CALITODAY (28/11/2025): Binh nhì Lục quân Hoa Kỳ Sarah Beckstrom, một trong hai thành viên Vệ binh Quốc gia bị bắn ở Washington, D.C., vào thứ Tư 26/11, đã qua đời hôm qua.
Tổng thống Trump là người đầu tiên thông báo tin này vào tối thứ Năm, mô tả Beckstrom, 20 tuổi, là một “người trẻ được kính trọng, tuyệt vời” và đã bị “tấn công tàn bạo.”
“Cô ấy vừa qua đời. Cô ấy không còn ở với chúng ta nữa. Cô ấy đang nhìn xuống chúng ta ngay bây giờ. Bố mẹ cô ấy đang ở bên cô ấy. Việc này vừa mới xảy ra,” Trump nói trong buổi phát biểu trực tuyến với các quân nhân nhân dịp Lễ Tạ ơn.
Cái chết của cô sau đó được Văn phòng Quan hệ Công chúng của Vệ binh Quốc gia Quận Columbia xác nhận trong một tuyên bố.
Beckstrom là một trong khoảng 2.200 lính Vệ binh Quốc gia được triển khai đến thủ đô theo nỗ lực của chính quyền nhằm trấn áp tội phạm tại khu vực này.
“Thay mặt Thống đốc Patrick Morrisey và toàn thể Vệ binh Quốc gia Tây Virginia, tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến gia đình, bạn bè và các đồng đội của Binh nhì Beckstrom. Chúng tôi cùng họ thương tiếc và tưởng nhớ cô bằng cách tiếp tục noi theo tinh thần phục vụ, liêm chính và xuất sắc của cô,” Thiếu tướng Jim Seward, Tư lệnh Vệ binh Quốc gia Tây Virginia, nói trong tuyên bố gửi The Hill.
Tuần trước, một thẩm phán liên bang đã chặn kế hoạch triển khai Vệ binh Quốc gia đến thủ đô của chính quyền Trump. Thẩm phán quận liên bang Jia Cobb đã tạm hoãn phán quyết đến ngày 11/12, và chính quyền đã nộp đơn kháng cáo.
Vào thứ Tư 26/11, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết Trump đã yêu cầu ông điều thêm 500 quân đến Washington, D.C. sau vụ nổ súng.
Giới chức đã xác định Rahmanullah Lakanwal, một công dân Afghanistan 29 tuổi, là nghi phạm nổ súng. Lakanwal bị thương hôm thứ Tư và đã bị bắt giữ.
Tòa Bạch Ốc lên án vụ nổ súng và đổ lỗi cho chính quyền Biden vì đã cho phép Lakanwal nhập cảnh vào Hoa Kỳ theo chương trình “Operation Allies Welcome,” một chương trình hỗ trợ người Afghanistan thuộc diện dễ tổn thương sau khi Mỹ rút khỏi nước này.
Theo Reuters, anh ta đã được chính quyền Trump cấp quy chế tị nạn vào đầu năm nay.
Vào thứ Năm, tổng thống kêu gọi người dân trên cả nước cầu nguyện cho nạn nhân thứ hai của vụ nổ súng, thành viên Vệ binh Quốc gia Andrew Wolfe.
Chính quyền Trump xem xét lại thẻ xanh liên quan đến 19 quốc gia sau vụ nổ súng ở DC
Chính quyền Trump hôm thứ Năm 27/11 cho biết sẽ xem xét lại các thẻ xanh liên quan đến 19 quốc gia sau khi hai thành viên Vệ binh Quốc gia bị bắn bên ngoài một ga tàu điện ngầm, cách Tòa Bạch Ốc chỉ vài dãy nhà.
“Theo chỉ đạo của Tổng thống, tôi đã yêu cầu tiến hành một cuộc tái kiểm tra toàn diện, nghiêm ngặt đối với mọi thẻ xanh của mọi người nước ngoài đến từ mọi quốc gia đáng quan ngại,” Giám đốc Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) Joseph Edlow viết trên nền tảng mạng xã hội
X.
Cha của thành viên Vệ binh Quốc gia bị bắn ở DC nói ‘con bé bị thương chí mạng’
Cha của Sarah Beckstrom, một thành viên Vệ binh Quốc gia 20 tuổi bị bắn gần Tòa Bạch Ốc vào ngày trước Lễ Tạ ơn, cho biết cô đã bị “vết thương chí mạng”.
Beckstrom, cùng với thành viên Vệ binh Quốc gia 24 tuổi Andrew Wolfe, đã bị bắn gần ga tàu điện ngầm Farragut Square, khu vực đường 17 và I NW vào khoảng 2:15 giờ chiều, theo Sở Cảnh sát Đô thị.
Jeanine Pirro, Biện lý Hoa Kỳ tại Đặc khu Columbia, cho biết cả hai vẫn đang được phẫu thuật tính đến sáng thứ Năm.
“Tôi đang nắm tay con bé ngay lúc này,” Gary Beckstrom nói với tờ The New York Times khi được hỏi về con gái mình. “Con bé bị thương chí mạng. Sẽ không thể hồi phục.”
