Donald Trump đã phát biểu tại cuộc họp cực hữu được gọi là Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ vào cuối tuần này. Ở đó, Trump đã tuyên bố rằng ông ta sẽ tiếp tục chiến dịch tranh cử tổng thống ngay cả khi ông ta bị bao nhiêu bản cáo trạng, từ tiểu bang hay liên bang, những điều đó sẽ không thể cản bước chân tiến về Washington của Trump.
Tuyên bố này của Trump hầu như không phải là một bất ngờ. Không có rào cản pháp lý nào — không có sự cấm đoán nào theo hiến pháp — ngăn cản một người đang bị truy tố ra tranh cử, và Trump cũng sẽ không phải là chính trị gia đầu tiên làm như vậy.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Và, như Julius Caesar đã từng dạy thế giới phương Tây, cách tốt nhất để tránh những hậu quả pháp lý từ hành động của một người là vượt qua hậu quả và tự mình nắm giữ quyền lực chính trị tuyệt đối. Trump đang muốn thực hiện lời dạy của những nhân vật lịch sử, ông ta đang sẵn sàng phá vỡ một nền cộng hòa để trốn tránh trách nhiệm cá nhân.
Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng một bản cáo trạng tiểu bang hay liên bang hay thậm chí nhiều bảng cáo trạng gộp chung lại sẽ có thể ngăn Trump tái tranh cử ngoại trừ cáo trạng liên quang đến cuộc đảo chính, vì cáo trạng đó sẽ khác với các cáo trạng khác, nó có liên quan đến Mục 3 Tu chính án 14 sẽ ngăn được Trump ra tái tranh cử.
Với một con người bình thường, thì sự xấu hổ cũng có thể khiến họ từ bỏ tham vọng chính trị, nhưng với Trump thì khác, những người ủng hộ nguy hiểm của Trump cam kết với một tương lai độc đoán và tàn bạo dành cho Trump nhiều đến nỗi những mối quan tâm trần tục như “luật pháp” hay “trách nhiệm” hay “lương tâm” chẳng có ý nghĩa gì đối với họ.
Trump sẽ giải quyết các bản cáo trạng theo cách đơn giản nhất, đó là xé vụn nó và quăng vào thùng rác.
Tuy nhiên, tôi đã nghĩ rằng một bản án đúng đắn đến kịp thời và thời gian ngồi tù có thể khiến chiến dịch của Trump phải dừng lại. Nhưng bản án đến từ cáo trạng nào, Bộ Tư pháp có tiến hành đúng với tội cần phải truy tố hay không?
Bất cứ bản án cũng không thể ngăn Trump tái tranh cử, duy nhất chỉ có bản án về nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử của Trump, về mặt lý thuyết có thể được sử dụng để kích hoạt Mục 3 của Tu chính án thứ 14, cấm những kẻ nổi loạn tranh cử vào chức vụ liên bang. Và ngay cả khi không có lý thuyết hợp hiến chưa được kiểm chứng đó, thời gian ngồi tù thực sự có thể đã cản trở khả năng của Trump không thể tiếp tục tranh cử. Ít nhất, nó có thể gây cản trở cho các quảng cáo chiến dịch trên các phương tiện truyền thông cũ như The New York Times và Fox News, Truth Social, Newsmax và OANN.
Thậm chí có khả năng một số công tố viên có thể ngăn chặn việc gây quỹ cho chiến dịch tranh cử của Trump ngay từ trong tù bằng cách áp dụng sáng tạo luật “Son of Sam”, nhằm ngăn chặn bọn tội phạm trục lợi từ việc công khai tội ác của chúng khi ở trong tù, mặc dù phe bảo thủ kiểm soát Tòa án tối cao có thể sẽ cho phép Trump tiếp tục huy động quyên góp từ trong tù.
