Elon Musk đã gia tăng chỉ trích đối với gói chính sách thuế và chi tiêu trong nước quy mô lớn đang được Thượng viện Mỹ xem xét vào thứ Hai, gợi ý rằng ông có thể ủng hộ các ứng viên ra tranh cử để thay thế những nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu tán thành dự luật do Trump hậu thuẫn.
“Mỗi nghị sĩ từng tranh cử với lời hứa sẽ cắt giảm chi tiêu chính phủ, rồi ngay lập tức quay lưng bỏ phiếu cho kế hoạch tăng nợ lớn nhất trong lịch sử — nên thấy xấu hổ!” Musk viết trên X. “Và họ sẽ thua trong kỳ bầu cử sơ bộ năm sau — nếu đó là điều cuối cùng tôi làm trên đời này.”
Cũng trong ngày thứ Hai, Musk gợi ý về việc thành lập “một đảng chính trị mới thật sự quan tâm đến người dân” — ý tưởng mà ông từng nhắc đến đầu tháng này. Musk tuyên bố nếu dự luật được thông qua, đảng mới có tên “America Party” sẽ được thành lập ngay ngày hôm sau.
Những lời công kích mới nhất của Musk xuất hiện khi Thượng viện đang tổ chức một loạt phiên bỏ phiếu sửa đổi kéo dài để thúc đẩy Đạo luật “One Big Beautiful Bill”. Thượng viện vẫn cần bỏ phiếu thông qua toàn bộ dự luật, sau đó Hạ viện cũng phải chấp thuận các sửa đổi, nhằm kịp thời hạn tự đặt ra là ngày 4 tháng 7 để gửi dự luật lên bàn Tổng thống Trump.
Hiện vẫn chưa rõ Musk nghiêm túc đến đâu với lời đe dọa sẽ hậu thuẫn các ứng viên chống lại những nghị sĩ ủng hộ dự luật — hoặc ông sẽ hỗ trợ họ theo cách nào. Tuy nhiên, điều này cho thấy Musk có thể tiếp tục dính dáng đến chính trị, sau khi đã chi hơn 250 triệu USD để ủng hộ ông Trump và các nghị sĩ Cộng hòa khác trong năm ngoái. Mới tháng trước, CEO Tesla từng nói sẽ giảm chi tiêu cho chính trị vì “tôi nghĩ mình đã làm đủ rồi.”
Phần lớn nghị sĩ Cộng hòa ở cả Hạ viện và Thượng viện đều ủng hộ dự luật, nhưng một số vẫn giữ ý phản đối, viện dẫn lý do cắt giảm Medicaid hoặc cho rằng dự luật chưa đủ mạnh tay trong việc giảm chi tiêu. Ông Trump đang gây áp lực rất lớn lên các nghị sĩ còn lưỡng lự, và cuối tuần qua, Tòa Bạch Ốc ra tuyên bố: “Thất bại trong việc thông qua dự luật này sẽ là sự phản bội tột cùng.”
Musk đã chỉ trích dự luật từ nhiều tuần nay. Hồi đầu tháng 6, ông gọi nó là “một thứ kinh tởm đáng khinh bỉ”, làm bùng nổ một cuộc khẩu chiến nhiều ngày với Trump — như báo hiệu sự rạn nứt của mối quan hệ từng thân thiết giữa hai người.
Vị tỷ phú, từng giữ vai trò lãnh đạo cơ quan cải tổ chính phủ thời Trump, sau đó dịu giọng vào giữa tháng 6 và thừa nhận một số phát biểu nhắm vào Trump là “quá đà”. Ông đã im lặng một thời gian, nhưng những ngày gần đây lại bắt đầu tăng cường chỉ trích, khi Quốc hội gấp rút hoàn thiện dự luật trước cuối tuần.
Ông Trump, trong một cuộc phỏng vấn phát sóng hôm Chủ nhật trên Fox News, dường như phớt lờ mâu thuẫn với Musk, gọi ông là “một người tuyệt vời” và cho rằng “chỉ là anh ta hơi nổi nóng, không hợp lẽ chút thôi.”
Vì sao Elon Musk phản đối “dự luật đẹp tuyệt vời” của Trump?
Nhiều lời chỉ trích của Musk tập trung vào chi phí của dự luật, cho rằng mức chi tiêu “điên rồ”, và đặc biệt phản đối điều khoản trong bản dự thảo của Thượng viện cho phép nâng trần nợ thêm 5.000 tỷ USD.
Ngoài ra, Musk còn phản đối việc cắt giảm các khoản tín dụng thuế cho năng lượng xanh và đánh thuế tiêu thụ vào một số dự án năng lượng tái tạo, gọi đây là “sự điên rồ hoàn toàn” có thể “phá hủy hàng triệu việc làm và gây tổn hại chiến lược nghiêm trọng cho nước Mỹ.”
Những thay đổi này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến Tesla — hãng xe điện của Musk. Theo ước tính của JPMorgan Chase, việc loại bỏ các ưu đãi thuế xe điện có thể khiến Tesla thiệt hại 1,2 tỷ USD. Các mảng kinh doanh điện mặt trời và lưu trữ năng lượng của Tesla cũng đang hưởng lợi từ các chính sách hỗ trợ, và nếu chúng bị cắt bỏ, công ty thừa nhận trong báo cáo thường niên đầu năm nay rằng “có thể gây tổn hại cho hoạt động kinh doanh” vì khiến sản phẩm của họ kém cạnh tranh hơn.
CALITODAY (30/6/2025): Dự luật thuế và chi tiêu của Đảng Cộng hòa tại Thượng viện — đang được thông qua nhanh chóng — sẽ dẫn đến các đợt cắt giảm y tế sâu rộng hơn và khiến nhiều người mất bảo hiểm hơn so với phiên bản đã được Hạ viện thông qua, theo một báo cáo từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO).
CBO cho biết, đạo luật này sẽ khiến 11,8 triệu người Mỹ mất bảo hiểm y tế vào năm 2034 — gần 1 triệu người nhiều hơn phiên bản của Hạ viện. Trong số đó có khoảng 1,4 triệu người không có “quốc tịch xác thực, hoặc tình trạng di trú thỏa đáng” sẽ mất quyền được bảo hiểm tài trợ bởi tiểu bang.
Dự luật cũng sẽ cắt giảm 1,1 nghìn tỷ USD chi tiêu liên bang cho các chương trình Medicaid, Medicare và ObamaCare, trong đó hơn 1 nghìn tỷ USD đến từ Medicaid.
Phân tích của CBO xác nhận rằng, mặc dù Tổng thống Trump nhiều lần cam kết chỉ cắt bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng trong Medicaid, nhưng đạo luật “To, Đẹp” này thực tế sẽ dẫn đến mức cắt giảm chưa từng có đối với chương trình hiện đang phục vụ hơn 70 triệu người Mỹ có thu nhập thấp.
Dự luật đạt được phần lớn khoản tiết kiệm thông qua các yêu cầu nghiêm ngặt về lao động trên toàn quốc và hạn chế mới về các loại thuế do tiểu bang áp lên các nhà cung cấp dịch vụ y tế.
Muốn có Medicaid thì phải đi làm việc!
Lần đầu tiên trong lịch sử của chương trình Medicaid, người hưởng quyền lợi sẽ phải chứng minh rằng họ đang làm việc hoặc đi học ít nhất 80 giờ mỗi tháng để giữ bảo hiểm y tế. Phiên bản của Thượng viện mở rộng yêu cầu này cho cả cha mẹ có thu nhập thấp với con trên 14 tuổi, ngoài những người trưởng thành không có con và không bị khuyết tật. CBO ước tính các yêu cầu lao động này sẽ giúp tiết kiệm khoảng 325 tỷ USD trong một thập kỷ.
Thuế đối với nhà cung cấp dịch vụ y tế.
Thuế đối với nhà cung cấp là nguồn cắt giảm Medicaid lớn thứ hai trong dự luật của Hạ viện, sau yêu cầu làm việc. Phiên bản của Thượng viện còn cắt giảm mạnh hơn nữa. Theo ước tính của CBO, thay đổi này sẽ giảm chi tiêu khoảng 191 tỷ USD trong vòng 10 năm.
