(CaliToday) – Quan toà ở Colorado vào thứ Tư bác bỏ yêu cầu từ phía luật sư đại diện ông Donald Trump đòi bãi bỏ vụ kiện thách thức tư cách tái tranh cử tổng thống, vì Thẩm phán chưa sẵn sàng đưa ra phán quyết “những vấn đề pháp lý quan trọng, mà nhiều trong số này chưa từng được bất cứ toà nào quyết định.”
Quyết định của bà Sarah B. Wallace có nghĩa, phiên tòa sẽ tiếp tục diễn ra đến thứ Sáu trước khi toà có phán quyết cuối cùng.
Phán quyết được đưa ra sau khi luật sư của cựu Tổng thống đệ thỉnh nguyện yêu cầu toà có kết luận ngay lập tức rằng không có cơ sở bằng chứng đầy đủ về mặt pháp lý để nguyên đơn thắng thế, ngay cả trước khi biện hộ gọi bất cứ nhân chứng nào. Toán biện hộ cho rằng, những phát ngôn và hành động của thân chủ dẫn đến bạo động Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 được Tu chính Án thứ nhất bảo vệ, không được xem là những lời kích động bạo động, và vì vậy vụ kiện nên được bãi bỏ.
Thẩm phán Wallace giám sát thủ tục tố tụng tòa liên bang ở Denver cho phép vụ kiện tiếp tục, với lý do cần phải tranh tụng đầy đủ vì những câu hỏi pháp lý đặt biệt đã đặt ra – cụ thể là mối quan hệ giữa các lập luận về Tu chính Án thứ Nhất và Tu chính án thứ 14 do hai bên đưa ra.
“Nói rõ hơn, tôi chưa quyết định bất cứ vấn đề nào trong những vấn đề này,” Wallace nói. “Tôi bác bỏ thỉnh nguyện yêu cầu kết luận ngay lập tức vì để chấp thuận thỉnh nguyện, tôi sẽ phải quyết định nhiều vấn đề pháp lý mà đơn giản tôi chưa được chuẩn bị đưa ra quyết định vào hôm nay.”
Trong 3 ngày xét xử cho đến nay, nguyên đơn cho rằng, ông Trump chịu trách nhiệm cho những bạo lực xảy ra vào ngày 6 tháng 1, vì mối quan hệ lâu dài và phát triển với các tổ chức cực hữu. Một nhân chứng chuyên viên của nguyên đơn xác định, Trump đã ra dấu hiệu cho những nhóm cực đoan vào ngày 6 tháng 1. Họ cũng lập luận rằng, Tu chính Án thứ 14 sẽ áp dụng đối với Trump, và những vụ tấn công ngày 6 tháng 1 là bạo loạn theo định nghĩa trong Tu chính 14.
Biện hộ phản đối những lập luận này, và bắt đầu trình bày phần tranh tụng của mình sau khi thỉnh nguyện bị bác bỏ vào thứ Tư.
Thẩm phán cho hay, bà sẽ có khả năng quyết định vụ này tốt hơn sau khi lắng nghe đầy đủ lập luận và tranh cãi từ phía cựu Tổng thống. “Hơn nữa, tôi nghĩ rằng tôi sẽ được thông tin đầy đủ hơn để quyết định các vấn đề pháp lý, khi tôi có nhiều bối cảnh thực tế hơn, điều tôi mong đợi sẽ có được sau phần trình bày từ biện hộ,” tòa nói.
Cho dù ông Donald Trump có xúi giục hay cổ võ bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021 hay không, cuộc tấn công vào Điện Capitol vẫn là cốt lõi của vụ kiện ở Colorado nhằm ngăn cản cựu Tổng thống có tên trên lá phiếu bầu cử 2024 của tiểu bang, theo “điều khoản nổi loạn” của Tu chính án thứ 14.
Vụ kiện cho rằng, Mục 3 Tu chính Án 14, trong đó nêu rõ, bất cứ ai “tham gia vào bạo động hay phản loạn chống chính phủ Hoa Kỳ” đều không được giữ chức vụ công, tước tư cách ông Trump tái đắc cử tổng thống.
Được phê chuẩn năm 1868, Điều khoản thời nội chiến nhằm ngăn cản các viên chức Liên minh miền Nam giữ chức vụ dân cử. Lập luận pháp lý hiếm khi được sử dụng kể từ thời kỳ Tái thiết sau chiến tranh, và chưa bao giờ được sử dụng để tước tư cách một ứng cử viên tổng thống.
Vụ kiện được Tổ chức Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức ở Washington D.C (CREW) đệ đơn vào tháng trước, thay mặt cho 6 cử tri độc lập và Cộng hoà ở Colorado, trong đó có các cựu viên chức liên bang, tiểu bang và địa phương. Vụ kiện nằm trong tranh cãi rộng lớn hơn của một số học giả và các nhà lập pháp, những người cho rằng, ông Trump không đủ điều kiện có tên trên lá phiếu bầu cử liên bang theo Tu chính Án thứ 14, vì những hành động liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2016.
Cựu Tổng thống đối mặt với những vụ kiện tương tự ở Michigan và Minnesota, nhưng vụ ở Colorado là vụ đầu tiên được đưa ra xét xử. Rất có thể ít nhất một trong những thách thức này cuối cùng sẽ lên đến Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, nơi chưa bao giờ ra phán quyết về “điều khoản bạo loạn” trong Tu chính Án thứ 14.
Hương Giang (Tổng hợp)