểm, và có lẽ vẫn còn quá sớm. Chúng ta vẫn còn ít nhất một năm nữa trước khi chu kỳ đó bắt đầu.”
Theo trung bình các cuộc thăm dò của Real Clear Politics cho đề cử Dân chủ, vị thế dẫn đầu của Newsom là khá hẹp. Ông nhận được 23,6% so với 21,4% của cựu Phó Tổng thống Kamala Harris trong trung bình các cuộc thăm dò từ ngày 25/8 đến 19/12.
Tuy nhiên, trong một cuộc thăm dò gần đây, khoảng cách của Newsom rộng hơn. Ví dụ, cuộc thăm dò Atlas Intel tháng này cho thấy ông nhận được 35% ủng hộ, so với 16% của Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez (D-N.Y.), người được coi là ứng viên mạnh từ cánh tả.
Hai cuộc thăm dò gần đây khác trong trung bình của Real Clear Politics cho thấy ông chỉ dẫn trước Harris một điểm phần trăm trong cuộc thăm dò Echelon Insights và thua người được đề cử tổng thống Dân chủ năm 2024 tới 11 điểm trong cuộc thăm dò Big Data Poll.
Liệu những cuộc thăm dò này có ý nghĩa gì hay không cũng là một vấn đề còn tranh cãi.
“Thật điên rồ khi phong ai đó là ứng viên dẫn đầu hay nhìn vào các cuộc thăm dò xa như vậy,” chiến lược gia Dân chủ Eddie Vale nói, đồng thời nhận xét rằng Newsom “có một năm tuyệt vời.”
“Vẫn còn là câu hỏi mở liệu thành công đó có chuyển thành việc cử tri sơ bộ Dân chủ nghĩ rằng ông có thể thắng Cử tri đoàn hay không,” Vale bổ sung.
Một cuộc thăm dò của CNN tuần trước cho thấy Newsom dẫn đầu các ứng viên tiềm năng khác của Đảng Dân chủ. Nhưng cùng cuộc thăm dò cũng cho thấy hai phần ba số người được hỏi chưa có ứng viên cụ thể nào trong tâm trí cho năm 2028.
Điều này nhắc nhở rằng trong khi giới chính trị ở Washington tập trung mạnh vào năm 2028, phần lớn đất nước thì không.
Dù sao, Newsom đã củng cố thương hiệu của mình trong năm vừa qua như là “chiến binh đối đầu Trump” hàng đầu.
Chỉ tuần trước, Newsom đã dùng mạng xã hội X để công kích Trump về việc ông vừa lắp đặt “Hành lang các Tổng thống” ở Tòa Bạch Ốc , nơi sử dụng các tấm bảng để chỉ trích các tổng thống Dân chủ trước đây bao gồm Joe Biden và Barack Obama.
“Lạm phát tăng. Thất nghiệp tăng. Giá thực phẩm tăng. Chi phí điện tăng. Và Donald Trump lại dành thời gian để làm điều này,” Newsom viết trên X.
Ở một mức độ thực chất hơn, Newsom dẫn đầu nỗ lực ủng hộ Sáng kiến 50 của California, một biện pháp bỏ phiếu mà cử tri đã tán thành áp đảo vào tháng 11 nhằm vẽ lại các khu vực bầu cử của bang để tạo lợi thế cho Đảng Dân chủ.
Nỗ lực này là phản ứng trực tiếp trước một chiến dịch do Trump ủng hộ của các Dân biểu Cộng hòa Texas nhằm giúp các ứng viên Hạ viện của GOP ở Lone Star State. Đây là một cuộc chiến chính trị quốc gia bởi những ảnh hưởng của nó đối với cuộc chiến giành đa số tại Hạ viện năm 2026. Nếu Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện, đây sẽ là một hạn chế đáng kể quyền lực của Trump trong nửa sau nhiệm kỳ của ông.
“Tôi nghĩ đó là một nước đi tuyệt vời và cần thiết,” chiến lược gia Dân chủ Adam Parkhomenko nói về cuộc chiến phân chia khu vực bầu cử do Newsom dẫn đầu ở California. “Ông ấy đã cho thấy rằng không chỉ nói mà còn làm được.”
“Ông đã cho Đảng Dân chủ thấy cách chiến đấu như thể là năm 2028, không phải 1998,” Parkhomenko nói thêm. “Điều quan trọng là ông không nhất thiết phải sáng tạo một cẩm nang mới. Ông lấy chiến thuật của Trump và làm cho nó tốt hơn.”
Một nhà tài trợ Dân chủ bổ sung rằng Newsom “đã giúp gánh Đảng Dân chủ trên vai mình trong năm nay trong khi hầu hết đảng vẫn đang ngủ.”
Trump cũng góp phần giữ Newsom ở trung tâm của dòng tin tức, thường xuyên công kích vị Dân chủ trong khi giúp củng cố hình ảnh ông như một chiến binh, các cử tri Dân chủ nói.
Tháng trước, trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, Trump gọi Newsom là “một thống đốc tồi tệ.”
“Tôi đã biết Gavin bốn năm,” Trump nói lúc đó. “Tôi hòa hợp tốt với ông ấy. Nhưng ông ấy đã đi quá cánh tả cực đoan.”
Trong những tháng tới — đặc biệt khi ông nhắm tới năm 2028 — các cử tri Dân chủ nói Newsom sẽ phải chuyển từ việc công kích Trump sang trở thành người đề xuất các ý tưởng, đặc biệt về các vấn đề kinh tế.
“Ông ấy đã thử phương pháp ‘ngàn hoa đua nở’ và làm đủ thứ, điều đó ổn cho hiện tại, nhưng ông ấy phải xác định con đường của mình sẽ là gì,” Payne nói. “Tôi tưởng tượng chúng ta sẽ bắt đầu thấy hình ảnh một Newsom hậu thống đốc trong vài tháng tới. Câu hỏi lớn là ông ấy sẽ gắn bó với vấn đề gì và biến nó thành ‘vấn đề sở thích’ của mình?”
Nhưng cho tới nay, các cử tri Dân chủ nói, cuộc đua đề cử vẫn nằm trong tay ông.
“Tôi nghĩ người duy nhất có thể làm hỏng mọi chuyện cho Gavin Newsom chính là Gavin Newsom,” Parkhomenko nói.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