Các điều khoản về thuế nhà cung cấp là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất tại Thượng viện. Hiện các tiểu bang đang áp thuế lên các nhà cung cấp để tăng phần đóng góp liên bang cho Medicaid, sau đó chuyển lại thành khoản hoàn trả cao hơn cho bệnh viện.
Tranh cãi trong nội bộ Đảng Cộng hòa.
Việc giới hạn thuế đối với nhà cung cấp là mục tiêu lâu dài của các nhà lập pháp bảo thủ, vì họ cho rằng các tiểu bang đang lợi dụng hệ thống hiện tại và khiến chi tiêu liên bang tăng cao. Tuy nhiên, các Thượng nghị sĩ đại diện cho những bang nghèo, vùng nông thôn đã phản đối mức độ cắt giảm này — bao gồm các Thượng nghị sĩ Josh Hawley (R-Mo.), Susan Collins (R-Maine), Lisa Murkowski (R-Alaska) và Thom Tillis (R-N.C.).
Dự luật của Hạ viện sẽ giữ nguyên mức thuế hiện tại của phần lớn các tiểu bang, nhưng phiên bản của Thượng viện yêu cầu nhiều tiểu bang phải giảm mức thuế hiện tại. Để xoa dịu những Thượng nghị sĩ không hài lòng, dự luật bao gồm một quỹ trị giá 25 tỷ USD nhằm hỗ trợ các bệnh viện nông thôn.
Tuy nhiên, số tiền đó không đủ để thuyết phục Thượng nghị sĩ Tillis, người đã bỏ phiếu cùng với các Thượng nghị sĩ Dân chủ chống lại một động thái thủ tục vào đêm muộn thứ Bảy. Trong khi đó, Hawley lại ủng hộ động thái này và cho biết ông sẽ bỏ phiếu ủng hộ dự luật mặc dù có lo ngại về các khoản cắt giảm Medicaid.
Tiến trình tiếp theo.
Các chi tiết khác của dự luật vẫn đang được thương lượng giữa các thành viên Đảng Cộng hòa, trong khi viên chức thẩm tra của Thượng viện đang xem xét liệu các điều khoản chính có tuân thủ những quy định lập pháp hay không.
Các nhà lập pháp đang chịu áp lực từ Tòa Bạch Ốc phải thông qua dự luật này tại Thượng viện trước hạn chót ngày 4/7, sau đó chuyển trở lại Hạ viện để cuối cùng đưa lên bàn làm việc của Tổng thống Trump.
Đảng Dân chủ thua kháng cáo then chốt về “dự luật to đẹp” của Trump!
Thượng viện đã bắt đầu phiên bỏ phiếu kéo dài (vote-a-rama) vào sáng thứ Hai đối với dự luật chính sách lớn của Đảng Cộng hòa, được gọi là “dự luật to, đẹp” (big, beautiful bill), sau một cuối tuần kéo dài với việc điều chỉnh dự luật để tuân theo các quy định của Nghị sĩ phụ trách thủ tục và làm hài lòng một số Thượng nghị sĩ cụ thể.
Đảng Dân chủ đóng vai trò trung tâm trong các cuộc tranh luận, khi họ cố gắng sửa đổi dự luật khổng lồ ủng hộ chương trình nghị sự của cựu Tổng thống Trump — hoặc ít nhất là buộc Đảng Cộng hòa phải bỏ phiếu về các vấn đề nhạy cảm.
Ngay từ đầu, Đảng Dân chủ đã thua một kháng cáo quan trọng khi Thượng viện, theo đường lối đảng phái, bỏ phiếu cho rằng việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế năm 2017 sắp hết hạn có thể được tính là trung lập về thâm hụt ngân sách — nghĩa là dự luật tuân thủ Quy tắc Byrd và có thể được thông qua bằng đa số đơn giản.
Đảng Cộng hòa chỉ được phép mất tối đa ba phiếu. Các Thượng nghị sĩ Thom Tillis (R-Bắc Carolina) và Rand Paul (R-Kentucky) được kỳ vọng sẽ bỏ phiếu “không” — vì phản đối các đề xuất cắt giảm Medicaid và việc nâng trần nợ thêm 5 nghìn tỷ USD tương ứng. Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt hôm thứ Hai cho biết ông Tillis đã “sai” khi nói rằng dự luật Thượng viện vi phạm cam kết của ông Trump không cắt Medicaid.
Hạ viện sẽ quay lại làm việc giữa tuần để bỏ phiếu về dự luật.
Tóm tắt cuối tuần:
Thượng viện Đảng Cộng hòa từ chối gặp Nghị sĩ phụ trách thủ tục về việc liệu cắt giảm thuế Trump có làm tăng thâm hụt không.
TNS Graham tuyên bố có quyền duy nhất quyết định dự luật có tuân thủ luật ngân sách hay không.
TNS Tillis: Dự luật Thượng viện vi phạm lời hứa của Trump về Medicaid.
TNS Đảng Cộng hòa: ‘Tôi cũng sẽ nghỉ hưu nếu bỏ phiếu chống dự luật’
Thượng nghị sĩ Jim Banks (R-Indiana) đã chỉ trích TNS Thom Tillis (R-Bắc Carolina) hôm thứ Hai sau khi ông Tillis tuyên bố sẽ không tái tranh cử vì phản đối dự luật “to đẹp” của Trump.
“Tôi cũng sẽ nghỉ hưu nếu bỏ phiếu chống lại dự luật này, vì mọi người ở Indiana đang trông chờ vào nó. Tillis đã bỏ phiếu chống dù sao đi nữa, nên điều đó cũng không còn quan trọng,” Banks nói trên chương trình Fox & Friends.
Tillis là một trong hai TNS Cộng hòa bỏ phiếu chống lại việc thúc đẩy dự luật hôm thứ Bảy, và ông cũng cam kết sẽ bỏ phiếu phản đối khi thông qua cuối cùng do lo ngại về tác động của việc cắt giảm Medicaid đến tiểu bang mình.
Chủ tịch Hạ viện Johnson họp với các TNS Cộng hòa lo ngại về Medicaid
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-Louisiana) sẽ tổ chức một cuộc gọi với nhóm Main Street Caucus lúc 4:30 chiều, theo một nguồn tin.
Một số thành viên của nhóm này — tự xưng là thực tế và ôn hòa — đang lo ngại về việc cắt giảm sâu Medicaid.
Thượng viện đang bỏ phiếu gì?
Thượng viện đã trải qua hơn năm tiếng trong quá trình bỏ phiếu kéo dài (vote-a-rama), nơi các nghị sĩ có thể đề xuất vô số sửa đổi miễn là có liên quan đến dự luật thuế và chi tiêu của Đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, hiện tại họ chưa bỏ phiếu về các sửa đổi thực sự.
Thay vào đó, họ đang bỏ phiếu cho các “Motions To Commit” (MTC) — đề nghị đưa dự luật trở lại ủy ban để xem xét thêm.
Lý do chính là thủ tục: nghị sĩ phụ trách vẫn đang xem xét Quy tắc Byrd đối với một số phần của dự luật (cụ thể là phần miễn cắt giảm SNAP cho Alaska và Hawaii).
Hiện tại, dự luật chưa hoàn chỉnh nên không thể sửa đổi. MTC hiện tại là đề nghị thứ chín trong ngày.
Các phiếu này dự kiến sẽ tiếp tục trong vài giờ nữa trước khi chuyển sang các sửa đổi thực sự, với khả năng thông qua cuối cùng vào khoảng nửa đêm hoặc sau đó.
Một số TNS Cộng hòa vẫn chưa quyết định sẽ bỏ phiếu thế nào!
Nhiều TNS Cộng hòa vẫn giữ im lặng về cách họ sẽ bỏ phiếu với dự luật khổng lồ của Trump, liên quan đến thuế và các chương trình như Medicaid và tem phiếu (SNAP).
TNS Susan Collins (R-Maine), một người ôn hòa quan trọng, không cho biết bà sẽ bỏ phiếu thế nào nhưng thừa nhận có lo ngại về Medicaid.
“Tôi đang xem các sửa đổi. Tôi sẽ không tuyên bố gì bây giờ,” bà nói với The Hill. Bà cũng có một sửa đổi để tăng quỹ bệnh viện nông thôn.
