Tổng thống Donald Trump hôm thứ Hai biện minh cho quyết định không hạ cờ rủ sau vụ ám sát một nữ nghị sĩ Dân chủ tại Minnesota hồi mùa hè, cho rằng Thống đốc bang đã không yêu cầu.

Phát biểu này được ông đưa ra trong một sự kiện khác tại Phòng Bầu Dục, khi được hỏi vì sao ông lập tức hạ cờ rủ tưởng niệm sau vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk tuần trước, nhưng lại không làm điều tương tự cho Dân biểu bang Minnesota Melissa Hortman (Dân chủ).

Lời giải thích của Trump

“Nếu thống đốc yêu cầu tôi làm, tôi đã làm. Nhưng thống đốc Minnesota đã không yêu cầu,” Trump nói, song không trực tiếp nêu tên Thống đốc Tim Walz (Dân chủ), người từng là ứng cử viên phó tổng thống trong cuộc bầu cử vừa qua.

Ông nói thêm: “Tôi sẽ không nghĩ đến chuyện đó. Nhưng nếu ai đó yêu cầu, tôi sẽ làm ngay. Nếu thống đốc đã yêu cầu, tôi sẽ rất sẵn lòng.”

Phản ứng từ Minnesota

Người phát ngôn của Thống đốc Walz, bà Claire Lancaster, đáp lại trên Associated Press:
“Thống đốc Walz mong rằng Tổng thống Trump sẽ là một tổng thống của tất cả người dân Mỹ.”

Hortman, 55 tuổi, cùng chồng là Mark đã bị bắn chết hồi tháng Sáu. Bà là một nhà lập pháp kỳ cựu, từng giữ chức Chủ tịch Hạ viện bang Minnesota suốt sáu năm trong hơn hai thập niên hoạt động chính trường. Trong vụ tấn công này, Thượng nghị sĩ bang John Hoffman (Dân chủ) và vợ cũng bị bắn nhiều phát súng, giới chức mô tả là một “cuộc ám sát mang động cơ chính trị.”

Trái ngược giữa hai vụ ám sát

Sau vụ Hortman bị sát hại, Trump lên án hành động bạo lực trong một bài đăng trên Truth Social: “Bạo lực khủng khiếp như thế này sẽ không được dung thứ tại Hoa Kỳ.” Nhưng ông cũng tuyên bố sẽ không gọi điện chia buồn cho Thống đốc Walz, cho rằng việc đó chỉ là “phí thời gian”: “Tôi nghĩ thống đốc Minnesota thật điên rồ. Tôi sẽ không gọi. Tại sao tôi phải gọi ông ta?”

Trái lại, sau vụ Charlie Kirk bị bắn chết khi đang tham gia sự kiện tại Đại học Utah Valley tuần trước, Trump đã ngay lập tức ra lệnh hạ cờ rủ tại tất cả cơ quan chính phủ và cơ sở quân sự đến hết Chủ Nhật. Ngoài ra, Eric Trump còn thông báo rằng toàn bộ bất động sản thuộc Trump Organization cũng sẽ treo cờ rủ để tưởng niệm Kirk.

CALITODAY (15/9/2025): Tổng thống Trump đang đẩy mạnh các cuộc công kích vào phe cánh tả sau vụ sát hại Charlie Kirk tuần trước, tạo thêm động lực cho nỗ lực của Tòa Bạch Ốc nhằm siết chặt các nhóm và tổ chức thiên tả. Điều này tạo thêm chia rẻ trầm trọng khắp Hoa Kỳ!

Kể từ sau vụ ám sát Kirk, Trump liên tục lập luận rằng vấn đề của nước Mỹ bắt nguồn từ các nhóm cánh tả. Chiến lược này đã khơi dậy tinh thần của Đảng Cộng hòa, những người đang tưởng niệm Kirk như một biểu tượng của tự do ngôn luận và “liệt sĩ chính trị”. Nhưng phe chỉ trích thuộc Đảng Dân chủ cho rằng chính Trump mới là người từng nhiều lần “bình thường hóa” bạo lực chính trị.

Trong một đoạn video dài bốn phút đăng tải chỉ vài giờ sau vụ nổ súng, Trump nói rằng nhiều năm qua phe cánh tả đã so sánh những nhân vật như Kirk với Đức Quốc xã, và điều đó “chịu trách nhiệm trực tiếp cho khủng bố mà chúng ta đang chứng kiến ngày nay, và nó phải chấm dứt ngay lập tức.”

