Ngoại trưởng Canada hôm thứ Năm cho biết nước này đang cân nhắc việc trục xuất các nhà ngoại giao Trung Quốc vì một báo cáo của cơ quan tình báo nói rằng một trong số họ âm mưu đe dọa người thân ở Hong Kong của một nhà lập pháp Canada.
Bộ trưởng Ngoại giao Melanie Joly cho biết bộ của bà đã triệu tập đại sứ Trung Quốc đến một cuộc họp để nhấn mạnh rằng Canada sẽ không dung thứ cho sự can thiệp như vậy.
Bà cho biết báo cáo của cơ quan tình báo chỉ ra rằng nhà lập pháp Đảng Bảo thủ đối lập Michael Chong và người thân của ông ở Hồng Kông đã bị nhắm mục tiêu sau khi Chong chỉ trích hồ sơ nhân quyền của Bắc Kinh.
“Chúng tôi đang đánh giá các lựa chọn khác nhau, bao gồm cả việc trục xuất các nhà ngoại giao,” Joly nói trước một ủy ban của Quốc hội.
Cơ quan gián điệp của Canada đã không tiết lộ chi tiết công khai. Chong cho biết báo cáo xác định một nhà ngoại giao có trụ sở tại Toronto là một phần của âm mưu. Chong đã chỉ trích cách đối xử của Bắc Kinh đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở tỉnh Tân Cương của Trung Quốc.
“Tôi không thể tưởng tượng được cú sốc và sự lo lắng khi biết rằng những người thân yêu của bạn đã bị nhắm mục tiêu theo cách này,” Joly nói với Chong tại phiên điều trần của ủy ban. “Sẽ có hậu quả.”
Chong cho biết nhà ngoại giao nên lên chuyến bay đầu tiên rời Canada.
“Không thể giải thích được là nhà ngoại giao này vẫn chưa được yêu cầu rời khỏi đất nước,” ông nói.
“Nếu chúng tôi không thực hiện hành động này, về cơ bản, chúng tôi đang dựng một bảng quảng cáo khổng lồ cho tất cả các quốc gia độc tài trên khắp thế giới nói rằng chúng tôi sẵn sàng cho sự can thiệp của nước ngoài nhắm vào công dân Canada. Đó là lý do tại sao cá nhân này cần phải bi trục xuất.”
Đại sứ Trung Quốc Cong Peiwu phủ nhận sự can thiệp trong một tuyên bố và cảnh báo không trục xuất các nhà ngoại giao của họ.
“Một lần nữa, Trung Quốc mạnh mẽ kêu gọi phía Canada ngay lập tức chấm dứt trò hề chính trị tự định hướng này và không đi sâu hơn vào con đường sai lầm và nguy hiểm. Nếu phía Canada tiếp tục khiêu khích, Trung Quốc sẽ chơi tới cùng”, ông Công nói.
Thủ tướng Justin Trudeau cho biết hôm thứ Tư rằng ông không biết về báo cáo của cơ quan gián điệp cho đến khi một bài báo của Globe and Mail hôm thứ Hai, trích dẫn các tài liệu tuyệt mật, cho biết cơ quan gián điệp có thông tin tình báo. Nhưng Chong nói với Quốc hội rằng cố vấn an ninh quốc gia của Canada đã thông báo với ông rằng báo cáo năm 2021 đã được chuyển đến nhiều điểm khác nhau trong chính phủ, bao gồm cả cố vấn an ninh quốc gia vào thời điểm đó.
Trudeau đã ra lệnh cho các cơ quan tình báo của Canada thông báo ngay cho các nhà lập pháp về bất kỳ mối đe dọa nào chống lại họ, bất kể những mối đe dọa đó có được coi là đáng tin cậy hay không.
Cơ quan gián điệp của Canada đã không nói với Chong về việc gia đình anh ta bị nhắm mục tiêu cho đến tuần này.
Nhiều chính phủ, Liên Hợp Quốc và các nhóm nhân quyền cáo buộc Trung Quốc đã đưa hơn một triệu người từ cộng đồng Duy Ngô Nhĩ của họ và các nhóm dân tộc thiểu số chủ yếu theo đạo Hồi khác vào các trại giam, nơi nhiều người nói rằng họ đã bị tra tấn, tấn công tình dục và bị buộc phải bỏ ngôn ngữ và tôn giáo của họ. Trung Quốc phủ nhận các cáo buộc, dựa trên bằng chứng bao gồm các cuộc phỏng vấn với những người sống sót và các bức ảnh cũng như hình ảnh vệ tinh từ tỉnh Tân Cương, quê hương của người Duy Ngô Nhĩ, một trung tâm chính của các nhà máy và trang trại ở vùng viễn tây Trung Quốc.
Tháng trước, ông Trudeau đã chỉ định một cựu thống đốc làm điều tra viên đặc biệt để điều tra các cáo buộc về sự can thiệp của Trung Quốc vào hai cuộc bầu cử gần đây nhất của Canada. David Johnston sẽ quyết định xem có cần mở một cuộc điều tra công khai hay không và thủ tướng Trudeau đã nói rằng ông sẽ tuân thủ các khuyến nghị.
Tờ Globe and Mail, trích dẫn các nguồn tin tình báo không xác định, đã báo cáo rằng Trung Quốc muốn thấy Đảng Tự do của Thủ tướng Trudeau tái đắc cử trong cuộc bầu cử năm 2021 và nỗ lực để đánh bại các chính trị gia Đảng Bảo thủ được coi là không thân thiện với Bắc Kinh.
Việt Linh (Theo Huffpost)