Vào ngày 24 tháng 12 năm 2020, một công ty tình báo tư nhân làm việc với cơ quan thực thi pháp luật đã đưa ra một cảnh báo nghiêm trọng: “Người dùng của một diễn đàn internet ủng hộ Trump đang nói về việc tiến hành bạo lực vào ngày 6 tháng 1 ở điện Capitol.”
Quá rõ ràng và dễ hiểu, nhưng cả Bộ An ninh Nội địa và FBI đều xem thường lời cảnh báo sớm ngày 24 tháng 12. Có lẽ mọi người trong các cơ quan này đang chăm chú vào việc trang hoàng văn phòng và nhà riêng để đón mừng Giáng Sinh hay chăng?
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Theo một cuộc điều tra của Thượng viện được công bố hôm thứ Ba, ngày 27 tháng 6 đã đưa ra tuyên bố cho rằng: “Ở cấp độ cơ bản nhất, các cơ quan an ninh của quốc gia đã không hoàn thành sứ mệnh của mình và kết nối thông tin công khai và không công khai mà họ nhận được. Bộ An ninh Nội địa và Cục Điều tra Liên bang FBI đã không hoàn thành sứ mệnh của họ bằng cách bác bỏ hoặc hạ thấp thông tin tình báo đáng ngại trong những tuần và ngày dẫn đến vụ tấn công chết người vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 vào Điện Capitol của Hoa Kỳ bởi những người ủng hộ Tổng thống khi đó là Donald Trump.”
Báo cáo của Thượng viện có tiêu đề: “Đánh giá về những thất bại tình báo trước ngày 6 tháng 1 năm 2021” —được các đảng viên Đảng Dân chủ trong Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện công bố và gọi cuộc tấn công vào Điện Capitol là “một nỗ lực chưa từng có nhằm phá vỡ sự xác nhận của tổng thống năm 2020 và lịch sử lâu dài về chuyển giao quyền lực trong hòa bình của quốc gia chúng ta” “sau nhiều tháng tuyên bố sai sự thật và lặp đi lặp lại của cựu Tổng thống Donald Trump, các luật sư của ông ta và một số quan chức dân cử, rằng cuộc bầu cử tổng thống đã bị đánh cắp.”
“Điều gây sốc là cuộc tấn công này về cơ bản đã được lên kế hoạch rõ ràng trên mạng xã hội. Tuy nhiên, có vẻ như các cơ quan tình báo của chúng ta đã hoàn toàn bỏ lỡ cơ hội ngăn chặn chúng từ trong trứng nước và không có được kế hoạch sẵn sàng để đối phó.”
“Trong cuộc tấn công bạo lực, các cá nhân đã kéo một sĩ quan cảnh sát vào đám đông và đánh anh ta, đánh một sĩ quan khác bằng cột cờ có gắn cờ Mỹ, đánh một sĩ quan cảnh sát khác bằng bình chữa cháy và làm hư hại tòa nhà Capitol,” báo cáo tiếp tục. “Những kẻ bạo loạn đã thực hiện hàng trăm vụ tấn công vào các nhân viên thực thi pháp luật, tạm thời trì hoãn phiên họp chung của Quốc hội và góp phần gây ra cái chết của ít nhất chín cá nhân.”
“Cuộc tấn công vào nền dân chủ của chúng ta diễn ra sau nhiều năm gia tăng khủng bố trong nước – mà các cơ quan thực thi pháp luật và an ninh quốc gia hàng đầu của liên bang trước đây đã xác định là mối đe dọa khủng bố dai dẳng và nguy hiểm nhất đối với đất nước.”
Theo bảng báo cáo thì:
Thất bại về tình báo trước ngày 6 tháng 1 không phải là thất bại trong việc thu thập thông tin tình báo cho thấy khả năng sẽ xảy ra bạo lực. Ngược lại, hai cơ quan tình báo chính trong nước—Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Văn phòng Tình báo và Phân tích của Bộ An ninh Nội địa—đã nhận được nhiều lời cảnh báo từ nhiều nguồn khác nhau trong những ngày và tuần trước đó. Đúng ra cuộc tấn công đáng lẽ phải được báo động. Nhưng, thay vào đó, các cơ quan đó đã không đánh giá đầy đủ và chính xác mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa được xác định bởi thông tin tình báo đó và chính thức phổ biến hướng dẫn cho các đối tác thực thi pháp luật của họ với mức độ khẩn cấp và báo động đủ để cho phép các đối tác đó có đủ thời gian để chuẩn bị cho bạo lực cuối cùng đã xảy ra vào ngày 6 tháng 1.
Thông tin này bao gồm:
- Một lời khuyên vào tháng 12 năm 2020 rằng các thành viên của Proud Boys, một nhóm tân phát xít bạo lực, đã lên kế hoạch đến Washington, DC và sẽ “giết người theo đúng nghĩa đen“.
- Nhận dạng vào tháng 12 năm 2020 của các nhà phân tích thuộc Bộ An ninh Nội địa về “các bình luận đề cập đến việc sử dụng vũ khí và nhắm mục tiêu vào cơ quan thực thi pháp luật và tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ“.
- Tháng 1 năm 2021 các bài đăng trên mạng xã hội bao gồm video TikTok về một người đàn ông mang súng kêu gọi những người ủng hộ Trump “xông vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1” và “mang theo thức ăn khô và súng, đạn.”
- Một bài đăng trên mạng xã hội ngày 2 tháng 1 năm 2021 được chuyển tiếp tới FBI có nội dung “đây không phải là một cuộc biểu tình bình thường, mà đây là trận đánh cuối cùng của chúng tôi. Đừng ngạc nhiên nếu chúng tôi chiếm được Tòa nhà Quốc hội Liên bang.”