CIA cho biết người đàn ông bị nghi bắn Beckstrom và Wolfe – Rahmanullah Lakanwal, 29 tuổi – từng làm việc cho cơ quan này ở Afghanistan trước khi Mỹ rút quân năm 2021. Anh ta nhập cư vào Hoa Kỳ theo một chương trình của chính quyền Biden nhằm tái định cư những người Afghanistan hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến kéo dài 20 năm.
Lakanwal phải đối mặt với ba cáo buộc tấn công với ý định giết người khi có vũ khí và một cáo buộc tàng trữ súng trong khi phạm tội bạo lực, với mức án lên đến 15 năm tù. Tuy nhiên, Biện lý Hoa Kỳ Jeanine Pirro lưu ý rằng các cáo buộc này có thể được nâng lên nếu một trong hai nạn nhân tử vong, và Tổng Chưởng lý Pam Bondi nói trên Fox News sáng thứ Năm rằng các công tố viên sẽ tìm cách áp dụng án tử hình.
Sarah Beckstrom, một chuyên viên của Lục quân Hoa Kỳ, bắt đầu phục vụ từ ngày 26/6/2023, theo thông cáo báo chí của Vệ binh Quốc gia West Virginia. Cô được phân về Đại đội Cảnh sát Quân sự 863, Lữ đoàn Công binh 111 của Vệ binh Quốc gia Lục quân West Virginia.
Wolfe bắt đầu phục vụ ngày 5/2/2019, theo thông cáo. Anh được phân về Phi đội Hỗ trợ Lực lượng, Không đoàn 167 của Vệ binh Quốc gia Không quân West Virginia.
Tổng thống Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết sẽ triển khai thêm 500 binh sĩ Vệ binh Quốc gia đến Washington, D.C., để ứng phó với vụ tấn công.
“Việc bảo vệ đất nước này và người dân Hoa Kỳ vẫn là tối thượng, và người dân Mỹ sẽ không phải chịu cái giá từ các chính sách tái định cư thiếu trách nhiệm của chính quyền trước đây. An toàn của nước Mỹ là điều không thể thương lượng,” Trump nói thêm trong một bài đăng tiếp theo.
Một bản ghi nhớ hồi tháng 6 từ chính quyền Trump đã liệt kê 19 quốc gia đáng quan ngại và áp đặt hạn chế nhập cảnh. Các quốc gia này gồm Afghanistan, Chad, Cộng hòa Congo, Guinea Xích Đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Myanmar, Somalia, Sudan, Yemen, Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela.
Động thái này diễn ra sau khi nghi phạm nổ súng nhằm vào hai thành viên Vệ binh Quốc gia hôm thứ Tư 26/11 được xác định là Rahmanullah Lakanwal, một công dân Afghanistan đã vào Hoa Kỳ tháng 9 năm 2021 theo chương trình “Operation Allies Welcome.”
Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance đã chỉ trích chính quyền Biden vì điều hành chính sách nhập cư cho phép tiếp nhận người tị nạn Afghanistan, trong khi USCIS ngay lập tức đình chỉ mọi hồ sơ nhập cư từ công dân Afghanistan.
“Tôi nhớ vào năm 2021, tôi đã chỉ trích chính sách của Biden khi mở toang cửa đón những người tị nạn Afghanistan chưa được kiểm tra kỹ,” Vance nói.
“Bạn bè tôi đã nhắn tin gọi tôi là phân biệt chủng tộc. Đó là một khoảnh khắc khiến tôi tỉnh ngộ. Họ không nên có mặt trong đất nước chúng ta.”
Tổng Chưởng lý Pam Bondi cho biết họ sẽ tìm án tử hình cho Lakanwal. Các báo cáo cáo buộc rằng anh ta từng phục vụ trong một đơn vị chống khủng bố tinh nhuệ của Afghanistan, theo #AfghanEvac — một tổ chức phi lợi nhuận do các cựu chiến binh Mỹ và những người từng phục vụ tại Afghanistan điều hành.
“Đối tượng này từng có quan hệ tại Afghanistan với các lực lượng đối tác,” Giám đốc FBI Kash Patel nói hôm thứ Tư, theo NPR. “Chúng tôi đang điều tra đầy đủ khía cạnh đó trong lý lịch của anh ta, bao gồm cả những cộng sự được biết đến ở nước ngoài hoặc đang ở Hoa Kỳ.”
Trước vụ nổ súng, chính quyền Trump hôm thứ Ba đã yêu cầu USCIS “phỏng vấn lại” khoảng 200.000 người tị nạn đã vào nước này, theo một bản ghi nhớ do The Hill thu được. Bản ghi nhớ cho thấy những người tị nạn này có thể bị tước các quyền bảo vệ.