TNS Ron Johnson (R-Wisconsin) cũng không cam kết sẽ bỏ phiếu ra sao, nhưng thúc giục thông qua sửa đổi của TNS Rick Scott (R-Florida) nhằm giảm chi tiêu Medicaid.
“Hầu hết mọi người trong Thượng viện này đều từng hứa sẽ bãi bỏ Obamacare,” Johnson nói. “Và điều này sẽ bãi bỏ một phần gây hại nhất của nó.”
Khi bị hỏi liệu ông có ủng hộ dự luật nếu sửa đổi đó không được thông qua hay không, Johnson nói: “Tôi không nghĩ Hạ viện sẽ làm vậy. Tôi muốn thông qua điều gì đó cả Thượng viện và Hạ viện đều có thể chấp nhận.”
TNS Mike Lee (R-Utah) cho biết ông có ý định ủng hộ dự luật, nhưng còn tùy vào kết quả cuối cùng.
Tòa Bạch Ốc: Tillis “sai” khi chỉ trích dự luật to đẹp.
Thư ký báo chí Karoline Leavitt cho biết TNS Thom Tillis (R-Bắc Carolina) đã sai khi chỉ trích dự luật, sau khi ông nói nó “phản bội lời hứa” của Trump không can thiệp vào Medicaid.
“Ông ấy sai. Tổng thống và đa số Đảng Cộng hòa ủng hộ dự luật này là đúng,” Leavitt nói, cho rằng dự luật yêu cầu “người Mỹ có khả năng lao động phải làm việc.”
Khi được hỏi về ảnh hưởng của cắt giảm Medicaid đến bệnh viện nông thôn, bà phủ nhận điều đó và nói dự luật thực ra bảo vệ Medicare.
“TNS đã sai, tổng thống đã đăng lên Truth Social phản hồi và ông Tillis cũng vừa tuyên bố nghỉ hưu, nên vụ này coi như đã khép lại,” bà nói.
Leavitt nói thêm rằng Tòa Bạch Ốc không lo ngại về khả năng thông qua và tin rằng dự luật sẽ đến được bàn tổng thống.
Đảng Cộng hòa Thượng viện chuẩn bị thông qua ‘dự luật lớn, đẹp’ của Trump
Các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đang bước vào một phiên họp kéo dài vào thứ Hai nhằm thông qua gói thuế và chi tiêu đầy tham vọng của Tổng thống Trump, đồng thời kịp thời hạn cuối tuần do Tòa Bạch Ốc đặt ra để phê chuẩn mục tiêu hàng đầu trong chương trình nghị sự nội địa của ông.
Thượng viện đã họp vào sáng thứ Hai để bắt đầu một phiên “vote-a-rama”, nơi các nhà lập pháp có thể đưa ra số lượng tu chính án không giới hạn liên quan đến dự luật khổng lồ này.
Phiên bỏ phiếu kéo dài nhiều giờ dự kiến bắt đầu từ đêm hôm trước, nhưng các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã dời đến 9 giờ sáng (giờ miền Đông) sau một cuối tuần kiệt sức – trong đó Đảng Dân chủ đã buộc các thư ký Thượng viện phải đọc toàn bộ 940 trang của dự luật, mất gần 16 giờ mới đọc xong, sau đó là tranh luận kéo dài đến sáng thứ Hai trước khi Thượng viện tạm nghỉ.
“Cuộc tranh luận và bỏ phiếu cuối cùng về ‘dự luật lớn, đẹp’ đã bắt đầu. Hallelujah. Chúng tôi đã mất một thời gian dài mới đến được bước này,” Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Thượng viện Lindsey Graham (R-S.C.) phát biểu chiều Chủ nhật.
Đảng Cộng hòa đã bắt đầu làm việc với dự luật này từ trước cả chiến thắng bầu cử năm 2024. Dự luật sẽ gia hạn nhiều phần của Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm năm 2017, đồng thời bãi bỏ thuế đối với tiền lương từ tiền boa và làm thêm giờ trong một số trường hợp.
Vẫn còn những rào cản!
Đảng Cộng hòa chỉ được phép mất tối đa 3 phiếu để dự luật được thông qua, và hiện đã có 2 phiếu chống chắc chắn:
Thượng nghị sĩ Thom Tillis (R-N.C.) phản đối vì cắt giảm Medicaid.
Thượng nghị sĩ Rand Paul (R-Ky.) phản đối vì mức trần nợ tăng thêm 5.000 tỷ USD. Cả hai đều đã bỏ phiếu chống lại bước thủ tục hôm thứ Bảy.
Điều này khiến lãnh đạo GOP phải dập tắt sự phản đối tiềm năng từ một nhóm bảo thủ, những người muốn cắt giảm chi tiêu Medicaid nhiều hơn nữa.
Phe bảo thủ muốn sửa đổi sâu hơn:
Thượng nghị sĩ Rick Scott (R-Fla.), cùng với Ron Johnson (R-Wis.) và Mike Lee (R-Utah), đã đưa ra một tu chính án nhằm ngăn người lớn khỏe mạnh, không có con tại các bang mở rộng Medicaid được nhận hỗ trợ y tế với tỷ lệ hỗ trợ ưu đãi 9-1 từ liên bang.
Tu chính án này có thể giúp tiết kiệm hơn 300 tỷ USD chi phí Medicaid.
Lãnh đạo đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) đã ủng hộ điều khoản này như một phần trong thỏa thuận để giành sự ủng hộ hôm thứ Bảy.
Scott nói với báo The Hill: “Tôi nghĩ nó sẽ được thông qua. Đây là chính sách tốt. Không ai bị đuổi khỏi chương trình, các bang có thời gian chuẩn bị.”
Dù vậy, vẫn chưa rõ liệu nhóm ba Nghị sĩ bảo thủ này có sẵn sàng bỏ phiếu chống toàn bộ dự luật nếu tu chính án của họ không được chấp nhận hay không.
“Tôi không bị dồn ép dễ dàng,” Johnson nói với The Hill. “Chúng tôi đang cố gắng gây đủ áp lực để tu chính án được thông qua.”
Những người có thể dao động:
Hai Thượng nghị sĩ ôn hòa:
Susan Collins (R-Maine)
Lisa Murkowski (R-Alaska)
đã bỏ phiếu để cho phép dự luật tiến hành hôm thứ Bảy, nhưng chưa cam kết sẽ bỏ phiếu thuận khi thông qua cuối cùng.
Murkowski được cho là có khả năng cao hơn sẽ ủng hộ, sau khi ban lãnh đạo GOP đưa ra những nhượng bộ, bao gồm:
Miễn trừ các yêu cầu làm việc mới trong SNAP cho bang Alaska.
Thiết lập quỹ bệnh viện nông thôn trị giá 25 tỷ USD.
Collins vẫn tỏ ra thận trọng và cho biết bà sẽ đưa ra nhiều tu chính án, bao gồm đề xuất tăng quỹ bệnh viện nông thôn từ 25 lên 50 tỷ USD, dù trước đó bà từng nói con số là khoảng 100 tỷ USD.
Collins hiện là nghị sĩ Cộng hòa duy nhất tái tranh cử năm 2026 tại một bang thiên về Dân chủ, vì vậy bà chịu áp lực chính trị lớn.
Đảng Dân chủ phản công:
Đảng Dân chủ dự kiến sẽ ép các Thượng nghị sĩ lưỡng lự phải công khai lập trường thông qua hàng chục tu chính án xoay quanh:
Cắt giảm Medicaid
Ảnh hưởng tới bệnh viện nông thôn
Cắt giảm thuế cho người giàu
Lãnh đạo Thiểu số Chuck Schumer (D-N.Y.) sẽ đưa ra tu chính án đầu tiên sáng thứ Hai:
“Không tăng chi phí cho các gia đình lao động và doanh nghiệp nhỏ để trả cho việc giảm thuế cho tỷ phú.”
Ông cảnh báo:
“Nếu đảng Cộng hòa đi theo con đường đó, chúng tôi sẽ bảo đảm người dân Mỹ biết chuyện gì đang xảy ra – hôm nay, ngày mai, tuần tới, tháng tới và năm tới.” “Tôi đảm bảo với các đồng viện Cộng hòa rằng lá phiếu này sẽ không bị lãng quên.”
Đảng Cộng hòa tại Thượng viện bỏ phiếu marathon cho “dự luật to,đẹp” của Trump.