Nhiều bài đăng liên quan được đăng công khai trên các mạnh xã hội trong ngày 4 tháng 1 năm 2021, bao gồm “lời kêu gọi chiếm giữ các tòa nhà liên bang” và cuộc trò chuyện về việc “xâm chiếm Điện Capitol“.
Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là vào sáng ngày 6 tháng 1, một sĩ quan giám sát cấp cao tại Trung tâm Điều hành Quốc gia của DHS đã viết báo cáo rằng “không có dấu hiệu của sự bất tuân dân sự hay bạo lực bằng vũ lực.”
Các cảnh báo mà một tổ chức hoặc nhà phân tích có thể coi là đe dọa nhiều nhưng có thể được cơ quan khác coi là mối đe dọa ít hơn. Phân tích tình báo là một công việc mang tính chủ quan và như chúng ta thấy ở đây, những cảnh báo mà một nhà phân tích có thể đánh giá là chỉ ra rằng “không có gì đáng kể để báo cáo” lại có thể được người khác coi là “bạo lực có thể xảy ra hoặc thậm chí có khả năng xảy ra.”
Ryan Shapiro, giám đốc điều hành của Property of the People, nói thêm rằng các tài liệu cho thấy các quan chức thực thi pháp luật không có lý do gì để bào chữa cho việc không chuẩn bị để đối phó với bạo lực vào ngày 6 tháng Giêng. Các cơ quan đã có thông tin tình báo, lãnh đạo Cảnh sát Thủ đô đã có nó. Tuy nhiên, họ đã tiếp cận mối đe dọa rõ ràng này với một mức độ thờ ơ đáng kinh ngạc. Ngày 6 tháng 1 không phải là một thất bại tình báo. Đó là một thất bại chính trị của tình báo Hoa Kỳ và các cơ quan thực thi pháp luật.
Chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Thượng viện Gary Peters (D-Mich.) nói rằng “điều gây sốc nhất với chúng tôi là cuộc tấn công này về cơ bản đã được lên kế hoạch rõ ràng trên mạng xã hội một cách công khai. Tuy nhiên, có vẻ như các cơ quan tình báo của chúng ta đã hoàn toàn bỏ qua, phớt lờ hầu hết những lời cảnh báo”.
Gary Peters cho biết cuộc điều tra của Thượng viện đã xác định những thất bại tương tự trong việc thực hiện các cảnh báo một cách nghiêm túc trước vụ tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001 vào Hoa Kỳ khiến gần 3.000 người thiệt mạng.
Những điểm tương đồng giữa ngày 11/9 và ngày 6/1 cũng bao gồm việc thiếu sự phối hợp và liên lạc liên ngành hiệu quả, dẫn đến việc các quan chức cơ quan tình báo đã thay nhau chối bỏ trách nhiệm và đổ thừa qua lại. Cách làm việc này cần phải chấm dứt. Những ai có trách nhiệm liên quan trực tiếp phải chịu trách nhiệm giải trình, bất kể đó là ai, vì họ đã không làm tròn phận sự và trách nhiệm được giao. Cần phải điều tra những người có trách nhiệm trực tiếp và gián tiếp xem có phải vì quan điểm riêng tư ủng hộ Trump, cố tình đánh giá thấp sự việc và tạo cơ hội để sự việc nguy hiểm xảy ra.
Một bằng chứng rõ ràng nhất là Trung Úy Shane Lamond, một sĩ quan tình báo của sở cảnh Thủ đô, người chịu trách nhiệm giám sát nhóm Proud Boys khi họ đến Washington DC để biểu tình, Lamond là người thuộc nhóm người ủng hộ Trump ngầm đã thường xuyên cung cấp cho thủ lĩnh Proud Boys, Enrique Tario về một số thông tin nội bộ các hoạt động thực thi pháp luật trong nhiều tuần trước khi các thành viên khác trong nhóm cực hữu này xông vào điện Capitol. Lamond đã cảnh báo Tarrio rằng FBI và Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ đang theo dõi nhóm của Proud Boys với kế hoạch hóa trang thành những người ủng hộ Tổng thống Joe Biden trong cuộc biểu tình.
Lời kết:
Nếu chỉ đợi đến khi nước đến chân mới rút, nếu người Mỹ còn xem thường những lời kích động bạo lực, kêu gọi xuống đường và sử dụng bạo lực cũng như vũ khí từ miệng Donald Trump, Ron DeSantis, Marjorie Taylor Greene, Kari Lake trong những cuộc biểu tình công khai thường xuyên của họ thì chẳng bao lâu nữa, hệ thống mạng xã hội sẽ tràn lan những lời kêu gọi bạo lực và những cuộc bạo loạn có thể xảy ra thường xuyên hơn.
Người Mỹ thích những cái tự do nhất mà chẳng có quốc gia nào khác trên thế giới muốn chúng xảy ra trên đất nước của họ cả, như mua súng dễ dàng nhất, tự do đeo súng không giấy tờ ở nơi công cộng, tự do lên tiếng kích động, miệt thị người khác công khai trên truyền thông, báo chí, mạng xã hội, tự do xuyên tạc, tự do dựng thuyết âm mưu chống chính phủ, bài bác chính phủ, nhiều thứ tự do quá trớn và sai trái nhưng đó lại là những thứ tự do mà nhiều người Mỹ thích. Và yếu tố chính cần phải bị quy trách nhiệm cho những sự việc tệ hại xảy ra trên đất nước này chính là Tu chính án thứ nhất là thứ mà người Mỹ luôn dựa vào để có quyền làm tất cả mọi thứ kể cả việc kích động một cuộc nổi dậy và lật đổ nền dân chủ nước nhà.
Việt Linh, 29.06.2023