Cơ quan lập pháp bang North Carolina do Đảng Cộng hòa kiểm soát hôm thứ Tư đã chính thức thông qua bản đồ phân chia khu vực bầu cử Hạ viện liên bang mới, được thiết kế nhằm giúp phe Cộng hòa giành thêm một ghế tại Hạ viện Mỹ trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026.

Dự luật Senate Bill 249 được thông qua với tỷ lệ phiếu 66–48, giữa lúc căng thẳng bùng nổ trong phòng họp — công chúng phản đối dữ dội và bị lực lượng an ninh hộ tống ra ngoài ngay trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra.

Theo luật bang, Thống đốc Josh Stein (Đảng Dân chủ) không có quyền phủ quyết đối với các đạo luật phân chia khu vực bầu cử, nhưng nhiều khả năng vụ việc sẽ bị đưa ra tòa án.

“Đây là một hành động lạm dụng quyền lực đáng xấu hổ,” ông Stein tuyên bố, cáo buộc phe Cộng hòa “sợ thua trong kỳ giữa nhiệm kỳ và sợ làm trái ý Tổng thống Trump.”

“Họ đã quay lưng lại với người dân để bịt miệng lá phiếu của các bạn. Khi một đảng thua cử, họ phải tìm cách kết nối lại với cử tri, chứ không phải gian lận luật chơi để đảm bảo thắng lợi,” ông nói trong video đăng sau cuộc bỏ phiếu.

Bản đồ mới — và người bị nhắm đến

Khu vực bị ảnh hưởng rõ rệt nhất là đơn vị bầu cử của Dân biểu Don Davis, một trong ba nghị sĩ Da màu của bang. Dưới bản đồ mới, Đảng Cộng hòa sẽ chiếm 11 trong tổng số 14 ghế Hạ viện của North Carolina (tăng từ 10 ghế hiện nay).

Ông Davis chỉ trích đây là “một trong những thời khắc đen tối nhất của lịch sử tiểu bang,” tố cáo tiến trình “thiếu sự tham gia của công chúng và hoàn toàn sai trái về đạo đức.”

“Chiến tranh bản đồ” – phục vụ Trump

Dân biểu Dân chủ Marcia Morey (Durham) gọi đây là “chiến tranh bản đồ” được thúc đẩy trực tiếp từ mệnh lệnh của Tổng thống Donald Trump, không dựa trên thống kê dân số hay yêu cầu của tòa án.

Ngược lại, các nghị sĩ Cộng hòa thẳng thắn thừa nhận mục tiêu chính trị:

“Xin hãy ủng hộ đề án hợp pháp này để giúp North Carolina giúp Tổng thống Donald J. Trump làm nước Mỹ vĩ đại trở lại,” Dân biểu Jimmy Dixon (Warsaw) phát biểu.

Thượng nghị sĩ Ralph Hise, người giám sát quá trình vẽ lại bản đồ, nói rõ:

“Động cơ duy nhất của chúng tôi là tạo thêm một ghế Cộng hòa. Nếu Dân chủ chiếm Hạ viện, họ sẽ phá hủy chương trình nghị sự của Tổng thống Trump.”

Phe Cộng hòa hành động thần tốc

Chỉ trong ba ngày, từ cuộc họp công khai đầu tiên hôm thứ Hai đến khi thông qua ở Thượng viện hôm thứ Ba, dự luật đã được hoàn tất — bất chấp làn sóng phản đối từ cử tri và phe đối lập tập trung tại Tòa nhà Quốc hội bang ở Raleigh.

Các lãnh đạo Cộng hòa biện minh rằng Trump “xứng đáng” được hưởng kết quả này vì “đã thắng cử ở North Carolina ba lần.”

Bản đồ đỏ lan rộng khắp nước Mỹ

North Carolina là bang thứ bảy trong năm nay mà phe Cộng hòa vẽ lại bản đồ giữa nhiệm kỳ – điều vốn hiếm thấy trong lịch sử.

Tại Texas và Missouri, những bản đồ mới cũng đang bị kiện ra tòa vì giúp GOP giành thêm ghế. Trong khi đó, phe Dân chủ phản công từ California, mở chiến dịch truyền thông hàng triệu đô để thay đổi tạm thời bản đồ do ủy ban độc lập vẽ, nhằm tạo thêm 5 ghế cho phe Dân chủ.

Phe Cộng hòa hiện kiểm soát toàn bộ hành pháp và lập pháp ở 23 bang, trong khi Dân chủ nắm giữ con số tương tự ở 15 bang.

