Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) vừa đề xuất một kế hoạch cải tổ sâu rộng hệ thống thị thực H-1B, nhằm ưu tiên những lao động nước ngoài có trình độ cao và được trả lương cao hơn, theo hồ sơ đệ trình hôm thứ Ba.
Thay vì áp dụng hình thức rút thăm ngẫu nhiên như hiện nay, chính sách mới sẽ thiết lập một “hạn ngạch số” cho phép doanh nghiệp ưu tiên người lao động có kỹ năng và mức lương cao. Người lao động sẽ được chia thành bốn cấp độ: nhóm cấp IV sẽ được tính bốn suất trong vòng tuyển chọn, trong khi nhóm cấp I chỉ có một suất. DHS cho rằng thay đổi này sẽ khuyến khích giới chủ “đề nghị mức lương cao hơn hoặc vị trí đòi hỏi kỹ năng cao hơn cho lao động H-1B”. Ngược lại, hệ thống hiện tại bị cho là tạo điều kiện để nhà tuyển dụng ưu tiên nhân công ít kỹ năng, lương thấp.
Văn kiện sẽ được công bố trên Công báo Liên bang vào thứ Tư, sau đó là giai đoạn lấy ý kiến công chúng kéo dài 30 ngày.
Cùng với đó, Tổng thống Trump hôm thứ Sáu đã ký sắc lệnh áp đặt khoản phí mới 100.000 USD cho thị thực H-1B, có hiệu lực từ Chủ nhật, khiến giới công nghệ lo ngại. Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt làm rõ hôm thứ Bảy rằng đây là khoản phí một lần, và những người sở hữu H-1B ở ngoài nước Mỹ sẽ không phải trả phí này khi tái nhập cảnh.
Chương trình H-1B, ra đời năm 1990, cho phép doanh nghiệp thuê lao động nước ngoài trong các ngành nghề chuyên môn, chủ yếu được các công ty công nghệ sử dụng để tuyển dụng nhân lực không có quy chế thường trú tại Mỹ. Thị thực H-1B có hiệu lực ba năm và được gia hạn tối đa sáu năm. Quốc hội năm 2005 đã ấn định trần 65.000 suất mỗi năm tài khóa, cùng 20.000 suất bổ sung cho người có bằng cao học tại Mỹ. Một số tổ chức như đại học, cơ quan nghiên cứu phi lợi nhuận và chính phủ được miễn trần. Nếu hồ sơ vượt quá hạn ngạch, cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ (USCIS) sẽ tổ chức bốc thăm.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, gần 400.000 hồ sơ H-1B đã được chấp thuận năm ngoái, trong đó gần 65% là gia hạn. Con số đạt đỉnh năm 2022 với hơn 440.000 hồ sơ. Pew cũng cho biết 73% lao động H-1B đến từ Ấn Độ và 12% từ Trung Quốc.
“Chúng ta cần lao động, cần những lao động giỏi, và chính sách này sẽ bảo đảm điều đó,” Trump phát biểu hôm thứ Sáu.
Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick nói thêm rằng thay đổi này sẽ khuyến khích doanh nghiệp ưu tiên thuê lao động Mỹ, nhấn mạnh “tất cả các tập đoàn lớn đều ủng hộ.”
Cuối năm ngoái, Elon Musk và Vivek Ramaswamy từng hứng chỉ trích trong nội bộ phe ủng hộ Trump vì công khai ủng hộ chương trình H-1B. Vấn đề này hiện trở thành tâm điểm trong nội bộ đảng Cộng hòa để thể hiện lập trường về nhập cư.