Tất cả những hy vọng, ước mơ và lý thuyết này đều nằm trong chiếc hộp bí mật có tên gọi là chiếc hộp chứa đựng những câu trả lời về “điều gì sẽ xảy ra nếu” Trump không bị kết án và bỏ tù vì cố gắng lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 trước khi ông ta tái tranh cử tổng thống năm 2024. Và khi điều đó xảy ra, thực sự chỉ có một người phải chịu trách nhiệm, đó là Bộ trưởng Tư pháp: Merrick Garland. Buộc trách nhiệm lên người ông ta nhưng có cứu vãn được tình hình nguy hiểm của quốc gia hay không, dĩ nhiên là không. Nói nôm na đơn giản cho dễ hiểu, một người có thể sẽ không bị ướt khi thấy trời chuyển mưa, kéo mây đen, mặc áo mưa vào sẵn thì anh ta sẽ không bị ướt, còn đợi đến khi mưa ào xuống như trút nước mới từ tốn mở túi lấy ra áo mưa mặc vào thì người đã ướt nhẹp.
Merrick Garland hiện đã chuyển giao trách nhiệm cho cố vấn đặc biệt Jack Smith, và tôi tin rằng công tố viên đặc biệt có thể truy tố Trump về một cáo trạng nào đó, nhưng đã quá muộn để ngăn ông ấy tái tranh cử tổng thống. Theo tôi, cáo trạng liên bang lần này chẳng có tác dụng gì ngoại trừ chứng minh sự tồn tại của cố vấn đặc biệt Jack Smith.
Ý tôi muốn nói rằng, nếu thực sự ông Merrick Garland muốn tiến hành truy tố Trump vụ đảo chính hụt thì ông đã làm từ cuối năm 2021 hay giữa năm 2022 rồi, phải làm từ thời điểm đó thì mới có cơ may đi đến được điểm cuối cùng với một phiên tòa và kết án thành công.
Chúng ta đã bước sang tháng 6 năm 2023. Các cuộc họp kín ở Iowa sẽ diễn ra vào ngày 5 tháng 2 năm 2024. Cuộc bầu cử sơ bộ ở New Hampshire dành cho đảng viên Đảng Cộng hòa sẽ diễn ra vào ngày 13 tháng 2 năm 2024. Trump được cho là người dẫn đầu trong cả hai cuộc tranh cử đó. Ngay cả khi các bản cáo trạng được đưa ra ngày hôm nay, thì cũng không chắc là bánh xe công lý sẽ quay đủ nhanh để đưa bị cáo đặc biệt có tên Donald Trump từ bị buộc tội ra xét xử trong vòng chưa đầy một năm.
Với thủ tục rắc rối nhiêu khê của tòa án Mỹ, thủ tục tố tụng hình sự sẽ không thể đi đến điểm cuối cùng, vì ai cũng biết là các thủ tục kháng cáo, kiện ngược lại, đưa lên Tòa phúc thẩm, Tòa án Tối cao chạy lòng vòng thì cũng vừa đến cuộc bầu cử Tổng thống, ai thắng ai bại chưa biết, nhưng nếu là một Tổng thống Cộng hòa thì tất cả những cáo trạng, thua gởi dính dáng đến Trump sẽ phải đình chỉ, giao qua cho Cơ quan Lưu trữ Quốc gia cất giữ làm tư liệu lịch sử cho thế hệ mai sau học hỏi thôi.
Điều tôi muốn nhấn mạnh là hai chữ “thời gian”, ông Merrick Garland đã nhẫn nha “câu giờ” vì nhiều lý do này khác, giờ có đưa ra cáo trạng cũng không còn đủ thời gian. Tôi còn nhớ ông thầy của ông Garland là ông Laurence Tribe, học giả Luật và Hiến pháp đã có nói một câu: “Việc truy tố Trump chỉ có thể thành công nếu cáo trạng được đưa ra trong cuối năm 2021 hay đầu năm 2022, không được trễ hơn, vì thời gian không đủ để đi đến tận cùng. Giờ có đưa ra cũng không thể xoay chuyển được tình thế. Too late!”
