Thượng nghị sĩ Thom Tillis (Cộng hòa – North Carolina) ngày Chủ nhật thông báo sẽ không tái tranh cử, chỉ một ngày sau khi ông khiến cựu Tổng thống Donald Trump nổi giận vì phản đối dự luật nội địa quy mô lớn của đảng Cộng hòa tại Thượng viện.
Quyết định bất ngờ này mở ra một ghế trống tại North Carolina — một bang chiến địa vốn đã được dự đoán là mặt trận bầu cử khốc liệt trong kỳ bầu cử giữa kỳ năm 2026.
Trong tuyên bố dài, Tillis thừa nhận ông không mấy hào hứng với việc theo đuổi nhiệm kỳ thứ ba kéo dài sáu năm tại Thượng viện:
“Như nhiều đồng nghiệp đã nhận thấy và đôi khi còn đùa về điều đó, tôi không thật sự phấn khích khi nghĩ đến việc tranh cử thêm một nhiệm kỳ,” ông nói. “Giữa việc tiếp tục sáu năm nữa trong vở kịch chính trị và bế tắc đảng phái ở Washington, hoặc dành thời gian cho người vợ tôi yêu – Susan, hai con, ba đứa cháu nội ngoại xinh đẹp và gia đình mở rộng của chúng tôi – thì đây không phải là một lựa chọn khó khăn. Tôi sẽ không tái tranh cử.”
Một ngày trước đó, Tillis đã bỏ phiếu chống lại việc thúc đẩy dự luật chính sách nội địa đồ sộ của đảng Cộng hòa – điều khiến Trump tấn công ông trên mạng xã hội và đe dọa sẽ ủng hộ ứng viên khác trong vòng sơ bộ.
“Thom Tillis đang mắc SAI LẦM LỚN đối với nước Mỹ và người dân tuyệt vời của North Carolina!” – Trump viết trên Truth Social tối thứ Bảy.
Trong tuyên bố của mình, Tillis so sánh bản thân với hai cựu thượng nghị sĩ Dân chủ Joe Manchin (West Virginia) và Kyrsten Sinema (Arizona) – những người rời đảng và trở thành độc lập, dù không nêu đích danh:
“Đảng Dân chủ gần đây đã mất đi hai nhà lập pháp can đảm, những người đã đấu tranh để Thượng viện trở thành nơi làm luật hiệu quả hơn. Họ đã đạt được nhiều thành quả, nhưng lại bị gạt ra bên lề vì từ chối tuân theo chỉ đạo đảng phái và không xóa bỏ thủ tục filibuster chỉ để đạt lợi ích chính trị trước mắt.”
“Điều đó phản ánh mức độ đạo đức giả lớn nhất trong chính trị Mỹ: khi người khác có tư duy độc lập, người ta vỗ tay; nhưng khi người phe mình dám nghĩ khác, thì lại bị chê bai, xa lánh, thậm chí là kỷ luật.”
Tillis cũng được cho là đã cảnh báo riêng với các đồng nghiệp rằng kế hoạch cắt giảm Medicaid trong dự luật “Big, Beautiful Bill” có thể khiến đảng Cộng hòa chịu tổn thất chính trị.
Giờ đây, đảng Cộng hòa phải gấp rút tìm người thay thế để giữ vững chiếc ghế này trong một cuộc đua mà đảng Dân chủ xem là mục tiêu hàng đầu.
Một nguồn tin thân cận với gia đình Trump cho biết Lara Trump – con dâu của cựu tổng thống và cựu Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa – đang “cân nhắc nghiêm túc” việc tham gia tranh cử.
Khi được hỏi về khả năng Lara sẽ ra tranh cử, nguồn tin cho biết: “Gần như chắc chắn hết mức có thể.”
Một ứng viên tiềm năng khác là Dân biểu Richard Hudson (Cộng hòa – North Carolina), người gắn bó chặt chẽ với Trump. Tuy nhiên, vai trò hiện tại của Hudson là chủ tịch ủy ban vận động tranh cử của Hạ viện Cộng hòa, điều có thể khiến ông gặp khó khăn nếu muốn chuyển sang Thượng viện.
Dân biểu Pat Harrigan và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa Mike Whatley (nguyên chủ tịch Đảng Cộng hòa North Carolina) cũng đang được nhắc tên như các ứng viên tiềm năng.
Chủ tịch Ủy ban Thượng viện Quốc gia Đảng Cộng hòa, Thượng nghị sĩ Tim Scott, tỏ ra tự tin đảng vẫn sẽ giữ được ghế này:
“Tổng thống Trump đã ba lần thắng North Carolina, và tiểu bang này đã có hai thượng nghị sĩ Cộng hòa hơn một thập kỷ qua. Chuỗi đó sẽ tiếp tục vào năm 2026 khi cử tri North Carolina bầu ra một lãnh đạo bảo thủ, cam kết thúc đẩy chương trình nghị sự vì cơ hội, thịnh vượng và an ninh.”
Trong khi đó, đảng Dân chủ càng lạc quan hơn với cơ hội lật đổ chiếc ghế Cộng hòa trong năm tới, khi họ nỗ lực làm suy yếu thế đa số 53-47 của đảng đối lập tại Thượng viện.
“Quyết định không tái tranh cử của Thom Tillis là cú giáng nữa vào triển vọng của đảng Cộng hòa, khi họ đối mặt với phản ứng dữ dội từ cử tri giữa kỳ,” phát ngôn viên Ủy ban Vận động Thượng viện Dân chủ, Maeve Coyle, tuyên bố. “Ngay cả Tillis cũng thừa nhận kế hoạch của đảng Cộng hòa cắt giảm Medicaid và tăng chi phí cho các gia đình là một chất độc chính trị – và năm 2026, đảng Dân chủ sẽ giành lại ghế Thượng viện North Carolina.”
Phía Dân chủ hy vọng sẽ thuyết phục cựu Thống đốc Roy Cooper ra tranh cử. Hiện tại, cuộc đua đã có cựu Dân biểu Wiley Nickel, một người Dân chủ khác, chính thức tham gia.
“Dù Trump chọn ai làm ứng viên MAGA ở North Carolina, tôi chính là người Dân chủ sẵn sàng đối đầu và giành chiến thắng,” Nickel tuyên bố hôm Chủ nhật. “Tôi từng lật đổ một ghế khó, và chúng tôi sẽ làm lại lần nữa.”
Nguồn nbc news
