Tổng thống Donald Trump hôm thứ Sáu đã ban hành sắc lệnh hành pháp phê duyệt thương vụ sáp nhập giữa U.S. Steel và Nippon Steel của Nhật Bản, sau khi hai công ty ký một thỏa thuận an ninh quốc gia với chính phủ Mỹ.
Theo tuyên bố từ U.S. Steel và Nippon, thỏa thuận này sẽ trao cho chính phủ Mỹ một “cổ phần vàng”, kèm theo những cam kết cụ thể liên quan đến quản trị, sản xuất trong nước và thương mại. Tuy nhiên, hai công ty không nêu rõ chính phủ sẽ có những quyền hạn gì với cổ phần vàng này.
“Tất cả các phê duyệt cần thiết về quy định cho thương vụ hiện đã được thông qua, và quá trình hoàn tất sẽ diễn ra sớm,” hai công ty cho biết trong một thông cáo.
Thỏa thuận an ninh quốc gia yêu cầu Nippon đầu tư 11 tỷ USD vào Mỹ trước năm 2028, bao gồm chi phí ban đầu cho một dự án xây dựng mới (greenfield) sẽ hoàn thành sau năm 2028.
Ông Trump nói hôm thứ Năm rằng cổ phần vàng trao cho tổng thống “quyền kiểm soát hoàn toàn”, nhưng không giải thích thêm. Thượng nghị sĩ bang Pennsylvania, Dave McCormick, nói với CNBC tháng trước rằng cổ phần này sẽ cho phép chính phủ kiểm soát một số ghế trong hội đồng quản trị.
Trước đây, Trump đã phản đối thương vụ gây tranh cãi này trong giai đoạn tranh cử tổng thống 2024, khi cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đều kêu gọi bảo vệ các công ty Mỹ khỏi sự thâu tóm của nước ngoài.
Tuy nhiên, sau khi nhậm chức, Trump bắt đầu nới lỏng lập trường, và vào tháng 4 đã ra lệnh xem xét lại thương vụ. Tổng thống Joe Biden trước đó đã ngăn chặn thương vụ bán U.S. Steel cho Nippon trong những ngày cuối nhiệm kỳ, viện dẫn lý do lo ngại về an ninh quốc gia, mặc dù Nhật Bản là đồng minh thân cận của Mỹ.
Trump tránh gọi đây là “thương vụ sáp nhập” hay “mua lại”, thay vào đó mô tả là một “đối tác chiến lược” trong bài đăng ngày 23/5 trên nền tảng Truth Social. Trong bài phát biểu trước công nhân tại một nhà máy của U.S. Steel ở gần Pittsburgh ngày 30/5, ông khẳng định U.S. Steel sẽ vẫn “do Hoa Kỳ kiểm soát.”
Tuy nhiên, trong hồ sơ nộp Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) ngày 8/4, U.S. Steel đã xác nhận sẽ trở thành “công ty con sở hữu hoàn toàn” của Nippon North America theo thỏa thuận sáp nhập. Cách mô tả của Trump về “đối tác chiến lược” khiến giới đầu tư và lãnh đạo công đoàn hoang mang.
Trong buổi nói chuyện với công nhân, Trump gọi Nippon là một “đối tác tuyệt vời”. Hiện chính quyền Trump đang đàm phán thương mại với Nhật Bản, trong bối cảnh nhà đầu tư kỳ vọng Mỹ sẽ đạt được các thỏa thuận với các đối tác chính để tránh các mức thuế cao.
Trump cũng tiết lộ rằng Nippon đã đồng ý duy trì hoạt động tối đa các lò luyện thép của U.S. Steel trong ít nhất 10 năm tới, và khẳng định thương vụ sẽ không gây ra sa thải hay thuê ngoài. Ông hứa công nhân sẽ nhận được khoản thưởng 5.000 USD.
Ngoài ra, Trump thông báo tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép của Mỹ lên 50% trong bài phát biểu với công nhân U.S. Steel. Mức thuế mới này đã có hiệu lực từ ngày 4/6.
Nguồn cnbc news