Đảng Cộng hòa phẫn nộ về vụ nổ súng nhằm vào Lực lượng Vệ binh Quốc gia, kêu gọi siết chặt nhập cư
Các nghị sĩ Cộng hòa tại Capitol Hill đang kêu gọi thắt chặt hơn nữa các quy định nhập cư sau khi hai thành viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia bị một công dân Afghanistan bắn vào thứ Tư ở Washington, D.C. — không xa Tòa Bạch Ốc.
CIA cho biết nghi phạm, Rahmanullah Lakanwal, 29 tuổi, từng làm việc cho cơ quan này ở Afghanistan trước khi Mỹ rút quân năm 2021. Anh ta nhập cư vào Mỹ theo một chương trình của chính quyền Biden nhằm tái định cư những người Afghanistan từng hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến kéo dài 20 năm.
“Tên khủng bố Afghanistan đã bắn 2 người hùng Vệ binh Quốc gia ở D.C. đã được Joe Biden chào đón vào đất nước này bằng vòng tay rộng mở,” Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (R-Ala.) viết trên nền tảng mạng xã hội X. “Chúng ta phải NGAY LẬP TỨC CẤM toàn bộ người nhập cư HỒI GIÁO và TRỤC XUẤT tất cả những phần tử Hồi giáo cực đoan đang sống giữa chúng ta và chờ dịp tấn công.”
Dân biểu Mary Miller (R-Ill.) phản hồi một tiêu đề của New York Post về vụ việc, viết: “Trục xuất tất cả. Ngay bây giờ.”
Lakanwal đang bị cáo buộc ba tội danh hành hung với ý định giết người có vũ trang và một tội danh tàng trữ súng khi gây bạo lực — các tội danh có thể dẫn tới 15 năm tù. Tuy nhiên, Tổng Chưởng lý Pam Bondi nói với Fox News sáng thứ Năm rằng các công tố viên sẽ tìm cách áp dụng án tử hình.
Hai binh sĩ vẫn đang trong tình trạng nguy kịch.
“Phẫn nộ khi biết kẻ quái vật đã tàn nhẫn bắn hai thành viên Vệ binh Quốc gia được cho vào đất nước chúng ta trong lúc Biden rút quân Afghanistan một cách liều lĩnh,” Thượng nghị sĩ Rick Scott (R-Fla.) viết trên X. “Hắn PHẢI BỊ TRUY CỨU, và chúng ta phải thông qua Đạo luật Trách nhiệm Thẩm tra Người Afghanistan của tôi để xác định và thẩm tra lại những người sơ tán từ Afghanistan không được thẩm tra đúng cách trước khi vào Mỹ, để chuyện này KHÔNG BAO GIỜ TÁI DIỄN!”
Scott giới thiệu lại dự luật cùng Thượng nghị sĩ Joni Ernst (R-Iowa) vào tháng 1. Dự luật sẽ yêu cầu Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ “xác định những người sơ tán từ Afghanistan đến Mỹ từ tháng 7/2021 đến tháng 1/2022 và cung cấp bằng chứng về việc sàng lọc, thẩm tra đầy đủ dựa trên danh tính đã được xác nhận.”
Cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ cũng thông báo hôm thứ Tư 26/11 rằng cơ quan sẽ ngừng “xử lý mọi yêu cầu nhập cư liên quan đến công dân Afghanistan” vô thời hạn, chờ “xem xét thêm các quy trình an ninh và thẩm tra.”
Dân biểu Brian Mast (R-Fla.) chỉ trích cựu Tổng thống Biden và chính quyền của ông.
“Hãy nói cho rõ: những quyết định chính sách cẩu thả, lười biếng và gian dối của Joe Biden, Jake Sullivan, Antony Blinken, Jen Psaki đã dẫn đến vụ bắn hai thành viên Vệ binh Quốc gia,” ông viết. “Họ đã thông đồng và nói dối người dân Mỹ hằng ngày về mọi vấn đề liên quan đến việc rút quân khỏi Afghanistan, bao gồm cả việc thẩm tra những người rời Afghanistan.”
Dân biểu Randy Fine (R-Fla.) viết trong thông điệp của mình: “Từ chối nhập cảnh. Trục xuất mọi người không phải công dân. Tước quốc tịch những kẻ gian lận.”
“Chúng ta bắt đầu từ Afghanistan,” ông nói thêm. “Nhưng không được dừng lại ở đó.”
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết sau vụ nổ súng rằng khoảng 500 binh sĩ Vệ binh Quốc gia sẽ được triển khai thêm tới Washington. Động thái này diễn ra vài tháng sau khi Tổng thống Trump tuyên bố Quận Columbia là “khu vực không có tội phạm” sau chiến dịch trấn áp tội phạm mùa hè, lúc các binh sĩ đang chuẩn bị rút khỏi thành phố.
Trong bài đăng nhân dịp Lễ Tạ ơn hôm thứ Năm, Tòa Bạch Ốc viết: “Xin Chúa phù hộ Vệ binh Quốc gia Hoa Kỳ và toàn thể quân đội cùng lực lượng thực thi pháp luật của chúng ta.”
Nghi phạm bắn 2 Vệ binh Quốc gia mang tội giết người cấp độ một có thể bị xử tử.
