(CaliToday) – Quan toà liên bang giám sát phiên xét xử ông Donald Trump giải quyết sai trái tài liệu Mật lên lịch điều trần lần đầu tiên với công tố và luật sư biện hộ, vào chiều thứ Ba ở toà Fort Pierce.
Phiên điều trần công khai được dự tính sẽ tập trung vào những thủ tục hành chánh cần thiết trong vụ này, dựa trên bằng chứng là tài liệu mật của chính phủ. Thủ tục cũng có thể cho thấy dấu hiệu Thẩm phán liên bang Aileen Cannon sẽ thúc đẩy giải quyết phiên xét xử trước hay sau bầu cử tổng thống 2024.
Công tố viên và luật sư biện hộ có sự khác biệt sâu sắc về khi nào phiên toà sẽ diễn ra, và trong án lệnh vào thứ Hai, bà Cannon yêu cầu hai bên chuẩn bị bàn về vấn đề thời gian trong phiên điều trần vào hôm sau.
Trump đang tranh cử nhiệm kỳ tổng thống mới, và ông ta vẫn là ứng cử viên dẫn đầu Cộng hoà vòng sơ bộ sang năm. Vào tháng trước, cựu Tổng thống và một phụ tá riêng lâu năm Walt Nauta bị cáo buộc 37 tội danh hình sự, gồm cất giữ trái phép tài liệu an ninh quốc gia, khai man, và cản trở nỗ lực thu hồi tài liệu của chính phủ.
Cả hai đều không nhận tội.
Được Trump bổ nhiệm làm thẩm phán liên bang vào năm 2020, Cannon làm việc ở bộ phận Fort Pierce, toà liên bang quận Nam Florida. Bà ngẫu nhiên được chỉ định giám sát vụ này, nhưng vào năm ngoái thu hút sự chú ý công chúng khi can thiệp vào cuộc điều tra của Bộ Tư pháp.
Phán quyết gây tranh cãi của bà chấp thuận yêu cầu của Trump, bổ nhiệm luật sư đặc biệt xem xét tất cả tài liệu được FBI thu giữ sau khi thực thi trát khám xét tại Mar-a-Lago vào ngày 8 tháng 8, nhằm tìm ra những tài liệu nào nên được giữ khỏi tầm tay các nhà điều tra. Hội đồng phúc thẩm bảo thủ Toà Phúc thẩm khu vực 11 sau đó đảo ngược án lệnh này, chấm dứt thủ tục luật sư đặc biệt, quở trách Cannon.
Thẩm phán chắc chắn sẽ bị săm soi kỹ trong vụ này, khi giới quan sát để mắt tìm những dấu hiệu chỉ ra bà sẽ chủ trì và liệu có bất cứ phán quyết nào cho thấy bà thiên vị cho Trump hay không.
Các nhà điều tra Văn phòng Công tố viên Đặc biệt Jack Smith đệ cáo trạng lên toà liên bang West Palm Beach ở Nam Florida. Theo luật địa phương, Cannon có thẩm quyền xác định sẽ tổ chức phiên xét xử ở đâu trong 5 toà thuộc quận Nam Florida. Bà quyết định tổ chức điều trần tiền thẩm ở phòng xử án Fort Pierce.
Thời gian xét xử dường như là điểm tranh chấp ban đầu giữa biện hộ và công tố viên liên bang. Cannon ban đầu lên lịch xét xử vào tháng 8, mặc dù rõ ràng thời gian này không thực tế. Toán luật sư biện hộ của ông Trump đề nghị toà hoãn xét xử vô thời hạn cho đến bầu cử tổng thống sang năm, trong khi công tố viên yêu cầu thủ tục bắt đầu từ ngày 14 tháng 12.
Trong hồ sơ đệ lên toà vào tuần trước cho rằng, tổ chức phiên toà trước bầu cử tổng thống có thể tác động đến kết quả bầu cử, và khiến cho thận chủ của họ khó có được một phiên xét xử công bằng. “Tổng thống Trump đang tranh cử tổng thống Hoa Kỳ, và hiện nay có khả năng sẽ được Cộng hòa đề cử. Việc này đòi hỏi rất nhiều thời gian và sức lực, và nỗ lực đó sẽ tiếp tục cho đến bầu cử vào ngày 5 tháng 11 năm 2024,” thỉnh nguyện ghi. “Công việc của ông Nauta buộc ông ấy phải tháp tùng Tổng thống Trump trong hầu hết các chuyến vận động tranh cử trên khắp quốc gia. Lịch xét xử này khiến việc chuẩn bị xét xử với cả hai bị cáo gặp nhiều khó khăn. Việc chuẩn bị như vậy đòi hỏi phải có kế hoạch và thời gian đáng kể.”
