Ngày 30 tháng 6 (Reuters) – Các ngoại trưởng nhóm G7 hôm thứ Hai ra tuyên bố chung ủng hộ lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran, đồng thời kêu gọi nối lại đàm phán để đạt được một thỏa thuận giải quyết chương trình hạt nhân của Iran.
Từ tháng Tư, Iran và Hoa Kỳ đã tổ chức các cuộc đối thoại nhằm tìm kiếm một giải pháp ngoại giao mới liên quan đến chương trình hạt nhân của Tehran. Iran khẳng định chương trình của mình vì mục đích hòa bình, trong khi Israel và các đồng minh muốn đảm bảo Iran không thể phát triển vũ khí hạt nhân.
“Chúng tôi kêu gọi nối lại đàm phán, nhằm đạt được một thỏa thuận toàn diện, có thể xác minh và lâu dài về chương trình hạt nhân của Iran,” các ngoại trưởng G7 tuyên bố.
Tuần trước, Tổng thống Trump công bố lệnh ngừng bắn giữa đồng minh Hoa Kỳ là Israel và đối thủ khu vực Iran, chấm dứt cuộc chiến khởi phát từ ngày 13/6 khi Israel tấn công Iran. Cuộc xung đột Israel-Iran đã làm dấy lên lo ngại trong một khu vực vốn đã căng thẳng kể từ khi Israel phát động chiến dịch ở Gaza vào tháng 10/2023.
Trước khi lệnh ngừng bắn được đưa ra, Washington đã không kích các cơ sở hạt nhân của Iran, và Iran đáp trả bằng việc tấn công một căn cứ Mỹ tại Qatar.
Các ngoại trưởng G7 kêu gọi “tất cả các bên tránh các hành động có thể làm mất ổn định khu vực thêm nữa.”
Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff cho biết các cuộc đàm phán giữa Washington và Tehran có “nhiều triển vọng” và rằng Mỹ hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận hòa bình lâu dài.
Cũng trong tuyên bố hôm thứ Hai, các ngoại trưởng G7 lên án những lời đe dọa nhằm vào Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), sau khi một tờ báo cực đoan của Iran viết rằng ông Rafael Grossi nên bị xét xử và tử hình vì là “điệp viên Israel.”
Hôm 12/6, Hội đồng Thống đốc gồm 35 quốc gia của IAEA đã tuyên bố Iran vi phạm nghĩa vụ không phổ biến hạt nhân – lần đầu tiên sau gần 20 năm.
Israel là quốc gia Trung Đông duy nhất được cho là sở hữu vũ khí hạt nhân và tuyên bố cuộc chiến với Iran nhằm ngăn chặn Tehran phát triển kho vũ khí tương tự.
Iran là thành viên của Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), trong khi Israel không tham gia. IAEA, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc, cho biết hiện “không có bằng chứng đáng tin cậy” về một chương trình vũ khí hạt nhân đang hoạt động và có tổ chức tại Iran.
