Căng thẳng tăng cao tại biên giới NATO – Belarus sau khi quân Wagner tiến gần hơn

Ba Lan sẽ khai triển thêm binh sĩ ở biên giới với Belarus sau khi nước này cáo buộc Minsk vi phạm không phận của nước này, làm gia tăng căng thẳng giữa thành viên NATO và một đồng minh chủ chốt của điện Kremlin trong bối cảnh an ninh ngày càng bất ổn ở châu Âu.

Warsaw cho biết hai máy bay trực thăng của Belarus bị cáo buộc đã vi phạm không phận Ba Lan trong cuộc tập trận hôm thứ Ba, điều mà Bộ Quốc phòng Belarus đã kịch liệt phủ nhận và bác bỏ.

Điều này xảy ra trong bối cảnh hoạt động gia tăng gần một dải đất mỏng giữa Ba Lan và Litva, được gọi là khoảng cách hoặc hành lang Suwalki, nơi quân đội từ nhóm lính đánh thuê Nga Wagner đang tiến tới trong một nỗ lực rõ ràng nhằm tăng áp lực lên các thành viên NATO và EU.

Nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko đã làm trung gian cho một thỏa thuận nhằm ngăn chặn cuộc nổi dậy thất bại của Wagner chống lại Moscow, sau đó hàng ngàn chiến binh đánh thuê được cho là đã được gửi đến Belarus.

Minsk đã thông báo cho Warsaw về cuộc tập trận, nhưng một cuộc vượt biên đã diễn ra ở khu vực phía đông Bialowieza ở “độ cao rất thấp, khiến các hệ thống radar khó phát hiện“, Bộ Quốc phòng Ba Lan cho biết trong một tuyên bố.

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak sau đó đã ra lệnh khai triển thêm binh lính và máy bay trực thăng chiến đấu dọc biên giới.

Bộ Quốc phòng Belarus cho biết “không có sự vi phạm không phận nào của trực thăng Mi-24 và Mi-8. Các cáo buộc vi phạm biên giới Ba Lan bởi các trực thăng Mi-24 và Mi-8 của Lực lượng Phòng không và Không quân Belarus là quá cường điệu và được giới lãnh đạo chính trị-quân sự Ba Lan đưa ra để biện minh cho việc xây dựng lực lượng.”

Nguy cơ ‘chiến tranh toàn diện’

Ba Lan đã thông báo cho NATO về vụ việc, được cho là xảy ra ở phía nam khe hở Suwalki, một đường dài 60 dặm có ý nghĩa chiến lược đối với NATO, EU, Nga và Belarus.

Khu vực biên giới nối vùng đất Kaliningrad của Nga với Belarus và đây là tuyến đường bộ duy nhất nối giữa các quốc gia vùng Baltic và phần còn lại của EU.

Tuần trước, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho biết lính đánh thuê Wagner đang tiến về hành lang Suwalki qua Grodno, một thành phố ở phía tây Belarus, trong tình hình “ngày càng trở nên nguy hiểm” khi các lực lượng đồng minh của Nga cố gắng tăng cường hiện diện gần biên giới NATO.

Hôm thứ Ba, Thứ trưởng Ngoại giao Ba Lan Paweł Jabłoński nói với đài phát thanh địa phương RMF.FM rằng “thật không may” có thể có nhiều hành động khiêu khích hơn từ các lực lượng Belarus và Nga trong tương lai.

Barbara Yoxon, giảng viên chính trị quốc tế tại Đại học Lancaster ở miền bắc nước Anh, cho biết Warsaw “coi Belarus là đồng lõa trong cuộc khủng hoảng an ninh châu Âu hiện nay”.

Moscow đã sử dụng lãnh thổ Belarus để tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, củng cố mối quan hệ giữa Putin và nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko.

Khai triển binh lính đến khoảng trống Suwalki sẽ tạo ra một liên kết trực tiếp giữa Nga và Kaliningrad, khiến nó trở thành mục tiêu cực kỳ quan trọng đối với chế độ của Putin.

“Bằng cách khai triển quân đội từ cả phía tây (Kaliningrad) và phía đông (Belarus), Nga sẽ có thể cắt đứt các quốc gia vùng Baltic khỏi các đồng minh NATO ở trung và tây Âu một cách hiệu quả. Điều này sẽ cho phép Putin có khả năng xâm lược các quốc gia như Litva, Latvia hoặc Estonia”.

Cuộc chiến ở Ukraine đã khiến các nhà lãnh đạo phương Tây của khối phải suy nghĩ lại về chiến lược an ninh quốc gia của họ khi đối mặt với Putin, người có lịch sử cố gắng làm xói mòn sự mở rộng của NATO ở châu Âu.

Nếu Nga khai triển binh sĩ đến khoảng trống Suwalki, điều đó có thể sẽ gây ra phản ứng quân sự ngay lập tức từ các quốc gia NATO khác, vốn sẽ coi đây là một cuộc tấn công trực tiếp vào các quốc gia thành viên trong khu vực. Một hành động như vậy sẽ báo hiệu rằng Nga đã sẵn sàng leo thang cuộc đối đầu với NATO thành một cuộc chiến tranh toàn diện và có nguy cơ leo thang hạt nhân ở cả hai bên.

Việt Linh (Theo Euro News)