Các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã mở một phiên họp marathon vào thứ Hai nhằm thông qua gói luật thuế và chi tiêu đầy tham vọng của Tổng thống Trump, để kịp thời hạn cuối tuần do Tòa Bạch Ốc đặt ra cho mục tiêu lập pháp hàng đầu trong nước.
Thượng viện đã nhóm họp vào sáng thứ Hai để bước vào một phiên bỏ phiếu kéo dài (được gọi là vote-a-rama), trong đó các nhà lập pháp có thể đề xuất không giới hạn số lượng sửa đổi liên quan đến dự luật khổng lồ này.
Phiên bỏ phiếu bắt đầu từ đêm hôm trước, nhưng các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã quyết định dời lại đến 9 giờ sáng (giờ miền Đông) sáng Thứ Hai 30/6 sau một cuối tuần đầy mệt mỏi — trong đó Đảng Dân chủ buộc các thư ký Thượng viện phải đọc toàn bộ 940 trang của dự luật, mất gần 16 giờ.
Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Thượng viện Lindsey Graham (R-S.C.) phát biểu chiều Chủ nhật:
“Cuộc tranh luận và cuối cùng là bỏ phiếu cho ‘dự luật tuyệt đẹp’ đã bắt đầu. Tạ ơn Chúa. Chúng tôi đã mất khá nhiều thời gian để đến được đây. Tôi và các đồng viện đã làm việc rất lâu để đạt đến bước này.”
Dự luật này, vốn là một phần mở rộng của Đạo luật Cắt giảm Thuế năm 2017, bao gồm việc miễn thuế cho một số khoản thu nhập từ tiền boa và làm thêm giờ, đã được Đảng Cộng hòa bắt tay chuẩn bị từ trước cả chiến thắng bầu cử năm 2024.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản cần vượt qua. Đảng Cộng hòa chỉ có thể mất tối đa ba phiếu, trong khi hai Thượng nghị sĩ — Thom Tillis (R-N.C.) và Rand Paul (R-Ky.) — đã công khai phản đối dự luật. Tillis không đồng tình với việc cắt giảm Medicaid, còn Paul phản đối việc nâng trần nợ thêm 5 nghìn tỷ USD. Cả hai đã bỏ phiếu chống lại việc đưa dự luật ra bỏ phiếu chính thức vào tối thứ Bảy.
Do đó, các lãnh đạo GOP không còn nhiều chỗ để sai sót và đang cố gắng xoa dịu một nhóm nghị sĩ bảo thủ vốn muốn cắt giảm Medicaid sâu hơn nữa.
Thượng nghị sĩ Rick Scott (R-Fla.) và đồng minh đã đề xuất một sửa đổi trong phiên vote-a-rama, nhằm ngăn không cho những người mới tham gia Medicaid tại các bang mở rộng chương trình này được nhận mức hỗ trợ liên bang 9-1 nếu họ không bị khuyết tật và không có con nhỏ. Sửa đổi này do Scott, Ron Johnson (R-Wis.) và Mike Lee (R-Utah) hậu thuẫn, sẽ cắt giảm hơn 300 tỷ USD chi tiêu cho Medicaid.
Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) cũng ủng hộ sửa đổi này như một phần của thỏa thuận để giành được phiếu bầu của nhóm bảo thủ.
Scott nói với báo The Hill:
“Tôi nghĩ nó sẽ được thông qua. Đây là một chính sách tốt. Nó cho các bang thời gian chuẩn bị. Không ai bị loại khỏi chương trình.”
Tuy nhiên, chưa rõ ba Thượng nghị sĩ bảo thủ này có bỏ phiếu chống lại toàn bộ dự luật nếu sửa đổi của họ không được chấp nhận hay không. Johnson từ chối trả lời câu hỏi đó, chỉ nói:
“Tôi không để bị dồn vào chân tường. Chúng tôi đang gây áp lực tối đa để sửa đổi được thông qua.”
Nhiều thành viên dự đoán nhóm của Johnson vẫn sẽ bỏ phiếu ủng hộ dự luật thuế ngay cả khi sửa đổi thất bại. Thượng nghị sĩ Kevin Cramer (R-N.D.) nhận định:
“Tôi nghĩ họ sẽ bỏ phiếu ‘đồng ý’ dù thế nào đi nữa.”
Một vấn đề lớn hơn là việc Thượng nghị sĩ Susan Collins (R-Maine) và Lisa Murkowski (R-Alaska) có ủng hộ thông qua dự luật hay không. Cả hai đã bỏ phiếu cho phép tiếp tục tiến trình hôm thứ Bảy, nhưng vẫn chưa cam kết ủng hộ bản cuối cùng.
Murkowski được xem là có khả năng bỏ phiếu thuận cao hơn, sau khi lãnh đạo GOP nhượng bộ một số yêu cầu của bà trong những ngày gần đây. Cụ thể, văn bản dự luật đã được sửa để Alaska có thể được miễn yêu cầu mới về lao động đối với chương trình SNAP, và một quỹ hỗ trợ bệnh viện nông thôn trị giá 25 tỷ USD cũng được bổ sung.
Trong khi đó, Collins nói rõ với báo giới rằng việc bà bỏ phiếu hôm thứ Bảy không đồng nghĩa với việc sẽ ủng hộ toàn bộ dự luật:
“Điều đó sẽ phụ thuộc vào việc liệu dự luật có được sửa đổi đáng kể hay không. Có một số thay đổi rất tốt trong phiên bản mới nhất, nhưng tôi muốn thấy thêm thay đổi nữa và sẽ đệ trình một số sửa đổi.”
Một trong các sửa đổi bà định đệ trình là tăng quỹ bệnh viện nông thôn từ 25 tỷ USD lên 50 tỷ USD, dù trước đó bà từng nói nên ở mức khoảng 100 tỷ USD.
Collins hiện đang đối mặt với thách thức chính trị đặc thù: bà là thành viên GOP duy nhất tái tranh cử vào năm sau tại một bang nghiêng về Đảng Dân chủ.
Biết vậy, Đảng Dân chủ sẽ cố gắng gây áp lực lên Collins và các thành viên khác bằng hàng loạt sửa đổi nhắm vào các đề xuất cắt giảm Medicaid, ảnh hưởng đến bệnh viện nông thôn và giảm thuế cho người giàu.
Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D-N.Y.) sẽ là người đưa ra sửa đổi đầu tiên vào sáng thứ Hai với nội dung: “Không tăng chi phí cho các gia đình lao động và doanh nghiệp nhỏ để tài trợ cho việc cắt giảm thuế cho các tỷ phú.”
Schumer phát biểu trên sàn Thượng viện:
“Nếu Đảng Cộng hòa đi theo con đường đó, chúng tôi sẽ tiếp tục để người dân Mỹ biết chính xác điều gì đã xảy ra — hôm nay, ngày mai, tuần tới, tháng tới, năm tới.”
“Tôi đảm bảo với các đồng nghiệp bên Đảng Cộng hòa rằng cuộc bỏ phiếu này sẽ không bị lãng quên.”
Trump chia sẻ thư viết tay gửi Powell: ‘Ông đã khiến nước Mỹ thiệt hại cả một gia tài’
Tổng thống Trump vào thứ Hai đã chia sẻ một bức thư viết tay gửi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, kêu gọi ông hạ lãi suất – là nỗ lực mới nhất của ông nhằm gây áp lực lên ngân hàng trung ương.
Trump đăng tải lên mạng xã hội Truth Social lời chỉ trích Powell và toàn bộ hội đồng thống đốc của Fed rằng “nên cảm thấy xấu hổ về bản thân” vì đã từ chối giảm lãi suất.
“Họ đang nắm một trong những công việc dễ nhất nhưng cũng danh giá nhất ở Mỹ, vậy mà họ đã THẤT BẠI — Và vẫn đang tiếp tục thất bại,” Trump viết.
Đính kèm bài đăng là hình ảnh các mức lãi suất do các ngân hàng trung ương khác trên thế giới đặt ra. Trump đã dùng bút Sharpie viết tay lên đó một thông điệp gửi đến Powell:
“Jerome – Như thường lệ, ông lại ‘quá muộn.’ Ông đã khiến nước Mỹ thiệt hại cả một gia tài – và vẫn đang tiếp tục – ông nên hạ lãi suất – giảm thật mạnh!”
