Nhà văn Tom Robbins, người có những tác phẩm văn học đầy màu sắc và kỳ ảo, như một liều LSD, những phép ẩn dụ cuồng nhiệt và phong cách lập dị của văn hóa phản kháng, đã qua đời vào Chủ nhật, hưởng thọ 92 tuổi.
Vợ ông, Alexa Robbins, đã thông báo về sự ra đi của chồng trên Facebook, nhưng không tiết lộ nguyên nhân.
“Ông ấy ra đi trong vòng tay của gia đình và những thú cưng trung thành. Trong những chương cuối đầy khó khăn này, ông vẫn dũng cảm, hài hước và ngọt ngào,” Alexa Robbins viết. “Ông mong mọi người nhớ đến mình qua những cuốn sách ông đã viết.”
Robbins bắt đầu thu hút giới trẻ từ đầu những năm 1970 với các tác phẩm mang triết lý “chơi đùa nhưng đầy nghiêm túc” mà ông theo đuổi bằng những cách thức kỳ lạ nhất có thể.
Như ông từng viết trong Half Asleep in Frog Pajamas: “Tâm trí sinh ra là để được khai sáng.”
Các tác phẩm của Robbins bao gồm Even Cowgirls Get the Blues, Another Roadside Attraction và Still Life With Woodpecker.
Những nhân vật kỳ quái và ngôn từ độc đáo
Nhân vật của Robbins thường lập dị, vượt ngoài khuôn khổ và đầy sáng tạo. Trong Even Cowgirls Get the Blues, nhân vật chính Sissy Hankshaw có đôi ngón tay cái dài 9 inch, giúp cô trở thành một tay vẫy xe huyền thoại. Trong Fierce Invalids Home from Hot Climates, Switters là một điệp viên CIA theo chủ nghĩa hòa bình nhưng lại yêu một nữ tu. Còn trong Skinny Legs and All, Robbins thậm chí tạo ra những nhân vật là một lon thịt hộp biết nói, một chiếc tất bẩn và một nghệ sĩ trình diễn có biệt danh Turn Around Norman, người chỉ di chuyển với tốc độ gần như không thể nhận ra.
“Điều tôi cố gắng làm, ngoài nhiều thứ khác, là kết hợp giữa kỳ ảo và tâm linh, tình dục, hài hước và thơ ca theo cách chưa từng có trong văn học,” Robbins nói trong một cuộc phỏng vấn với January Magazine năm 2000. “Tôi muốn khi một độc giả kết thúc một cuốn sách của tôi, họ sẽ có cảm giác như vừa xem xong một bộ phim của Fellini hoặc vừa tham dự một buổi hòa nhạc của Grateful Dead.”
Từ phóng viên báo chí đến tiểu thuyết gia
Robbins sinh ra tại Blowing Rock, Bắc Carolina, và lớn lên ở đó cũng như tại Richmond, Virginia. Ông từng mô tả gia đình mình là “phiên bản Baptist miền Nam của The Simpsons.”
Ông bắt đầu kể chuyện từ năm 5 tuổi và trau dồi kỹ năng viết tại Đại học Washington và Lee ở Virginia, nơi ông làm việc cho tờ báo của trường cùng Tom Wolfe—người sau này viết The Right Stuff và The Electric Kool-Aid Acid Test.
Robbins từng là biên tập viên, phóng viên và nhà phê bình cho các tờ báo ở Richmond và Seattle, nơi ông chuyển đến vào những năm 1960 để tìm một môi trường tự do và cởi mở hơn so với miền Nam.
Ông trải qua một “khoảnh khắc giác ngộ văn chương” khi viết bài phê bình về buổi hòa nhạc của The Doors năm 1967.
“Nó đã cạy khóa hộp ngôn ngữ của tôi và phá tan những rào cản cuối cùng về văn phong,” ông viết trong cuốn hồi ký Tibetan Peach Pie (2014). “Khi đọc lại những đoạn văn mình viết vào nửa đêm hôm đó, tôi nhận thấy một sự tự do biểu đạt, với cú pháp vừa hoang dại vừa chính xác.”
“Từ đó, ông cho ra đời Another Roadside Attraction (1971), một câu chuyện xoay quanh việc xác ướp chưa phục sinh của Chúa Jesus bị đánh cắp khỏi Vatican và cuối cùng xuất hiện tại một quầy bán xúc xích ở vùng Tây Bắc nước Mỹ.” Năm năm sau, Even Cowgirls Get the Blues giúp ông trở thành một tác giả có lượng người hâm mộ trung thành.
Phong cách độc đáo và di sản
Tiểu thuyết của Robbins thường khắc họa những nhân vật nữ mạnh mẽ, giúp ông trở thành tác giả được đông đảo độc giả nữ yêu thích. Dù có sức hút đặc biệt với văn hóa trẻ, ông chưa bao giờ được giới phê bình văn học đánh giá cao. Một số ý kiến cho rằng cốt truyện của ông mang tính khuôn mẫu, trong khi văn phong lại quá khoa trương.
Robbins viết tay các cuốn sách của mình trên giấy ghi chú pháp lý, chỉ viết vài trang mỗi ngày và không lập dàn ý trước. Ông từng thử dùng máy đánh chữ điện nhưng cuối cùng đập nát nó bằng một khúc gỗ vì quá bực bội.
Ông rất tỉ mỉ trong việc chọn từ và từng nói rằng ông muốn “nhắc nhở cả độc giả lẫn nhà văn rằng ngôn ngữ không phải là lớp kem phủ, mà chính là chiếc bánh.” Vì vậy, các tác phẩm của ông tràn ngập những phép ẩn dụ kỳ lạ.
Ví dụ, trong Skinny Legs and All, ông viết:
“Tin đồn lan ra như một căn bệnh da liễu trong khu tắm khỏa thân.”
Hay trong Jitterbug Perfume, ông mô tả một người đàn ông rơi xuống đất như sau:
“Anh ta rơi xuống như một túi thiên thạch được giao hỏa tốc đến trọng lực.”
Tom Robbins có ba người con và sống cùng vợ, Alexa, tại La Conner, Washington, cách Seattle khoảng 70 dặm về phía bắc.
Nguồn NBC news
