(CaliToday) – Toà Phúc thẩm liên bang vào thứ Sáu ra phán quyết, Donald Trump phải đối mặt với các vụ kiện dân sự về vai trò của ông trong vụ bạo động Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021, phản đối tuyên bố miễn tố của cựu Tổng thống.
Hội đồng Phúc thẩm liên bang tại D.C phải mất 1 năm cân nhắc câu hỏi hiến pháp hóc búa liên quan đến mỗi vụ kiện: liệu cựu Tổng thống có thể bị kiện vì bài phát biểu của mình trước một đám đông giận dữ vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, ngay trước cuộc bạo động chết người ở Điện Capitol hay không. Kể từ khi Toà Phúc Thẩm bắt đầu xem xét liệu Trump có quyền miễn tố hay không, cựu Tổng thống đã vươn lên dẫn đầu ứng cử viên sơ bộ Cộng hòa, và 2 lần bị truy tố hình sự liên quan đến nỗ lực đảo ngược bầu cử năm 2020.
Ba thẩm phán cho rằng, ông Trump hành động “với tư cách cá nhân là một ứng cử viên tổng thống” khi hối thúc người ủng hộ tuần hành về Điện Capitol vào ngày bạo động. Tổng thống Hoa Kỳ chỉ được miễn tố khỏi các vụ kiện dân sự đối với các hành động chính thức.
Phán quyết dọn đường cho cựu Tổng thống đối mặt với những vụ kiện dân sự từ các cảnh sát Capitol và các nhà lập pháp Dân chủ đang tìm cách buộc ông Trump phải chịu trách nhiệm về hành vi bạo lực của những người ủng hộ trong vụ tấn công ngày 6/1/2021, nhằm ngăn cản thủ tục chuyển giao quyền lực, đảo ngược kết quả bầu cử thất bại năm 2020.
Quyết định 100% đồng tình chỉ tập trung duy nhất vào vấn đề, liệu Trump có thể bị kiện hay không, chứ không phán quyết về giá trị pháp lý của các vụ kiện.
Cựu Tổng thống lập luận rằng, phát biểu kêu gọi những người ủng hộ “chiến đấu đến cùng” chống lại chứng nhận kết quả bầu cử liên quan đến “vấn đề công chúng quan tâm,” và nằm trong phạm vi trách nhiệm chính thức.
Phát ngôn nhân của cựu Tổng thống vào thứ Sáu gọi phán quyết “hạn chế, hẹp, và mang tính thủ tục,” và Trump “hành động nhân danh đồng bào Mỹ” vào ngày bạo động.
Trump đưa ra lập luận miễn tố tương tự trong vụ hình sự liên bang cáo buộc ông âm mưu đảo ngược kết quả bầu cử 2020 để bám víu quyền lực. Toà chưa chưa có phán quyết về vấn đề này trong vụ đó.
Trong khi Hội đồng Phúc thẩm vào thứ Sáu nói rõ, phán quyết không cân nhắc về vấn đề Trump có khả năng được miễn tố hình sự hay không, nhưng các vụ kiện liên quan đến những hành vi của cựu Tổng thống trước và trong vụ bạo động.
Các cảnh sát Capitol James Blassingame và Sidney Hemby trong vụ kiện cáo buộc Trump phải chịu trách nhiệm cho những chấn thương thể chất và tinh thần mà nguyên đơn phải gánh chịu trong vụ tấn công Điện Capitol.
“Phán quyết vào hôm nay nói rõ, những người gây nguy hiểm cho nền dân chủ và tính mạng của những người tuyên thệ bảo vệ nó sẽ phải chịu trách nhiệm,” luật sư nguyên đơn, Patrick Malone ghi trong tuyên bố.
Ngoài ra còn có 2 vụ kiện do các nhà lập pháp Dân chủ tại Hạ viện đệ đơn, trong đó có 1 vụ gồm 10 nhà lập pháp, có Dân biểu Jerry Nadler và Maxine Waters , và vụ còn lại chỉ có một nguyên đơn Dân biểu Eric Swalwell.
Phán quyết Phúc thẩm có khả năng sẽ được kháng án lên Tối cao Pháp viện, và những gì Toà Tối cao đưa ra về phạm vi miễn tố của tổng thống sẽ đặt tiền lệ quan trọng cho các thẩm phán xét xử những yêu cầu của ông Trump đòi bãi bỏ các vụ kiện dựa trên căn cứ miễn tố.
Hương Giang (Tổng hợp)