Việc đưa ra một phiên tòa xét xử cựu tổng thống trong vòng chưa đầy một năm là điều vô cùng khó khăn. Một mốc thời gian như vậy là bất khả thi về mặt chức năng khi Tòa án cần thời gian để xem xét vô số kiến nghị, kháng cáo và yêu cầu trì hoãn mà nhóm pháp lý của Trump sẽ đưa ra. Các luật sư của Trump sẽ cố gắng đưa tất cả những kháng cáo đó lên Tòa Phúc thẩm và cao hơn nữa là Tòa án Tối cao, và tất cả chúng ta đã có cả núi bằng chứng trong quá khứ đủ để chứng minh rằng với Tòa án Tối cao này, cùng với các chiến binh văn hóa của Đảng Cộng hòa trong Quốc hội, họ sẽ luôn sẵn sàng hành động nhanh hay chậm tùy thuộc vào tốc độ nào giúp ích nhiều nhất cho Đảng Cộng hòa. Hãy nhớ rằng, những ông kẹ Taliban trong Tòa án Tối cao này đã phán quyết rằng tháng 2 năm 2022 là “quá gần” với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng 11 năm 2022 để buộc Alabama phải thay đổi bản đồ khu vực quốc hội phân biệt chủng tộc trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua, 9 tháng những vẫn bị cho là quá gần, quá ngắn để thay đổi theo đường hướng tích cực và công bằng hơn. Những ông kẹ Taliban này sẽ làm bất cứ điều gì để gây tổn hại cho chiến dịch tranh cử của Tổng thống Biden trong cuộc bầu cử năm 2024 là điều đương nhiên.
Thật khó để tưởng tượng ra một tình huống hy hữu trong đó sáu thẩm phán bảo thủ này sẽ cho phép ứng cử viên tổng thống được cho là của Đảng Cộng hòa bị đưa ra xét xử trong khi đang tích cực tranh cử vào chức vụ đó.
Và cũng không thể tưởng tượng được một tình huống mà họ sẽ đồng ý hay để yên, cho phép ông ta bị kết tội, bị kết án về tai tiếng là một đảng viên Cộng hòa và bị bỏ tù về thể xác trong khi ông ta là một ứng cử viên khả thi cho một đề cử của đảng của họ.
Nói lòng vòng cho vui chơi chẳng qua nói thật, chốt một câu dứt điểm, đó là thời điểm buộc Trump phải chịu trách nhiệm theo cách có thể ngăn cản được hoặc thậm chí có thể làm gián đoạn nhiệm vụ tái chiếm nước Mỹ của ông đã qua từ lâu. Time is over! Và người phải chịu trách nhiệm chính vì đã đốt cháy thời gian một cách vô ích nhưng cố tình này, đó chính là: Merrick Garland.
Merrick Garland biết tất cả những điều ông thầy của ông ta nói, ông Laurence Tribe, ông ta biết những điều được và mất mà tôi vừa trình bày với quý vị, chỉ có những người điên khùng mới nghĩ rằng ông Garland không hiểu những điều này.
Tất cả công lao, thời gian của Ủy ban điều tra của Hạ viện đã trở nên vô ích, quý vị cứ chờ đi, xem tôi đưa ra dự đoán có đúng hay không, nếu ông trời giúp Trump, nếu mấy ông kẹ Tailban giúp Trump, nếu Trump sải bước chân chiến thắng trên sân khấu tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Cộng hòa hoặc tuyên thệ nhậm chức một lần nữa với tư cách là Tổng thống thứ 47 của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ vào ngày 20 tháng 1 năm 2025, thì lúc đó, Merrick Garland và các lãnh đạo của DOJ sẽ long trọng tuyên bố với vẻ mặt buồn buồn và nói rằng: “Chúng tôi thật tình xin lỗi người dân Mỹ, chúng tôi đã không thể đưa Trump ra xét xử trước chu kỳ bầu cử năm 2024, chúng tôi đã làm hết sức có thể, chúng tôi không có đủ thời gian, công việc của chúng tôi đã hoàn thành. Giờ đây chúng tôi đã sẵn sàng bàn giao công việc dở dang cho người kế nhiệm”.
Nhưng sự thật là ông ta đã sai và ông ta đang nói dối người dân Mỹ.
Chúng ta đã thấy ủy ban điều tra ngày 6 tháng 1 thu thập tất cả thông tin cần thiết để đưa ra cáo buộc chống lại Trump, và ủy ban này đã làm như vậy trong thời gian ngắn hơn so với Garland đang thực hiện, họ đã làm như vậy mà không có quyền hạn điều tra tuyệt vời của Bộ Tư pháp và FBI. Ủy ban điều tra đã mất 11 tháng để đi từ chỗ được thành lập bất ngờ đến việc tổ chức phiên điều trần công khai đầu tiên, vào thời điểm đó, ủy ban điều tra đã có gần như tất cả thông tin mà họ sẽ sử dụng để đưa vụ việc chống lại Trump ra công chúng.
