Nhật Bản đã đình chỉ các chuyến bay của máy bay Osprey hôm thứ Năm, các quan chức cho biết, một ngày sau khi một chiếc Osprey của Không quân Hoa Kỳ đóng tại Nhật Bản bị rơi xuống biển trong một nhiệm vụ huấn luyện.
Tokyo cho biết họ cũng đã yêu cầu quân đội Mỹ đình chỉ tất cả các máy bay Osprey đang hoạt động ở Nhật Bản ngoại trừ những chiếc đang tìm kiếm nạn nhân vụ tai nạn.
Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng, Taro Yamato, phát biểu tại một phiên điều trần quốc hội rằng Nhật Bản đã đình chỉ các chuyến bay của Osprey bắt đầu từ thứ Năm cho đến khi chi tiết về vụ tai nạn và sự an toàn được xác nhận.
Osprey do Mỹ sản xuất là máy bay lai có khả năng cất và hạ cánh giống như trực thăng nhưng có thể xoay cánh quạt về phía trước và di chuyển nhanh hơn nhiều, giống như máy bay, trong khi bay.
Các quan chức của Bộ cho biết chuyến bay huấn luyện theo kế hoạch hôm thứ Năm tại trại quân đội Metabaru ở tỉnh Saga, miền nam Nhật Bản đã bị hủy bỏ do tất cả 14 chiếc Osprey thuộc sở hữu của Nhật Bản được triển khai tại các căn cứ của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản.
Các quan chức Nhật Bản cho biết họ cũng yêu cầu quân đội Mỹ đình chỉ tất cả các máy bay Osprey ở Nhật Bản cho đến khi vụ tai nạn được kiểm tra đầy đủ và xác nhận an toàn, ngoại trừ mục đích tham gia các hoạt động tìm kiếm cứu nạn đang diễn ra tại hiện trường vụ tai nạn. Các quan chức quốc phòng Nhật Bản cho biết, một chiếc Osprey của Mỹ đã tham gia hoạt động cứu hộ kể từ sau vụ tai nạn.
“Việc xảy ra một vụ tai nạn lớn như vậy gây ra sự lo lắng lớn cho người dân trong khu vực và điều đó thực sự đáng tiếc,” Bộ trưởng Quốc phòng Minoru Kihara nói trong phiên điều trần quốc hội hôm thứ Năm. Ông nói: “Chúng tôi đã yêu cầu phía Mỹ thực hiện các chuyến bay của Ospreys chỉ được khai triển tại Nhật Bản sau khi độ an toàn chuyến bay của chúng được xác nhận”. Ngôn ngữ của ông rất mơ hồ và không nói rõ ràng rằng tất cả Osprey nên ngừng hoạt động.
Các quan chức quốc phòng cho biết họ hy vọng phía Mỹ nhận được thông báo, nhưng đài truyền hình quốc gia NHK cho biết một số máy bay Osprey vẫn tiếp tục bay vào và ra khỏi căn cứ không quân của Mỹ ở Okinawa.
Chiếc Osprey của Mỹ bị rơi hôm thứ Tư ngoài khơi bờ biển phía nam Nhật Bản, khiến ít nhất một trong tám thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Hiện chưa rõ nguyên nhân vụ tai nạn và tình trạng của 7 người khác trên máy bay.
Lực lượng bảo vệ bờ biển cũng như quân đội Nhật Bản đã tìm kiếm suốt đêm và vào thứ Năm, lực lượng bảo vệ bờ biển bắt đầu sử dụng sóng siêu âm để tìm kiếm dưới nước để tìm chiếc máy bay bị hỏng có thể đã chìm xuống đáy biển, ở độ sâu khoảng 30 mét (100 feet).
Osprey đã gặp một số vụ tai nạn, bao gồm cả ở Nhật Bản, nơi chúng được sử dụng tại các căn cứ quân sự của Mỹ và Nhật Bản, và vụ tai nạn mới nhất làm dấy lên những lo ngại về an toàn và tranh cãi về việc khai triển ở Nhật Bản. Tại Okinawa, nơi có khoảng một nửa trong số 50.000 lính Mỹ đóng quân, Thống đốc Denny Tamaki cho biết ông sẽ yêu cầu quân đội Mỹ đình chỉ tất cả các chuyến bay Osprey tại Nhật Bản.
Hôm thứ Năm, Ngoại trưởng Nhật Bản Yoko Kamikawa đã gặp Đại sứ Hoa Kỳ tại Nhật Bản Rahm Emanuel tại Bộ của bà, yêu cầu Hoa Kỳ “cung cấp thông tin kịp thời cho phía Nhật Bản”. Emanuel cho biết trọng tâm hiện nay là tìm kiếm các thuyền viên mất tích và ông cảm ơn quân đội Nhật Bản, lực lượng bảo vệ bờ biển và ngư dân địa phương vì đã “sát cánh cùng nhau”.
Đài truyền hình NHK và các hãng thông tấn khác đưa tin máy bay đã yêu cầu hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Yakushima khoảng 5 phút trước khi biến mất khỏi radar. NHK dẫn lời một người dân Yakushima cho biết ông nhìn thấy chiếc máy bay bị lật ngược, lửa bốc ra từ một trong các động cơ và sau đó là một vụ nổ trước khi rơi xuống biển.
Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ cho biết chiếc CV-22B Osprey là một trong sáu chiếc được khai triển tới Căn cứ Không quân Yokota, nơi đóng quân của Lực lượng Hoa Kỳ Nhật Bản và Lực lượng Không quân số 5, và được phân về Đội tác chiến đặc biệt số 353.
Các quan chức Nhật Bản cho biết chiếc máy bay đã khởi hành từ Trạm Không quân Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ Iwakuni ở quận Yamaguchi và bị rơi trên đường tới Căn cứ Không quân Kadena ở Okinawa.
Năm ngoái, Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt của Lực lượng Không quân đã ra lệnh ngừng hoạt động tạm thời phi đội Osprey sau các sự cố an toàn liên tiếp khiến bộ ly hợp Osprey bị trượt, gây ra sự phân bổ điện không đều cho các cánh quạt của nó.
Thủy quân lục chiến và Hải quân đã báo cáo các trường hợp trượt ly hợp tương tự và mỗi quân chủng đều nỗ lực giải quyết vấn đề trên máy bay của họ, tuy nhiên, lỗi ly hợp cũng được nhắc đến trong vụ tai nạn Osprey của Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ năm 2022 khiến 5 người thiệt mạng .
Theo điều tra về vụ tai nạn đó, “bộ ly hợp cứng kép” đã dẫn đến hỏng động cơ.
Ngoài ra, một chiếc Osprey của Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ với 23 lính thủy đánh bộ trên tàu đã bị rơi trên một hòn đảo phía bắc Australia vào tháng 8, khiến 3 lính thủy đánh bộ thiệt mạng và làm bị thương nặng ít nhất 5 người khác đang tham gia một cuộc tập trận đa quốc gia.
Việt Linh (Theo NBC News)