Iran đang cung cấp cho Nga vật liệu để xây dựng một nhà máy sản xuất máy bay không người lái ở phía đông Mátxcơva khi Điện Kremlin tìm nguồn cung cấp vũ khí ổn định cho cuộc xâm lược Ukraine đang diễn ra, theo một phát hiện tình báo từ Hoa Kỳ.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby cho biết các quan chức tình báo Mỹ tin rằng một nhà máy ở đặc khu kinh tế Alabuga của Nga có thể đi vào hoạt động vào đầu năm tới. Tòa Bạch Ốc cũng công bố hình ảnh vệ tinh được chụp vào tháng 4 về địa điểm công nghiệp, cách Moscow vài trăm dặm về phía đông, nơi họ tin rằng nhà máy “có thể sẽ được xây dựng”.
Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố công khai vào tháng 12 rằng họ tin rằng Tehran và Moscow đang cân nhắc xây dựng một dây chuyền lắp ráp máy bay không người lái ở Nga cho cuộc chiến Ukraine. Thông tin tình báo mới cho thấy rằng dự án, ở vùng Yelabuga của Tatarstan, đã vượt quá tầm tưởng tượng.
Iran cho biết họ đã cung cấp máy bay không người lái cho Nga trước khi bắt đầu chiến tranh nhưng không phải kể từ đó.
Kirby nói rằng các quan chức Mỹ cũng đã xác định rằng Iran tiếp tục cung cấp cho quân đội Nga các máy bay không người lái tấn công một chiều được sản xuất tại Iran: Các máy bay không người lái được vận chuyển qua Biển Caspian, từ Amirabad ở Iran đến Makhachkala, Nga, sau đó được người Nga sử dụng chống Ukraine.
Theo Tòa Bạch Ốc, tính đến tháng 5, Nga đã nhận được hàng trăm máy bay không người lái tấn công một chiều, cũng như các thiết bị liên quan đến sản xuất máy bay không người lái, từ Iran.
“Đây là một quan hệ đối tác quốc phòng toàn diện có hại cho Ukraine, các nước láng giềng của Iran và cộng đồng quốc tế,” Kirby nói. “Chúng tôi đang tiếp tục sử dụng tất cả các công cụ có sẵn để vạch trần và phá vỡ các hoạt động này, bao gồm cả việc chia sẻ điều này với công chúng — và chúng tôi sẵn sàng làm nhiều hơn nữa.”
Kirby cho biết chính quyền Dân chủ vào thứ Sáu sẽ công bố một lời khuyên mới nhằm giúp các doanh nghiệp và các chính phủ khác đưa ra các biện pháp để đảm bảo họ không vô tình đóng góp cho chương trình máy bay không người lái của Iran. Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh trong những tháng gần đây đều đã ban hành các quy tắc được thiết kế để cắt đứt dòng linh kiện máy bay không người lái đến Nga và Iran.
Chính quyền Biden đã nhiều lần công khai các phát hiện tình báo nêu chi tiết cách Iran hỗ trợ cuộc xâm lược của Nga.
Việc liên tục cung cấp các phát hiện tình báo từ chính quyền nhằm trình bày chi tiết những gì các quan chức Mỹ nói là mối quan hệ đối tác quốc phòng ngày càng sâu sắc giữa Nga và Iran. Đây cũng là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của chính quyền nhằm làm nổi bật việc Moscow truy tố cuộc chiến của họ ở Ukraine với hy vọng thúc đẩy hơn nữa sự cô lập toàn cầu của Nga.
Tòa Bạch Ốc tháng trước cho biết Nga đang tìm mua thêm máy bay không người lái tấn công tiên tiến từ Iran sau khi sử dụng gần hết 400 máy bay không người lái mà nước này đã mua trước đó từ Tehran.
Chính quyền Biden năm ngoái lần đầu tiên công khai hình ảnh vệ tinh và kết quả tình báo cho thấy Iran đã bán hàng trăm máy bay không người lái tấn công cho Nga. Trong nhiều tháng, các quan chức cho biết Hoa Kỳ tin rằng Iran đang xem xét bán hàng trăm tên lửa đạn đạo cho Nga, nhưng các quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết họ không có bằng chứng cho thấy một thỏa thuận đã được hoàn tất.
Tòa Bạch Ốc cho biết Iran đang tìm cách mua thêm thiết bị quân sự từ Nga, bao gồm máy bay trực thăng tấn công, radar và máy bay huấn luyện chiến đấu YAK-130. Hồi tháng 4, Iran tuyên bố đã hoàn tất thỏa thuận mua máy bay chiến đấu Su-35 từ Nga.
Việt Linh (Theo Asia Times)