Một quan chức cấp cao của Mỹ đã có cuộc hội đàm trực tiếp với các nhà lãnh đạo quân sự của Niger sau cuộc đảo chính tháng trước.
Quyền Thứ trưởng Ngoại giao Victoria Nuland cho biết các cuộc đối thoại diễn ra “cực kỳ thẳng thắn và đôi khi khá khó khăn“.
Washington cho biết cuộc đảo chính vẫn có thể được kết thúc bằng con đường ngoại giao và Tổng thống Mohamed Bazoum đã phục chức, nhưng đã đình chỉ các khoản viện trợ trong thời gian chờ đợi.
Các nước Tây Phi sẽ họp vào thứ Năm để thảo luận về cuộc khủng hoảng.
Ecowas – một khối thương mại gồm 15 quốc gia Tây Phi – đã đưa ra thời hạn 23:00 GMT Chủ nhật cho các nhà lãnh đạo chính quyền của Niger để từ chức và phục hồi tổng thống dân cử.
Các nhà lãnh đạo cuộc đảo chính đã đáp trả mối đe dọa hành động quân sự từ khối bằng cách đóng cửa không phận của Niger.
Phát biểu với các phóng viên từ thủ đô Niamey, bà Nuland cho biết, trong cuộc đàm phán kéo dài hơn hai giờ đồng hồ, Mỹ đã đề nghị giúp đỡ “nếu những người chịu trách nhiệm về việc này mong muốn quay trở lại trật tự hiến pháp“.
Bà Nuland cho biết bà đã gặp tân tham mưu trưởng quân đội, Chuẩn tướng Moussa Salaou Barmou, nhưng không gặp lãnh đạo mới tự xưng của Niger, Tướng Abdourahamane Tchiani, hay với ông Bazoum.
Ông Bazoum vẫn bị giam giữ nhưng trước đó đã nói chuyện với các quan chức Mỹ qua điện thoại.
Bà Nuland cho biết bà cũng bày tỏ quan ngại về tuyên bố rằng các nhà lãnh đạo cuộc đảo chính đã yêu cầu nhóm lính đánh thuê Wagner của Nga giúp đỡ trong việc duy trì quyền kiểm soát đất nước.
Bà nói: “Những người đã thực hiện hành động này ở đây hiểu rất rõ những rủi ro đối với chủ quyền của họ khi Wagner được mời đến.
Tướng Tchiani, cựu chỉ huy lực lượng bảo vệ tổng thống của ông Bazoum, lên nắm quyền vào ngày 26 tháng 7, nói rằng ông muốn ngăn chặn “sự sụp đổ dần dần và không thể tránh khỏi” của Niger.
Sự bất ổn ngày càng gia tăng trong khu vực đã buộc cựu cường quốc thuộc địa Pháp hôm thứ Hai cảnh báo công dân của mình không nên đi du lịch đến vùng Sahel và những người vẫn ở đó phải thận trọng do tâm lý chống Pháp.
“Điều cần thiết là phải hạn chế đi lại, tránh xa bất kỳ cuộc tụ tập nào và thường xuyên cập nhật tình hình cho bản thân”, một tuyên bố của Bộ Ngoại giao cho hay.
Chính quyền ở Niger hôm Chủ nhật cho biết họ có thông tin rằng “một thế lực nước ngoài” đang chuẩn bị tấn công nước này, sau các báo cáo rằng các chỉ huy quân sự từ Ecowas đã vạch ra một kế hoạch chi tiết để sử dụng vũ lực.
Trước đó, Abdel-Fatau Musah, ủy viên phụ trách các vấn đề chính trị, hòa bình và an ninh của Ecowas, nói rằng trong khi “tất cả các yếu tố” đã được giải quyết về một “sự can thiệp cuối cùng“, cơ quan này muốn “ngoại giao có hiệu quả“.
Cuối tuần qua, Thượng viện Nigeria đã thảo luận về tình hình ở Niger sau khi Tổng thống Bola Tinubu viết thư cho họ về các nghị quyết của Ecowas áp đặt các biện pháp trừng phạt và khả năng sử dụng lực lượng quân sự.
Truyền thông địa phương đưa tin đã có sự phản đối mạnh mẽ đối với sự can thiệp quân sự, đặc biệt là từ các thượng nghị sĩ đại diện cho các bang gần đường biên giới dài giữa hai nước.
Tổng thống Tinubu đã đặc biệt lên tiếng yêu cầu quân đội Niger từ bỏ quyền lực và đe dọa sẽ sử dụng vũ lực nếu họ không làm vậy – nhưng ông cần sự chấp thuận của Quốc hội đối với bất kỳ sự can thiệp quân sự nào của nước ngoài.
Các nhà lãnh đạo cuộc đảo chính dường như không có dấu hiệu sẵn sàng từ bỏ quyền lực, và vào Chủ nhật, hàng nghìn người ủng hộ họ đã tập hợp một cách đầy thách thức tại một sân vận động ở thủ đô Niamey.
Niger là một nhà sản xuất uranium quan trọng – một loại nhiên liệu quan trọng cho năng lượng hạt nhân – và dưới thời ông Bazoum là một đồng minh chủ chốt của phương Tây trong cuộc chiến chống lại các chiến binh Hồi giáo ở khu vực Sahel của Tây Phi.
Việt Linh (Theo BBC News)