Nghi phạm trong vụ nổ súng hôm thứ Tư tại Washington, D.C., hiện đối mặt với cáo buộc giết người cấp độ một, sau khi Binh nhì Sarah Beckstrom thuộc Lục quân Hoa Kỳ qua đời vì vết thương hôm thứ Năm.
Rahmanullah Lakanwal, công dân Afghanistan bị cáo buộc bắn Beckstrom và Thượng sĩ Không quân Andrew Wolfe — đều là thành viên Vệ binh Quốc gia Tây Virginia đang được điều động tại thủ đô — hiện đối mặt với ba tội danh sở hữu súng trong khi phạm tội bạo lực, hai tội danh hành hung có chủ đích giết người khi có vũ trang và một tội danh giết người cấp độ một, theo văn phòng Biện lý Hoa Kỳ tại D.C. do Jeanine Pirro xác nhận với The Hill.
Pirro xác nhận các cáo buộc nâng cấp lên giết người cấp độ một trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News sáng thứ Sáu, nói thêm rằng “chắc chắn sẽ còn nhiều cáo buộc khác nữa.”
Tổng chưởng lý Pam Bondi nói trên Fox News hôm thứ Năm, trước khi Beckstrom qua đời, rằng Bộ Tư pháp sẽ tìm cách áp dụng án tử hình đối với Lakanwal.
Beckstrom, 20 tuổi, quê ở Webster Springs, Tây Virginia, gia nhập Vệ binh Quốc gia tháng 6/2023 và đã được triển khai kể từ tháng 8, khi Thống đốc Tây Virginia Patrick Morrisey (Cộng hòa) điều lực lượng Vệ binh Quốc gia của bang đến Washington, theo thông cáo từ Vệ binh Quốc gia Tây Virginia.
Trường Trung học Webster County, nơi Beckstrom tốt nghiệp năm 2023, cho biết trên Facebook hôm thứ Năm rằng cô “luôn thể hiện sức mạnh, phẩm chất và tinh thần cống hiến khiến nhà trường và cộng đồng chúng tôi tự hào.”
“Quyết định phục vụ đất nước của cô ấy phản ánh những gì tốt đẹp nhất mà chúng tôi mong muốn truyền đạt cho các học sinh Highlander,” trường viết thêm.
Wolfe, 24 tuổi, vẫn đang nằm viện trong tình trạng nguy kịch. Anh quê ở Martinsburg, Tây Virginia, gia nhập Vệ binh Quốc gia tháng 2/2019 và cũng đã ở thủ đô từ khi nhiệm vụ Lực lượng Đặc nhiệm Hỗn hợp-DC bắt đầu vào tháng 8, theo Vệ binh Quốc gia Tây Virginia.
Pirro nói trên Fox News hôm thứ Sáu rằng “chúng tôi vẫn còn hy vọng” về tình trạng của Wolfe.
Lakanwal, 29 tuổi, bị cáo buộc đã bắn hai thành viên Vệ binh Quốc gia vào khoảng 2:15 chiều (giờ miền Đông) gần ga Metro Farragut Square, khu vực đường 17 và I Northwest, theo Phó Cảnh sát trưởng Điều hành Jeffery Carroll của Sở Cảnh sát Đô thị (MPD) tại buổi họp báo hôm thứ Tư.
Các thành viên Vệ binh Quốc gia, bao gồm Beckstrom và Wolfe, đang thực hiện “tuần tra có mức độ hiện diện cao” trong khu vực. Sau khi nghi phạm bị bắn, những thành viên Vệ binh Quốc gia khác đã khống chế và bắt giữ hắn.
Thị trưởng D.C. Muriel Bowser (D) nói tại họp báo hôm thứ Tư rằng cuộc tấn công là “có chủ đích.” Pirro nói hôm thứ Sáu rằng các điều tra viên vẫn đang xác định rõ động cơ của vụ việc.
Lakanwal nhập cảnh Hoa Kỳ vào tháng 9/2021 thông qua chương trình dành cho người Afghanistan từng hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến kéo dài hai thập kỷ tại nước này.
Hôm thứ Năm, chính quyền Trump đã tạm dừng vô thời hạn mọi hoạt động di cư từ Afghanistan và cho biết sẽ xem xét lại thẻ xanh cấp cho người di cư đến từ Afghanistan và 18 quốc gia khác.
Một bản ghi nhớ từ Tòa Bạch Ốc vào tháng 6 liệt kê 19 quốc gia đáng quan ngại với các hạn chế nhập cảnh: Afghanistan, Burundi, Chad, Cuba, Cộng hòa Congo, Guinea Xích đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Lào, Libya, Myanmar, Sierra Leone, Somalia, Sudan, Togo, Turkmenistan, Venezuela và Yemen.
Walz đáp trả Trump về bài công kích dịp Lễ Tạ ơn: “Công bố kết quả MRI đi”
Thống đốc Minnesota, Tim Walz (Dân chủ), đã phản ứng lại Tổng thống Trump sau khi ông Trump nhắc đến ông trong một bài công kích dịp Lễ Tạ ơn.
