Hàng trăm người ủng hộ và phản đối chính phủ Eritrea đã đụng độ với nhau và với cảnh sát Israel hôm thứ Bảy, khiến hàng chục người bị thương trong một trong những cuộc đối đầu bạo lực nhất trên đường phố giữa những người xin tị nạn châu Phi và người di cư ở Tel Aviv trong thời gian gần đây.
Trong số những người bị thương có 30 cảnh sát và 3 người biểu tình bị cảnh sát bắn trúng.
Người Eritrea từ cả hai phía phải đối mặt với gỗ xây dựng, mảnh kim loại, đá và ít nhất một chiếc rìu, xé nát khu vực lân cận phía nam Tel Aviv, nơi có nhiều người xin tị nạn sinh sống. Người biểu tình đập vỡ cửa kính các cửa hàng và xe cảnh sát, máu vương vãi trên vỉa hè. Một người ủng hộ chính phủ nằm trên vũng máu ở sân chơi trẻ em.
Cảnh sát Israel trong trang bị chống bạo động đã bắn hơi cay, lựu đạn gây choáng và đạn thật trong khi các sĩ quan cưỡi ngựa cố gắng kiểm soát những người biểu tình, những người đã vượt qua hàng rào và ném đá vào cảnh sát. Cảnh sát cho biết các sĩ quan đã dùng đến súng thật khi họ cảm thấy tính mạng của mình gặp nguy hiểm.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết ông sẽ triệu tập một cuộc họp vào Chủ nhật để thảo luận về các bước chống lại những người tham gia vào các cuộc đụng độ, bao gồm cả việc trục xuất. Một tuyên bố từ văn phòng của ông gọi họ là “những kẻ xâm nhập bất hợp pháp”.
Các cuộc đụng độ xảy ra khi những người ủng hộ chính phủ Eritrea kỷ niệm 30 năm ngày nhà cai trị hiện tại lên nắm quyền. Sự kiện này được tổ chức gần đại sứ quán Eritrea ở phía nam Tel Aviv. Eritrea có một trong những hồ sơ nhân quyền tồi tệ nhất thế giới. Những người xin tị nạn ở Israel và những nơi khác nói rằng họ sợ chết nếu quay trở lại.
Cảnh sát cho biết những người ủng hộ và phản đối chính phủ Eritrea đã được phép tổ chức các sự kiện riêng biệt vào thứ Bảy và đã hứa sẽ tránh xa nhau.
Chaim Bublil, chỉ huy cảnh sát Tel Aviv, cho biết tại một số thời điểm, những lời hứa đã bị phá vỡ.
Bublil nói với các phóng viên tại hiện trường: “Những người phản đối chính phủ đã đưa ra quyết định vượt qua các rào cản, đụng độ với cảnh sát, ném đá, đánh các sĩ quan cảnh sát”.
Ông cho biết cảnh sát đã bắt giữ 39 người và tịch thu súng điện, dao và dùi cui.
Dịch vụ cứu hộ Magen David Adom cho biết ít nhất 114 người bị thương, trong đó có 8 người đang trong tình trạng nghiêm trọng. Những người khác bị thương ở mức độ trung bình hoặc nhẹ. Bublil cho biết trong số những người bị thương có 30 người là cảnh sát.
Người phát ngôn của Bệnh viện Ichilov ở Tel Aviv cho biết họ đang điều trị cho 11 bệnh nhân bị vết thương do đạn bắn. Cảnh sát cho biết ba người biểu tình đã bị thương do hỏa lực của cảnh sát.
Đến cuối chiều thứ bảy, các cuộc đụng độ đã dừng lại. Cảnh sát vẫn đang vây bắt những người biểu tình, đưa họ lên xe buýt.
Nhiều người biểu tình chống chính phủ mặc áo sơ mi màu xanh da trời được thiết kế theo lá cờ năm 1952 của Eritrea, biểu tượng phản đối chính phủ quốc gia Đông Phi này, trong khi những người ủng hộ chính phủ mặc áo sơ mi màu tím có in bản đồ Eritrea.
Người Eritrea chiếm đa số trong số hơn 30.000 người châu Phi xin tị nạn ở Israel. Họ nói rằng họ chạy trốn khỏi nguy hiểm và sự đàn áp từ một quốc gia được mệnh danh là “Bắc Triều Tiên của Châu Phi” với chế độ bắt buộc phải tòng quân suốt đời trong điều kiện giống như nô lệ. Chính phủ Eritrea đã tố cáo những người biểu tình chống chính phủ là “cặn bã tị nạn”, những người đã tuần hành phản đối các sự kiện tương tự ở Châu Âu và Bắc Mỹ.
Tổng thống Isaias Afwerki, 77 tuổi, đã lãnh đạo Eritrea từ năm 1993, lên nắm quyền sau khi nước này giành được độc lập từ Ethiopia sau một cuộc chiến tranh du kích kéo dài. Không có bầu cử và không có phương tiện truyền thông tự do. Người Eritrea phải có thị thực xuất cảnh để rời khỏi đất nước. Các nhóm nhân quyền và chuyên gia Liên Hợp Quốc cho biết nhiều thanh niên bị buộc phải thực hiện nghĩa vụ quân sự không có thời hạn.
Ở Israel, họ phải đối mặt với một tương lai không chắc chắn khi nhà nước cố gắng trục xuất họ. Nhưng bất chấp cuộc đấu tranh để ở lại, trong điều kiện thường xuyên tồi tàn, nhiều người nói rằng họ được hưởng một số quyền tự do mà họ không bao giờ có được ở nhà – như quyền biểu tình.
Sigal Rozen, từ tổ chức nhân quyền có trụ sở tại Tel Aviv, Đường dây nóng dành cho người tị nạn và người di cư, cho biết những người xin tị nạn ở Eritrea thường bị chính phủ Eritrea và những người ủng hộ họ ở Israel “săn lùng và quấy rối”.
Elizabeth Chyrum, giám đốc Tổ chức Quan tâm Nhân quyền – Eritrea có trụ sở tại London cho biết, những sự kiện như sự kiện được tổ chức ở Tel Aviv hôm thứ Bảy đang gây tranh cãi vì chúng quyên tiền cho chính phủ bị trừng phạt nặng nề và được sử dụng để gây áp lực cho những người Eritrea xa quê hương.
Việt Linh (Theo TheGuardian)