Khi người dẫn chương trình Ainsley Earhardt hỏi làm thế nào để đất nước có thể đoàn kết — lưu ý rằng cả cánh hữu lẫn cánh tả đều có “những phần tử cực đoan” — Trump bảo vệ phe cánh hữu, cho rằng họ chỉ lo ngại về tội phạm, đồng thời lên án phe cánh tả là “tàn ác” và “kinh khủng.”

Hôm Chủ nhật, Trump tiếp tục khẳng định vấn đề “nằm ở phía cánh tả.”

Ông nói: “Khi bạn nhìn vào những kẻ kích động, những kẻ cặn bã nói xấu đất nước chúng ta, những vụ đốt cờ Mỹ ở khắp nơi — đó là cánh tả, không phải cánh hữu.”

Các Dân biểu Cộng hòa hưởng ứng

Chỉ vài giờ sau khi Kirk bị bắn, Dân biểu Nancy Mace (Cộng hòa – Nam Carolina) và Anna Paulina Luna (Cộng hòa – Florida) đều cáo buộc Đảng Dân chủ đã tạo ra môi trường khiến những người bảo thủ trở thành mục tiêu của bạo lực. Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Cộng hòa – Georgia) thậm chí kêu gọi “ly hôn quốc gia” trong một bài đăng dài hôm thứ Hai, đổ lỗi cho phe cánh tả về cái chết của Kirk và cho rằng “hàng triệu người phe tả đã ăn mừng và công khai mong muốn tất cả chúng ta phải chết.”

Phe Dân chủ phản công

Tuy nhiên, bạo lực chính trị ảnh hưởng đến cả hai đảng, và cả hai bên đều từng là nạn nhân của những kẻ mang tư tưởng đối lập.

Nhiều Dân biểu Dân chủ đã phản bác nhận định của Trump rằng bạo lực chính trị chủ yếu bắt nguồn từ cánh tả.

Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro (Dân chủ) viết trên X:
“Không có đảng nào miễn nhiễm với bạo lực chính trị. Gia đình tôi và tôi có thể làm chứng cho điều đó.”

Shapiro từng có mặt tại dinh thống đốc cùng gia đình khi một người đàn ông phóng hỏa tòa nhà vào đêm đầu tiên của Lễ Vượt Qua, được cho là nhắm vào ông vì lập trường liên quan đến Israel và Gaza.

Ông nói thêm: “Việc dùng ngôn từ giận dữ và gọi đồng bào của chúng ta là ‘cặn bã’ — dù khác biệt có sâu sắc đến đâu — chỉ tạo thêm chia rẽ và làm cho việc hàn gắn trở nên khó khăn hơn.”

“Chúng ta đang ở bước ngoặt của nước Mỹ. Bạo lực vượt qua ranh giới đảng phái — và cách để giải quyết, có những cuộc tranh luận ôn hòa thực sự, là các lãnh đạo phải nói và hành động với sự rõ ràng về đạo đức. Điều đó phải bắt đầu từ Tổng thống.”

Dân biểu Joe Morelle (Dân chủ – New York), thành viên cấp cao của Ủy ban Quản trị Hạ viện, cho rằng nỗ lực “đổ lỗi cho hàng loạt người” là vô trách nhiệm và chỉ làm leo thang căng thẳng.

Trump và chiến lược chính trị

Việc Trump nhắm vào phe Dân chủ không có gì bất ngờ. Ông chưa bao giờ tự nhận mình là người đoàn kết quốc gia, và phần lớn thời gian cầm quyền là để chiều lòng cơ sở cử tri của mình.

Một số Dân biểu Dân chủ cho rằng các cuộc tấn công của Trump liên quan đến cái chết của Kirk sẽ không hiệu quả về mặt chính trị.

Dân biểu Jason Crow (Dân chủ – Colorado) viết: “Người dân Mỹ không ngây thơ. Họ đã thấy Trump kích động bạo lực chính trị và chia rẽ chúng ta.”