“Công bố kết quả MRI đi,” Walz viết trên nền tảng X. Tháng trước, Trump cho biết ông đã chụp MRI trong một lần thăm Trung tâm Quân y Walter Reed, nhưng Tòa Bạch Ốc chưa công bố kết quả quét này.
Trong một bài đăng dài trên nền tảng Truth Social hôm thứ Năm, Tổng thống công kích Walz, dùng một từ xúc phạm để hạ thấp người khuyết tật và nói rằng Thống đốc Minnesota “không làm gì” liên quan đến số lượng người tị nạn Somalia ở bang của ông, “có thể vì sợ hãi, bất tài, hoặc cả hai.”
“Đã có hàng trăm nghìn người tị nạn từ Somalia hoàn toàn chiếm lĩnh bang Minnesota từng vĩ đại,” Trump khẳng định. “Các băng nhóm Somalia lang thang trên đường tìm ‘con mồi’ trong khi người dân tuyệt vời của chúng ta phải ở trong căn hộ và nhà cửa, hy vọng rằng họ sẽ được yên ổn.”
Minnesota là nơi sinh sống của cộng đồng người Somalia lớn nhất nước Mỹ, với khoảng 107.000 cư dân tính đến năm 2024, theo dữ liệu của Cục Điều tra Dân số Mỹ.
Tuần trước, Tổng thống đã chấm dứt ngay lập tức các bảo vệ pháp lý cho cư dân Somalia tại Minnesota, cho rằng “các băng nhóm Somalia đang khủng bố người dân của bang vĩ đại đó.”
Theo báo cáo của Quốc hội vào tháng 8, có 705 người Somalia tại Mỹ có tình trạng bảo vệ tạm thời.
Chính quyền Trump cũng đang xem xét lại thẻ xanh đã cấp cho người di cư từ Somalia và 18 quốc gia khác sau khi nghi phạm bắn hai thành viên Vệ binh Quốc gia được xác định là Rahmanullah Lakanwal, một công dân Afghanistan đến Mỹ năm 2021.
Một thành viên Vệ binh Quốc gia bị nhắm tới trong vụ nổ súng hôm thứ Tư, Spc. Sarah Beckstrom, 20 tuổi, đã qua đời vào thứ Năm. Người còn lại, Staff Sgt. Andrew Wolfe, 24 tuổi thuộc Không quân Mỹ, vẫn đang nằm viện trong tình trạng nguy kịch.
Trump nói rằng ông sẽ hủy tất cả các sắc lệnh hành pháp mà Biden không trực tiếp ký.
Tổng thống Trump hôm thứ Sáu 28/11 cho biết ông sẽ hủy mọi sắc lệnh hành pháp mà cựu Tổng thống Biden ban hành nhưng không trực tiếp ký.
“Bất kỳ văn kiện nào được Sleepy Joe Biden ký bằng Autopen, chiếm khoảng 92% trong số đó, từ nay bị hủy bỏ và không còn hiệu lực. Autopen không được sử dụng nếu không có sự chấp thuận cụ thể từ Tổng thống Hoa Kỳ,” Trump viết trong một bài đăng vào chiều thứ Sáu trên nền tảng Truth Social của ông.
“Những kẻ cực đoan cánh tả xung quanh Biden bên chiếc bàn Resolute xinh đẹp ở Phòng Bầu dục đã lấy đi quyền Tổng thống của ông ấy. Tôi xin hủy tất cả các Sắc lệnh Hành pháp, và bất cứ điều gì khác mà Crooked Joe Biden không trực tiếp ký, vì những người vận hành Autopen đã làm điều đó bất hợp pháp. Joe Biden không tham gia vào quá trình sử dụng Autopen, và nếu ông ấy nói rằng mình có tham gia, ông ấy sẽ bị truy tố về tội khai man. Cảm ơn các bạn đã quan tâm đến vấn đề này!” Trump nói thêm.
Trước khi Trump ân xá cho hai con gà tây Gobble và Waddle vào thứ Ba, ông đã đùa rằng các lần ân xá gà tây của người tiền nhiệm là không hợp lệ vì Biden đã sử dụng Autopen.
“Sau một cuộc điều tra kỹ lưỡng và nghiêm ngặt… về một tình huống tồi tệ do một người tên Sleepy Joe Biden gây ra, ông ấy đã sử dụng Autopen vào năm ngoái để ký lệnh ân xá cho gà tây,” Trump nói.
“Vì vậy, tôi có trách nhiệm chính thức để xác định, và tôi đã xác định rằng các lệnh ân xá gà tây của năm ngoái hoàn toàn không hợp lệ,” Tổng thống tiếp tục.
Vào tháng 9, Tòa Bạch Ốc đã tiết lộ “Đường danh vọng Tổng thống” bên ngoài Phòng Bầu dục với chân dung của tất cả các tổng thống, ngoại trừ Biden. Ảnh và video từ Tòa Bạch Ốc bao gồm các khung vàng của các tổng thống trước, nhưng thay vì chân dung của Biden, có một bức ảnh Autopen ký tên của ông.
