Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm thứ Hai đã bỏ phiếu thông qua một nghị quyết do Hoa Kỳ soạn thảo nhằm ủng hộ kế hoạch chấm dứt chiến sự tại Gaza của Tổng thống Donald Trump, đồng thời cho phép triển khai một lực lượng ổn định quốc tế tại vùng lãnh thổ Palestine này.
Israel và Hamas đã đồng ý vào tháng trước với giai đoạn đầu trong kế hoạch 20 điểm của Trump — gồm lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến kéo dài hai năm và thỏa thuận trao đổi con tin. Tuy nhiên, nghị quyết của LHQ được xem là bước then chốt để hợp thức hóa một cơ quan quản trị lâm thời và trấn an các quốc gia đang cân nhắc gửi quân tới Gaza.
Theo văn bản nghị quyết, các quốc gia thành viên có thể tham gia Hội đồng Hòa Bình do Trump chủ trì — cơ quan lâm thời chịu trách nhiệm tái thiết và phục hồi kinh tế Gaza. Nghị quyết cũng cho phép triển khai lực lượng ổn định quốc tế, với nhiệm vụ giải giới Gaza, bao gồm thu hồi vũ khí và phá hủy hạ tầng quân sự.
Hamas ngay lập tức bác bỏ nghị quyết, khẳng định họ sẽ không giải giới, cho rằng cuộc chiến chống Israel là “kháng chiến chính đáng”, mở ra nguy cơ đối đầu trực tiếp giữa lực lượng vũ trang của Hamas và lực lượng quốc tế được LHQ cho phép hoạt động.
“Hội đồng đã áp đặt một cơ chế ‘ủy trị quốc tế’ lên Dải Gaza — điều mà nhân dân và các lực lượng của chúng tôi hoàn toàn bác bỏ,” Hamas ra tuyên bố ngay sau khi nghị quyết được thông qua.
Đại sứ Mỹ tại LHQ Mike Waltz tuyên bố nghị quyết — đính kèm toàn bộ kế hoạch 20 điểm của Trump — “vẽ ra một lộ trình khả dĩ cho quyền tự quyết của người Palestine… nơi tên lửa được thay bằng nhành ô-liu và một chân trời chính trị có thể đạt được.”
“Nghị quyết này tháo gỡ sự kìm kẹp của Hamas, bảo đảm Gaza trỗi dậy khỏi bóng tối của khủng bố — thịnh vượng và an toàn,” Waltz nói trước khi bỏ phiếu.
Nga — dù từng phát tín hiệu phản đối — đã bỏ phiếu trắng, giúp nghị quyết được thông qua. Đại sứ Nga và Trung Quốc đều phàn nàn rằng nghị quyết không trao cho LHQ vai trò rõ ràng trong tương lai Gaza.
“Thực chất, hội đồng đang trao sự hậu thuẫn cho một sáng kiến của Mỹ dựa trên các cam kết của Washington, giao toàn quyền kiểm soát Gaza cho Hội đồng Hòa Bình và lực lượng ISF — những cơ chế mà đến nay chúng ta vẫn chưa biết chi tiết hoạt động,” Đại sứ Nga Vasily Nebenzya phát biểu sau khi bỏ phiếu.
Chính quyền Palestine ra tuyên bố hoan nghênh nghị quyết và nói rằng họ sẵn sàng tham gia triển khai. Theo các nhà ngoại giao, việc chính quyền Palestine ủng hộ nghị quyết từ tuần trước là yếu tố then chốt ngăn chặn một quyền phủ quyết từ Nga.
Trump gọi kết quả bỏ phiếu là “một khoảnh khắc mang ý nghĩa lịch sử thực sự” trên mạng xã hội, đồng thời cho biết danh sách thành viên của Hội đồng Hòa Bình cùng “nhiều thông báo quan trọng khác” sẽ được công bố trong những tuần tới.
‘Con đường’ dẫn đến nhà nước Palestine
Nghị quyết tạo ra tranh cãi tại Israel vì đề cập đến khả năng hình thành một Nhà nước Palestine trong tương lai.
Văn bản nói rằng “các điều kiện cuối cùng cũng có thể hội đủ để mở ra một lộ trình đáng tin cậy hướng tới quyền tự quyết và nhà nước Palestine” sau khi Chính quyền Palestine tiến hành cải cách và quá trình tái thiết Gaza đạt tiến triển đáng kể.
“Hoa Kỳ sẽ thiết lập một tiến trình đối thoại giữa Israel và Palestine nhằm thống nhất về một đường hướng chính trị cho sự chung sống hòa bình và thịnh vượng,” nghị quyết nêu rõ.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, dưới sức ép của các thành viên hữu khuynh trong chính phủ, tuyên bố hôm Chủ nhật rằng Israel vẫn phản đối nhà nước Palestine và cam kết triệt tiêu toàn bộ năng lực vũ trang ở Gaza “bằng cách dễ hoặc bằng cách khó.”
Nguồn reuters