Đấu trường kế tiếp: Kansas, Indiana, Ohio, Utah

Kansas đã phê duyệt 460.000 USD cho kỳ họp đặc biệt nhằm vẽ lại khu vực của Dân biểu Dân chủ Sharice Davids.

Indiana được Phó Tổng thống JD Vance hai lần tới vận động nhằm chiếm thêm ghế.

Utah vừa thông qua bản đồ mới đang chờ thẩm phán phê chuẩn vào đầu tháng 11.

Ohio chuẩn bị vẽ lại bản đồ theo luật bang — nếu không có sự ủng hộ lưỡng đảng, phe Dân chủ có thể khởi động trưng cầu dân ý để hủy bỏ.

Phe Dân chủ phản công

Chủ tịch Hạ viện Dân chủ Hakeem Jeffries cho biết ông sẵn sàng huy động tài chính và pháp lý để chống lại “bản đồ phe đảng” ở Ohio và các bang khác.
Ông John Bisognano, Chủ tịch Ủy ban Tái phân chia Khu vực Dân chủ Quốc gia, nói:

“Phe Cộng hòa công khai thừa nhận họ cần tước quyền bầu của người dân Mỹ thông qua gerrymandering để thắng cử. Đó là dấu hiệu của sự yếu kém – và nỗi sợ hãi trước làn sóng phản đối của cử tri, kể cả ở các bang đỏ nhất.”

“Phẫn nộ Dân chủ” tại North Carolina

Trên mạng Truth Social, ông Trump hoan nghênh bản đồ mới, gọi đây là “một chiến thắng vĩ đại cho chương trình Nước Mỹ Trước Hết.”

Khu vực của Dân biểu Don Davis – nơi từng là đấu trường duy nhất còn lại có tính cạnh tranh – giờ được tái vẽ để nghiêng hẳn về phía Cộng hòa. Trump từng thắng tại đây năm ngoái, dù Davis tái đắc cử với cách biệt chưa đến 2%.

Trong các buổi điều trần, nhiều công dân tố cáo hành vi “đánh cắp quyền bầu cử.”
Một người phát biểu:

“Các ông là những kẻ nói dối và gian lận, và đó chính là bản chất của hành động này.”

Thượng nghị sĩ Dân chủ Val Applewhite kết luận:

“Đây là nỗ lực phối hợp trên toàn quốc của Trump nhằm tái định hình bản đồ chính trị nước Mỹ theo hình ảnh của ông ta — để bảo đảm chỉ có Donald Trump và Donald Trump mà thôi giữ quyền lực.”

Chiến dịch mở rộng ra Thái Bình Dương

Quân đội Hoa Kỳ hôm thứ Tư đã thực hiện cuộc không kích thứ chín nhằm vào một tàu bị nghi chở ma túy trên vùng biển Đông Thái Bình Dương, khiến ba người thiệt mạng, theo tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth.
Cuộc tấn công này diễn ra chỉ một ngày sau vụ không kích khác cũng tại khu vực này, khiến hai người chết – đánh dấu sự mở rộng phạm vi chiến dịch chống buôn ma túy của chính quyền Trump, vốn trước đó chỉ tập trung tại vùng Caribbean.

Tổng cộng, ít nhất 37 người đã thiệt mạng kể từ khi các cuộc tấn công bắt đầu vào tháng trước. Đây là bước leo thang đáng kể trong nỗ lực của Washington nhằm triệt phá các tuyến vận chuyển cocaine từ Nam Mỹ – khu vực sản xuất ma túy lớn nhất thế giới.

Hegseth: “Các băng đảng này là Al Qaeda của bán cầu chúng ta”

Trong các bài đăng trên mạng xã hội, Bộ trưởng Hegseth so sánh các cartel ma túy với Al Qaeda, nói rằng chúng đang “giao chiến với nước Mỹ”:

“Cũng như Al Qaeda từng gây chiến với quê hương chúng ta, các cartel này đang gây chiến với biên giới và nhân dân chúng ta. Sẽ không có nơi trú ẩn, không có tha thứ – chỉ có công lý.”

Ông Hegseth còn gọi những kẻ buôn ma túy là “Al Qaeda của bán cầu Tây”, nhấn mạnh rằng chiến dịch quân sự sẽ không dừng lại trên biển.

Trump: “Tôi không thấy hối tiếc, vì mỗi vụ nổ là cứu 25.000 mạng người”

Khi được hỏi về các vụ tấn công mới, Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ có đầy đủ thẩm quyền pháp lý để hành động, và “sẵn sàng tấn công trên đất liền nếu cần.”