Trump và những người thân cận tập trung nhiều vào việc người tiền nhiệm của ông sử dụng Autopen, một công cụ để ký văn kiện chính thức thay cho chữ ký tay. Cả các tổng thống Đảng Dân chủ và Cộng hòa đều từng sử dụng công cụ này.
Biden đã đối mặt với những lo ngại về tuổi tác và tình trạng tinh thần trong suốt nhiệm kỳ, nhưng những lo ngại này trở nên nổi bật hơn sau màn tranh luận khó khăn với Trump vào năm 2024.
The Hill đã liên hệ với văn phòng của Biden để xin bình luận.
Sự chuyển hướng im lặng của Mỹ sang Mỹ Latinh
Trong khi các tiêu đề vẫn tập trung vào căng thẳng với Trung Quốc, những đe dọa về thuế quan và các tín hiệu ngoại giao mới nhất từ Washington, một sự chuyển dịch lặng lẽ đang diễn ra trên khắp châu Mỹ. Trong vài tuần gần đây, Mỹ đã tiến hành sâu hơn các mối quan hệ thương mại và đầu tư với một số quốc gia Mỹ Latinh, từ Argentina và Ecuador đến Guatemala và El Salvador. Các thỏa thuận này được trình bày như những mở rộng kinh tế của nỗ lực rộng lớn hơn của Washington nhằm giảm rủi ro chuỗi cung ứng. Nhưng chúng còn chỉ ra điều quan trọng hơn: một sự tái định hướng chiến lược đang bắt đầu vẽ lại bản đồ ảnh hưởng của Mỹ.
Trong nhiều năm, các cuộc tranh luận về quyền lực toàn cầu xoay quanh hai cực. Một là tầm ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc và nỗ lực của nước này nhằm tái định hình các hệ thống quốc tế. Cực còn lại là châu Âu với những khó khăn trong việc ứng phó với một thế giới nơi các rủi ro về an ninh và năng lượng trở nên rõ ràng hơn. Trong cuộc trò chuyện này, Mỹ Latinh thường bị bỏ qua, lâu nay được coi là vùng lân cận hơn là ưu tiên. Điều đó có thể đang thay đổi. Các khuôn khổ thương mại mới cho thấy sự trở lại của tư duy chiến lược, đặt Mỹ Latinh vào trung tâm phản ứng của Washington trước sự bất ổn toàn cầu.
Điều làm cho thời điểm này trở nên đặc biệt là sự chuyển hướng không được ngụy trang dưới ngôn ngữ về ý thức hệ hay can thiệp. Nó dựa trên chuỗi cung ứng và quan hệ đối tác kinh tế. Mỹ đang âm thầm xây dựng các mạng lưới thay thế giúp giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc về các nguyên liệu quan trọng và giảm nguy cơ gián đoạn từ châu Á. Thay vì đưa toàn bộ sản xuất về trong nước, Washington đang dịch chuyển những mắt xích quan trọng trong sản xuất và logistics sang các quốc gia láng giềng có thể cung cấp chi phí thấp hơn, đường vận chuyển ngắn hơn và sự ổn định chính trị dự đoán được.
Mô hình đang nổi lên này phản chiếu các giai đoạn chiến lược của Mỹ trong quá khứ, nhưng có những khác biệt đáng chú ý. Trong Chiến tranh Lạnh, Washington tìm cách chống lại ảnh hưởng Liên Xô thông qua các liên minh chính trị và các thỏa thuận an ninh. Ngày nay, chiến trường chính là kinh tế. Washington đang xây dựng một hành lang chuỗi cung ứng Mỹ Latinh có thể hỗ trợ sản xuất tiên tiến, vật liệu chuyển đổi năng lượng và các khoáng sản quan trọng mà Mỹ không muốn nhập từ Trung Quốc. Hành lang này không chỉ đơn thuần nhằm đa dạng hóa nguồn cung, mà còn nhằm hình thành một khối địa chính trị mới ở Tây bán cầu.
Đối với nhiều quốc gia Mỹ Latinh, quan hệ đối tác này mang lại những cơ hội mà các mối quan hệ trước đây không có. Các quốc gia này có thể hưởng lợi từ đầu tư, chuyển giao công nghệ và tiếp cận thị trường Mỹ. Nhưng đồng thời họ cũng trở thành một phần của dự án chiến lược lớn hơn, không được thảo luận công khai. Khi Mỹ giảm phụ thuộc vào Trung Quốc trong các lĩnh vực như bán dẫn, nguyên liệu hiếm và lắp ráp thiết bị tiên tiến, Mỹ Latinh trở thành một sự thay thế quan trọng. Điều này tạo ra một động lực quyền lực mới: Washington có thể dựa nhiều hơn vào Mỹ Latinh, nhưng khu vực này cũng sẽ gắn bó sâu hơn với chu kỳ kinh tế, tiêu chuẩn quản lý và lợi ích chiến lược của Mỹ.
