BALTIMORE (AP) — Một thẩm phán liên bang hôm thứ Ba đã bác bỏ vụ kiện của chính quyền Trump chống lại toàn bộ tòa án liên bang Maryland trong một phán quyết mạnh mẽ nhấn mạnh bản chất đặc biệt của vụ kiện, chỉ trích vụ kiện là “có khả năng gây tai hại”.
Thẩm phán Tòa án Liên bang Hoa Kỳ Thomas Cullen, người được Tổng thống Donald Trump đề cử, cũng chỉ trích các cuộc tấn công của chính quyền vào ngành tư pháp, nhấn mạnh trong một chú thích rằng các quan chức Nhà Trắng trong những tháng gần đây đã mô tả các thẩm phán là “lừa đảo”, “mất trí” và “gian dối”, cùng nhiều từ ngữ khác.
Ông viết: “Mặc dù một số căng thẳng giữa các nhánh phối hợp của chính quyền là đặc điểm của hệ thống hiến pháp của chúng ta, nhưng nỗ lực phối hợp này của Cơ quan hành pháp nhằm bôi nhọ và công kích các thẩm phán cá nhân đưa ra phán quyết chống lại cơ quan này là chưa từng có tiền lệ và đáng tiếc”.
Chính quyền Trump đã nộp đơn kháng cáo.
Vấn đề trong vụ kiện là lệnh của chánh án tòa án quận Maryland đã ngăn chặn việc trục xuất ngay lập tức những người di cư phản đối việc trục xuất họ. Bộ Tư pháp cho biết việc tạm dừng tự động này đã cản trở thẩm quyền thực thi luật nhập cư của tổng thống, và họ đã yêu cầu tòa án ra lệnh ngăn chặn việc này.
Cullen cho biết việc cho phép vụ kiện tiếp tục “sẽ đi ngược lại tiền lệ áp đảo, đi ngược lại truyền thống hiến pháp lâu đời và vi phạm pháp luật”.
“Với sự khôn ngoan của mình, những người soạn thảo Hiến pháp đã hợp nhất ba nhánh phối hợp để thiết lập một nền quân chủ duy nhất,” Cullen viết. “Cấu trúc đó đôi khi có thể gây ra xung đột giữa hai nhánh và sự xâm phạm thẩm quyền của một nhánh này đối với nhánh kia. Nhưng việc hòa giải những tranh chấp đó phải diễn ra theo cách tôn trọng vai trò hiến định của ngành Tư pháp.”
Phán quyết bất lợi cho Trump
Vụ kiện, được Bộ Tư pháp đệ trình vào tháng 6, là một động thái pháp lý đáng chú ý, đẩy mạnh cuộc chiến pháp lý giữa chính quyền Trump và ngành tư pháp liên bang. Bộ Tư pháp ngày càng thất vọng trước các phán quyết cản trở chương trình nghị sự của Trump, liên tục cáo buộc các thẩm phán liên bang cản trở quyền hạn của ông một cách không đúng mực.
“Lệnh của tòa án Maryland ủng hộ một cuộc tấn công trực tiếp vào khả năng thực thi luật nhập cư của Tổng thống”, người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba. “Đây sẽ không phải là phán quyết cuối cùng về vấn đề này, và Chính quyền Trump mong đợi chiến thắng cuối cùng trong vấn đề này.”
Trump đã chỉ trích các phán quyết tư pháp bất lợi và trong một trường hợp đã kêu gọi luận tội một thẩm phán liên bang ở Washington, người đã ra lệnh buộc các chuyến bay chở đầy người nhập cư bị trục xuất phải quay đầu. Vào tháng 7, Bộ Tư pháp đã đệ đơn khiếu nại về hành vi sai trái của vị thẩm phán đó.
Các thẩm phán Maryland, do luật sư bảo thủ nổi tiếng Paul Clement đại diện, lập luận rằng vụ kiện của chính quyền nhằm hạn chế quyền lực của cơ quan tư pháp trong việc xem xét một số thủ tục nhập cư trong khi theo đuổi chương trình trục xuất hàng loạt .