“Chúng ta sẽ đánh rất mạnh khi chúng vào đất liền,” ông nói trong Phòng Bầu dục. “Khi đến thời điểm, tôi sẽ giải trình với Quốc hội, nhưng chúng ta hoàn toàn có quyền làm điều đó.”

Trump biện minh rằng những cuộc tấn công này nhằm “cứu người Mỹ khỏi cái chết do ma túy”, tuyên bố:

“Mỗi lần anh thấy một con tàu bị đánh chìm, hãy nhớ rằng 25.000 mạng người được cứu sống.”

Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio đứng cạnh Tổng thống cũng bảo vệ chiến dịch:

“Nếu không muốn thấy tàu ma túy bị nổ tung, thì đừng gửi ma túy đến Hoa Kỳ.”

Vùng biển mới của chiến tranh ma túy

Các video do Bộ Quốc phòng công bố cho thấy những con tàu nhỏ chở đầy kiện hàng màu nâu di chuyển trên mặt biển, rồi nổ tung trong một đám lửa khổng lồ.
Đây là khu vực trung chuyển cocaine trọng yếu – nơi hàng được vận chuyển từ Colombia và Peru qua Ecuador, rồi sang Bắc Mỹ bằng đường biển.

Từ mùa hè vừa qua, quân đội Mỹ đã triển khai lực lượng lớn ở vùng Caribbean và ven biển Venezuela, làm dấy lên đồn đoán rằng Washington có thể đang chuẩn bị lật đổ Tổng thống Nicolás Maduro, người đang bị Mỹ truy tố tội “khủng bố ma túy.”

Tranh cãi pháp lý tại Quốc hội

Cả hai đảng ở Quốc hội đều bày tỏ lo ngại về tính hợp pháp của các cuộc tấn công này.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Richard Blumenthal gọi đó là “sự liều lĩnh và vô pháp trong việc sử dụng quân đội Mỹ mà không có sự cho phép của Quốc hội.”

“Thay vì phá hủy những kẻ buôn ma túy cấp thấp, chúng ta nên bắt giữ và thẩm vấn họ để lần ra gốc rễ nguồn hàng,” ông nói.

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Kennedy (Louisiana) bảo vệ chiến dịch, cho biết ông đã bàn với Ngoại trưởng Rubio:

“Ông ấy đã nghiên cứu kỹ và tin rằng chúng ta có cơ sở pháp lý vững chắc khi tấn công bọn khủng bố ma túy. Tôi tin vào phán đoán của ông ấy.”

Trước đó, Thượng viện do Cộng hòa kiểm soát đã bác bỏ nghị quyết của Đảng Dân chủ đòi buộc Tổng thống phải xin phép Quốc hội trước khi tiến hành thêm các cuộc tấn công.

Từ “cuộc chiến chống khủng bố” sang “cuộc chiến chống ma túy”

Giới quan sát cho rằng Tòa Bạch Ốc đang áp dụng lại khuôn khổ pháp lý của “cuộc chiến chống khủng bố” sau 11/9 để hợp thức hóa chiến dịch vũ trang chống buôn ma túy, trong đó các cartel được xem là “đối tượng thù địch phi quốc gia.”

Đây là một trong những bước mở rộng quân sự đáng chú ý nhất của chính quyền Trump, cho thấy “cuộc chiến ma túy” đã vượt khỏi phạm vi thực thi pháp luật, tiến sâu vào lĩnh vực quân sự – an ninh quốc gia.

“Tôi lên diễn đàn Thượng viện để rung chuông báo động”

Thượng nghị sĩ Jeff Merkley (Đảng Dân chủ, tiểu bang Oregon) đã lập kỷ lục bài phát biểu dài thứ ba trong lịch sử hiện đại của Thượng viện Hoa Kỳ, khi ông nói liên tục 22 giờ 36 phút nhằm phản đối những gì ông gọi là “mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với nền dân chủ Mỹ kể từ Nội chiến”.

Ông bắt đầu phát biểu lúc 6:24 chiều thứ Ba (giờ miền Đông), tuyên bố:

“Tôi lên sàn Thượng viện đêm nay để gióng hồi chuông báo động. Chúng ta đang ở thời khắc nguy hiểm nhất của nền cộng hòa này kể từ sau Nội chiến. Tổng thống Trump đang xé nát Hiến pháp của chúng ta.”

Merkley, 69 tuổi, nhấn mạnh rằng đây không chỉ là hành động phản kháng cá nhân, mà là một nỗ lực tượng trưng cho sự kháng cự của Đảng Dân chủ giữa lúc chính phủ liên bang vẫn đóng cửa do bế tắc ngân sách giữa hai đảng.

