(New York Times) – Ông Donald Trump vào thứ Ba bị truy tố 4 tội danh hình sự trong cuộc điều tra của Công tố viên Đặc biệt Jack Smith về nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử và bám víu quyền lực, sau khi thất cử về tay Tổng thống Joe Biden.
Cáo trạng được ông Smith đệ lên toà liên bang Washington D.C. Cựu Tổng thống được thông báo về cáo trạng và sẽ ra hầu toà vào thứ 5.
Cáo trạng cáo buộc ông Trump tham gia vào 3 âm mưu: lường gạt Hoa Kỳ, cản trở thủ tục chính thức của chính phủ, và âm mưu tước quyền công dân được luật liên bang hay Hiến pháp quy định.
“Mỗi một âm mưu này, dựa trên ngờ vực rộng rãi do bị cáo tạo ra bằng những dối trá gây bất ổn và lan tràn khắp nơi về gian lận bầu cử, nhắm mục tiêu vào chức năng nền tảng của chính phủ liên bang Hoa Kỳ, đó là thủ tục quốc gia thâu thập, kiểm phiếu, và chứng nhận kết quả bầu cử.” cáo trạng ghi.
Cáo trạng tuyên bố Trump có 6 đồng phạm, nhưng không nêu cụ thể danh tánh họ.
Những cáo buộc trên đánh dấu khoảnh khắc phi thường trong lịch sử Hoa Kỳ, khi một cựu Tổng thống đang trong chiến dịch vận động tranh cử trở lại Toà Bạch Ốc bị truy tố vì nỗ lực sử dụng đòn bẩy quyền lực của chính phủ nhằm lật đổ nền dân chủ để tiếp tục bám víu quyền lực chống lại ý nguyện của người dân.
Cáo trạng được đưa ra hơn 2 năm rưỡi, sau khi đám đông ủng hộ ông Trump được những bài phát biểu đầy kích động của cựu Tổng thống và đồng minh cỗ võ đã xông vào Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, trong cuộc tấn công tồi tệ nhất vào trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ kể từ Chiến tranh Hoa Kỳ – Anh Quốc năm 1812.
Đại bồi thẩm đoàn đưa ra cáo trạng chưa đầy 8 tháng sau khi Tổng trưởng Tư pháp Merrick Garland bổ nhiệm ông Smith làm Công tố viên Đặc biệt giám sát hai cuộc điều tra ông Trump can thiệp bầu cử và tài liệu Mật, chỉ vài ngày sau khi cựu Tổng thống tuyên bố tái tranh cử. Cáo trạng diễn ra hơn 1 năm sau khi Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện tổ chức những phiên điều quan trọng về vụ bạo động ngày 6 tháng 1, và nguyên nhân dẫn đến cuộc tấn công, đưa ra nhiều bằng chứng sâu rộng về những nỗ lực của ông Trump và đồng minh đảo ngược kết quả bầu cử.
Không giống như các bản cáo trạng chống trước đây của Trump, trong đó có những cáo buộc nghiêm trọng riêng, cáo trạng được công bố hôm nay tấn công vào phần cốt lõi của nền dân chủ Hoa Kỳ là chuyển giao quyền lực ôn hoà. Thật khó để tưởng tượng một vụ nào chống lại một cựu tổng thống có hậu quả hơn.
“Mục đích của âm mưu là đảo ngược các kết quả hợp pháp của bầu cử tổng thống năm 2020 bằng các tuyên bố gian lận bầu cử để cản trở chức năng của chính phủ liên bang, trong đó các kết quả được thu thập, kiểm phiếu, và chứng nhận,” cáo trạng ghi.
Công tố viên cũng nêu ra 5 biện pháp được Trump và đồng phạm thực hiện, bắt đầu bằng việc hối thúc các nhà lập pháp và viên chức bầu cử tiểu bang thay đổi phiếu cử tri đoàn dành cho ông Joe Biden sang cho ông Trump.
4 biện pháp còn lại gồm, tuyển đại cử tri giả ở những tiểu bang trọng yếu mà Biden thắng, tìm cách sử dụng thẩm quyền của Bộ Tư pháp thúc đẩy những dối trá gian lận bầu cử, gây áp lực cho Phó Tổng thống Mike Pence trì hoãn thủ tục chứng nhận kết quả cử tri đoàn hay phản đối đại cử tri hợp pháp, và sau đó lợi dụng sự gián đoạn do cuộc bạo động ngày 6 tháng 1 gây ra nhằm tăng cường “nỗ lực đưa ra những tuyên bố sai sự thật về gian lận bầu cử, và thuyết phục các thành viên Quốc hội tiếp tục trì hoãn chứng nhận kết quả bầu cử dựa trên những tuyên bố đó.”
Cáo trạng khẳng định rằng Trump biết những cáo buộc gian lận bầu cử của mình hoàn toàn sai, và liệt kê danh sách những nhân chứng đã bác bỏ thuyết âm mưu đó, có Mike Pence, các viên chức hàng đầu của Bộ Tư pháp, và các cố vấn pháp lý Toà Bạch Ốc, và kể cả các nhà lập pháp tiểu bang và tòa án, vốn bác bỏ mọi vụ kiện bầu cử với lưu ý “những cáo buộc của ông ta vô giá trị.”
Cáo trạng nhắc đến cố vấn pháp lý Toà Bạch Ốc Pat A. Cipollone sau 7h tối ngày 6 tháng 1 gọi cho Trump, kêu gọi ông ta rút lại phản đối chiến thắng của Biden đã được chứng nhận, nhưng cựu Tổng thống từ chối.
Cáo trạng thừa nhận, Trump có quyền nói láo về bầu cử theo Tu chính án thứ Nhất và đệ đơn kiện thách thức kết quả bầu cử. Tuy nhiên, cáo trạng vạch ra ranh giới rõ ràng giữa loại nỗ lực hợp pháp đó và “các phương tiện bất hợp pháp nhằm làm giảm những lá phiếu hợp pháp, và đảo ngược kết quả bầu cử” vốn là trọng tâm của vụ án hình sự.
Donald Trump bây giờ đối mặt với 2 cáo trạng hình sự liên bang. Vào tháng 6, Smith đệ cáo trạng hình sự lên tòa liên bang ở Florida cáo buộc ứng cử viên hàng đầu của Cộng hoà sơ bộ 2024 cất giữ sai trái hồ sơ bí mật quốc phòng và cản trở nỗ lực của chính phủ thu hồi tài liệu. Phiên toà xét xử vụ này sẽ bắt đầu vào ngày 20 tháng 5 sang năm. Bên cạnh đó, cựu Tổng thống cũng có thể sẽ đối mặt với cáo trạng hình sự từ cuộc điều tra nỗ lực can thiệp bầu cử ở Georgia, bên cạnh cáo trạng hình sự giả mạo hồ sơ kinh doanh được Biện lý Hoa Kỳ đệ lên toà vài tháng trước.
Hương Giang (Theo New York Times)