“Hàng trăm tỷ đô la đang bị mất! Không có lạm phát,” ông bổ sung, kèm theo chữ ký của mình.
Trump còn ghi chú thêm bằng tay rằng Mỹ nên nằm trong nhóm các quốc gia có mức lãi suất thấp nhất, tức là 1,75% hoặc thấp hơn.
Các quan chức của Fed khởi đầu năm nay với kỳ vọng sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất khi lạm phát dần trở về mức mục tiêu hằng năm là 2%. Tuy nhiên, ngân hàng đã giữ nguyên lãi suất trong nửa đầu năm 2025 giữa lúc tình hình bất ổn do các kế hoạch áp thuế quan của Trump.
Powell hôm thứ Tư lặp lại lời kêu gọi kiên nhẫn, sau khi Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất.
Trong nhiều tháng qua, Trump đã liên tục chỉ trích Powell, gọi ông bằng biệt danh “Quá muộn” (“Too Late”) và than phiền về việc Fed giữ nguyên lãi suất. Trump cũng từng đề cập đến khả năng sa thải Powell – người được ông bổ nhiệm vào năm 2017. Nhiệm kỳ của Powell kết thúc vào năm 2026.
(NEXSTAR) – Lululemon gần như đang muốn kiện Costco.
Trong vụ kiện được đệ trình vào thứ sáu, công ty đồ thể thao có trụ sở tại Canada tuyên bố Costco đã vi phạm bằng sáng chế của mình khi bán các phiên bản “nhái” của quần, cũng như áo hoodie và áo khoác.
“Costco đã vi phạm danh tiếng, thiện chí và công sức của Nguyên đơn bằng cách bán quần áo không được cấp phép và trái phép, sử dụng hàng nhái, vi phạm các bằng sáng chế về kiểu dáng và thiết kế thương mại nổi tiếng của Nguyên đơn (các “Sản phẩm vi phạm”) và bồi thường toàn bộ thiệt hại về tiền bạc và tổn hại đáng kể đến thương hiệu và danh tiếng của lululemon do Bị đơn gây ra”, một phần của vụ kiện nêu rõ.
Vụ kiện của Lululemon cáo buộc cụ thể Costco bán các mặt hàng vi phạm thiết kế của dòng quần ABC, dòng áo khoác Define và dòng áo có khóa kéo và áo hoodie Scuba.
Lululemon cũng lập luận rằng Costco có thể cố tình “làm khách hàng nhầm lẫn” rằng Lululemon đang cung cấp quần áo cho Costco để bán dưới “nhãn hiệu riêng” của Costco.
Ngoài việc buộc Costco ngừng bán những sản phẩm “nhái” hoặc “hàng nhái” (theo cách gọi của vụ kiện), Lululemon còn yêu cầu bồi thường thiệt hại bằng tiền không xác định.
Người đại diện của Costco vẫn chưa trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Vụ kiện của Lululemon cũng diễn ra sau khi các bài báo trên tờ Washington Post và The New York Times (cả hai đều được trích dẫn trong hồ sơ tòa án) đề cập đến những điểm tương đồng giữa sản phẩm của Lululemon và các mặt hàng mà Costco bày bán. Trong bài viết của Washington Post, được đăng vào tháng Một, tác giả lưu ý rằng người dùng mạng xã hội đang thông báo cho người theo dõi về các sản phẩm “nhái Lululemon” trên tài khoản của họ.
“Mọi người mê tít luôn,” một người dùng nói với tờ báo.
Trong bài báo trên tờ NY Times xuất bản vào tháng 4, tác giả đã chỉ ra một số điểm tương đồng giữa quần ABC và phiên bản Kirkland (Costco), nhưng cuối cùng lại thấy quần của Lululemon được “thiết kế chu đáo hơn”.
Mặc dù vậy, Lululemon dường như có ý định cho Costco thấy ai là người thống trị trong thế giới bán lẻ đồ thể thao.
Người phát ngôn của Lululemon nói với Reuters rằng: “Chúng tôi rất coi trọng trách nhiệm bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ của mình và sẽ thực hiện hành động pháp lý thích hợp khi cần thiết”.
THE HAGUE, Hà Lan (AP) — Tòa án Hình sự Quốc tế đã trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công mạng “tinh vi” và đang thực hiện các biện pháp để hạn chế mọi thiệt hại, tòa án toàn cầu thông báo hôm thứ Hai.
ICC, đơn vị cũng bị tấn công mạng vào năm 2023, cho biết sự cố mới nhất đã được ngăn chặn nhưng không giải thích thêm về tác động hoặc động cơ có thể xảy ra.
Tòa án cho biết trong một tuyên bố: “Một phân tích tác động trên toàn Tòa án đang được tiến hành và các bước đã được thực hiện để giảm thiểu mọi tác động của vụ việc”.
Vụ tấn công xảy ra vào tuần trước.
Người phát ngôn của tòa án Fadi El Abdallah nói với The Associated Press rằng: “Mọi biện pháp cần thiết đã được thực hiện để đảm bảo hoạt động kinh doanh liên tục”.
Sự cố này xảy ra cùng tuần The Hague tổ chức hội nghị thượng đỉnh của 32 nhà lãnh đạo NATO tại một trung tâm hội nghị gần tòa án trong bối cảnh an ninh được thắt chặt, bao gồm các biện pháp bảo vệ chống lại các cuộc tấn công mạng.
Tòa án từ chối cho biết liệu có thông tin bí mật nào bị xâm phạm hay không.
ICC đang tiến hành một số cuộc điều tra cấp cao và các cuộc điều tra sơ bộ tại nhiều quốc gia trên thế giới và trước đây từng là mục tiêu của hoạt động gián điệp.
Năm 2022, một cơ quan tình báo Hà Lan cho biết họ đã phá vỡ âm mưu của một điệp viên Nga sử dụng danh tính giả của Brazil để làm thực tập sinh tại tòa án đang điều tra các cáo buộc về tội ác chiến tranh của Nga ở Ukraine và đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Vladimir Putin vì tội ác chiến tranh, cáo buộc ông phải chịu trách nhiệm cá nhân về vụ bắt cóc trẻ em từ Ukraine.
Lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu bộ trưởng quốc phòng Yoav Gallant vì chiến dịch chống Hamas của Israel ở Gaza cũng gây phẫn nộ. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã áp lệnh trừng phạt đối với công tố viên trưởng Karim Khan vào tháng 2 và đầu tháng này cũng đã trừng phạt bốn thẩm phán tại tòa án.
Tòa án vẫn đang cảm nhận được hậu quả của cuộc tấn công mạng gần đây nhất, khi wifi vẫn chưa được khôi phục hoàn toàn tại trụ sở được xây dựng chuyên dụng.
LOS ANGELES (AP) — Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã đệ đơn kiện Los Angeles vào thứ Hai, cáo buộc thành phố này đang cản trở việc thực thi luật nhập cư và tạo ra môi trường vô luật pháp với các chính sách bảo vệ người nhập cư, cấm cảnh sát địa phương chia sẻ thông tin về những người không có tư cách pháp lý.
Vụ kiện tại Tòa án Quận Hoa Kỳ cho biết sắc lệnh về “thành phố trú ẩn” của Los Angeles cản trở nỗ lực của Nhà Trắng nhằm trấn áp cái mà họ gọi là “cuộc khủng hoảng nhập cư bất hợp pháp”. Đây là vụ kiện mới nhất trong một loạt các vụ kiện chống lại cái gọi là các khu vực trú ẩn — bao gồm New York, New Jersey và Colorado — hạn chế sự hợp tác với các cơ quan di trú liên bang.
Chính sách của Los Angeles cấm sử dụng tài nguyên của thành phố để thực thi luật nhập cư. Hồ sơ tòa án gọi sắc lệnh của thành phố là “bất hợp pháp” và yêu cầu chặn không cho thực thi.
Chad Mizelle, chánh văn phòng của Tổng chưởng lý Hoa Kỳ Pam Bondi, cho biết khi công bố vụ kiện mới nhất rằng chính quyền sẽ không dung thứ cho bất kỳ sự can thiệp nào vào hoạt động trấn áp của chính quyền liên bang.
Mizelle cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội trên nền tảng X: “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực thi luật di trú liên bang tại Los Angeles, bất kể chính quyền hoặc cư dân thành phố có đồng ý hay không”.