Một cuộc điều tra nghiêm túc tập trung vào vai trò của Trump trong âm mưu đảo chính và kế hoạch lừa gạt công chúng bằng các đại cử tri giả có thể đã buộc tội thành công Trump chỉ trong vòng một năm sau vụ tấn công ngày 6 tháng Giêng. Những người như Cassidy Hutchinson, William Barr và Pat Cipollone, những người tự do nói chuyện với Quốc hội cũng sẽ nói chuyện với FBI trong suốt năm 2021. Các bản cáo trạng vào đầu năm 2022 sẽ khiến Trump phải trải qua một năm chật vật khi ông ấy cố gắng trốn tránh sự tính toán của mình, và bây giờ, khi chúng ta bước sang năm 2023, cuối cùng chúng ta cũng có thể ở thời điểm mà phiên tòa đó sắp xảy ra, rất lâu trước khi người Mỹ đi bỏ phiếu bầu cử Tổng thống. Và người đã không để cho tình hình diễn ra thuận lợi, tích cực như tôi vừa nói, đó chính là: Merrick Garland.
Giờ đây, thời gian còn lại có đủ để dẫn đến kết án hay không là điều ai cũng đoán được, nhưng ở đây một lần nữa những người bảo vệ Merrick Garland đã biện minh bằng một lý do khác của DOJ cho sự chậm trễ, đó là họ sẽ ngụy biện rằng một cuộc điều tra dài hơn, kỹ hơn bằng cách nào đó sẽ dẫn đến kết án nặng hơn.
Nhưng trên thực tế, các công tố viên không thể làm gì để bảo đảm việc kết tội thành công trọn vẹn, đặc biệt là trong một vụ án cấp cao. Tất cả những gì họ có thể làm là đưa ra những chứng cứ tốt nhất của mình và hy vọng bồi thẩm đoàn không vô hiệu hóa nó. Và cũng không có gì bảo đảm tất cả bồi thẩm viên đều sẽ gật đầu đồng ý, nhưng sẽ không có gì xảy ra nếu các công tố viên không có gì để đưa ra.
Bằng cách không ra tay chống lại Trump càng sớm càng tốt, Merrick Garland gần như khiến cuộc điều tra của mình hết thời gian. Giờ đây, ngay cả khi Trump bị đưa ra xét xử, kết quả sẽ không được quyết định bởi thẩm phán và bồi thẩm đoàn mà bởi kết quả của giới tinh hoa của Siêu Thứ Ba.
Quý vị tin tôi đi. Bộ Tư pháp không có quyền hay nói ví von là không được phép đưa người giành được phiếu bầu hàng đầu của Đảng Cộng hòa vào nhà tù vào năm tới vì thời gian đã cận kề cuộc bầu cử. Trump có sợ Bộ Tư pháp và những cáo trạng hay không? Thưa không, hoàn toàn không, la làng cho vui, cho mọi người bênh vực mình, dễ xin tiền và để chứng tỏ là mình vô tội, bị đàn áp, bị áp bức chính trị, chỉ vậy thôi nhưng thực ra Trump sợ Ron DeSantis hơn là sợ Bộ Tư pháp.
Những người nghiêm túc trong việc buộc Trump phải chịu trách nhiệm về vụ đảo chính và gây bạo loạn ở điện Capitol đã cố gắng chỉ ra sự cần thiết của một mốc thời gian đủ để thực hiện từ khi ông Garland đưa ra cam kết thực hiện và ngày 5 tháng 1 năm 2022.
Merrick Garland biết rất rõ rằng, nếu Trump vượt qua chu kỳ bầu cử năm 2024, bất kể là ông ta là ứng cử viên đại diện hay một người khác, thì ông ta sẽ luồn lách thoát khỏi những cái lưới được chuẩn bị kỹ lưỡng nhất từ bất cứ nơi đâu, từ tiểu bang hay liên bang.
