(CaliToday) — Ông Donald Trump vào thứ Hai lên bục nhân chứng trong phiên xét xử vụ kiện dân sự cáo buộc cựu Tổng thống gian lận, với lời khai hỗn loạn giữa biện minh thực hành kinh doanh và những chỉ trích sặc mùi chính trị.
Trong lời khai huênh hoang và lan man, Trump tuyên bố ông ta là một chuyên viên bất động sản hơn bất cứ ai, và thừa nhận đã giúp tập hợp các tài liệu nêu rõ giá trị tài sản của mình. “Tôi sẽ xem chúng, tôi sẽ xem xét chúng, và đôi khi tôi có thể sẽ đưa ra một số đề nghị,” Trump nói ngay sau khi lên bục nhân chứng tại toà ở Manhattan.
Phiên làm chứng vào thứ Hai kéo dài hơn 4 tiếng đồng hồ, bao gồm nhiều lời than phiền và khiếu nại liên tục về vụ kiện, chỉ trích Tổng Biện lý New York đã đệ đơn kiện và Thẩm phán – người sẽ quyết định về vụ kiện.
Trước khi phiên tòa bắt đầu vào tháng trước, Thẩm phán đã phán quyết ba bố con ông Trump và Trump Organization chịu trách nhiệm gian lận. Engoron cho rằng, Tổng Biện lý New York đã chứng minh được điểm mấu chốt trong vụ kiện dân sự rằng, gia đình ông Trump đã thổi phồng hoặc giảm giá trị tài sản để được vay hay bảo hiểm ưu đãi, hay được giảm thuế. Phiên toà diễn ra nhằm xác định liệu bị đơn còn vi phạm luật nào của New York hay không, các biện pháp chế tài, và mức chế tài như thế nào.
Nhiều tháng căng thẳng sôi sục giữa Trump và Thẩm phán Arthur F. Engoron đã lên đến đỉnh điểm trong phòng xử án gần như ngay khi cựu Tổng thống lên bục nhân chứng. Ông Engoron ngay từ đầu đã tỏ ra bực bội khi liên tục tìm cách kiềm chế nhân chứng, người thường xuyên gọi phiên toà “rất bất công,” và bà James “kẻ tấn công chính trị,” có lúc thẩm phán yêu cầu luật sư của Trump kiểm soát thân chủ của mình.
Có lẽ giây phút náo nhiệt nhất, căng thẳng nhất diễn ra khi Trump buông ra những lời kẽ gay gắt. “Thật ô nhục khi một vụ như thế này lại diễn ra, tất cả những gì quý vị làm là đọc những học giả pháp lý, đọc giấy tờ, và quý vị sẽ biết,” Trump lên giọng. “Đây là cuộc săn lùng phù thuỷ.”
Luật sư Văn phòng Biện lý New York, ông Kevin Wallace, đối chất nhân chứng về việc ông có tin tài sản của mình bị định giá thấp dựa trên báo cáo tài chánh của công ty hay không, và tìm cách chuyển câu hỏi theo hướng đó, nhưng Trump phớt lờ câu hỏi. “Thậm chí ngay cả hôm qua, bà ta cũng ra tuyên bố ‘gian lận, gian lận.’ Gian lận là bà ta,” Trump nói về bà James.
Có lúc, Trump cáo buộc toà “gọi tôi là kẻ gian lận, nhưng ông ta không biết bất cứ điều gì về tôi.” Thẩm phán Engoron liền cho rằng, Trump đã không đọc án lệnh, trong đó Toà phát gián ra ông ta chịu trách nhiệm gian lận.
Sau khi Trump bày tỏ sự thất vọng về việc bị các công tố viên và Tổng Biện lý Dân chủ” “theo đuổi,” cáo buộc họ “toàn là những người ghét Trump,” và “vũ khí hoá,” Engoron yêu cầu nhân chứng giữ chính trị trong những câu trả lời ở mức tối thiểu.
“Tôi muốn mọi việc đi nhanh hơn một chút; xin vui lòng đừng phát biểu,” Engoron nói, và luật sư biện hộ Chris Kise phản đối.
Sau một vài câu hỏi, Trump quay sang chỉ trích toà. “Tôi chắc Thẩm phán sẽ ra phán quyết chống tôi, vì ông ta luôn luôn phán quyết bất lợi cho tôi,” Trump nói.
Những tuyên bố chính trị và chỉ trích quan toà liên tục diễn ra suốt buổi sáng, khiến Engoron thường xuyên phản đối những câu trả lời quanh co của cựu Tổng thống. “Ông Kise, ông có thể kiểm soát được thân chủ của mình không? Đây không phải là một cuộc tập hợp chính trị,” Engoron yêu cầu chánh luật sư.
Có lúc, Thẩm phán Engoron bực tức tỏ ý có thể sử dụng một số thẩm quyền đáng kể của mình đối với các nhân chứng để kiềm chế ông Trump, kể cả không cho ông ta đứng trên bục nhân chứng.
Khi trả lời những câu hỏi về bất động sản ở 40 Wall Street, Trump mỉa mai rằng định giá “550 triệu Mỹ kim là con số “rất thấp,” và “tất cả quý vị phải làm là nhìn vào tấm hình của toà nhà” để biết.
Sau ý kiến này, Engoron một lần nữa nhắc luật sư Kise phải kiểm soát thân chủ của mình. “Tôi thiết nghĩ, trong tất cả các nhân chứng, toà sẽ muốn nghe tất cả mọi điều mà nhân chứng này cần phải nói,” luật sư đáp.
“Không, tôi không muốn nghe bất cứ điều gì mà nhân chứng này phải nói,” Thẩm phán bực bội, trong khi Trump lắc đầu cười. “Tôi không đến đây, và những người này ở đây không để nghe những gì ông ta phải nói. Chúng tôi ở đây để nghe ông ta trả lời câu hỏi,” Engoron nói tiếp. “Rất đơn giản. Đây có phải là con số chính xác hay không? Rất đơn giản.”
Ông Trump không ngần ngại đáp, “Đây là phiên toà rất, rất, rất bất công – và tôi hy vọng công chúng đang xem.”
Không lâu sau, theo yêu cầu của ông Wallace, Engoron cho 15 phút giải lao để luật sư Biện hộ có thể nói chuyện với thân chủ về việc sắp xếp hợp lý lời khai của mình. Điều này đã giúp phiên toà vào buổi chiều diễn ra suôn sẻ hơn.
Mặc dù thừa nhận đã tham gia vào việc định giá, nhưng Trump đôi khi khai không can thiệp vào công việc đó, bao gồm cả định giá Mar-a-Lago, nơi ông tin rằng đã bị định giá thấp. Cựu Tổng thống cũng tìm cách giảm sự quan trọng của các báo cáo tài chánh, cho rằng, các ngân hàng làm ăn với ông rất ít chú ý đến chúng. Trump hứa phía biện hộ sẽ mời các chủ ngân hàng đến nói nhiều hơn.
Con gái cựu Tổng thống, Ivanka Trump, sẽ lên bục nhân chứng vào thứ Tư, và các luật sư sẽ bắt đầu phần tranh tụng biện hộ vào thứ Tư.
Hương Giang (Tổng hợp)