Trong số các thẩm phán được nêu tên trong vụ kiện có Paula Xinis, người đã phát hiện chính quyền Trump vào tháng 3 đã trục xuất Kilmar Abrego Garcia bất hợp pháp đến El Salvador — một vụ việc nhanh chóng trở thành điểm nóng trong chiến dịch trấn áp người nhập cư của Trump.
Cullen, người được Trump đề cử vào tòa án liên bang năm 2020, làm việc tại Quận phía Tây của Virginia nhưng được bổ nhiệm giám sát vụ án vì cả 15 thẩm phán liên bang của Maryland đều được nêu tên là bị cáo cùng với thư ký tòa án và chính tòa án, một tình huống rất bất thường mà ông lưu ý trong phán quyết của mình.
Ông viết: “Khi tung lưới rộng, Cơ quan hành pháp đã lôi kéo toàn bộ cơ quan tư pháp – một bộ phận quan trọng của nhánh chính phủ phối hợp này – và các viên chức chủ chốt của cơ quan này vào các vụ kiện tụng mới lạ và có khả năng gây tai hại”.
Cullen nhận thấy chính quyền không có thẩm quyền pháp lý để khởi kiện, nhưng ông nói rằng ngay cả khi có thể, các thẩm phán vẫn được miễn trừ. Thay vì áp dụng cách tiếp cận “đối đầu” hơn trong một vụ kiện, chính quyền nên kháng cáo lệnh của chánh án, ông viết, và gọi đó là “biện pháp khắc phục đã được thử nghiệm và đúng đắn dành cho tất cả các bên liên quan đến vụ kiện liên bang”.
Ông viết: “Việc một nhánh bị cáo buộc vi phạm quyền lực độc quyền của nhánh khác không tạo điều kiện cho sự tự do theo hiến pháp”.
Phán quyết của thẩm phán Maryland nói gì
Được ký bởi Chánh án Tòa án Quận Maryland George L. Russell III, lệnh đang được tranh luận trong vụ án này ngăn cản chính quyền Trump trục xuất ngay lập tức bất kỳ người nhập cư nào tìm cách xem xét lại việc giam giữ họ tại tòa án quận Maryland. Lệnh này sẽ trì hoãn việc trục xuất họ cho đến 4 giờ chiều ngày làm việc thứ hai sau khi họ nộp đơn xin lệnh habeas corpus, cho phép người dân khiếu nại việc chính phủ giam giữ họ.
Sắc lệnh nêu rõ mục đích là duy trì các điều kiện hiện tại và thẩm quyền tiềm năng của tòa án, đảm bảo người nộp đơn xin nhập cư có thể tham gia vào các thủ tục tố tụng tại tòa án và tiếp cận luật sư, đồng thời trao cho chính phủ “cơ hội đầy đủ để tóm tắt và trình bày các lập luận để bảo vệ mình”.
Trong lệnh sửa đổi tạm dừng trục xuất, Russell cho biết tòa án đã nhận được rất nhiều đơn xin lệnh habeas sau giờ làm việc, “dẫn đến các phiên điều trần vội vã và gây khó chịu vì khó có thể thu thập được thông tin rõ ràng và cụ thể về vị trí và tình trạng của người nộp đơn”.
Các luật sư của chính quyền Trump cáo buộc các thẩm phán Maryland ưu tiên lịch trình thường lệ, viết trong các tài liệu của tòa án rằng “cảm giác thất vọng và mong muốn thuận tiện hơn không cho Bị cáo quyền coi thường pháp luật”.
Clement, người từng giữ chức vụ tổng cố vấn dưới thời Tổng thống đảng Cộng hòa George W. Bush, đã lên án vụ kiện trong phiên điều trần đầu tháng này.
“Ngành hành pháp đang tìm cách khởi kiện nhân danh Hoa Kỳ chống lại một nhánh chính phủ ngang hàng”, ông nói. “Thực sự không có tiền đề nào cho vụ kiện này”.
Ny (Theo AP)