Ông nhắc lại việc Trump từng kích động đám đông tấn công Điện Capitol ngày 6/1/2021: “Ông ta đã xúi giục một đám đông tấn công Quốc hội và hành hung cảnh sát — rồi sau đó ân xá cho tội phạm bạo lực. Giờ thì ông ta đang lợi dụng một bi kịch để bịt miệng đối thủ chính trị.”

Tòa Bạch Ốc và phe Cộng hòa tiếp tục công kích

Phó Chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc Stephen Miller hôm thứ Hai 15/9 tuyên bố có một mạng lưới rộng lớn các tổ chức thiên tả đang kích động bạo lực, dù không đưa ra chi tiết. Ông thề sẽ dùng toàn bộ sức mạnh của chính phủ liên bang để “xác định, phá vỡ, loại bỏ và tiêu diệt mạng lưới này.”

Thống đốc California Gavin Newsom (Dân chủ), người lên án vụ ám sát Kirk và kêu gọi bác bỏ bạo lực chính trị “trong MỌI hình thức”, cho rằng Miller đang lợi dụng vụ việc để công kích Đảng Dân chủ.

Ông viết trên X: “Hãy tỉnh dậy đi, nước Mỹ. Stephen Miller đã công khai gọi Đảng Dân chủ là tổ chức khủng bố. Đây không phải là vấn đề tội phạm hay an toàn. Đây là âm mưu phá hoại các thể chế dân chủ. Chúng ta không thể để bạo lực chính trị bị lợi dụng để đe dọa hàng chục triệu người Mỹ.”

Phó Tổng thống J.D. Vance, người dẫn chương trình radio của Kirk ngay tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai cùng khách mời Miller, cũng khẳng định chính quyền sẽ hành động để xử lý cái mà ông gọi là “bạo lực đang mưng mủ ở cực tả.” Vance nói: “Trong khi phe chúng tôi cũng có kẻ điên, thì thực tế thống kê cho thấy phần lớn những kẻ cực đoan trong chính trị Mỹ hiện nay là thành viên tự hào của phe cực tả.”

Lời kêu gọi bình tĩnh

Một số đảng viên Cộng hòa khác lại gửi tín hiệu khác.

Thống đốc Utah Spencer Cox (Cộng hòa) kêu gọi công chúng không nên chỉ trích phe đối lập khi chưa rõ động cơ của hung thủ.

Ông nói tại cuộc họp báo công bố bắt giữ nghi phạm Tyler Robinson, 22 tuổi:
“Chỉ có một người phải chịu trách nhiệm cho những gì đã xảy ra, và người đó hiện đã bị bắt, sắp bị truy tố và sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.”

“Vấn đề với bạo lực chính trị là nó sẽ lây lan, bởi vì chúng ta luôn có thể chỉ tay vào phía bên kia. Tới một lúc nào đó, chúng ta phải tìm ra lối thoát, nếu không mọi thứ sẽ còn tệ hơn nhiều. Nhưng đây là những lựa chọn mà chúng ta có thể thực hiện.”

Tòa phúc thẩm không cho phép Trump sa thải Lisa Cook trước cuộc họp của Fed.
 

Một tòa phúc thẩm liên bang hôm thứ Hai 15/9 đã từ chối yêu cầu của chính quyền Trump về việc cho phép sa thải bà Lisa Cook, thành viên Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed), trước cuộc họp của Fed trong tuần này, mở ra khả năng dẫn đến một cuộc chiến tại Tòa án Tối cao.

Nếu không có sự can thiệp của Tối cao Pháp viện, Cook sẽ tham gia bỏ phiếu về việc cắt giảm lãi suất trong cuộc họp sắp tới của Fed, sau khi một thẩm phán tuần trước phán quyết việc sa thải bà có khả năng là trái pháp luật và khôi phục vị trí cho bà trong khi vụ kiện vẫn tiếp diễn.

Phán quyết 2–1 của Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực Columbia giữ nguyên phán quyết này, tạm thời bác bỏ nỗ lực của Tổng thống Trump muốn sa thải Cook với cáo buộc gian lận thế chấp.

“Trong hoàn cảnh đặc biệt này, và với khả năng thành công cao của Cook ít nhất là ở khía cạnh quyền được xét xử công bằng, yêu cầu của chính phủ bị bác bỏ là hoàn toàn hợp lý,” Thẩm phán Brad Garcia viết trong ý kiến đa số.