Trong khi đó, châu Âu có nguy cơ trở thành khán giả thụ động trong sự chuyển dịch này. Mỹ và Trung Quốc đã định hình thập kỷ cạnh tranh toàn cầu vừa qua, nhưng sự tích hợp Mỹ – Mỹ Latinh đang nổi lên có thể tạo ra một trung tâm trọng lực thứ ba. Các công ty châu Âu, vốn đã khó cạnh tranh với chính sách công nghiệp của Mỹ và quy mô sản xuất của Trung Quốc, có thể bị loại ra khỏi các thị trường mà họ từng chiếm ưu thế. Mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương từ lâu là trụ cột của hợp tác phương Tây, nhưng sự cân bằng kinh tế trong mối quan hệ này đang bắt đầu nghiêng.
Sự phát triển này đặt ra những câu hỏi quan trọng về bản chất chiến lược của Mỹ. Cách tiếp cận của Washington với Mỹ Latinh thường mang tính phản ứng. Nhưng các thỏa thuận gần đây có vẻ có chủ ý hơn. Chúng giống như những giai đoạn đầu của một nỗ lực dài hạn nhằm xây dựng một không gian kinh tế ổn định, có thể bảo vệ Mỹ khỏi các cú sốc toàn cầu. Nếu phân tích đó chính xác, thì đây không chỉ là một sự chuyển hướng thương mại. Đây là một sự tái thiết âm thầm chiến lược tổng thể của Mỹ.
Những tác động của nó rất sâu rộng. Trung Quốc có thể nhận thấy họ khó phản đối một bước đi của Mỹ vào Mỹ Latinh, một khu vực mà Bắc Kinh đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong hai thập kỷ qua. Châu Âu có thể nhận ra sự suy giảm công nghiệp đã khiến họ chưa chuẩn bị cho việc tái cấu trúc thương mại toàn bán cầu. Chính Mỹ Latinh cũng sẽ phải đối mặt với thách thức cân bằng giữa cơ hội mới và rủi ro phụ thuộc quá mức.
Washington không đưa sự chuyển hướng này thành một thay đổi kịch tính. Nó diễn ra mà không cần những bài phát biểu lớn hay tiêu đề ồn ào. Nhưng đôi khi những thay đổi quan trọng nhất lại là những thay đổi ít được chú ý nhất. Nếu các quan hệ đối tác mới này được củng cố, Tây bán cầu có thể trở thành trung tâm của một giai đoạn mới trong hoạch định chiến lược của Mỹ. Điều này sẽ không thay thế các lợi ích toàn cầu của Mỹ, mà sẽ định nghĩa lại chúng.
Các cuộc tấn công bằng tàu của Mỹ có thể giết người Mỹ.
Tuần trước, Tổng thống Trump đã cáo buộc sáu nghị sĩ Đảng Dân chủ tội phản quốc vì đã nhắc nhở các thành viên quân đội Mỹ rằng họ không bắt buộc phải tuân theo “mệnh lệnh bất hợp pháp”. Thực tế, có nghĩa vụ phải từ chối các mệnh lệnh rõ ràng là bất hợp pháp nếu chúng “ra lệnh thực hiện một tội phạm”.
Với những báo cáo về các cuộc tấn công bằng tàu của Mỹ gây chết người giờ đây xuất hiện thường xuyên trên tin tức, việc ra các mệnh lệnh bất hợp pháp không còn là điều giả thuyết. Như các luật sư quốc tế đã giải thích, hành vi này tương đương với giết người ngoài pháp lý. Và những câu hỏi pháp lý trong nước về việc có cần sự chấp thuận của Quốc hội hay không vẫn còn là vấn đề lớn.
Nhưng có một lý do cấp bách khác để Quốc hội ngăn chặn những cuộc tấn công này: một người mẹ và đứa trẻ người Mỹ — Roni và Charity Bowers — đã bị giết nhầm vào năm 2001 trong nỗ lực trước đó của Mỹ nhằm nhắm vào các tay buôn ma túy bằng lực lượng quân sự.
Nếu Quốc hội không can thiệp, chỉ là vấn đề thời gian trước khi một bi kịch tương tự xảy ra.
Chương trình song phương Air Bridge Denial bắt đầu dưới thời Tổng thống Bill Clinton và kéo dài sang nhiệm kỳ của George W. Bush; chương trình này nhằm ngăn chặn kết nối giữa các cánh đồng trồng ma túy và các cơ sở sản xuất.
Mỹ cung cấp radar, máy bay và thông tin tình báo để giúp Không quân Peru phát hiện, chặn và nếu cần, bắn hạ các máy bay bị nghi là vận chuyển ma túy.
Không giống các cuộc tấn công hiện nay, Air Bridge Denial có nhiều biện pháp bảo vệ và yêu cầu Peru phải hết sức nỗ lực xác định máy bay vô tội và thuyết phục máy bay nghi vấn hạ cánh tại sân bay kiểm soát trước khi sử dụng vũ khí.
