Theo các quan chức Mỹ, chính quyền Biden có thể sẽ gửi Hệ thống hỏa tiễn chiến thuật quân đội tầm xa (ATACMS) của Ukraine để hỗ trợ cuộc chiến đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga vào lãnh thổ nước này.
“Họ đang đến”, một quan chức có quyền truy cập vào các kế hoạch hỗ trợ an ninh cho biết. Quan chức này lưu ý rằng, như mọi khi, các kế hoạch như vậy có thể thay đổi cho đến khi được công bố chính thức.
Một quan chức thứ hai cho biết các hỏa tiễn này đang “được đặt trên bàn” và có khả năng sẽ được đưa vào gói hỗ trợ an ninh sắp tới, đồng thời nói thêm rằng quyết định cuối cùng vẫn chưa được đưa ra. Theo quan chức này, có thể phải mất vài tháng nữa Ukraine mới nhận được hỏa tiễn.
Tuy nhiên, khi được ABC News nhấn mạnh về vấn đề này, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết quyết định vẫn chưa được đưa ra.
Kirby cho biết trong cuộc phỏng vấn tại New Delhi, Ấn Độ: “Hiện tại chưa có quyết định nào về ATACMS.”
Kirby nói thêm: “Như tổng thống đã nói, họ không thể loại bỏ khỏi bàn đàm phán. Chúng tôi tiếp tục thảo luận về khả năng tồn tại của ATACMS.”
Với tầm bắn lên tới 190 dặm, tùy thuộc vào phiên bản, việc khai triển ATACMS có thể cho phép Ukraine tiếp cận các mục tiêu ở xa hơn gần bốn lần so với các hỏa tiễn hiện được cung cấp cho Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao do Mỹ sản xuất và hỏa tiễn phóng loạt M270 do Mỹ sản xuất.
Chính quyền cho đến nay vẫn từ chối yêu cầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy về vũ khí, ngay cả sau khi Vương quốc Anh và Pháp đã gửi hỏa tiễn Storm Shadow tương đương, do lo ngại về sự leo thang với Nga và việc duy trì kho dự trữ của chính Mỹ.
Vào tháng 7 năm 2022, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan cho biết Mỹ “sẵn sàng chấp nhận rủi ro” nhưng ngụ ý rằng việc gửi ATACMS có thể dẫn đến xung đột trực tiếp với Nga.
“Có một số năng lực nhất định mà tổng thống nói rằng ông ấy chưa sẵn sàng cung cấp. Một trong số đó là hỏa tiễn tầm xa, ATACMS, có tầm bắn 300 km, bởi vì ông ấy tin rằng mặc dù mục tiêu chính của Hoa Kỳ là làm điều cần thiết để hỗ trợ và bảo vệ Ukraine, một mục tiêu quan trọng khác là đảm bảo rằng chúng ta không rơi vào tình thế đang hướng tới một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba“, ông nói tại Diễn đàn An ninh Aspen.
Một năm sau cũng tại sự kiện đó, Sullivan tỏ ra kém dứt khoát hơn.
“Cuối cùng, việc chúng tôi có trao ATACMS hay không sẽ là quyết định của tổng thống. Ông ấy đã nói chuyện với Tổng thống Zelenskyy về điều đó. Họ tiếp tục cuộc trò chuyện đó,” ông nói vào tháng 7 này.
Chính quyền Biden đã thực hiện một cách tiếp cận gia tăng với các loại vũ khí mà họ đã gửi đến Ukraine kể từ cuộc xâm lược, tăng cường từ bệ phóng cầm tay, đến các nền tảng phòng không phức tạp, đến xe bọc thép và đảo ngược các quyết định trước đó không gửi xe tăng Abrams hoặc đưa xe tăng Abrams tới hay huấn luyện người Ukraine trên máy bay chiến đấu F-16 tiên tiến.
Với việc các lực lượng Ukraine đang cố gắng vượt qua các phòng tuyến được Nga phòng thủ dày đặc hơn dự kiến trong cuộc phản công đang diễn ra, áp lực chính trị ở Washington về việc gửi viện trợ quân sự đã gia tăng – cùng với mong muốn được thấy nhiều tiến bộ hơn trên chiến trường.
Hai quan chức nói với ABC News rằng một khám phá đáng ngạc nhiên cũng có thể giúp chính quyền dễ dàng lựa chọn gửi vũ khí hơn: Mỹ nhận thấy họ có nhiều ATACMS trong kho hơn so với đánh giá ban đầu.
Hiện vẫn chưa rõ khả năng sử dụng của kho dự trữ được phát hiện lại cũng như loại hỏa tiễn cụ thể trong đó. ATACMS có nhiều dạng, từ hỏa tiễn có đầu đạn nổ lớn cho đến các phiên bản bom chùm chống người thả hàng trăm quả bom nhỏ xuống mục tiêu.
Ngoài việc mang lại cho các thủy thủ đoàn Ukraine khoảng cách xa hơn nhiều khi tấn công các vị trí của Nga – khiến Nga khó bắn trả hơn – ATACMS còn có thể giúp Ukraine dễ dàng tiếp cận các mục tiêu ở Crimea hơn.
Mick Mulroy, cộng tác viên của ABC News, từng là sĩ quan CIA và phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng, cho biết: “Tôi nghĩ các mục tiêu cụ thể ở Crimea sẽ là chỉ huy và kiểm soát, các trung tâm hậu cần – đặc biệt là các cơ sở đạn dược – và các căn cứ không quân”.
Mỹ đã cam kết viện trợ an ninh hơn 43,7 tỷ USD cho Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược vào tháng 2 năm 2022.
Việt Linh (Theo ABC News)