Chính quyền Venezuela hôm thứ Năm đã ban hành lệnh bắt giữ thủ lĩnh phe đối lập và cựu tổng thống lâm thời tự xưng Juan Guaido, người đã bác bỏ hành động này vì có động cơ chính trị.
Trong cuộc họp báo ở thủ đô Caracas, Bộ trưởng Tư pháp Tarek William Saab cáo buộc Guaido đã sử dụng nguồn lực của công ty dầu khí nhà nước PDVSA để tài trợ cho bản thân và chi trả các chi phí pháp lý cho mình.
“Juan Guaido đã sử dụng nguồn lực của PDVSA để tài trợ cho bản thân, thanh toán các chi phí pháp lý và buộc PDVSA phải chấp nhận các điều khoản tài trợ của mình. Những quyết định này đã gây thiệt hại 19 tỷ USD cho đất nước, dẫn đến việc Citgo gần như mất trắng”, Saab nói và cho biết thêm rằng Venezuela sẽ yêu cầu Interpol gửi thông báo đỏ.
“Vì lý do này, chúng tôi đã mở một cuộc điều tra mới chống lại ông Juan Guaido và chúng tôi đã yêu cầu lệnh bắt giữ ông ta”, ông nói.
Guaido từng là tổng thống lâm thời tự xưng của chính phủ chuyển tiếp Venezuela từ năm 2019 cho đến cuối năm 2022 – khi ông bị lật đổ khỏi vai trò lãnh đạo sau khi nỗ lực đạt được những lợi ích đáng kể trước chế độ độc tài của nhà lãnh đạo Venezuela Nicolas Maduro.
Mùa xuân này, Guaido đã đến Miami và ở lại đó. Nói chuyện với CNN hôm thứ Sáu, ông ấy nói rằng: “Tất nhiên, tôi muốn quay lại Venezuela, nhưng ít nhất ở đây tôi còn sống và được tự do, điều này không giống với nhiều người Venezuela đang ngồi sau song sắt hoặc đã bị chế độ độc tài sát hại”.
Lệnh bắt giữ Juan Guaido là chiếm đoạt quyền lực, lợi nhuận hoặc khai thác tiền, chứng khoán, hàng hóa công cộng, rửa tiền.
Bộ trưởng Tư pháp Tarek William Saab cũng cho biết, ít nhất 28 cuộc điều tra đang diễn ra ở nước này chống lại Guaido vì một loạt tội danh bị cáo buộc bao gồm chiếm đoạt chức vụ, rửa tiền, khủng bố, buôn bán vũ khí và phản quốc.
Người phát ngôn của Juan Guaido từ chối bình luận về các cáo buộc, nhưng trong một buổi phát sóng trực tiếp trên tài khoản Instagram của mình, Guaido mô tả chúng là “sai sự thật” và thách thức Tổng thống Maduro tự mình đệ trình trước công lý.
Juan Guaido nói rằng: “Thông điệp này được gửi tới ông, Maduro, ngày mai chúng ta hãy gặp nhau tại bất kỳ văn phòng công tố nào ở Mỹ hoặc, nếu ông thích, một khu vực tài phán khác, The Hague. Sau đó, chúng tôi có thể trực tiếp đến khu vực tài phán và chỉ thẳng vào ông, kẻ dối trá”.
Vào tháng 6, Tòa án Hình sự Quốc tế đã ra phán quyết rằng các công tố viên nên tiếp tục điều tra các tội ác chống lại loài người ở Venezuela do lực lượng an ninh dưới thời Tổng thống Maduro thực hiện.
“Câu hỏi là tại sao lại là bây giờ? Tại sao chế độ độc tài trước đây không làm điều đó?” Juan Guaido nói về lệnh bắt giữ. “Vì vậy, không, Maduro, tôi không cho phép anh bắt cóc tôi, tôi sẽ không cho phép anh lấy đi tiếng nói của tôi và tôi sẽ tiếp tục tố cáo anh ở mọi nơi có thể, như một tội phạm.”
Venezuela dự kiến tổ chức bầu cử tổng thống vào năm 2024, mặc dù các nhà phê bình đặt ra nghi ngờ về việc liệu các cuộc bầu cử có thể tự do và công bằng trong môi trường chính trị hà khắc của đất nước hay không.
Guaido kêu gọi những người theo ông bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của phe đối lập sắp tới vào ngày 22 tháng 10, nói rằng: “Hôm nay cuộc bỏ phiếu đã bị bắt cóc ở Venezuela, nhưng chúng tôi có cơ hội huy động trở lại để đối đầu với Nicolas Maduro”.
Mỹ, vốn từ lâu ủng hộ Guaido, đã phần nào mềm mỏng hơn với Caracas khi khu vực này phải vật lộn với chi phí năng lượng ngày càng tăng và hàng trăm ngàn người Venezuela di cư.
Hôm thứ Năm, các quan chức cấp cao trong chính quyền Biden cho biết Hoa Kỳ sẽ khởi động lại việc trục xuất trực tiếp người Venezuela trở lại Venezuela trong nỗ lực hạn chế dòng người vượt biên kỷ lục tại biên giới Mỹ-Mexico, đánh dấu một sự thay đổi lớn trong chính sách.
Các quan chức chính quyền cấp cao cho biết những người Venezuela vượt biên giới Mỹ-Mexico một cách bất hợp pháp và thiếu cơ sở pháp lý để ở lại Mỹ sẽ đủ điều kiện để bị trục xuất, đồng thời cho biết thêm rằng Venezuela đã đồng ý nhận lại công dân của mình.
Ngoại trưởng Antony Blinken gọi chính sách mới là “một phần quan trọng” trong cách tiếp cận vấn đề di cư của chính quyền.
Trong cuộc phỏng vấn với CNN hôm thứ Sáu, Juan Guaido cho biết ông không tin rằng thỏa thuận trục xuất có liên quan đến vụ bắt giữ ông. Tuy nhiên, ông nói rằng điều đó nhấn mạnh sự quan tâm của Maduro trong việc giành được sự công nhận của quốc tế với tư cách là nguyên thủ quốc gia Venezuela.
Juan Guaido nói rằng: “Họ sẽ không thể ngăn chặn tình trạng di cư chỉ bằng cách dừng di cư hoặc kết nối các chuyến bay. Chúng ta cần chấm dứt chế độ này và khôi phục các quyền ở Venezuela. Điều duy nhất Maduro đang tìm kiếm là sự công nhận, và ngay cả với những chuyến bay trục xuất này, ông ấy sẽ biến chúng thành sự công nhận trên thực tế cho chế độ của mình. Đó là những gì ông ấy nhận được từ việc này,”.
Chúng tôi chưa bao giờ mong đợi rằng những người di cư Venezuela sẽ đi bộ trực tiếp đến Hoa Kỳ từ Venezuela. Đó là hàng ngàn dặm tuyệt vọng xuyên qua rừng rậm. Nhưng chúng ta cần thay đổi tình hình ở Venezuela, đưa đất nước trở lại chế độ dân chủ nếu muốn giải quyết cuộc khủng hoảng di cư tận gốc rễ.”
Việt Linh (Theo TheGuardian)