Bài phát biểu kiệt sức – “tôi gần như ngất xỉu”

Ngay sau khi kết thúc, ông nói với CNN rằng đã suýt ngất và nhịn ăn, nhịn uống gần hai ngày để tuân thủ quy định của Thượng viện — nghị sĩ không được rời bục hay ngồi nghỉ nếu chưa nhường thời gian.

“Tôi bị mất nước nghiêm trọng. Ngụm nước cuối cùng của tôi là vào sáng thứ Hai trên máy bay – cũng là bữa ăn cuối cùng. Tôi chỉ mong không phải ‘nhịn ăn vô ích’, vì tôi rất thích ăn,” ông kể, đùa rằng sau đó đã “chén ngay một lát pizza” bên ngoài phòng họp.

Merkley cũng tiết lộ bị đau lưng suốt thời gian phát biểu do chấn thương khi chạy vài tuần trước.

Phản ứng về nhân viên làm việc không lương trong thời kỳ đóng cửa

Khi được hỏi về các nhân viên tòa nhà Quốc hội và cảnh sát Capitol – những người phải làm việc suốt đêm không lương vì chính phủ đóng cửa – ông nói đó là “điều vô lý” và “việc tôi phát biểu hay không chẳng thể khiến họ được trả lương sớm hơn.”

Dù vậy, ông vẫn đích thân cảm ơn tất cả nhân viên, từ trợ lý, thư ký, các “page” trẻ tuổi đến nghị sĩ Cộng hòa điều hành phiên họp:

“Tôi biết đây là sự vất vả cho tất cả mọi người, và tôi thật sự trân trọng điều đó.”

Nội dung chính: cảnh báo về “chủ nghĩa độc tài đang hình thành”

Trong bài phát biểu kéo dài suốt đêm, Merkley tố cáo Tổng thống Trump “lạm quyền, tấn công tự do báo chí và tự do ngôn luận, vũ khí hóa Bộ Tư pháp để trừng phạt đối thủ.”

Ông đặc biệt chỉ trích việc chính quyền Trump triển khai Vệ binh Quốc gia đến Portland, Oregon, quê hương ông, sau khi một tòa án phúc thẩm cho phép thực hiện kế hoạch bị tạm hoãn trước đó.

“Tổng thống Trump muốn người dân tin rằng Portland đầy bạo loạn. Nếu ông ta gọi đó là nổi loạn, ông ta có cớ để dùng quân đội, để củng cố quyền lực độc tài của mình,” Merkley nói.

Ông cũng lên án việc sử dụng lực lượng liên bang đàn áp người biểu tình bên ngoài trại giam di trú và ngăn cản các nghiên cứu học thuật bị xem là “chống chính phủ.”

Truyền thống “marathon nghị trường” của Thượng viện

Bài phát biểu của Merkley là một phần trong chuỗi các “marathon phát biểu” từng được các nghị sĩ dùng để phản đối chính sách của chính quyền:

• Năm 2025, Thượng nghị sĩ Cory Booker (New Jersey) nói 25 giờ 5 phút, lập kỷ lục dài nhất, để phản đối chính sách y tế của Trump.

• Năm 2017, chính Merkley cũng từng nói 15 giờ để phản đối việc bổ nhiệm Neil Gorsuch vào Tối cao Pháp viện.

• Trước đó, Chris Murphy (2016) nói về kiểm soát súng, Rand Paul (2015) về giám sát của NSA, và Ted Cruz (2013) chống Obamacare.

Merkley cho biết ông sẽ tiếp tục phát biểu và phản đối cho đến khi “chính phủ được mở cửa và nền dân chủ được bảo vệ khỏi bàn tay độc đoán.”

Nguồn CNN

Cuộc đối đầu nảy lửa giữa ba ứng viên

Ba ứng viên trong cuộc đua thị trưởng New York đã bước lên sân khấu tranh luận lần cuối cùng vào tối thứ Tư, chỉ còn chưa đầy hai tuần trước Ngày Bầu Cử.

Trên sân khấu là Dân biểu Zohran Mamdani (D), cựu Thống đốc Andrew Cuomo (hiện tranh cử với tư cách độc lập), và ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa. Cuomo và Sliwa nhiều lần liên thủ công kích Mamdani, trong khi các cuộc thăm dò vẫn cho thấy Mamdani đang dẫn đầu rõ rệt.

1. Cuộc đối đầu Cuomo – Mamdani biến thành “trận đấu dao”

Đây là cơ hội cuối cùng của Andrew Cuomo để đẩy Zohran Mamdani vào thế phòng thủ và chứng minh mình là lựa chọn “an toàn” hơn cho cử tri New York.