Các tin nhắn yêu cầu bình luận về vụ kiện đã được gửi đến văn phòng của Thị trưởng Karen Bass và Luật sư thành phố Hydee Feldstein Soto.
Vụ kiện ở Los Angeles tuyên bố Trump “đã thắng cử tổng thống trên nền tảng trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp”. Trong ba tuần qua, các nhân viên di trú đã tràn vào Nam California, bắt giữ hàng trăm người và gây ra các cuộc biểu tình.
Hàng chục ngàn người đã tham gia các cuộc biểu tình phản đối các cuộc đột kích nhập cư và việc triển khai Vệ binh Quốc gia và Thủy quân Lục chiến sau đó. Cảnh sát Los Angeles đã bắt giữ hơn 100 người với nhiều tội danh khác nhau, từ ném đá vào cảnh sát liên bang đến đốt xe Waymo được trang bị công nghệ tự lái.
Hồ sơ tòa án cho biết: “Hậu quả thực tế của việc Los Angeles từ chối hợp tác với các cơ quan quản lý di trú liên bang kể từ ngày 6 tháng 6 năm 2025 là tình trạng vô luật pháp, bạo loạn, cướp bóc và phá hoại”.
Vào ngày 18 tháng 6, thị trưởng đã dỡ bỏ lệnh giới nghiêm mà bà đã áp dụng một tuần trước đó để ngăn chặn hành vi phá hoại và đột nhập trong các cuộc biểu tình vào ban đêm. Các cuộc biểu tình chủ yếu tập trung ở một vài khu phố trung tâm thành phố, nơi có một số tòa nhà của chính quyền liên bang và địa phương.
CALITODAY (29/6/2025): Trong lúc Thượng viện Cộng Hòa đang khó khăn vận động để đưa Dự luật “Bự Béo Bở” của Donald Trump ra để thảo luận thì Tỷ phú công nghệ Elon Musk một lần nữa chỉ trích gay gắt “dự luật lớn, đẹp” của Donald Trump vào hôm thứ Bảy và Chủ Nhật hôm nay.
“Các cuộc thăm dò cho thấy dự luật này là hành động tự sát chính trị đối với Đảng Cộng hòa,” Musk viết hôm thứ Bảy trên nền tảng mạng xã hội X, tức là Twitter mà Musk sở hữu.
Trong một bài đăng khác trên cùng nền tảng X, Musk gọi dự luật này là “điên rồ và hủy diệt một cách hoàn toàn.”
“Bản dự thảo mới nhất tại Thượng viện sẽ phá hủy hàng triệu việc làm ở Mỹ và gây thiệt hại chiến lược to lớn cho đất nước chúng ta!” Elon Musk viết. “Thật điên rồ và hủy diệt. Dự luật này chỉ mang lại tiền bạc cho những ngành công nghiệp lỗi thời, trong khi gây tổn hại nghiêm trọng đến những ngành công nghiệp của tương lai.”
Trước đó trong đầu tháng 6/2025 này, Musk từng công khai gọi “dự luật lớn, đẹp” là “một sự ghê tởm đáng khinh.”
“Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể chịu đựng thêm nữa. Dự luật chi tiêu đồ sộ, quá mức và đầy các điều khoản ‘thịt mỡ’ (pork-filled) này là một sự ghê tởm đáng khinh,” Musk viết trên X hồi đầu tháng Sáu. “Thật đáng xấu hổ cho những ai đã bỏ phiếu ủng hộ: các người biết mình đã sai. Các người biết rõ điều đó.”
Thượng viện MAGA tiến gần hơn đến việc thông qua dự luật nầy!
Vào thứ Bảy, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bỏ phiếu thông qua giai đoạn đầu của một dự luật dài 1.000 trang nhằm thực hiện chương trình nghị sự của Tổng thống Trump, dù có sự phản đối từ hai thành viên trong cùng đảng.
Hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa Rand Paul (R-Kentucky) và Thom Tillis (R-Bắc Carolina) đều bỏ phiếu phản đối. Rand Paul phản đối điều khoản nâng trần nợ thêm 5 nghìn tỷ USD, trong khi Thom Tillis cho biết dự luật sẽ khiến bang North Carolina mất 38,9 tỷ USD tài trợ liên bang cho chương trình Medicaid.
Xung đột Trump – Musk tiếp tục leo thang!
Sau khi rời chính quyền Trump, Musk và Donald Trump đã nhiều lần công khai công kích lẫn nhau. Musk từng kêu gọi luận tội Trump và cho rằng ông nằm trong các tài liệu liên quan đến tội phạm tình dục ấu dâm Jeffrey Epstein.
Cuộc chiến tranh giữa Elon Musk và Donald Trump vẫn tiếp tục và khó có thể hàn gắn.
Thượng viện hoàn tất việc đọc dự luật của Trump trong 16 tiếng, chuyển sang giai đoạn tranh luận.
Các thư ký Thượng viện đã hoàn tất việc đọc toàn bộ dự luật thuế và chi tiêu khổng lồ của Đảng Cộng hòa vào chiều Chủ nhật, cho phép Thượng viện bắt đầu đếm ngược đến thời điểm bỏ phiếu cuối cùng, dự kiến diễn ra vào thứ Hai.
Đảng Dân chủ, nhằm trì hoãn việc thông qua dự luật, đã buộc các thư ký phải đọc to toàn bộ 940 trang của dự luật này — một quá trình kéo dài 15 giờ 55 phút và kết thúc ngay sau 3 giờ chiều (giờ miền Đông).
“Tôi đã phản đối để buộc Đảng Cộng hòa phải đọc từng từ một của cái gọi là ‘Dự luật To Lớn và Xấu Xí’ này trước người dân Mỹ,” Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (Dân chủ – New York) viết trên nền tảng mạng xã hội X tối thứ Bảy.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) đã gửi lời cảm ơn đến các thư ký: “Tôi muốn dành một chút thời gian để cảm ơn các thư ký, những người đã thức suốt đêm để đọc bản sửa đổi và giúp chúng ta đến được giai đoạn này. Tôi biết đó là một đêm dài và chúng ta vẫn chưa xong việc, nhưng Thượng viện đánh giá cao sự tận tâm, bền bỉ và phục vụ của họ.”
Tiếp theo, Thượng viện sẽ bắt đầu tối đa 20 giờ tranh luận, chia đều cho hai bên, trước khi chuyển sang giai đoạn “vote-a-rama” — một chuỗi bỏ phiếu không giới hạn đối với các bản sửa đổi liên quan đến dự luật thuế.
Đảng Cộng hòa dự kiến sẽ từ bỏ phần lớn thời gian tranh luận của mình để đẩy nhanh tiến độ, điều này đồng nghĩa với việc phiên vote-a-rama có thể bắt đầu vào sáng sớm thứ Hai, chuẩn bị cho việc thông qua dự luật vào cuối ngày hôm đó.
Trong suốt giai đoạn này, các thành viên Thượng viện có thể đề xuất số lượng bản sửa đổi không giới hạn, miễn là chúng liên quan đến gói thuế. Tất cả các bản sửa đổi phải được đưa ra bỏ phiếu trước khi các lãnh đạo Cộng hòa có thể tổ chức bỏ phiếu cuối cùng thông qua dự luật.
Đảng Cộng hòa đã gom đủ phiếu để tiến tới giai đoạn tiếp theo vào thứ Bảy — sau một ngày đàm phán kéo dài và phiên bỏ phiếu được giữ mở hơn ba tiếng — nhưng họ vẫn còn nhiều việc phải làm.
Hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bỏ phiếu chống việc đưa dự luật ra thảo luận — Thom Tillis (Bắc Carolina) và Rand Paul (Kentucky) — dự kiến cũng sẽ phản đối dự luật cuối cùng do các điều khoản liên quan đến Medicaid và đề xuất tăng trần nợ thêm 5 nghìn tỷ USD.
Thượng nghị sĩ Susan Collins (Cộng hòa – Maine), một trong những nhân vật ôn hòa hàng đầu của đảng, đã bỏ phiếu ủng hộ việc đưa dự luật ra thảo luận hôm thứ Bảy nhưng vẫn chưa tuyên bố sẽ bỏ phiếu thuận khi thông qua cuối cùng.
