Ông Narendra Modi đã đến Sydney trong chuyến thăm Úc lần thứ hai với tư cách là thủ tướng Ấn Độ và nói với truyền thông địa phương rằng ông muốn các mối quan hệ quốc phòng và an ninh song phương chặt chẽ hơn khi ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương gia tăng.
Ông Modi là nhà lãnh đạo duy nhất của nhóm Quad tiếp tục kế hoạch thăm Úc sau khi Tổng thống Joe Biden rút lui vào tuần trước để quay lại Washington tập trung vào các cuộc đàm phán về giới hạn nợ. Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, người đã tổ chức một cuộc họp của Nhóm G7 vào tuần trước, sau đó cũng đã hủy bỏ chuyến đi Úc của mình.
Ông Modi sẽ có bài phát biểu trước cộng đồng người Ấn Độ tại một sân vận động ở Sydney có 20.000 chỗ ngồi đã bán hết vé hôm thứ Ba. Thủ tướng Úc Anthony Albanese sẽ tham dự sự kiện tại sân vận động và có cuộc gặp song phương dự kiến với người đồng cấp Ấn Độ vào thứ Tư.
Ông Modi nói với tờ The Australian số ra hôm thứ Ba rằng ông muốn đưa mối quan hệ của Ấn Độ với Australia lên “một tầm cao mới”, bao gồm các mối quan hệ quốc phòng và an ninh chặt chẽ hơn để giúp đảm bảo một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
“Là hai nền dân chủ, Ấn Độ và Australia có chung lợi ích trong một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, cởi mở và bao trùm. Có sự đồng nhất về quan điểm chiến lược của chúng tôi,” ông Modi nói với tờ báo.
“Mức độ tin cậy lẫn nhau cao giữa chúng ta đã tự nhiên chuyển thành sự hợp tác lớn hơn trong các vấn đề quốc phòng và an ninh. Hải quân của chúng ta đang tham gia các cuộc tập trận hải quân chung. Tôi tin tưởng rằng việc hợp tác cùng nhau để nhận ra tiềm năng thực sự trong hợp tác quốc phòng và an ninh chặt chẽ hơn là xứng đáng”, ông Modi nói thêm.
Albanese nói với Quốc hội rằng Úc sẽ lần đầu tiên tổ chức cuộc tập trận hải quân Malabar có sự tham gia của Ấn Độ, Hoa Kỳ và Nhật Bản trong năm nay trong một dấu hiệu khác cho thấy cam kết sâu sắc hơn với Quad.
“Ấn Độ là một đối tác chiến lược quan trọng,” Albanese nói với Quốc hội.
Albanese nói thêm: “Cả hai chúng tôi đều là một phần của khu vực đang phát triển và năng động và Thủ tướng Modi là một vị khách rất được hoan nghênh đến với bờ biển của chúng tôi.”
Albanese cũng cho biết ông và Modi dự kiến sẽ hoàn tất các cuộc đàm phán về một thỏa thuận thương mại tự do trước cuối năm nay.
Albanese nói: “Điều đó sẽ tạo ra việc làm cho người Úc, giúp các ngành công nghiệp của chúng ta phát triển thịnh vượng, thúc đẩy sự tăng trưởng trong đổi mới.”
Các cuộc đàm phán về thỏa thuận bắt đầu vào năm 2011. Hiệp định Hợp tác Kinh tế Toàn diện sẽ tăng phạm vi của một hiệp định thương mại song phương có hiệu lực vào tháng 12 năm ngoái.
Ấn Độ là đối tác thương mại lớn thứ sáu của Úc với trao đổi hàng hóa và dịch vụ hai chiều trị giá 46,5 tỷ đô la Úc (31 tỷ USD) vào năm ngoái.
Úc rất muốn tăng cường thương mại với Ấn Độ như một phương tiện đa dạng hóa khỏi Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Úc. Những nỗ lực của Úc nhằm cải thiện quan hệ thương mại với Ấn Độ đã trở nên cấp bách trong những năm gần đây khi Bắc Kinh đóng cửa các thị trường xuất khẩu mục tiêu của Úc.
Albanese cũng cho biết hợp tác về năng lượng tái tạo cũng sẽ được thảo luận.
Lần gần đây nhất ông Modi đến thăm Australia là vào tháng 11/2014, chỉ vài tháng sau khi chính phủ của ông được bầu lần đầu tiên.
Úc đã rút khỏi cuộc đối thoại an ninh Quad ban đầu với Ấn Độ, Hoa Kỳ và Nhật Bản vào năm 2008, vì lo ngại nhóm này sẽ kích động sự tăng cường quân sự của Trung Quốc. Vì dù sao thì Trung Quốc cũng đã đi theo con đường đó, nên Quad đã cải tổ vào năm 2017 và Úc đã quay trở lại các cuộc tập trận quân sự chung của Quad vào năm 2020.
Khi hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo ở Sydney bị hủy bỏ, một cuộc họp thay thế của Quad đã được triệu tập bên lề hội nghị thượng đỉnh G7.
Modi đến Sydney vào tối thứ Hai từ Papua New Guinea, nơi ông đã tổ chức một cuộc họp với các nhà lãnh đạo Đảo Thái Bình Dương để thảo luận về các cách hợp tác tốt hơn.
Khi được hỏi liệu người Úc có nêu vấn đề về quyền của người Hồi giáo và thiểu số ở Ấn Độ với nhà lãnh đạo Ấn Độ giáo hay không, Richard Marles, phó thủ tướng Úc, cho biết ông mong Albanese và Modi sẽ có một “cuộc trò chuyện đầy đủ”.
“Chúng tôi chưa bao giờ có sự liên kết chiến lược lớn hơn với Ấn Độ như hiện nay. Cả hai nước đều đầu tư sâu vào an ninh chung của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương,” ông Marles nói với các phóng viên ở thủ đô Canberra của Úc.
Bác sĩ Vani Arjunamani ở Sydney, một trong những người tổ chức cuộc biểu tình mà ông Modi dự kiến sẽ tham dự, cho biết nhà lãnh đạo Ấn Độ đã thu hút đám đông lớn hơn so với lần ông đến thăm Australia lần cuối vào năm 2014.
Hàng ngàn cộng đồng người Ấn Độ tập trung trên đường phố Sydney trong trang phục sặc sỡ và đánh trống trong niềm háo hức chờ đợi được gặp ông Modi.
“Rất thú vị phải không? Có một nguyên thủ quốc gia nào khác có thể khiến đám đông này tìm đến? Điều đó rất bất thường,” Arjunamani nói với Australian Broadcasting Corp.
Cô cho biết các nhà lãnh đạo cộng đồng Ấn giáo, Hồi giáo, Cơ đốc giáo và Do Thái đã ủng hộ cuộc biểu tình.
Việt Linh (Theo Australian Times)