Toán luật sư cho rằng, không có lý do chính đáng trong việc nhanh chóng đưa ra xét xử.
Tuy nhiên, Công tố viên Đặc biệt Jack Smith lật tẩy những nỗ lực của cựu Tổng thống tìm cách sử dụng chiến dịch tranh cử làm cớ để tạm ngưng thủ tục. Công tố viên lưu ý, chính trị gia đang gặp rắc rối không đặc biệt như ông nghĩ. “Việc các bị cáo yêu cầu về lịch làm việc không đưa ra được cơ sở hoãn xét xử trong vụ này. Nhiều bị cáo bị truy tố có những công việc đòi hỏi nhiều thời gian và sức lực, hoặc phải đi lại nhiều. Đạo luật Xét xử Nhanh không dự liệu yếu tố nào như vậy làm cơ sở kéo dài, và toà không nên cho phép,” hồ sơ toà ghi.
Toán công tố viên của ông Smith cũng bác bỏ những tuyên bố được Trump lặp đi lặp lại rằng, Đạo luật Hồ sơ Tổng thống ở mức độ nào đó cho ông ta thẩm quyền làm bất cứ điều gì mình muốn với tài liệu Tuyệt mật của chính phủ tại tư gia. Thỉnh nguyện cáo buộc, lập luận như vậy được đưa ra trước toà liên bang “phù phiếm.”
“Tất nhiên, các bị can được tự do nêu ra bất cứ lập luận nào họ muốn để đòi bãi bỏ cáo trạng, và chính phủ sẽ nhanh chóng hồi đáp. Nhưng họ không nên được phép như vậy đối với một lập luận pháp lý vô căn cứ, rồi gọi đó ‘mới lạ,’ và tuyên bố rằng, toà sẽ đòi hỏi kéo dài vô thời hạn để giải quyết vấn đề.”
Vụ án sẽ được đưa ra xét xử trước bồi thẩm đoàn, và sẽ được xét xử theo Đạo luật Thủ tục Thông tin Mật hay CIPA – luật nêu rõ các bước tiền thẩm phải được thực hiện để quyết định thông tin mật nào sẽ được sử dụng tại toà, và sử dụng như thế nào.
Vào thứ Hai, công tố viên liên bang yêu cầu toà ban hành án lệnh buộc Trump, Nauta, và luật sư của họ ký thoả thuận ngăn cấm tiết lộ tài liệu Mật dưới bất cứ hình thức nào, trước khi họ có thể xem xét chứng cớ trong thủ thụ trao đổi thông tin tiền thẩm.
Lệnh này là thủ tục tiền thẩm thông thường theo Đạo luật CIPA, David Aaron – cựu luật sư Bộ Tư pháp đã truy tố những vụ liên quan an ninh quốc gia – cho hay. Phiên điều trần vào thứ Ba cũng là một bước thông thường trong những vụ CIPA. Theo Aaron, công tố viên liên bang tại phiên điều trần có thể yêu cầu Cannon cho phép họ không giao một số tài liệu Mật cụ thể mà chính phủ đã thu thập được nằm trong bằng chứng.
Được ghi cụ thể trong Mục 4 Đạo luật CIPA, yêu cầu như vậy có thể đòi hỏi một phiên điều trần mà trong đó Cannon sẽ phán quyết về yêu cầu của chính phủ, và có thể làm chậm lại thủ tục hình sự.
Thông thường, công tố viên được đòi hỏi phải giao nộp tất cả những chứng cớ của họ, để bị cáo có thể hiểu vụ án mà chính phủ chống lại họ. Tuy nhiên, vụ án này liên quan đến tài liệu Mật.
Toán luật sư của ông Trump cũng sẽ phải có miễn trừ an ninh mới có thể xem chứng cớ, và luật sư của Bộ Tư pháp có thể quyết định việc tiết lộ tài liệu nào có thể gây rủi ro an ninh quốc gia, và có thể yêu cầu Tòa cho phép họ che dấu chúng.
“Chúng ta sẽ thấy nếu toà lên lịch phù hợp với những gì chính phủ yêu cầu, điều đó sẽ nói lên một số điều,” Aaron nói. “Và chúng ta cũng sẽ có thể nói nhiều điều từ việc liệu Thẩm phán có lên lịch điều trần Section 4 hay không. Nếu không có điều trần Mục 4, điều đó có nghĩa chính phủ không điều chỉnh nghĩa vụ trao đổi thông tin, không yêu cầu Cannon cho phép họ giữ kín một số tài liệu Mật cụ thể để giữ mọi thứ tiếp tục tiến triển.”
Hương Giang (Theo Washington Post)