“Điều đó còn phụ thuộc vào việc liệu dự luật có thay đổi đáng kể hay không,” bà nói hôm thứ Bảy. “Đã có một số thay đổi tích cực trong phiên bản mới nhất, nhưng tôi muốn thấy thêm nhiều điều chỉnh và tôi sẽ đệ trình một số sửa đổi.”
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa gặp khó khăn hôm thứ Bảy khi bốn thượng nghị sĩ bảo thủ — Ron Johnson (Wisconsin), Rick Scott (Florida), Cynthia Lummis (Wyoming), Mike Lee (Utah) — giữ lại sự ủng hộ do cho rằng các điều khoản Medicaid trong dự luật quá hào phóng.
Theo nhóm này, ông Thune và Tổng thống Trump đã cam kết ủng hộ đề xuất của Rick Scott nhằm giảm tỷ lệ chi trả 90% từ liên bang cho các bang mở rộng Medicaid.
Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski (Cộng hòa – Alaska), một nhân vật ôn hòa khác, cũng trì hoãn ủng hộ trong nhiều giờ do lo ngại về việc cắt giảm Medicaid và Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) trong bản dự thảo.
Chủ tịch khối đa số Cộng Hòa John Thune, Phó Tổng thống JD Vance đạt thỏa thuận với các Thượng nghị sĩ bảo thủ để cứu dự luật “khổng lồ và đẹp” của Donald Trump.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) và Phó Tổng thống JD Vance đã đạt được một thỏa thuận vào tối thứ Bảy với một nhóm Thượng nghị sĩ bảo thủ muốn cắt giảm mạnh hơn chi tiêu cho Medicaid, nhằm cứu dự luật khổng lồ của Tổng thống Trump khỏi bị đình trệ.
Thỏa thuận này, được đưa ra tại văn phòng của Thune vào cuối tối thứ Bảy, đã mở đường cho Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Cộng hòa – Wisconsin) thay đổi lá phiếu từ “không” thành “đồng ý”, cùng với các Thượng nghị sĩ Rick Scott (Florida), Mike Lee (Utah) và Cynthia Lummis (Wyoming) cũng bỏ phiếu ủng hộ dự luật.
Nếu không có lá phiếu của họ, dự luật dài 940 trang nhằm tăng chi tiêu cho an ninh biên giới, thực thi nhập cư, quân sự và cắt giảm nhiều loại thuế sẽ không thể được đưa ra thảo luận tại Thượng viện. Dự luật đã được thông qua bước này với tỷ lệ 51-49.
Cuộc bỏ phiếu để bắt đầu thảo luận về gói hòa giải ngân sách đã bị kéo dài hơn ba tiếng rưỡi trên sàn Thượng viện, trong thời gian dài bị kẹt ở mức 47 phiếu thuận và 50 phiếu chống.
Trong phần lớn thời gian đó, bốn Thượng nghị sĩ bảo thủ — Johnson, Scott, Lee và Lummis — đã nhóm họp bên ngoài sàn Thượng viện để đàm phán bổ sung các điều khoản mới nhằm cắt giảm thêm chi tiêu cho Medicaid của liên bang.
Theo phân tích sơ bộ của Văn phòng Ngân sách Quốc hội, ngôn ngữ sửa đổi trong dự luật Thượng viện được dự đoán sẽ giảm chi tiêu cho Medicaid khoảng 930 tỷ USD trong thập kỷ tới.
Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Scott và các đồng minh của ông muốn làm nhiều hơn nữa để cắt giảm ngân sách dành cho những người trưởng thành “có khả năng lao động” được phép đăng ký Medicaid tại các bang đã mở rộng chương trình theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Affordable Care Act) — thành tựu chính sách nổi bật nhất của cựu Tổng thống Obama.
Scott nói với các phóng viên sau khi bỏ phiếu ủng hộ dự luật: “Tôi đã gặp Tổng thống hôm nay, gặp ông ấy khá lâu. Cũng đã gặp Phó Tổng thống. Tất cả chúng tôi đều muốn đạt được thỏa thuận và đang phối hợp để điều đó thành hiện thực.”
Ông cho biết các nhà bảo thủ muốn “ngăn các thống đốc bang xanh lợi dụng các bang đỏ.”
“Việc dùng tiền thuế liên bang để chi trả chăm sóc y tế cho người nhập cư bất hợp pháp sẽ chấm dứt,” Scott nói.
Các Thượng nghị sĩ bảo thủ cho biết Jonh Thune và Trump đã cam kết ủng hộ đề xuất của Scott nhằm giảm tỷ lệ hỗ trợ liên bang 90% cho những người mới tham gia Medicaid ở các bang mở rộng chương trình.
Thượng nghị sĩ Johnson, người đã chuyển từ “không” sang “đồng ý” để cho phép dự luật tiến lên, nói với các phóng viên: “Chúng tôi đã làm việc âm thầm phía sau hậu trường.”
Ông cho biết họ đã nhận được cam kết từ ban lãnh đạo sẽ cho bỏ phiếu một sửa đổi “mà chúng tôi tin chắc sẽ được thông qua.”
“Đến một lúc nào đó, chúng ta không thể tiếp tục để những người trưởng thành, có khả năng lao động, không có con cái, đăng ký Medicaid mở rộng theo Obamacare và nhận hỗ trợ tài chính 9-1,” ông nói.
Johnson cũng nói rằng các bang hiện chỉ nhận được mức hỗ trợ liên bang thấp hơn nhiều cho trẻ khuyết tật trong chương trình Medicaid thông thường.
Ông cho biết một đề xuất “rất giống” với đề xuất của Scott đã được vận động mạnh mẽ trong nội bộ Đảng Cộng hòa tại Thượng viện và “gần như đủ 50 phiếu cần thiết” để đưa vào dự luật.
Thượng viện sẽ có tối đa 20 giờ để tranh luận về gói hòa giải ngân sách trước khi bước vào chuỗi bỏ phiếu sửa đổi được gọi là “vote-a-rama”. Cuộc bỏ phiếu cuối cùng có thể sẽ diễn ra vào thứ Hai.
Các Thượng nghị sĩ bảo thủ tin rằng Trump có thể giúp đảm bảo đủ đa số phiếu để cắt giảm tỷ lệ tài trợ Medicaid liên bang tại các bang mở rộng chương trình, mặc dù đề xuất này sẽ khó được chấp nhận bởi nhiều nghị sĩ Cộng hòa vốn đã phản đối việc cắt giảm Medicaid trong dự luật hiện tại.
Johnson nói: “Lãnh đạo cũng muốn làm điều này. Đó là điểm then chốt của cuộc họp hai tiếng với Tổng thống.”
Ông cho biết Trump “sẵn sàng làm những gì cần thiết để đưa đất nước này đi đúng hướng và cân bằng ngân sách về lâu dài.”
Việc giới hạn số người mới được tham gia Medicaid mở rộng sẽ được thực hiện trong tương lai để các bang có thời gian điều chỉnh.
Tuy nhiên, việc thuyết phục các Thượng nghị sĩ và Dân biểu liên bang Cộng hòa ôn hòa hơn sẽ không dễ dàng.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) từng tuyên bố vào đầu tháng 5 rằng đề xuất giảm tỷ lệ hỗ trợ liên bang cho các bang mở rộng Medicaid là “không bàn đến”.
Thượng nghị sĩ Josh Hawley (Cộng hòa – Missouri), người từng đàm phán với John Thune để tăng hỗ trợ tài chính cho các bệnh viện nông thôn và tăng dòng tiền Medicaid cho Missouri trong bốn năm tới, cảnh báo các đồng nghiệp không nên tiến xa hơn trong việc cắt giảm chương trình.
Ông nói: “Tôi cho rằng việc cố gắng cắt giảm ngân sách Medicaid là một sai lầm. Missouri đã có thể trì hoãn điều đó… nhưng điều đó không đúng với tất cả các bang. Nếu không có thay đổi, sau năm 2030, bang tôi sẽ phải chịu giảm Medicaid. Tôi sẽ làm mọi cách để ngăn điều đó xảy ra.”
“Tôi nghĩ đây là một giai đoạn không vui trong Quốc hội — nỗ lực cắt giảm Medicaid. Thành thật mà nói, đảng của tôi cần phải suy ngẫm lại. Nếu muốn trở thành đảng của tầng lớp lao động, bạn phải phục vụ người lao động. Bạn không thể lấy đi bảo hiểm y tế của họ,” ông nói.