Garcia cùng Thẩm phán Michelle Childs — cả hai đều được cựu Tổng thống Biden bổ nhiệm — đã đồng tình với quyết định này.

Trong khi đó, Thẩm phán Gregory Katsas, thành viên duy nhất trong hội đồng được Trump bổ nhiệm, đã phản đối.
“Quan điểm của tôi là Cook không thể chứng minh có sai sót, chứ chưa nói đến một sai sót nghiêm trọng đến mức cần phải sửa chữa,” Katsas viết.

Trump đã sa thải Cook vào cuối tháng trước sau khi có đơn tố giác hình sự, cáo buộc bà khai man khi cho rằng các bất động sản tại Michigan và Georgia là nơi ở chính trong cùng năm 2021, và khai báo một bất động sản khác là “nhà thứ hai” một cách không đúng.

Tổng thống Trump từ lâu đã chỉ trích Fed vì không hạ lãi suất nhanh hơn, và việc sa thải Cook đánh dấu nỗ lực mới nhất của ông nhằm loại bỏ lãnh đạo các cơ quan độc lập, vốn theo luật liên bang chỉ có thể bị bãi nhiệm khi có “lý do chính đáng.”

Tại các cơ quan khác, Trump thường không viện dẫn lý do chính đáng, mà thay vào đó lập luận rằng các quy định bảo vệ việc miễn nhiệm là vi hiến. Tuy nhiên, với Fed, ông cho rằng mình có lý do hợp pháp và tuân thủ luật định. Các luật sư của chính quyền lập luận rằng tòa án không có quyền nghi ngờ quyết định của tổng thống về cáo buộc gian lận thế chấp, vì đây là lý do hợp lệ để bãi nhiệm.

“Công chúng và hành pháp đều có lợi ích trong việc đảm bảo tính liêm chính của Fed, và điều đó đòi hỏi phải tôn trọng thẩm quyền của Tổng thống được pháp luật cho phép để bãi nhiệm các Thống đốc ‘vì lý do chính đáng’ khi lý do đó phát sinh,” Bộ Tư pháp viết trong hồ sơ gửi tòa hôm Chủ nhật.

Luật sư của Cook đã cảnh báo tòa phúc thẩm không nên can thiệp. Họ cho rằng Trump không có lý do hợp pháp và Cook có quyền được tổ chức phiên điều trần để phản bác cáo buộc.

Họ cũng viện dẫn các báo cáo tuần trước cho thấy Cook từng gọi bất động sản ở Atlanta của mình là “nhà nghỉ dưỡng” trong một bản ước tính khoản vay, làm suy yếu các cáo buộc chống lại bà.

“Một lệnh đình chỉ từ tòa án sẽ là tín hiệu đầu tiên cho thấy hệ thống chính quyền của chúng ta không còn có thể đảm bảo tính độc lập của Fed,” các luật sư của Cook viết.
“Sau đó, chẳng có gì ngăn tổng thống sa thải các thành viên khác của Hội đồng dựa trên những cái cớ hời hợt tương tự. Thời kỳ độc lập của Fed sẽ chấm dứt,” họ nói thêm.

Luật sư của Cook khẳng định dứt khoát rằng bà “chưa bao giờ phạm tội gian lận thế chấp.”

Vụ việc đến tay Tòa phúc thẩm D.C. sau khi Thẩm phán Jia Cobb, một người do Biden bổ nhiệm, hôm thứ Ba đã khôi phục vị trí cho Cook trong lúc vụ kiện tiếp tục.

Điều này khiến chính quyền phải gấp rút kháng cáo trước cuộc họp của Fed trong tuần này, nơi giới kinh tế dự đoán cơ quan này sẽ hạ lãi suất chủ chốt.

Sau thất bại tại Tòa phúc thẩm D.C., chính quyền vẫn có thể tìm kiếm sự can thiệp từ Tòa án Tối cao, cơ quan vốn thường đứng về phía Trump trong các vụ khẩn cấp.

The Hill đã liên hệ với nhóm pháp lý của Cook và Nhà Trắng để lấy ý kiến phản hồi.

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Hai đã ký một bản ghi nhớ thành lập lực lượng đặc nhiệm tại Memphis, Tennessee, nhằm triển khai Vệ binh Quốc gia cùng nhiều cơ quan thực thi pháp luật liên bang để trấn áp tội phạm, tương tự các biện pháp đã áp dụng ở Washington, D.C.

