Luật mới, được Thống đốc Gavin Newsom ký hôm thứ Tư, đặt ra thời hạn 10 năm để hoàn tất quá trình thay đổi này.
Một đạo luật mới sẽ khiến California trở thành tiểu bang đầu tiên của Hoa Kỳ loại bỏ dần một số loại thực phẩm siêu chế biến ra khỏi bữa ăn học đường.
Thống đốc Gavin Newsom đã ký đạo luật hôm thứ Tư, cấm các trường công lập phục vụ học sinh những loại thực phẩm được mô tả là “thực phẩm siêu chế biến đáng lo ngại” trong bữa sáng hoặc bữa trưa. Chính sách này đặt ra thời hạn 10 năm để hoàn toàn loại bỏ những món ăn đó.
Luật định nghĩa nhóm thực phẩm này là những sản phẩm có bằng chứng khoa học cho thấy gây hại cho sức khỏe, và giao cho Sở Y tế Công cộng bang California xác định cụ thể các loại thực phẩm nằm trong danh mục này trước tháng 6 năm 2028.
“Hiện nay có một nhận thức ngày càng rõ ràng, đặc biệt là trong giới cha mẹ trẻ như tôi, rằng những gì chúng ta cho con ăn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn liên quan sâu sắc đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc của trẻ,” Dân biểu tiểu bang Jesse Gabriel, người bảo trợ dự luật, chia sẻ qua điện thoại. “Trong cơ quan lập pháp có rất nhiều phụ huynh như tôi, và dù họ là Dân chủ hay Cộng hòa, bảo thủ hay cấp tiến, tất cả cha mẹ đều muốn điều tốt nhất cho con cái mình.”
Dự luật được thông qua hồi tháng 9 với sự ủng hộ lưỡng đảng.
“Tôi nghĩ đây là một phong trào có thể gắn kết tất cả chúng ta, bất kể khác biệt chính trị,” Thống đốc Newsom nói trong lễ ký kết tại Trường Trung học Belvedere ở Los Angeles.
Tác động và định nghĩa
Trung bình, trẻ em và thanh thiếu niên tại Hoa Kỳ nhận gần 62% lượng calo từ thực phẩm siêu chế biến — thuật ngữ chỉ các sản phẩm chứa rất ít thành phần tự nhiên. Tiêu thụ nhiều loại thực phẩm này đã được liên kết với nguy cơ ung thư, bệnh tim mạch và tiểu đường loại 2.
California hiện tạo ra định nghĩa riêng cho “thực phẩm siêu chế biến”: đó là các sản phẩm chứa ít nhất một loại phụ gia (như chất ổn định, làm đặc, tạo màu hoặc chất tạo ngọt nhân tạo), cộng với hàm lượng cao chất béo bão hòa, natri hoặc đường bổ sung.
Luật cũng xác định riêng khái niệm “thực phẩm siêu chế biến đáng lo ngại” — đây là nhóm sản phẩm bị cấm phục vụ trong trường học.
Để xác định danh mục này, Sở Y tế tiểu bang sẽ đánh giá mức độ gây nghiện, bằng chứng khoa học về rủi ro sức khỏe, và các lệnh cấm hoặc cảnh báo hiện hành ở các bang hay quốc gia khác.
Các trường sẽ bắt đầu loại bỏ nhóm thực phẩm này từ năm 2029 và phải hoàn tất vào năm 2035.
Hiệu quả kinh tế và mở rộng chính sách
Theo Dân biểu Gabriel, nhiều học khu ở California đã áp dụng mô hình bữa ăn lành mạnh và kết quả cho thấy “chi phí không tăng mà thậm chí tiết kiệm được tiền.”
Trong những năm gần đây, Gabriel cũng là người đề xuất luật cấm phẩm màu nhân tạo trong bữa ăn học đường và cấm một số phụ gia hóa học trong thực phẩm bán trên thị trường bang.
Tháng 1 vừa qua, Thống đốc Newsom ban hành sắc lệnh hành pháp yêu cầu các cơ quan tiểu bang siết chặt kiểm soát thực phẩm siêu chế biến và phẩm màu nhân tạo.
Phong trào này diễn ra song song với nỗ lực trên toàn quốc nhằm nâng cao giá trị dinh dưỡng của bữa ăn học đường. Kể từ khi nhậm chức tháng 2, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F. Kennedy Jr. đã khuyến khích các bang ban hành luật hạn chế thực phẩm siêu chế biến và phẩm màu nhân tạo trong trường học.
Tháng 3, Thống đốc Patrick Morrisey của West Virginia ký luật cấm bảy loại phẩm màu nhân tạo trong bữa ăn học đường — và ông cho biết động lực đến từ chính Kennedy. Đến tháng 8, Thống đốc Greg Abbott của Texas, cùng Kennedy tham dự, ký ban hành luật cấm phục vụ bữa ăn miễn phí hoặc giảm giá có chứa phụ gia nhất định.
Tuy nhiên, Gabriel khẳng định nỗ lực của California không bắt nguồn từ phong trào “Make America Healthy Again” của Kennedy:
“Chúng tôi đã bắt đầu công việc bảo vệ sức khỏe trẻ em ở California từ trước khi người ta biết đến phong trào đó,” ông nói.
Trong lễ ký kết, Newsom nhấn mạnh California tiếp tục dẫn đầu cả nước:
“Khi chúng tôi bắt đầu nói về việc cấm kẹo Skittles, chẳng ai hiểu và thậm chí nhiều người còn phản đối. Giờ thì các bang khác — kể cả những bang bảo thủ như Louisiana — lại đang chạy đua để làm điều tương tự. Tôi thấy điều đó thật thú vị và đáng mừng.”
Nguồn NBC News
