(CalitToday – Tổng hợp) – Cộng hòa tại Hạ viện vàp thứ Sáu đề cử Dân biểu Jim Jordan – Chủ tịch Ủy ban Tư pháp – làm Chủ tịch Hạ viện, nhưng nhanh chóng hoãn đưa ứng cử viên của mình ra sàn Hạ viện vì nhiều thành viên vẫn chưa cam kết ủng hộ ông.
Với số phiếu 124 – 81, Jordan đã đánh bại Dân biểu Austin Scott (Cộng hoà – Georgia) – nhà lập pháp bảo thủ chính thống, và là đồng minh của cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, người quyết định ra tranh cử vào phút chót. Ông Scott thể hiện mình là ứng cử viên chống Jordan một cách có hiệu quả. Jordan là nhà lập pháp đồng sáng lập phe Cộng hoà bảo thủ Hạ viện cực đoan, và là đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Donald J. Trump.
Mặc dù Jordan giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu nội bộ Cộng hoà lần thứ hai, nhưng con đường trở thành Chủ tịch Hạ viện của ông vẫn đầy chông gai. Cuộc bỏ phiếu kín vào thứ Sáu cho thấy một bộ phận khá lớn Cộng hòa không có ý định ủng hộ Jordan trên sàn Hạ viện, nơi ông cần 217 phiếu để nắm chắc cây búa Chủ tịch Hạ viện. Có khoảng 50 Dân biểu Cộng hoà cho đến chiều thứ Sáu vẫn giữ nguyên lá phiếu phản đối Jordan. Điều này cho thấy, cuộc đấu đá nội bộ gay gắt nổ ra trong những ngày gần đây vẫn tiếp diễn khiến Hạ viện tê liệt.
Lãnh tụ Đa số Hạ viện Steve Scalise vào thứ 5 quyết định rút khỏi cuộc đua giành ghế Chủ tịch Hạ viện, chỉ 1 ngày sau khi được Cộng hoà đề cử vào vị trí lãnh đạo.
Hạ viện Cộng hoà vào thứ Tư bỏ phiếu nội bộ, chọn Scalise làm ứng cử viên Chủ tịch Hạ viện. Tuy nhiên, Scalise ngay lập tức đối mặt với khó khăn trong việc nắm đủ 217 phiếu cần thiết trong một cuộc bỏ phiếu toàn Hạ viện. Câu hỏi đặt ra là liệu Scalise có thể giành được sự ủng hộ của toán Dân biểu Cộng hoà cứng rắn hay không. Đây sẽ là một trở ngại lớn cho ông, trước tình thế Cộng hòa chiếm đa số sít sao tại Hạ viện, và Scalise chỉ có thể để mất 4 phiếu Cộng hoà trên sàn Hạ viện.
Tình hình ngày một khó khăn hơn vào thứ 5, khi có thêm một số nhà lập pháp Cộng hoà khác tuyên bố sẽ không bỏ phiếu cho ông. Trong cuộc họp nội bộ kéo dài hàng tiếng đồng hồ vào thứ 5, Scalise chật vật tìm cách thuyết phục sự ủng hộ, còn các nhà lập pháp bày tỏ than phiền, theo như Dân biểu Mike Gallagher (Wisconsin) so sánh với Festivus – một kỳ nghỉ dành riêng cho việc đưa ra những lời bất bình.
Hiện chưa rõ Cộng hoà Hạ viện đầy rạn nứt sẽ diễn ra như thế nào, khi Hạ viện đóng cửa trong 10 ngày mà vẫn chưa bầu ra Chủ tịch Hạ viện.
“Đó là một quãng đường khá lý thú, và vẫn còn một chặng đường dài trước mắt. Tôi vừa chia sẻ với các đồng nghiệp của mình rằng tôi sẽ rút khỏi tư cách ứng cử viên cho vị trí Chủ tịch Hạ viện,” Scalise nói khi rời cuộc họp nội bộ vào tối thứ Năm. “Quốc gia này đang trông cậy vào chúng ta quay trở lại cùng nhau. Hạ viện này cần một Chủ tịch, và chúng ta cần phải mở lại Hạ viện. Nhưng rõ ràng, không có ai ở đó. Và vẫn còn những chia rẽ cần được giải quyết.”
Những chia rẽ đó thể hiện đầy đủ trong tuần này.
Scalise đã giành được đề cử của Cộng hòa sau khi thắng Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan (Cộng hoà – Ohio) với số phiếu 113-99, giáng một đòn vào cựu Tổng thống Donald Trump – người hậu thuẫn Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, đồng minh thân cận của ông ta.
Jordan quay sang dành phiếu cho Scalise, và tìm cách thuyết phục đồng nghiệp đã bỏ phiếu cho mình ủng hộ Scalise, để tránh một cuộc chiến hỗn loạn khác trên sàn Hạ viện. Tuy nhiên, nhiều nhà lập pháp ủng hộ Jordan đã không làm theo.
Scalise cho biết, ông vẫn tiếp tục vai trò Lãnh tụ Đa số Hạ viện, vị trí có ít nhất 3 nhà lập pháp Cộng hoà đang dòm ngó đến nếu Scalise nắm ghế Chủ tịch Hạ viện. Một số thành viên tỏ ra bất ngờ trước quyết định của Scalise. Khi được hỏi liệu có ủng hộ bất cứ ứng cử viên nào khác hay không, Scalise cho hay, “Tôi hiện bây giờ vẫn chưa tham gia.”
Kevin McCarthy bị truất phế sau cuộc bỏ phiếu lịch sử do một toán các nhà lập pháp bảo thủ theo đường lối cứng rắn thúc đẩy, gây ra thêm chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Cộng hoà tại Hạ viện. Những gì hiện đang xảy ra tại Cộng hoà Hạ viện khiến việc đoàn kết hậu thuẫn một Chủ tịch Cộng hòa mới càng trở nên khó khăn hơn.
Nhận được câu hỏi liệu có tái tranh cử Chủ tịch Hạ viện hay không khi rời khỏi cuộc họp vào thứ 5, McCarthy cho hay, “Hãy để Cộng hoà Hạ viện quyết định.”
Cho đến khi Chủ tịch mới được bầu chọn, Hạ viện vẫn rơi vào tình trạng tê liệt sau khi McCarthy mất chức, một tình huống chưa từng có tiền lệ trở nên khẩn cấp hơn bao giờ hết trước tình trạng khẩn cấp giao tranh giữa Israel và Hamas. Rủi ro hơn nữa, nếu Cộng hoà càng mất thêm thời gian chọn Chủ tịch mới, càng nhà lập pháp càng có ít thời gian tìm cách tránh đóng cửa chính phủ với hạn chót tài trợ cho đến giữa tháng 11.
Cộng hòa tại Hạ viện vào tối thứ 5 tìm hiểu có nên mở rộng quyền lực của Tạm quyền Chủ tịch Hạ viện Patrick McHenry (Cộng hoà – North Carolina) hay không vì họ dường như chưa sẵn sàng đưa ra quyết định cuối cùng về việc chọn Chủ tịch mới.
Sau một tuần hỗn loạn và chia rẽ, Cộng hòa cho các thành viên của mình rời Hạ viện mà không có giải pháp cụ thể nào, cũng như không biết khi nào sự chia rẽ có thể kết thúc. Jordan hy vọng sẽ thuyết phục được đủ sự ủng hộ cần thiết, và có đủ thành viên để bỏ phiếu trên sàn Hạ viện vào thứ Ba, nhưng với sự chia rẽ khó hàn gắn, không rõ liệu ông có thể thành công hay không.
Hương Giang (Tổng hợp)