Ngày 23 tháng 7 (Reuters) – Đại học Columbia hôm thứ Tư cho biết họ sẽ chi hơn 200 triệu USD để giải quyết các cuộc điều tra liên bang do chính quyền Tổng thống Donald Trump thực hiện, qua đó khôi phục phần lớn khoản tài trợ liên bang từng bị đình chỉ.
Từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc hồi tháng Giêng, ông Trump đã liên tục nhắm đến các trường đại học như Columbia vì các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine lan rộng trong khuôn viên trường năm ngoái.
Hồi tháng Ba, chính quyền Trump tuyên bố trừng phạt Đại học Columbia vì cách trường này xử lý các cuộc biểu tình, bằng cách hủy bỏ khoản tài trợ liên bang trị giá 400 triệu USD. Tòa Bạch Ốc cho rằng Columbia đã không có phản ứng đủ mạnh trước các cáo buộc bài Do Thái và hành vi quấy rối đối với thành viên người Do Thái và Israel trong cộng đồng trường.
“Trong thỏa thuận ngày hôm nay, phần lớn các khoản tài trợ liên bang bị đình chỉ hoặc hủy bỏ vào tháng 3 năm 2025 sẽ được khôi phục, đồng thời quyền tiếp cận của Columbia đối với hàng tỷ USD tài trợ hiện tại và trong tương lai sẽ được nối lại,” Columbia cho biết trong một tuyên bố.
Ngoài ra, trường cho biết họ cũng đồng ý dàn xếp với Ủy ban Cơ hội Việc làm Bình đẳng Hoa Kỳ (EEOC) với số tiền 21 triệu USD, và khẳng định thỏa thuận với chính quyền Trump vẫn bảo vệ “quyền tự chủ và quyền quyết định” của Columbia trong việc tuyển dụng giảng viên, xét tuyển sinh viên và hoạch định học thuật.
Sau khi chính phủ công bố quyết định cắt tài trợ, Columbia đã đưa ra hàng loạt cam kết nhằm giải tỏa lo ngại từ phía Tòa Bạch Ốc.
Tuần trước, Columbia chính thức thông qua định nghĩa về chủ nghĩa bài Do Thái, trong đó coi sự phản đối chủ nghĩa phục quốc Do Thái (Zionism) là hành vi bài Do Thái. Trường cũng tuyên bố ngừng hợp tác với nhóm Columbia University Apartheid Divest – một tổ chức sinh viên ủng hộ tẩy chay Israel.
Chính quyền Trump chưa đưa ra bình luận về thỏa thuận này. Tuy nhiên, trước đó ông Trump từng tiết lộ một thỏa thuận với Columbia đang được hoàn tất.
Chính phủ đã nhiều lần gắn nhãn các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine là mang tính bài Do Thái và đồng cảm với chủ nghĩa cực đoan. Trong khi đó, các nhóm biểu tình – bao gồm cả một số tổ chức Do Thái – khẳng định chính quyền Trump đang đánh đồng sai lệch giữa sự chỉ trích hành động quân sự của Israel tại Gaza với chủ nghĩa bài Do Thái, và giữa việc vận động cho quyền của người Palestine với chủ nghĩa cực đoan.
Thông báo hôm thứ Tư được đưa ra chỉ một ngày sau khi Đại học Columbia kỷ luật hàng chục sinh viên vì liên quan đến cuộc biểu tình hồi tháng Năm, trong đó người biểu tình chiếm giữ thư viện chính của trường.
Chính quyền Trump cũng sử dụng công cụ tài trợ liên bang để gây sức ép lên các trường đại học khác như Harvard, và tìm cách trục xuất một số sinh viên nước ngoài tham gia biểu tình ủng hộ Palestine – dù gặp phải rào cản từ tòa án.
Các tổ chức nhân quyền và giới học thuật đã bày tỏ lo ngại về thủ tục pháp lý, quyền tự do học thuật và quyền tự do ngôn luận trước những hành động can thiệp từ chính phủ.