Tất nhiên, không chỉ có Merrick Garland và Jack Smith, vẫn có những cuộc điều tra khác được điều hành bởi những công chức khác có chức vụ thấp hơn ông Garland nhưng lại có thừa sự can đảm và cương quyết, cứng rắn hơn Merrick Garland. Nhưng cả cuộc điều tra của New York về tội phạm tài chính của Trump Organization hay cuộc điều tra của Georgia về gian lận bầu cử của Trump, hay thậm chí cuộc điều tra mới đây về việc Trump đánh cắp tài liệu mật, đều không có khả năng khiến Trump phải ngồi tù và lại càng không thể khiến Trump mất đi quyền tranh cử hay giữ chức vụ công. Vấn đề nằm ở những yếu tố quan trọng này.
Ngay cả khi Trump bị kết án vì bất kỳ tội nào trong số đó, thì Donald Trump – một người phạm tội lần đầu và là người da trắng và giàu có, đã từng giữ chức vụ một Tổng thống Mỹ – sẽ có khả năng phải nhận một số hình phạt tượng trưng, khẻ một cái thật nhẹ vào cổ tay và một bản cảnh cáo nghiêm khắc, chỉ có thế thôi, không hơn đâu.
Chỉ có Merrick Garland, với một truy tố nặng ký về một âm mưu lừa đảo và lật đổ chính phủ, gây bạo loạn, với lý do này thì mới có đủ sức nặng để truy tố Trump, có thể dẫn đến việc phải ngồi tù hay bị cấm tái tranh cử, bị quản chế, đeo vòng giám sát ở cổ chân. Chỉ có vụ truy tố này thôi, không có vụ nào khác có thể gặt hái được những thành quả như vậy.
Sự thất bại hoàn toàn trong chiến lược của Merrick Garland. Thực ra là tôi đã dùng chữ rất lịch sự khi gọi chiến lược của ông ấy là một “thất bại” thay vì một kế hoạch được sắp đặt tốt để giúp Trump thoát khỏi trách nhiệm giải trình sẽ không được thừa nhận trong một thời gian.
Như tôi đã nói, nhiều người thấy cố vấn đặc biệt Jack Smith đã truy tố Trump vụ tài liệu mật, sẽ vỗ tay hoan hô ông Merrick Garland, xin lỗi ông vì đã nghĩ quấy rằng ông sẽ không bao giờ truy tố Trump, những giới tinh hoa bảo vệ Merrick garland sẽ vui vẻ nói, đó, thấy chưa, Garland làm tốt mà, ông ta đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đã có một bản cáo trạng liên bang lần đầu tiên xảy đến với một người cựu Tổng thống của nước Mỹ vĩ đại, và nhiều người coi đây là một chiến thắng của luật pháp, của Bộ Tư pháp, của Merrick Garland, nhưng với tôi, thì không, chưa có gì cả.
Lời kết:
Tôi đã từng đưa ra dự đoán trước đây, rằng với trường hợp của Donald Trump, công thức cho kết quả của luật pháp dành cho ông ta sẽ là truy tố = YES, kết án = YES nhưng ở tù = NO, chắc chắn như vậy.
Đất nước này còn chia rẽ, chính trường còn đấu đá, hận thù nhau là vì Merrick Garland đã không làm tròn trách nhiệm của ông ta.
Bây giờ, chúng ta đang ở giai đoạn quan trọng nhất, gần kề các cuộc bầu cử. Kể từ thời điểm Trump thất bại trong nỗ lực lật đổ chính phủ, mục tiêu duy nhất sau đó là trốn tránh trách nhiệm giải trình để có thể cố gắng giành được quyền lực một lần nữa. Và người đã để cho ông ta nắm được cơ hội dẫn đến thành công, không ai khác, chính là Merrick Garland.
Nếu Trump quay lại thành công, Merrick Garland sẽ không bị gì cả, sẽ được tiếng thơm là đã giữ cho Bộ Tư pháp trở nên độc lập với chính trị, sẽ về hưu và bắt đầu viết sách, viết hồi ký về quãng đời trong sạch, không bị lấm bùn chính trị, và có lẽ cuốn hồi ký của ông sẽ chọn một cái tên thật kêu, đại loại như là: “Sorry! Time is Over!”.
Việt Linh, 25.06.2023