Việc phân loại các đảng viên Cộng hòa và Dân chủ theo các ranh giới chủng tộc, sắc tộc và tôn giáo đã thúc đẩy tinh thần đảng phái độc hại ở Hoa Kỳ.
Khi Cố vấn đặc biệt Robert Mueller xuất hiện trước Ủy ban Tư pháp và Tình báo Hạ viện để trả lời các câu hỏi về cuộc điều tra của ông về Tổng thống Donald Trump và sự can thiệp của Nga vào chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016. Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ đã chất vấn Mueller, cựu giám đốc FBI, về bằng chứng chi tiết được trình bày trong báo cáo cuối cùng của ông rằng Trump đã cố gắng cản trở cuộc điều tra. Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện, nhấn mạnh rằng việc “cố ý nhận sự trợ giúp từ chính phủ nước ngoài” là không trung thành và phi đạo đức, nếu không muốn nói là phạm tội.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nhưng tại các phiên điều trần, các đảng viên Cộng hòa liên tục tuyên bố rằng báo cáo của Mueller đã minh oan cho tổng thống và nguồn gốc cuộc điều tra phản gián của FBI về chiến dịch Trump năm 2016 là tham nhũng.
Đối với nhiều đảng viên Đảng Dân chủ, có cơ sở vững chắc để luận tội Trump. Nhưng với việc các đảng viên Cộng hòa vẫn kiên quyết đứng về phía ông ta đã không thể có được 60 phiếu để thông qua, sự khác biệt rõ rệt thông qua việc luận tội đang trở thành biểu tượng cho sự chia rẽ đảng phái sâu sắc ở Mỹ. Có thể nói từ giờ trở đi, nước Mỹ sẽ không bao giờ có được một cuộc luận tội nào thành công cả, chắc chắn như vậy. Một đề xuất luận tội một Tổng thống từ Hạ viện chẳng qua là chỉ làm để lịch sử phải ghi lại rằng, ông Tổng thống A hay B đã bị luận tội 1 hay 2 lần dù không thành công,
John Dean, cựu cố vấn Tòa Bạch Ốc, người có lời khai năm 1973 đã giúp định đoạt số phận của Tổng thống Richard Nixon trong việc che đậy vụ Watergate, tin rằng “lịch sử đang lặp lại, chính quyền Trump đang cạnh tranh nhanh chóng với những gì đã xảy ra với chính quyền Nixon.”
Khi John Dean xuất hiện trước Quốc hội vào tháng 6 năm 1973, ông đã cảnh báo rằng “có quá nhiều sự phân cực, bạn có thể cảm nhận được điều đó trong cuộc thẩm vấn ở đây và trong các bức ảnh chụp các nhân chứng.”
Và trong thế kỷ 21 này, Donald Trump đã làm trầm trọng thêm sự phân cực chính trị. Nhưng tinh thần đảng phái độc hại ở Hoa Kỳ ngày nay là kết quả của một quá trình phân loại xã hội đã làm nảy sinh các đảng Dân chủ và Cộng hòa được hình thành từ các nhóm chủng tộc, sắc tộc và tôn giáo riêng biệt.
Lee Drutman, một thành viên cao cấp trong chương trình cải cách chính trị tại tổ chức tư vấn chính sách New America, lập luận rằng: “Hoa Kỳ về cơ bản đã kết thúc hành trình chính trị kéo dài 60 năm và đó là một thảm họa bởi vì ngay bây giờ các bên đã chia rẽ về tầm nhìn cơ bản và làm đậm đà bản sắc dân tộc. Đảng Cộng hòa về cơ bản nhìn nhận bản sắc dân tộc thực sự của nước Mỹ như trong quá khứ, thời kỳ mà nước Mỹ là một quốc gia da trắng, theo đạo Cơ đốc. Đó là một tầm nhìn truyền thống. Và rồi chúng ta có một đảng khác, đó là đảng Dân chủ, và họ có một tầm nhìn rất khác về nước Mỹ. Đó là một nơi thế tục hơn, tiến bộ hơn và tôn vinh sự đa dạng.”
Xung đột về các giá trị này đã dẫn đến việc phân loại các bên theo các đường địa lý. Trong cuộc bầu cử năm 2016, Trump đã giành chiến thắng cách biệt tại 2.300 quận tạo nên thị trấn nhỏ và vùng nông thôn của Hoa Kỳ. Nhưng ở các thành phố, Hillary Clinton đã đánh bại Trump một cách long trời lở đất.
Một thí dụ dễ nhận thấy nhất là North Carolina, một mô hình thu nhỏ của sự chia rẽ chính trị ở Hoa Kỳ, là một nơi tốt để tìm hiểu về các nguyên nhân kinh tế và xã hội của sự phân chia giữa thành thị và nông thôn, cũng như mối quan hệ của tiểu bang này với tinh thần đảng phái và sự bất ổn ở Hoa Kỳ. Đó là, ở một số khu vực ngoại ô và thôn quê của tiểu bang, rất khó để một đảng viên Đảng Dân chủ đắc cử và ở các thành phố, rất khó để một đảng viên Cộng hòa đắc cử.
Sự hấp dẫn của chủ nghĩa dân túy cánh hữu ở các thị trấn nhỏ và khu vực nông thôn đã bị bỏ lại phía sau bởi sự thay đổi kinh tế đóng một vai trò quan trọng trong sự chia rẽ chính trị của Mỹ ngày nay.
Những người theo đạo Tin lành da trắng chiếm 26% tổng số cử tri Hoa Kỳ. Họ là khối hỗ trợ trung thành nhất của Trump vì ông ta đã thúc đẩy chương trình nghị sự của họ về quan hệ với Israel, thêm các thẩm phán bảo thủ, chống phá thai và bác bỏ quyền của LGBTQ.
Có thể nói sự chia rẽ giữa đảng viên Đảng Dân chủ da trắng và đảng viên Đảng Cộng hòa da trắng hiện nay thực sự là giữa những người theo đạo Cơ đốc và những người không theo tôn giáo nào cả.
Lời kết:
Nước Mỹ ngày nay đã trở nên chia rẽ nhiều đến mức các nhà lập pháp không còn khả năng bảo vệ nền dân chủ của mình bằng cách luận tội một tổng thống tham nhũng như những người soạn thảo Hiến pháp của quốc gia đã hình dung.
Nếu Richard Nixon là Tổng thống trong thời đại của Trump, chắc chắn ông ta không thể bị luận tội vì sẽ có một đảng Cộng hòa ươn hèn, nhu nhược sẵn sàng quỳ mọp dưới chân Nixon như họ đã quỳ dưới chân Trump theo đường lối đảng phái.
Việt Linh 12.04.2023