“Tổ hợp này sẽ bao gồm Vệ binh Quốc gia, cùng với FBI, ATF, DEA, ICE, Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa và lực lượng U.S. Marshals, cùng nhiều đơn vị khác,” Trump tuyên bố tại Phòng Bầu Dục.

“Đội ngũ này sẽ huy động toàn bộ sức mạnh của các cơ quan thực thi pháp luật liên bang để khôi phục trật tự công cộng và loại bỏ những tên tội phạm chuyên nghiệp, nguy hiểm ra khỏi đường phố,” ông nói thêm.

Kế hoạch khởi động trong tháng này

Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi cho biết trên Fox News tối thứ Hai rằng chiến dịch sẽ bắt đầu ngay trong tháng này: “Chúng tôi rất phấn khởi được tiến vào Memphis tuần tới.”

Bà nói thêm: “Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với các thượng nghị sĩ, thống đốc và rất háo hức đưa sự an toàn trở lại cho Memphis.”

Phát biểu với Thống đốc Tennessee Bill Lee (Cộng hòa), người tham dự lễ ký, Trump khẳng định ông kỳ vọng tỷ lệ tội phạm sẽ giảm mạnh chỉ trong “bốn đến năm tuần, thậm chí có thể sớm hơn.”

“Quý vị sẽ thấy những con số giảm mạnh chưa từng có – y như chúng tôi đã làm ở D.C.,” Trump nhấn mạnh.

Thống đốc Lee bày tỏ hy vọng: “Chúng tôi rất kỳ vọng và phấn khích trước viễn cảnh đưa thành phố này tiến lên phía trước. Tôi đã quá mệt mỏi khi thấy tội phạm níu kéo thành phố vĩ đại Memphis lại phía sau.”

Mục tiêu mở rộng sang St. Louis, Chicago và New Orleans

Memphis là thành phố mới nhất trong danh sách các đô thị do đảng Dân chủ điều hành bị chính quyền Trump đưa vào tầm ngắm cho các chiến dịch can thiệp liên bang.

Trump tuyên bố St. Louis sẽ là địa điểm tiếp theo, đồng thời nhắc lại rằng Chicago “có lẽ sẽ là kế tiếp.” Ông cũng gợi ý có thể đưa quân liên bang tới New Orleans.

“Chúng tôi muốn cứu lấy những nơi này,” Trump nói, đề cập đến Chicago và St. Louis.

Trong khi đó, Cảnh sát trưởng Memphis CJ Davis cho biết tuần trước rằng thành phố đã ghi nhận “sự sụt giảm lịch sử” về tỷ lệ tội phạm, trong đó số vụ giết người đã giảm xuống mức thấp nhất trong sáu năm.

Tranh cãi pháp lý tại California

Các biện pháp tương tự trước đây đã gây ra tranh cãi. Thống đốc California Gavin Newsom (Dân chủ) đã kiện chính quyền Trump khi ông điều động Vệ binh Quốc gia để đối phó các cuộc biểu tình phản đối hoạt động của ICE tại Los Angeles, cáo buộc Trump liên bang hóa quân đội mà không có sự đồng thuận hay tham vấn.

Một thẩm phán liên bang trong tháng này đã phán quyết rằng việc Trump sử dụng quân đội tại Los Angeles là bất hợp pháp, vì vi phạm luật cấm dùng binh sĩ cho hoạt động thực thi pháp luật dân sự. Vụ kiện hiện đang trong giai đoạn kháng cáo.

Nguồn NBC News

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Hai cho biết ông sẽ cân nhắc việc chỉ định Antifa – phong trào chống phát xít cực tả – là “tổ chức khủng bố nội địa”, báo hiệu kế hoạch trấn áp mạng lưới các nhóm cực tả mà ông cáo buộc đang kích động bạo lực.

Khi được hỏi liệu ông có gắn nhãn này cho Antifa hay không, Trump trả lời: “Đó là điều tôi sẽ làm, đúng vậy,” và nói thêm rằng ông sẽ tiến hành nếu nhận được sự ủng hộ từ các thành viên nội các và Bộ Tư pháp.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ chính xác ai hoặc tổ chức nào sẽ bị nhắm tới, bởi Antifa chỉ là một phong trào lỏng lẻo, không có lãnh đạo, danh sách hội viên hay cơ cấu tổ chức rõ ràng.