Cuomo liên tục chỉ trích Mamdani thiếu kinh nghiệm và thực tế, đồng thời công kích các quan điểm của Mamdani về Israel.

“Tôi đã làm được việc. Cậu thì chưa từng có một công việc thực thụ. Cậu chẳng đạt được điều gì cả,” Cuomo nói. “Cậu vắng mặt 80% số lần bỏ phiếu. Thật đáng xấu hổ.”

Mamdani đáp trả bằng cách gọi Cuomo là “một người tuyệt vọng đang mất dần quyền lực”, và “con rối của Donald Trump”.
Anh nói:

“Trump đã nói rõ: người mà ông ta chọn làm thị trưởng là Andrew Cuomo — không phải vì điều đó tốt cho người dân New York, mà vì nó tốt cho chính ông ta.”

Cuộc tranh luận căng thẳng đến mức người điều phối Errol Louis phải yêu cầu hai bên ngừng nói đè nhau.
Dù vậy, cũng có một khoảnh khắc nhẹ nhàng: khi được hỏi Cuomo làm gì đúng trong thời kỳ đại dịch, Mamdani trả lời rằng quy trình tiêm vaccine diễn ra hiệu quả. Cuomo cảm ơn, còn Mamdani đáp lại rằng anh tiêm ở trung tâm do thành phố điều hành, chứ không phải bang.

2. Cuomo cảnh báo về “Trump sẽ kiểm soát New York” nếu Mamdani thắng

Nếu Mamdani tìm cách gắn Cuomo với Trump, thì Cuomo lại dùng chính hình ảnh Trump để dọa cử tri.

“Tổng thống Trump phải tôn trọng New York,” Cuomo nói. “Nhưng nếu Mamdani thắng, ông ta sẽ coi New York như đứa trẻ, và sẽ ‘đánh vào mông nó’.”

Đây là nỗ lực của Cuomo nhằm lật ngược luận điệu của Mamdani, biến mình thành người có khả năng ngăn Trump can thiệp vào New York.
Dù Trump tuyên bố không can dự trực tiếp vào cuộc đua thị trưởng, ông vẫn bày tỏ sự khinh miệt với viễn cảnh Mamdani thắng cử, gọi đó là “món quà chính trị cho đảng Cộng hòa.”

3. Curtis Sliwa nổi bật với những khoảnh khắc gây chú ý

Là ứng viên Cộng hòa duy nhất, Sliwa được xem là “cơ hội mong manh” trong thành phố tự do như New York. Tuy nhiên, ông không rút lui mà chọn đối đầu mạnh mẽ.

Ông tấn công cả Cuomo lẫn Mamdani, được khán giả vỗ tay nhiều lần.

“Andrew, anh không từ chức,” Sliwa nói. “Anh bỏ chạy để tránh bị luận tội vì cáo buộc quấy rối tình dục.”

Sliwa cũng tự mô tả mình là “người trưởng thành duy nhất trong phòng”, còn hai đối thủ là “hai đứa học trò cãi nhau.”

4. Khán giả mang lại bầu không khí sôi động

Khác với cuộc tranh luận đầu tiên, vòng cuối có khán giả trực tiếp, và bầu không khí nóng hơn cả dự kiến.
Tiếng reo hò, vỗ tay và phản ứng trực tiếp liên tục vang lên suốt 90 phút.

Một trong những khoảnh khắc kịch tính nhất: Mamdani tuyên bố đã mời Charlotte Bennett, cựu trợ lý từng tố cáo Cuomo quấy rối tình dục, ngồi trong khán phòng.

“Cô ấy không thể lên tiếng vì ông đã kiện ngược tội phỉ báng. Nhưng tôi có thể. Ông nói gì với 13 người phụ nữ mà ông đã quấy rối?”

Cuomo đáp rằng các vụ việc đó đã bị bác bỏ.

5. Không có “cú nổ” làm thay đổi cuộc đua

Cuộc tranh luận đầy kịch tính này có thể là bữa tiệc cuối cho giới mê chính trị, nhưng khó làm thay đổi kết quả.
Không có khoảnh khắc “chấn động” nào đủ sức xoay chuyển cục diện chỉ còn chưa đầy hai tuần trước bầu cử.

Theo khảo sát mới nhất của AARP và Gotham Polling, Mamdani đang dẫn đầu với 43,2%, trong khi Cuomo đạt 28,9% và Sliwa 19,4%.

Dù bị tấn công từ mọi phía — kể cả từ Trump — Mamdani vẫn vững vàng trên con đường tiến vào dinh thị trưởng Gracie Mansion.

Nguồn The Hill