Tổng thống Donald Trump đang khiến dư luận so sánh ngày càng nhiều giữa cách ông nói về kinh tế hiện nay và cách cựu Tổng thống Joe Biden từng xử lý chủ đề này.
Trong cuộc phỏng vấn với Fox News hôm thứ Hai, Trump đã thể hiện sự xem nhẹ rõ rệt nhất từ trước đến nay đối với nỗi lo về chi phí sinh hoạt của người dân Mỹ, gọi đó là “trò bịp của phe Dân chủ” và tuyên bố rằng “các cuộc thăm dò là giả.”
Bốn năm trước, chính quyền Biden từng hứng chỉ trích nặng nề vì đánh giá sai mức độ nghiêm trọng của lạm phát. Các quan chức khi đó nói rằng lạm phát chỉ là “tạm thời” — một nhận định lạc quan thái quá mà sau đó họ phải trả giá chính trị đắt đỏ.
Tuy nhiên, tình huống của Trump hiện nay còn tệ hơn. Ông không chỉ đánh giá thấp vấn đề, mà còn giả vờ như nó không tồn tại.
Từ “lạm phát tạm thời” đến “không có lạm phát”
Phát biểu tháng 7/2021, Biden nói:
“Khi nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ, chúng ta thấy giá cả có tăng lên. Nhưng đó không phải là vấn đề lớn.”
Nhưng thực tế, tỷ lệ lạm phát hằng năm khi ấy tăng từ 5% lên hơn 9% chỉ sau một năm — buộc chính quyền Biden phải thừa nhận sai lầm.
Ngược lại, Trump hiện phủ nhận hoàn toàn rằng lạm phát là vấn đề. Khi được Laura Ingraham (Fox News) hỏi liệu người Mỹ có đúng khi cảm thấy áp lực kinh tế, ông đáp:
“Tất cả chỉ là trò bịp của phe Dân chủ.”
Khi Ingraham chỉ ra rằng các cuộc khảo sát cho thấy người dân lo lắng về kinh tế, Trump phản ứng:
“Tôi không tin họ nói vậy. Các cuộc thăm dò là giả.”
Theo nhà báo Daniel Dale của CNN, Trump đã liên tục nói sai về dữ liệu kinh tế, từ giá thực phẩm, năng lượng đến thuốc men. Ông nhiều lần khẳng định rằng “không có lạm phát” hoặc “giá hàng tạp hóa đang giảm” — hoàn toàn trái ngược với thực tế.
Cái giá chính trị lớn hơn
Biden từng sai khi đánh giá thấp lạm phát; Trump lại đang cố xóa sổ thực tế đó khỏi nhận thức công chúng.
Và điều này khiến Trump gánh rủi ro chính trị lớn hơn: người dân có xu hướng gắn các vấn đề kinh tế hiện nay trực tiếp với ông.
Theo khảo sát của CNN công bố tuần trước, 61% người Mỹ cho rằng “chính sách của Trump khiến tình hình kinh tế tồi tệ hơn” — cao hơn mức 58% từng áp vào Biden.
Một khảo sát khác của Washington Post–ABC News cho thấy 59% đổ lỗi cho Trump về mức lạm phát hiện nay, trong khi con số tương tự của Biden chỉ ở mức 48–50% khi lạm phát tăng vọt năm 2021–2022.
Theo CBS News–YouGov, 64% người dân nói rằng “chính sách của Trump khiến giá thực phẩm và hàng tạp hóa tăng.”
Thậm chí, theo Reuters–Ipsos, nếu nền kinh tế rơi vào suy thoái, 59% người Mỹ sẽ đổ lỗi cho Trump, chỉ 37% cho rằng Biden phải chịu trách nhiệm.
Vì sao Trump bị gắn chặt với vấn đề kinh tế?
Có nhiều lý do khả dĩ:
- Lời hứa suông – Trump từng nhiều lần cam kết “sẽ hạ giá ngay lập tức”, nhưng kết quả lại không như vậy.
- Thiếu yếu tố ngoại biện hộ – Biden khi xưa còn có thể viện dẫn đại dịch COVID-19 làm nguyên nhân toàn cầu cho khủng hoảng kinh tế; Trump thì không.
- Tự đẩy mình vào thế khó – ngay đầu nhiệm kỳ thứ hai, ông chủ động áp thuế quan mới, khiến tình hình thêm căng.
Thiếu hành động cụ thể – theo khảo sát CBS, tới 75% người Mỹ (trong đó có 57% cử tri Cộng hòa) cho rằng chính quyền Trump “chưa làm đủ” để hạ giá cả sinh hoạt.
Ít ra, Biden còn có thể viện dẫn đạo luật Giảm lạm phát (Inflation Reduction Act), dù tác dụng của nó còn gây tranh cãi.
Trump thì chọn cách phủ nhận mọi dữ kiện — và nếu tiếp tục làm vậy, ông có nguy cơ không chỉ thất bại về chính sách, mà còn bị nhìn nhận như một lãnh đạo tách rời thực tế của chính đất nước mình.
Nguồn CNN