Bối cảnh sau vụ ám sát Charlie Kirk

Phát biểu của Trump được đưa ra sau khi nhiều quan chức chính quyền tuyên bố sẽ tập trung điều tra cái mà họ cho là “nỗ lực phối hợp từ cánh tả” nhằm kích động bạo lực, trong bối cảnh vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk. Cho đến nay, chưa có bằng chứng công khai nào cho thấy nghi phạm hành động theo một kế hoạch lớn hơn.

Dẫu vậy, Trump vẫn khẳng định sẽ nhắm vào các nhóm cánh tả mà ông cho rằng có liên quan đến bạo lực: “Antifa là khủng khiếp. Còn có những nhóm khác. Chúng ta có một số nhóm cực đoan, và họ đã thoát tội giết người,” ông nói trong Phòng Bầu Dục mà không đưa ra bằng chứng.

Ý định khởi tố theo luật RICO

Trump cũng cho biết ông đã bàn với Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi về khả năng sử dụng đạo luật chống tội phạm có tổ chức (RICO) để truy tố các nhóm cánh tả mà ông cáo buộc tài trợ cho người kích động bạo lực.

“Tôi đã yêu cầu Pam xem xét điều đó dưới góc độ RICO. Họ phải bị bỏ tù, những gì họ đang làm với đất nước này thực sự là phá hoại,” Trump nhấn mạnh.

Phó Chánh văn phòng Stephen Miller bổ sung rằng chính quyền đang điều tra một “mạng lưới tổ chức” bị cáo buộc đứng sau các cuộc bạo loạn, trong đó có các cuộc biểu tình Black Lives Matter. Theo ông, điều cốt lõi là “có người đang trả tiền cho tất cả những việc này” và họ sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.

Tranh cãi quanh vấn đề chính trị và bạo lực

Trump một lần nữa nhấn mạnh rằng bạo lực chính trị đến từ phía cánh tả, đồng thời giảm nhẹ những vụ bạo lực hay lời lẽ bạo lực nhắm vào các chính trị gia Dân chủ.

Khi được hỏi vì sao ông không hạ cờ rủ sau vụ ám sát nữ dân biểu Dân chủ Minnesota Melissa Hortman, Trump nói ông sẽ làm nếu được yêu cầu: “Tôi sẽ làm điều đó, nhưng thống đốc Minnesota đã không yêu cầu tôi. Tôi sẵn sàng làm ngay.”

Thực tế, sau vụ Kirk bị sát hại, Trump đã ra lệnh treo cờ rủ ngay lập tức. Trong khi đó, vụ Hortman và chồng bị giết hồi mùa hè được Thống đốc Tim Walz gọi là “một vụ ám sát mang động cơ chính trị”. Trump khi ấy không gọi điện chia buồn mà còn công khai chê bai Walz là “điên rồ”, nói rằng việc trò chuyện là không cần thiết: “Tôi có thể tử tế và gọi điện, nhưng tại sao phải phí thời gian?”

Phản ứng từ phía Minnesota

Người phát ngôn của Thống đốc Walz, ông Teddy Tschann, đã đáp lại phát biểu hôm thứ Hai của Trump bằng tuyên bố:
“Thống đốc Walz mong rằng Tổng thống Trump sẽ là một tổng thống của tất cả người dân Mỹ.”

Nguồn CNN

15/9 (Reuters) – Nghi phạm bị cáo buộc sát hại nhà hoạt động cánh hữu Charlie Kirk tại Utah đã nhắn tin cho một người khác trước vụ nổ súng, tiết lộ kế hoạch giết Kirk, Giám đốc FBI Kash Patel cho biết hôm thứ Hai.

Trong buổi xuất hiện trên chương trình Fox & Friends của Fox News, ông Patel nói rằng các điều tra viên tin rằng nghi phạm cũng đã viết một bức thư tay, trong đó ghi rằng anh ta có “cơ hội để hạ gục Charlie Kirk” và sẽ thực hiện điều đó. Patel cho biết bức thư đã bị tiêu hủy, song cơ quan điều tra đã thu thập được chứng cứ pháp y xác nhận sự tồn tại của nó, cũng như nội dung, thông qua các cuộc phỏng vấn.