Thượng nghị sĩ Susan Collins (Cộng hòa – Maine), người cũng bày tỏ lo ngại mạnh mẽ về việc cắt giảm ngân sách Medicaid, cho biết bà đã bỏ phiếu để cho dự luật được đưa ra thảo luận vì tôn trọng ban lãnh đạo, nhưng cảnh báo điều đó không có nghĩa bà sẽ ủng hộ khi bỏ phiếu thông qua cuối cùng.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Thom Tillis (Đảng Cộng hòa – Bắc Carolina) hôm Chủ nhật đã tuyên bố ông sẽ không tái tranh cử vào Thượng viện vào năm sau, gây chấn động chính trường giữa mùa bầu cử giữa kỳ, sau khi ông nói sẽ phản đối gói thuế khổng lồ của Tổng thống Trump.
“Như nhiều đồng nghiệp đã nhận thấy trong năm qua – và đôi khi còn đùa cợt – tôi không thực sự hào hứng với việc tranh cử thêm một nhiệm kỳ nữa,” Tillis nói trong một tuyên bố. “Điều đó đúng, bởi vì tôi phải chọn giữa việc dành thêm sáu năm nữa để xoay xở trong sân khấu chính trị và bế tắc đảng phái ở Washington, hay dành thời gian ấy bên người phụ nữ tôi yêu – Susan – cùng hai con, ba đứa cháu xinh xắn, và đại gia đình của chúng tôi ở quê nhà.”
“Đó không phải là một lựa chọn khó khăn, và tôi sẽ không tái tranh cử,” ông nói thêm.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Tổng thống Trump liên tục công kích ông trong những ngày gần đây vì phản đối “dự luật lớn, đẹp đẽ” của Đảng Cộng hòa. Tillis là một trong hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bỏ phiếu phản đối việc đưa dự luật ra tranh luận tối thứ Bảy.
Tổng thống thậm chí đã dọa sẽ ủng hộ một đối thủ tranh cử sơ bộ để thay thế Tillis.
“Nhiều người đã đến xin tranh cử chống lại ‘Thượng nghị sĩ Thom’ Tillis,” Trump viết. “Tôi sẽ gặp họ trong vài tuần tới, tìm kiếm người xứng đáng đại diện cho Nhân dân Vĩ đại của Bắc Carolina – và quan trọng hơn – của Hoa Kỳ.”
Donald Trump tiếp tục chỉ trích Tillis vào Chủ nhật, gọi ông là “kẻ chỉ biết nói và than phiền, KHÔNG PHẢI NGƯỜI HÀNH ĐỘNG!”
Tác động đến bầu cử giữa kỳ
Việc Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tillis rút lui là một cú sốc lớn đối với kỳ bầu cử giữa kỳ sắp tới.
Chiếc ghế Thượng viện Bắc Carolina từ lâu đã được xem là khó giữ nhất đối với Đảng cầm quyền, và điều đó có thể càng khó khăn hơn khi Tillis rút lui.
Đảng Dân chủ tại Bắc Carolina và Washington đang chờ xem liệu cựu Thống đốc Roy Cooper (Dân chủ) có quyết định ra tranh cử trong cuộc đua được đánh giá là rất quan trọng hay không.
Cánh vận động tranh cử của Đảng Cộng hòa tại Thượng viện khẳng định việc Tillis rút lui không làm thay đổi nhận định rằng họ sẽ tiếp tục giữ được chiếc ghế này.
“Tổng thống Trump đã thắng ở Bắc Carolina ba lần, và tiểu bang này đã có hai thượng nghị sĩ Cộng hòa hơn một thập kỷ,” Thượng nghị sĩ Tim Scott (R-S.C.), Chủ tịch Ủy ban Thượng viện Cộng hòa Quốc gia, tuyên bố. “Chuỗi chiến thắng đó sẽ tiếp tục vào năm 2026 khi người dân Bắc Carolina bầu một lãnh đạo bảo thủ cam kết thúc đẩy chương trình nghị sự về cơ hội, thịnh vượng và an ninh.”
Một thành viên trong Đảng Cộng hòa cho biết Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Cộng hòa Michael Whatley – người từng lãnh đạo Đảng Cộng hòa Bắc Carolina – đang được Tòa Bạch Ốc và giới lãnh đạo Thượng viện xem là ứng cử viên tiềm năng.
Dân biểu Pat Harrigan (R-N.C.) cũng từng cân nhắc tranh cử, và Dân biểu Greg Murphy (R-N.C.) đang “xem xét nghiêm túc” tham gia cuộc đua này, theo một nguồn tin của The Hill.
Sự ra đi của một tiếng nói ôn hòa
Quyết định rút lui của Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tillis – một thượng nghị sĩ hai nhiệm kỳ – cũng phản ánh làn sóng ra đi của các thành viên ôn hòa tại Thượng viện, điều ông đề cập trong tuyên bố của mình.
Tillis từng là nhân vật trung tâm trong nhiều cuộc đàm phán lưỡng đảng, bao gồm cả luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng.
“Đôi khi những sáng kiến lưỡng đảng đó khiến tôi gặp rắc rối với chính đảng của mình, nhưng tôi sẽ không thay đổi điều gì cả,” Tillis nói và nhắc đến việc các cựu Thượng nghị sĩ Joe Manchin và Kyrsten Sinema – hai tiếng nói độc lập – cũng đã nghỉ hưu.
“Trong vài năm qua tại Washington, rõ ràng rằng những lãnh đạo sẵn sàng hợp tác lưỡng đảng, thỏa hiệp và suy nghĩ độc lập đang ngày càng trở nên hiếm hoi,” ông nói. “Họ đã tạo ra kết quả thực chất. Nhưng họ bị tẩy chay vì dũng cảm từ chối khuất phục trước các lãnh đạo đảng nhằm loại bỏ filibuster chỉ vì lợi ích chính trị.”
“Điều đó làm nổi bật sự đạo đức giả lớn nhất trong chính trị Mỹ. Khi thấy tiếng nói độc lập từ phía bên kia, người ta tán thưởng. Nhưng khi nó đến từ phía mình, họ chỉ trích, cô lập và thậm chí lên án.”
“Quá nhiều quan chức dân cử chỉ bị thúc đẩy bởi chính trị thuần túy, chẳng quan tâm gì đến những người họ hứa sẽ đại diện khi tranh cử. Sau khi đắc cử, họ chẳng buồn nghiên cứu chính sách mà họ đề xuất, cũng không màng đến hậu quả mà những chính sách đó gây ra cho một thanh niên sống trong khu nhà di động đang vật lộn để mưu sinh,” ông nói.
Hiện tại, phe Cộng hòa đang chiếm ưu thế 3 ghế tại Thượng viện, nhưng Đảng Dân chủ kỳ vọng sẽ thu hẹp cách biệt – hoặc thậm chí giành lại đa số – trong cuộc bầu cử sắp tới, với hai ghế của Tillis và Thượng nghị sĩ Susan Collins (R-Maine) là mục tiêu hàng đầu.
“Quyết định không tái tranh cử của Thom Tillis là đòn giáng mạnh vào cơ hội giữ thế đa số của Đảng Cộng hòa, khi họ đối mặt với làn sóng phản ứng từ cử tri giữa nhiệm kỳ,” người phát ngôn của Ủy ban Vận động Thượng viện Dân chủ Maeve Coyle tuyên bố. “Ngay cả Tillis cũng thừa nhận rằng kế hoạch của Đảng Cộng hòa nhằm cắt giảm Medicaid và tăng chi phí cho các gia đình là kịch độc.”
“Năm 2026, Đảng Dân chủ sẽ lật đổ ghế Thượng viện Bắc Carolina,” Coyle khẳng định như thế.
Nội bộ đảng Cộng hòa trong Lưỡng viện Quốc Hội Mỹ hiện đang chia rẻ vì sự can thiệp của Donald Trump càng lúc càng sai quấy nên phía đảng Dân chủ và dư luận người dân Mỹ có niềm tin rằng đảng Dân Chủ có nhiều cơ hội lật ngược thế cờ, chiếm đa số tại cà Hạ viện lẫn Thượng viện Hoa Kỳ.