Dù vậy, vào tháng 4/2001, chương trình đã bắn hạ một máy bay nhỏ chở gia đình truyền giáo Bowers — CIA ban đầu đã nhầm nó với máy bay chở ma túy.
Air Bridge Denial yêu cầu nhiều liên lạc bằng radio, xác nhận trực quan và xác minh đăng ký máy bay — thậm chí là bắn cảnh cáo — trước khi xảy ra việc bắn hạ.
Tuy nhiên, một đánh giá của Ủy ban Tình báo Thượng viện năm 2001 và báo cáo của Thanh tra CIA năm 2008 đã phát hiện thất bại hệ thống và sơ suất trong thủ tục, không phù hợp với luật Mỹ và các quyết định của tổng thống cho phép Mỹ tham gia.
Điều tra của CIA cũng phát hiện thất bại trong thủ tục ở tất cả 15 vụ bắn hạ có sự trợ giúp của CIA tại Peru từ 1995 đến 2001. Điều này không làm tăng niềm tin rằng các cuộc tấn công hiện nay chỉ giết những kẻ buôn ma túy, ngay cả khi điều đó hợp pháp (thực ra là không).
Không giống Air Bridge Denial, chính sách của Tổng thống Trump dường như là “bắn trước, không hỏi/không trả lời”. Công chúng Mỹ không biết danh tính các mục tiêu — và dường như Bộ Quốc phòng cũng không.
Cho đến nay, Mỹ đã thực hiện 21 cuộc tấn công vào tàu ở Caribbean và Thái Bình Dương, giết chết 83 người. Hai người sống sót đã được hồi hương về Colombia và Ecuador. Tổng thống Trump cảnh báo các tay buôn ma túy rằng “chúng tôi sẽ xóa sổ các người”.
Xác người không xác định với vết cháy và tay chân mất tích đã dạt vào bờ Trinidad, trong khi Tổng thống Trump nói với phóng viên tại Tòa Bạch Ốc: “Tôi nghĩ chúng tôi sẽ chỉ giết những người mang ma túy vào nước ta.”
Theo pháp luật thực thi, việc sử dụng lực lượng chết người chỉ được phép khi là biện pháp cuối cùng. Trong xung đột vũ trang, việc này được phép nhưng chỉ nhằm vào chiến binh; nhắm vào dân thường là tội ác chiến tranh.
Xung đột vũ trang được xác định dựa trên mức độ bạo lực quân sự. Việc tuyên bố xung đột vũ trang không làm nó thực sự tồn tại, cũng như việc tuyên bố ai đó là chiến binh không biến họ thành mục tiêu hợp pháp.
Chắc chắn, việc buôn bán và sử dụng ma túy đã cướp đi hàng ngàn sinh mạng ở Mỹ. Nhưng gây hại trong nước không biến ai đó thành chiến binh — nếu có, thì những người sản xuất và bán súng, kê đơn thuốc gây nghiện hoặc sản xuất và bán ma túy bất hợp pháp đều có thể bị bắn ngay lập tức.
Đó không phải là thế giới mà chúng ta có tự do hay quyền cá nhân được pháp luật bảo vệ khỏi hành vi tùy tiện của chính phủ. Và đó cũng không phải là thế giới mà luật Mỹ hay luật quốc tế cho phép.
Tổng thống có thể là tổng tư lệnh, nhưng điều đó không trao quyền giết người không tham chiến với Mỹ.
Nếu các cuộc tấn công này tiếp tục, một đứa trẻ như Charity Bowers có thể chết dưới tay quân đội Mỹ, ngoài dân thường nước ngoài.
Phản ứng từ Quốc hội có thể đặc biệt khó khăn khi đảng của tổng thống kiểm soát cả hai viện. Nhưng Quốc hội có nghĩa vụ hiến pháp đặt quyền lực của nhánh mình lên trên đảng phái. Một số thượng nghị sĩ Cộng hòa vẫn quan tâm đến việc giám sát lập pháp.
Lịch sử không nhất thiết phải lặp lại nếu chúng ta nhớ các bài học của nó. Các thành viên quân đội và nhánh hành pháp đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp, luật chiến tranh và bảo vệ sinh mạng Mỹ trên biển như họ tuyên bố đang bảo vệ ở trong nước.
Như Pete Hoekstra, Đại sứ Mỹ tại Canada hiện nay, nhấn mạnh trong một phiên điều trần sau cái chết của gia đình Bowers: “Quyền trách nhiệm thuộc về Quốc hội để đảm bảo điều này không bao giờ xảy ra lần nữa.”
Chimène Keitner là Giáo sư Luật Quốc tế tại Đại học California, Davis, Giám đốc Trung tâm Luật và Chính sách Quốc tế UC Davis, và là thành viên Public Voices Fellow của The Op-Ed Project. Duncan Hollis là Giáo sư Luật tại Temple University Beasley School of Law. Cả hai đều từng là luật sư Bộ Ngoại giao Mỹ.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
