Pháp và EU đã cắt hỗ trợ tài chính cho Niger sau một cuộc đảo chính lật đổ tổng thống được bầu cử dân chủ của quốc gia Tây Phi này.
Trong một tuyên bố, Pháp – cường quốc thuộc địa cũ của Niger – kêu gọi “ngay lập tức quay trở lại trật tự hiến pháp của Niger” làm tăng thêm áp lực quốc tế đối với những kẻ âm mưu đảo chính.
Hành động này được đưa ra ngay sau khi Liên minh châu Âu đình chỉ mọi hoạt động hợp tác an ninh với Niger vào thứ Bảy trước đó và tuyên bố sẽ không hỗ trợ tài chính nữa. Niger là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới và nhận được hàng trăm triệu đô la hỗ trợ mỗi năm.
Abdourahamane Tiani, tướng chỉ huy lực lượng bảo vệ tổng thống của đất nước, được tuyên bố là nhà lãnh đạo mới của đất nước sau khi Tổng thống Mohamed Bazoum bị bắt giữ vào đầu tuần này.
Josep Borell, người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU cho biết: “Cuộc tấn công không thể chấp nhận được này nhằm vào tính toàn vẹn của các thể chế cộng hòa của Niger sẽ không phải là không có hậu quả đối với quan hệ đối tác và hợp tác giữa Liên minh châu Âu và Niger, trong tất cả các khía cạnh khác nhau của nó”.
“Tổng thống Bazoum được bầu một cách dân chủ; ông vẫn là Tổng thống hợp pháp duy nhất của Niger. Ông ta phải được trả tự do vô điều kiện và không chậm trễ.”
Các nhà lãnh đạo từ Washington đến Moscow đã kêu gọi trả tự do cho Bazoum, cho đến nay vẫn chưa có kết quả.
Liên minh châu Phi hôm thứ Bảy yêu cầu quân nhân Niger “ngay lập tức và vô điều kiện trở về doanh trại của họ và khôi phục quyền lực theo hiến pháp,” trong vòng 15 ngày. AU cảnh báo họ sẽ “có hành động cần thiết, bao gồm các biện pháp trừng phạt đối với thủ phạm, nếu quyền của những người bị giam giữ chính trị không được tôn trọng.”
Borell và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đều cho biết họ sẵn sàng hỗ trợ các tổ chức khu vực, bao gồm Cộng đồng kinh tế của các quốc gia Tây Phi, nếu họ quyết định đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với Niger.
Không rõ áp lực quốc tế sẽ tác động đến quyết định của những người đang cố gắng nắm quyền ở mức độ nào.
Một phụ tá trung thành với tổng thống bị phế truất nói rằng có đấu đá nội bộ giữa những kẻ âm mưu. Tuy nhiên, quân đội Niger đã tán thành cuộc đảo chính.
Niger nằm ở trung tâm khu vực Sahel của Châu Phi, nơi đã chứng kiến nhiều cuộc thâu tóm quyền lực trong những năm gần đây, bao gồm cả ở Mali và Burkina Faso.
Một đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ, Pháp và các chính phủ phương Tây khác, Niger từng là một trong số ít các nền dân chủ trong một khu vực đầy rẫy các cuộc nổi dậy của người Hồi giáo.
Việt Linh (Theo TheGuardian)