Ông Patel không tiết lộ chi tiết về người nhận tin nhắn cũng như liệu có ai từng nhìn thấy bức thư trước vụ tấn công hay không. Hiện tại, động cơ chưa được xác định. Giới chức thực thi pháp luật cho rằng nghi phạm hành động một mình, song vẫn điều tra khả năng có đồng phạm tham gia lên kế hoạch.

Tờ Washington Post hôm thứ Hai đưa tin rằng Robinson đã gửi tin nhắn trên nền tảng Discord cho bạn bè, dường như thú nhận tội ác: “Hôm qua ở UVU là tôi. Tôi xin lỗi về tất cả.” Tin nhắn này được gửi vào tối thứ Năm, ngay trước khi Robinson bị bắt, theo hai nguồn tin thân cận và ảnh chụp màn hình mà tờ báo có được.

Charlie Kirk, một đồng minh có ảnh hưởng của Tổng thống Donald Trump và là đồng sáng lập tổ chức sinh viên bảo thủ Turning Point USA, đã bị bắn chết bằng một phát súng trường duy nhất hôm thứ Tư tuần trước tại Đại học Utah Valley ở thành phố Orem, cách Salt Lake City khoảng 65 km.

Robinson dự kiến sẽ bị truy tố chính thức vào thứ Ba và ra hầu tòa lần đầu. Hiện y đang bị giam giữ tại một nhà tù ở Utah.

Theo ông Patel, ADN của nghi phạm 22 tuổi Tyler Robinson được tìm thấy trên chiếc khăn quấn quanh khẩu súng trường – được cho là hung khí – và trên một tua vít tại mái nhà, nơi nghi phạm thực hiện vụ nổ súng.

Thống đốc Utah Spencer Cox cho biết Robinson không hợp tác với nhà chức trách. Tuy nhiên, điều tra viên đang phỏng vấn bạn bè và gia đình để tìm hiểu động cơ gây án.

Vụ ám sát đã gây chấn động nước Mỹ trong bối cảnh bạo lực chính trị gia tăng, do tình trạng chia rẽ ngày càng sâu sắc giữa cánh hữu và cánh tả. Một số nghị sĩ Cộng hòa, trong đó có ông Trump, đã đổ lỗi cho các nhóm tự do dù chưa có bằng chứng, trong khi phía Dân chủ nhấn mạnh rằng các nhân vật cánh tả cũng từng là mục tiêu của bạo lực chính trị những năm gần đây.

Trên podcast mang tên Charlie Kirk hôm thứ Hai, Phó Tổng thống JD Vance tuyên bố “phong trào cực đoan cánh tả vô cùng hủy hoại” đã góp phần dẫn đến cái chết của Kirk.

Trong khi đó, Thống đốc Cox tiết lộ Robinson được nuôi dạy trong gia đình tôn giáo bảo thủ, nhưng “ý thức hệ của anh ta rất khác biệt so với gia đình”. Hồ sơ tiểu bang cho thấy Robinson đăng ký cử tri nhưng không chọn đảng phái, và không bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Một người thân cho cảnh sát biết Robinson ngày càng quan tâm đến chính trị và gần đây bày tỏ sự căm ghét với Kirk.

Cái chết của Kirk nối dài chuỗi vụ bạo lực chính trị nghiêm trọng tại Mỹ. Năm ngoái, ông Trump từng là mục tiêu của hai vụ ám sát, trong đó có một lần ông bị đạn sượt qua tai. Tháng 4, một người đàn ông phóng hỏa nhà riêng của Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro (Dân chủ) nhưng gia đình ông may mắn thoát nạn. Tháng 6, một nữ nghị sĩ tiểu bang Dân chủ ở Minnesota cùng chồng bị sát hại tại nhà riêng, và một người đàn ông đã ném bom xăng vào cuộc tuần hành ủng hộ Israel ở Colorado, khiến một người thiệt mạng. Tháng 8, một tay súng bị ám ảnh bởi các thuyết âm mưu COVID-19 đã tấn công trụ sở CDC ở Atlanta, giết chết một cảnh sát.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa) sẽ chủ trì buổi thắp nến tưởng niệm Kirk tại Quốc hội vào thứ Hai. Tuần trước, nỗ lực tổ chức phút mặc niệm của ông trên sàn Hạ viện đã biến thành màn cãi vã giữa các nghị sĩ hai đảng.