(The Hill) – Cựu Tổng thống Donald Trump vào thứ Tư kháng án phán quyết ông thực hành kinh doanh gian lận, và bị tịch thu giấy phép kinh doanh ở New York, trong vụ kiện dân sự $250 triệu Mỹ kim do Tổng biện lý tiểu bang đứng đơn. 

Phiên toà xét xử vụ kiện dân sự đang bước sang ngày thứ 3 và dự tính sẽ kéo dài khoảng 2 tháng. 

Trước đó vào ngày 26 tháng 9, Thẩm phán Arthur Engoron phán quyết Trump phải chịu trách nhiệm gian lận, và cho rằng, Tổng Biện lý New York Letitia James (Dân chủ) đã chứng minh những yếu tố cốt lõi trong vụ kiện dân sự chống lại Trump, 2 người con trai lớn và Trump Organization: Thổi phồng giá trị tài sản để được vay ưu đãi hay bảo hiểm ưu đãi. 

Trong phán quyết 35 trang, Toà cũng phản đối nỗ lực đảo ngược toàn bộ vụ án, cho phép một số yếu tố còn lại được đem ra xét xử. Án lệnh cũng tước giấy phép kinh doanh của một số cơ sở thương mại của ông Trump, và yêu cầu một cơ quan giám sát độc lập tiếp tục giám sát Trump Organization. Quyết định này dẫn đến khả năng Trump sẽ mất quyền kiểm soát một số cơ sở bất động sản nổi tiếng. 

Thẩm phán cho rằng, những báo cáo tài chánh hàng năm được Trump gởi cho nhà băng và các công ty bảo hiểm “rõ ràng có những đánh giá gian lận được các bị cáo sử dụng trong kinh doanh.”

Ông Trump sau phán quyết tỏ dấu hiệu sẽ kháng án, và vào thứ Tư cựu Tổng thống và các bị đơn khác trong vụ kiện đệ đơn kháng án lên hội đồng Phúc thẩm toà Tối cao New York. 

Bà James sau hơn 2 năm điều tra đã khởi đơn vụ kiện dân sự rộng lớn vào mùa Thu năm ngoái, kiện cựu Tổng thống, hai người con trai cả Eric Trump và Donald Trump Jr., cựu Giám đốc Tài chánh Trump Organization Allen Weisselberg, cựu viên chức tài chánh của Trump Organization Jeffrey McConney, và nhiều công ty kinh doanh của họ. 

Án lệnh của ông Engoron đem lại chiến thắng lớn cho Tổng biện lý Letitia James đối với cáo buộc đầu tiên trong 7 cáo buộc. Phiên toà đang diễn ra tranh tụng về 6 cáo buộc còn lại và sẽ cân nhắc yêu cầu phạt chế tài $250 triệu Mỹ kim. Phiên toà bắt đầu vào thứ Hai, sau khi nỗ lực trì hoãn vào phút chót của ông Trump bị Toà Phúc thẩm New York bác bỏ. 

Toán luật sư biện hộ trước toà tranh tụng rằng, những tài liệu nằm trong vụ kiện trên căn bản chính xác, và không có chứng cớ cố tình gian lận. 

Cựu Tổng thống cho đến nay  tham dự 3 ngày xét xử đầu tiên, đôi khi nổi cơn thịnh nộ bên ngoài toà và trên mạng xã hội, chỉ trích bà James và Thẩm phán, cho rằng vụ kiện chẳng qua “săn lùng phù thuỷ.” 

Toà vào thứ Ba ban hành lệnh bịt miệng tối thiểu đối với ông Trump, sau khi cựu Tổng thống lên mạng xã hội chỉ trích lục sự toà trong khi bà ngồi cách ông chỉ vài feet trong phòng xử án. Thẩm phán Engoron cấm cựu Tổng thống và bất cứ bên nào liên quan đến vụ dân sự đăng hay công khai phát biểu về nhân viên của ông, sau khi Trump công bố những thông tin cá nhân của chánh lục sự toà trên Truth Social khi phiên toà đang  diễn ra. 

“Một trong những bị cáo” đã đăng “ý kiến chỉ trích, không đúng sự thật, và thông tin cá nhân” về nhân viên của ông. “Công kích cá nhân nhắm vào thành viên nhân viên toà của tôi không phù hợp, và tôi sẽ không dung thứ chuyện này trong bất cứ trường hợp nào,” Thẩm phán nói. 

Toà cũng cho biết, ông đã cảnh báo riêng với luật sư biện hộ về những ý kiến từ thân chủ của họ vào ngày hôm qua, nhưng cảnh báo không được ai để ý. 

Hương Giang (Theo The Hill)