Ngày 12/8 (Reuters) – Việc chính quyền liên bang triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia tại Los Angeles nhằm bảo vệ các sĩ quan thực hiện chiến dịch trấn áp nhập cư của Tổng thống Donald Trump là hành động trái pháp luật và cần chấm dứt, một luật sư đại diện bang California tuyên bố trước tòa án liên bang hôm thứ Ba.
Luật sư Meghan Strong, thuộc Văn phòng Tổng Chưởng lý California, cho biết bằng chứng tại phiên tòa lịch sử bắt đầu từ hôm thứ Hai cho thấy binh sĩ đã vi phạm đạo luật có từ thế kỷ 19, vốn cấm quân đội tham gia thực thi pháp luật dân sự.
“Chính quyền muốn một màn phô trương sức mạnh quân sự đủ lớn để mọi sự phản đối nghị trình của họ bị dập tắt,” Strong nói.
Luật sư Bộ Tư pháp Eric Hamilton phản bác rằng tình hình bạo lực nghiêm trọng ở Los Angeles đã biện minh cho sự can thiệp của quân đội, đồng thời khẳng định binh sĩ chỉ được điều đến để bảo vệ nhân viên và tài sản liên bang.
Tháng 6 vừa qua, ông Trump đã điều động 700 lính Thủy quân Lục chiến và 4.000 quân Vệ binh Quốc gia tới Los Angeles để đối phó với nhiều ngày bất ổn và biểu tình bùng phát sau các cuộc truy quét nhập cư quy mô lớn. Thống đốc bang California Gavin Newsom, thành viên Đảng Dân chủ, phản đối và khởi kiện, cáo buộc động thái này vi phạm lệnh cấm sử dụng quân đội trong thực thi pháp luật.
Thẩm phán liên bang Charles Breyer, tại San Francisco, sẽ quyết định liệu chính quyền có vi phạm Đạo luật Posse Comitatus (PCA) hay không, đồng thời xem xét quyền pháp lý của ông Newsom để đưa vụ kiện. Ông Breyer chưa ấn định thời điểm ra phán quyết.
Phiên tòa diễn ra trong bối cảnh ông Trump tuyên bố sẽ triển khai Vệ binh Quốc gia để chống tội phạm ở Washington, đồng thời gợi ý có thể áp dụng biện pháp tương tự tại các thành phố khác.
Trong phiên tranh luận, chính quyền tìm cách chứng minh việc quân đội chỉ được dùng để bảo vệ nhân sự hoặc tài sản liên bang, vốn được xem là ngoại lệ hợp pháp theo PCA. Trong khi đó, California cố gắng thuyết phục tòa rằng binh sĩ đã vượt giới hạn khi lập chốt chặn, phân luồng giao thông và bắt giữ người — những hành vi mà Strong cho là thuộc phạm vi “cảnh sát” bị cấm.
Nhân chứng của chính phủ thừa nhận các hành động đó thường bị cấm, nhưng lập luận rằng có ngoại lệ khi nhân viên hoặc tài sản liên bang gặp nguy hiểm. Tuy nhiên, Thẩm phán Breyer tỏ ra hoài nghi trước lập luận rằng Tổng thống có toàn quyền quyết định khi nào điều quân, nhất là khi ông Trump gọi các cuộc biểu tình là “một cuộc nổi loạn chống lại thẩm quyền liên bang.”
“Nó có phải là ‘nổi loạn’ chỉ vì tổng thống nói thế không?” Breyer hỏi Hamilton trong phần tranh luận kết thúc của phía chính phủ.
Dù phần lớn binh sĩ đã rút khỏi Los Angeles, Tổng Chưởng lý bang California Rob Bonta cho biết hôm thứ Hai vẫn còn 300 quân Vệ binh Quốc gia tham gia các cuộc truy quét nhập cư và hạn chế đi lại của dân thường tại bang.
Phiên tòa này được dự báo sẽ chỉ tác động hạn chế đến kế hoạch điều hàng trăm binh sĩ Vệ binh Quốc gia tới Washington của ông Trump.
